Załącznik 2 do Uchwały Rady Pedagogicznej Nr 6/192/II/2014/2015 1 dnia 9.09.2014 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. JANA PAWŁA II w OZORKOWIE Do mnie należy wybór i słów, i czynów, i dróg (-) Profilaktyka to zespół działań skierowanych do młodego człowieka mającego na celu eliminowanie zachowań niepożądanych oraz wzmacnianie poczucia pewności siebie, hierarchii wartości oraz odpowiedzialności za swoje czyny. Cele główne programu: 1. Przygotowanie młodzieży do trzeźwego i zdrowego uczestnictwa w społeczeństwie. 2. Przygotowanie młodzieży do obrony przed społeczną presją palenia tytoniu, picia alkoholu i zażywania środków odurzających (narkotyki, dopalacze). 3. Przygotowanie młodzieży do radzenia sobie z uzależnieniami, które destrukcyjnie wpływają na ich rozwój (asertywność). 4. Usuwanie bądź minimalizowanie przyczyn agresji, w tym cyberprzemocy. 5. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z agresją własną i innych. 1
6. Monitorowanie bieżących zachowań młodzieży celem podejmowania jak najszybszych i skutecznych działań. 7. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów. 8. Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie profilaktyki i interwencji. Cele operacyjne programu: Realizatorzy: 1. Identyfikują zagrożenia wśród uczniów. 2. Integrują działania wychowawcze i profilaktyczne. 3. Pogłębiają wiadomości uczniów o negatywnych skutkach nałogów. 4. Opóźniają inicjację picia alkoholu i palenia tytoniu. 5. Wspierają rozwój psychospołeczny. 6. Wyposażają uczniów w umiejętności społeczne, komunikacyjne, emocjonalne. 7. Uczą społecznie akceptowanych norm, wprowadzają w świat wartości. 8. Na bieżąco reagują na nowe problemy (przemoc w sieci, autoagresja, choroby autoimmunologiczne). Uczniowie: 1. Identyfikują motywy wchodzenia w uzależnienia. 2. Są świadomi powszechności problemu uzależnień i prezentują postawę dezaprobaty wobec takiej skali zjawiska. 3. Rozumieją przyczyny, dla których młodzi ludzie są skłonni identyfikować się z subkulturami i sektami religijnymi; są świadomi znaczenia wpływu rodziny i osobowości w tym zakresie. 4. Znają rolę emocji w życiu człowieka, ich wpływ na ludzkie zachowanie. 5. Zdają sobie sprawę, że w wielu sytuacjach powinni szukać pomocy u dorosłych (nauczycieli, wychowawców, rodziców, innych zaprzyjaźnionych osób. 2
Realizacji powyższych celów służyć będą następujące zadania: I. Zadania informacyjne: 1. Upowszechnianie wśród młodzieży znajomości prawa szkolnego i karnego: - Statut Szkoły - regulaminy szkolne - kodeks wykroczeń - szkolne procedury postepowania w sytuacji zagrożeń. 2. Spotkania z policją nt. odpowiedzialności karnej nieletniego. 3. Uświadamianie młodzieży zagrożeń współczesnego świata, kształtowanie odpowiedzialności za własne zdrowie i życie (nikotynizm, alkoholizm, narkomania, sekty, autoagresja, agresja, zaburzenia odżywiania, cyberprzemoc, przemoc fizyczna, psychiczna, słowna, dopalacze): - spektakle profilaktyczne, - filmy edukacyjne, - ulotki informacyjne - spotkania ze specjalistami (m.in. terapeuci MONAR). 4. Udostępnianie rodzicom fachowej literatury z zakresu uzależnień i agresji: - biblioteka szkolna, - strona internetowa szkoły. 5. Kształcenie umiejętności wychowawczych rodziców (pogadanki, prezentacje, debaty, rozmowy indywidualne). 6. Poszerzanie wiedzy i umiejętności wychowawczych nauczycieli poprzez rady szkoleniowe, kursy i warsztaty indywidualne. 3
II. Zadania edukacyjne: 1. Cykl spotkań warsztatowo treningowych z psychologiem lub pedagogiem dotyczących profilaktyki zagrożeń dzieci i młodzieży. a. Ja to ja, ty to ty kształtowanie obrazu samego siebie i poczucia własnej wartości. b. Baw się bezpiecznie / Nie jesteś sam c. Bądź sobą: Dziękuję, nie palę, nie piję nie biorę. d. Nie mów mi co mam myśleć. Nie ucz mnie przemocy. e. Przemoc bezpieczne dzieciństwo. f. Bądź modny - nie pal 2. Zajęcia zabawowo treningowe służące odnalezieniu własnego miejsca w grupie budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich według scenariuszy socjoterapeutycznych: zajęcia integracyjne, warsztaty komunikacji interpersonalnej. 3. Inicjowanie i prowadzenie działań angażujących młodzież do różnych form szukania informacji i zdobywania umiejętności praktycznych radzenia sobie w sytuacjach trudnych. a. spektakle profilaktyczne b. psychodramy c. konkursy plastyczne i wiedzy nt. uzależnień i agresji d. warsztaty 4. Udostępnianie uczniom rzetelnych informacji z zakresu uzależnień, agresji i zagrożeń cywilizacyjnych (biblioteka szkolna, strona internetowa). 5. Realizacja zadań na godzinach do dyspozycji wychowawcy klasowego. 4
III. Zadania interwencyjne: 1. Objęcie wsparciem psychologiczno pedagogicznym każdego ucznia sygnalizującego wszystkie problemy, z którymi przyszło mu się zmierzyć. 2. Konsekwentne reagowanie na każdy przejaw palenia, picia, zażywania narkotyków, dopalaczy, agresji przez młodzież w sposób określony w statucie, regulaminach szkolnych oraz procedurach postepowania w sytuacji zagrożeń. 3. Współpraca z rodzicami, policją, PPP oraz instytucjami, świadczącymi pomoc opiekuńczo wychowawczą w szkole. 4. Działalność Komisji ds. Realizacji Obowiązku Szkolnego Profilaktyki i Resocjalizacji zapobiegająca przejawom demoralizacji ( wagary, zagrożenie niedostosowaniem społecznym). 5. Wykorzystywanie mediacji jako jednej z metod do realizowania konfliktów: - uczeń uczeń, - uczeń nauczyciel, - nauczyciel rodzic, - uczeń - rodzic 6. Diagnozowanie źródeł stresu i podejmowanie działań ( rozmowy, zajęcia warsztatowe, terapia indywidualna, socjoterapia) celem jego eliminowania. 7. Proponowanie i umożliwianie udziału w terapii indywidualnej, grupowej i rodzinnej. IV. Zadania alternatywne: Uwzględniając możliwości lokalne, materialne i kompetencje ludzkie, organizowanie młodzieży zajęć o wysokim stopniu atrakcyjności, będących alternatywą dla spędzania czasu przez młodzież z grup podwyższonego ryzyka: - koła zainteresowań, - koła artystyczne, - zajęcia grupowe, - dyskoteki, 5
- zajęcia w świetlicy terapeutycznej, - zajęcia fakultatywne, - udział w projektach zewnętrznych, - zajęcia w Klubie Profilaktyki Środowiskowej Nie Nuda. 2. Propagowanie zdrowotnego stylu życia i namawiania do zmiany nawyków żywieniowych. - wycieczki, - rajdy, - zawody sportowe, - działania wynikające z programu Szkoły promującej zdrowie, - program prozdrowotny dla dziewcząt przeprowadzony przez firmę Johnson & Johnson, - realizacja programu Trzymaj formę, - szkolna olimpiada sportowa, 3. Współpraca z instytucjami miejskimi realizującymi zadania wychowawcze i opiekuńcze względem młodzieży. - ZHP, - MKS Bzura, - UKS Ozorków, - Ozorkowski Klub Karate - Klub Sportowy Marlin w Ozorkowie, - zajęcia w Klubie Profilaktyki Środowiskowej Nie Nuda. 6
V. Określenie strategii ewaluacji: Po każdorazowej realizacji elementów programu nastąpi ocena ich skuteczności w opinii uczniów i realizujących program, która umożliwia wprowadzenie korekt do programu: wyeliminowanie elementów zbędnych, mało efektywnych i wprowadzenie nowych o większej sile oddziaływania Zadania programu profilaktyki będą realizowane w następujących formach: a. godziny do dyspozycji wychowawcy b. spotkania z pedagogiem i psychologiem szkolnym c. zajęcia warsztatowe prowadzone przez pedagoga szkolnego d. spotkania z psychologiem z PPP e. spotkania z funkcjonariuszami policji f. spotkania młodzieży z terapeutami uzależnień g. spotkania z pielęgniarką szkolną h. spotkania z rodzicami Wdrażanie programu odbywa się systematycznie, przez cały rok, zgodnie z wytycznymi wynikającymi z planu pracy wychowawcy klasowego i osób z nim współpracujących. Zadania programu zostały wpisane w program wychowawczy szkoły i przydzielono im osoby odpowiedzialne za ich wykonanie. Uzupełnieniem Programu profilaktyki jest lista instytucji, w których młodzież i rodzice może szukać pomocy. 7