PROGRAM WYCHOWAWCZY DLA GIMNAZJUM NR 4. w GRUDZIĄDZU

Transkrypt

1 ZAŁĄCZNIK NR 1 Koperniku myśl Twoja ku niebu Cię wiodła. Odkryłeś wielkie prawo, które światem rządzi. Nam Twoja mądrość, odwaga, praca, pozwoli na Ziemi nie zbłądzić. PROGRAM WYCHOWAWCZY DLA GIMNAZJUM NR 4 im. Mikołaja Kopernika w GRUDZIĄDZU Dorastam, poznaję siebie i środowisko po to, by zmienić na lepsze świat.

2 1. Program wychowawczy szkoły zawiera całościowy opis zadań wychowawczych, których realizacji podejmuje się Gimnazjum Nr 4 w Grudziądzu. Jest on jednocześnie załącznikiem do Statutu Szkoły (Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001r. Dz. U. Nr 61, poz. 624 z 2001 r. ze zmianami... Dz.U.Nr 10, poz.96 z 2002 r.). 2. Program wychowawczy szkoły uchwala Rada Pedagogiczna, po zasięgnięciu opinii: a) Rady Rodziców 2 grudnia 2003 r. b) Samorządu Uczniowskiego 3 listopada 2003 r. 3. Załącznikiem programu wychowawczego jest program profilaktyczny, zatwierdzony na radzie pedagogicznej z dnia 18 lutego 2003r. 4. Program wychowawczy szkoły, który opisuje sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym jest realizowany przez wszystkich nauczycieli. Po zatwierdzeniu na radzie pedagogicznej z dnia 18 grudnia 2003 roku (po opinii Rady Rodziców dnia 2 grudnia 2003r. oraz Samorządu Uczniowskiego dnia 3 listopada 2003 r.). 5. Rada Rodziców 6 września 2007r. podjęła uchwałę o realizacji programu wychowawczego i szkolnego programu profilaktyki. 9 września 2008r. ponownie przyjęty do realizacji na kolejny rok szkolny. Ewaluacja programu profilaktycznego i wychowawczego 22 września 2009 roku uwzgledniającego rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). 6. Uaktualniony i ujednolicony tekst programu wychowawczego i szkolnego programu profilaktyki został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną 11 września 2012 roku. 1

3 WSTĘP Wychowanie, które rozumiemy jako świadomie organizowaną działalność szkoły, ma na celu służyć wspieraniu rodziców w pracy nad wszechstronnym rozwojem dzieci i młodzieży. Charakter młodych ludzi i ich system wartości kształtuje się głównie w domu rodzinnym. Szkoła pełni rolę drugoplanową i nie ponosi wyłącznej odpowiedzialności za efekty wychowania. Równocześnie jesteśmy świadomi, że odpowiedzialność za szkolne wychowanie ponoszą wszyscy pracownicy szkoły. Współpartnerami nauczycieli są: dyrekcja szkoły, pedagog szkolny, pracownicy biblioteki, administracji i obsługi, a także sami uczniowie. Celem realizacji programu wychowawczego szkoły jest wychowywać absolwenta szkoły, który : akceptuje siebie, mając świadomość swoich mocnych i słabych stron; umiejętnie kontaktuje się z innymi ludźmi; jest wrażliwy na potrzeby i krzywdę innych; pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości; jest aktywny i twórczy; jest wrażliwy na otaczającą przyrodę i piękno natury, potrafi przeciwdziałać zagrożeniom środowiska; umie rzetelnie pracować, ma szacunek do pracy, jest zaradny i odpowiedzialny; ma szerokie zainteresowania i pasje poznawcze, potrafi wiadomości teoretyczne zastosować w praktyce; zna i szanuje historię, kulturę i tradycję naszego regionu i narodu; umie dbać o zdrowie psychiczne i fizyczne; jest wolny od uzależnień; wie jak radzić sobie z agresją własną i cudzą. ROZDZIAŁ I Do najważniejszych WARTOŚCI przyjętych w naszej szkole w celu ich osiągania, przestrzegania i poszanowania przez wszystkich członków społeczności szkolnej należą: pracowitość, tolerancja, odpowiedzialność, rzetelność, uczciwość, krytycyzm; koleżeństwo i przyjaźń; współodpowiedzialność za szkołę i poszanowanie mienia społecznego; pielęgnowanie tradycji szkolnych i patriotycznych; postawa szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata; wypełnianie obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady demokracji, sprawiedliwości i wolności; postawy proekologiczne; odrzucenie nałogów i wszelkich uzależnień; przestrzeganie zasad higieny, dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo własne i innych; współpraca szkoły i domu rodzinnego ucznia; poszanowanie praw drugiego człowieka. ROZDZIAŁ II Długoterminowe CELE szkoły w zakresie wychowania to: 1. Indywidualizacja i stymulacja wszechstronnego rozwoju ucznia. 2. Udział w procesie rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego ucznia. 3. Koordynowanie działań wychowawczych domu, szkoły i środowiska lokalnego. 4. Przygotowanie uczniów do życia w zmieniającej się rzeczywistości. Uczenie zasad demokracji i kształtowanie postaw patriotycznych. 5. Obniżanie poziomu agresji w szkole poprzez ćwiczenie zachowań alternatywnych (realizacja celu jest opisana w szkolnym programie profilaktycznym załącznik do programu wychowawczego). 2

4 Ad. 1. Indywidualizacja i stymulacja wszechstronnego rozwoju ucznia. a) zamierzone działania : Praca z uczniem słabym i zaniedbanym wychowawczo przez: - indywidualizację pracy na lekcjach; - objęcie uczniów pomocą psychologiczno-pedagogiczną; - tworzenie samopomocy koleżeńskiej; - objęcie opieką uczniów z rodzin zagrożonych niedostosowaniem społecznym; - organizację zajęć wspomagających rozwój społeczny ucznia (lekcje wychowawcze, integracyjne, imprezy szkolne, terapia pedagogiczna); Efekty działań uczeń potrafi : - pracować na miarę swoich możliwości korzystając z pomocy nauczyciela; - pokonywać napotkane niepowodzenia szkolne; - dokonać samooceny i dąży do pozytywnych zmian swojej osoby; - wzmacnia swoją pozycję w zespole klasowym (jest zmotywowany do wszelkich działań); - potrafi funkcjonować w środowisku niekorzystnym wychowawczo. b) Zamierzone działania : Praca z uczniem zdolnym w celu pełnego rozwoju jego osobowości przez: - indywidualizację pracy na lekcjach (dodatkowe zadania); - motywowanie uczniów do samorozwoju i samokontroli; - angażowanie uczniów zdolnych do różnych form pracy koleżeńskiej; - uczestnictwo w konkursach; - współudział uczniów w organizowaniu konkursów przedmiotowych; - przygotowanie uczniów do udziału w konkursach międzyszkolnych; - wdrażanie uczniów do samooceny swoich sukcesów i porażek dydaktyczno wychowawczych; - organizacja kół zainteresowań. Efekty działań uczeń potrafi : - samodzielnie i aktywnie uczestniczyć w lekcjach; - ma rozbudzoną potrzebę samorealizacji (bierze udział w konkursach, olimpiadach); - potrafi i chce samodzielnie korzystać z dodatkowych źródeł wiedzy; - w pełni wykorzystać swoją wiedzę i pomaga innym w rozwiązywaniu problemów; - bierze czynny udział w życiu klasy i szkoły. Ad. 2. Udział w procesie rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego uczniów. Zamierzone działania: Rozwój intelektualny: - budzenie ciekawości poznawczej uczniów; - kształtowanie umiejętności korzystania z różnych dziedzin wiedzy; - rozwijanie w uczniu umiejętności selekcji, syntezy i analizy gromadzonych informacji; - pomoc w doskonaleniu własnych możliwości ucznia; - działania twórcze uczniów zbliżające ich do kulturalnego dorobku pokoleń; - organizacja konkursów międzyklasowych, międzyszkolnych, dni otwartych; - organizacja wycieczek przedmiotowych, krajoznawczo turystycznych. 3

5 Efekty działań uczeń potrafi: - zaspokajać swoje potrzeby poznawcze; - dokonać świadomego wyboru w bogatej ofercie zajęć i imprez; - integrować zdobytą wiedzę; - korzystać z księgozbioru biblioteki; - aktywnie uczestniczy w procesie dydaktycznym. Zamierzone działania: Rozwój emocjonalny ucznia: - pomoc w samopoznaniu i samoocenie; - rozwijanie w uczniach umiejętności akceptacji siebie; - pomoc w radzeniu sobie ze stresem szkolnym; - wdrażanie postaw asertywnych w szkole i rodzinie; - rozwijanie empatii; - tworzenie atmosfery przyjaznego i partnerskiego współżycia wszystkich członków społeczności szkolnej; - zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego; - przeciwdziałanie patologiom i zagrożeniom współczesnej młodzieży; - kierowanie procesem samodoskonalenia ucznia i świadomej pracy nad własnym zachowaniem; - poznawanie prawidłowych relacji między członkami rodziny. Efekty działań uczeń: - rozwija się zgodnie ze swoimi możliwościami; - poznaje siebie dokonuje samooceny; - ma poczucie bezpieczeństwa; - świadomie korzysta z form pomocy oferowanej przez szkołę; - jest otwarty na innych udziela pomocy słabszym kolegom; - potrafi rozwiązywać sytuacje trudne, radzi sobie ze stresem szkolnym. Zamierzone działania: Rozwój społeczny ucznia - adaptacja w nowym środowisku; - kultywowanie tradycji klasowych; - stworzenie więzi w klasie; - rozwijanie umiejętności komunikowania się; - rozwiązywanie sytuacji konfliktowych w sposób społecznie akceptowany; - umiejętność zachowania się w różnych sytuacjach społecznych i rodzinnych. - przygotowanie do wyboru zawodu w ramach planowanych działań w zakresie orientacji zawodowej; Efekty działania uczeń: - czuje się członkiem grupy; - akceptuje swoją pozycję w klasie; - umie przekazać i odebrać komunikaty werbalne i poza werbalne; - potrafi nawiązywać relacje interpersonalne zgodnie z normami społecznymi; - zna zasady negocjacji. Ad. 3. Koordynowanie działań wychowawczych domu, szkoły i współpraca ze środowiskiem lokalnym. Zamierzone działania: - zajęcia wychowawcze, jako forma pracy z uczniem w celu wypracowania zasad prawidłowego funkcjonowania w w/w środowiskach; 4

6 - wnikliwa obserwacja ucznia w celu dokonania diagnozy jego funkcjonowania w środowisku szkolnym, domowym i grupie rówieśniczej; - ankiety i testy, jako rodzaj wnikliwej analizy funkcjonowania ucznia; - utrzymanie ścisłego kontaktu z rodzicami w celu zapobiegania problemom wychowawczym poprzez zebrania, rozmowy indywidualne, kontakty telefoniczne, comiesięczne konsultacje; - zajęcia otwarte dla nauczycieli i rodziców jako aktywizacja do wspólnego podejmowania działań wychowawczych; - wspólne wyjścia do teatru, kina, muzeum i inne imprezy kulturalne; - współpraca ze stowarzyszeniami i instytucjami działającymi na rzecz młodzieży; - współpraca z innymi szkołami; - organizowanie zbiórek, zabawek, pomocy dydaktycznych dla potrzebujących dzieci; - akcje charytatywne na rzecz dzieci chorych; - udział w akcjach : Sprzątanie Świata, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy ; Efekty działań uczeń: - prawidłowo funkcjonuje w środowisku szkolnym, domowym i grupie rówieśniczej; - pokonuje problemy odnosząc sukcesy na miarę swoich możliwości; - jest świadomym obserwatorem zmian zachodzących w jego najbliższym otoczeniu; - włącza się w życie społeczności szkolnej i lokalnej; - zauważa osoby potrzebujące pomocy, reaguje odpowiednio do swoich możliwości. Ad. 4. Przygotowanie uczniów do życia w zmieniającej się rzeczywistości. Uczenie zasad demokracji i kształtowanie postaw patriotycznych. Zamierzone działania: - udział w uroczystościach miejskich; - udział w spotkaniach z ciekawymi ludźmi naszego regionu; - zajęcia o charakterze proekologicznym, związane ze środowiskiem Grudziądza (zbiórka surowców wtórnych, ścieżki ekologiczne i inne); - pomoc w wyborze zawodu; - wyrabianie nawyków oszczędności, gospodarności oraz podstawy wiedzy z tego zakresu; - wdrażanie nawyku poszanowania symboli narodowych (flaga, godło, hymn); - obchody świąt państwowych i ważnych rocznic, kultywowanie tradycji szkolnych; - poznawanie miejsc pamięci narodowej; - rozwijanie działalności samorządowej uczniów; - stosowanie zasad demokracji w wyborach do samorządu szkolnego; - zapoznawanie z problemami Unii Europejskiej. Efekty działań uczeń: - odczuwa więź z regionem; - ma właściwą postawę wobec otaczającej go przyrody i środowiska; - zna miejsca pamięci narodowej; - utożsamia się z narodem; - rozumie przemiany zachodzące w naszym regionie, państwie i Europie; - zna zasady demokracji, potrafi je stosować; - jest otwarty i tolerancyjny dla innych; - potrafi gospodarować czasem i innymi dobrami. 5

7 ROZDZIAŁ III Powinności wychowawców klasowych. W procesie wychowania ważną rolę odgrywa wychowawca klasy. Dobry wychowawca w sposób świadomy i planowy realizuje zadania wychowawcze. Z przyjętej w szkole koncepcji wychowawczej wynika jego nastawienie do uczniów, określenie własnej roli w procesie wychowania oraz jego relacje na poziomie wychowawca uczeń. Powinności wychowawcy klasowego: 1. Tworzenie warunków wspomagających rozwój ucznia, proces jego uczenia się oraz przygotowania do życia w rodzinie i społeczeństwie. 2. Inspirowanie i wspomaganie działań zespołowych uczniów. 3. Integracja zespołu klasowego. 4. Podejmowanie działań umożliwiających rozwiązywanie konfliktów w zespole klasowym oraz między uczniami a innymi członkami społeczności szkolnej. 5. Utrzymanie ścisłego kontaktu z członkami rady pedagogicznej i pedagogiem szkolnym. 6. Współpraca wychowawcy z rodzicami uczniów. 7. Współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną i innymi instytucjami. 8. Tworzenie programu wychowawczego klasy. Zamierzone działanie wychowawcze. Działania wychowawcze będą odbywały się na następujących płaszczyznach: Wychowawca uczeń Integracja zespołu klasowego poprzez : - poznanie podstawowych potrzeb ucznia; - otoczenie indywidualną opieką każdego wychowanka (rozmowy indywidualne); - zajęcia warsztatowe (zawarcie kontraktu klasowego) określenie zasad dobrej komunikacji); - sondaż diagnostyczny (poznanie płaszczyzn funkcjonowania uczniów w klasie postawa lidera klasowego). W wyniku tych działań uczeń potrafi: - dostrzec i przedstawić swoje potrzeby; - nawiązywać kontakt z wychowawcą w sytuacjach dla niego trudnych; - utożsamiać się z zespołem klasowym (komunikować się z rówieśnikami); - określić swoją pozycję w klasie, dokonać samooceny; Rozwiązywanie problemów wychowawczych poprzez : - obserwacje zespołu klasowego w celu poznania istniejących problemów wychowawczych; - zajęcia dotyczące profilaktyki uzależnień; - inspirowanie uczniów do zachowań asertywnych, otwartych, przyjacielskich; - motywowanie uczniów do działań zapobiegających przejawom agresji. W wyniku tych działań uczeń: - jest świadomy problemów i chce je rozwiązywać; - potrafi nawiązać ścisły kontakt z wychowawcą klasy; - potrafi panować nad swoimi emocjami (zwalcza w sobie zachowania agresywne); - jest tolerancyjny w stosunku do rówieśników; - potrafi zachowywać się asertywnie; - zna rodzaje uzależnień i ich konsekwencje; - regularnie uczęszcza do szkoły; 6

8 Wychowawca nauczyciele zasięganie informacji u nauczycieli o pracy całego zespołu; koordynacja działań wychowawczych nauczycieli wobec ogółu uczniów; utrzymanie stałego kontaktu z uczącymi w celu zapobiegania niepowodzeniom szkolnym; wspólne ustalenie planu pomocy uczniom słabym i zaniedbanym środowiskowo. W wyniku tych działań nauczyciel potrafi : - dokonać obiektywnej oceny sytuacji wychowawczej zespołu klasowego; - przy pomocy nauczycieli przedmiotowych zapobiegać i eliminować przejawy niepowodzeń szkolnych (objęcie indywidualną opieką uczniów wymagających pomocy); - modyfikować swój program pracy wychowawczej; - analizować swoje sukcesy i porażki wychowawcze; Wychowawca pedagog szkolny wspólne rozpoznanie potrzeb i trudności uczniów (objęcie opieką uczniów najbardziej potrzebujących pomocy); dokonywanie obserwacji i diagnozy poszczególnych zespołów klasowych przy aktywnym udziale wychowawcy; współdziałanie w sytuacjach zagrożenia (objęcie nadzorem uczniów nie wypełniających obowiązku szkolnego, z rodzin zagrożonych niedostosowaniem społecznym, walka z uzależnieniami, pomoc w pokonywaniu niepowodzeń szkolnych); współudział pedagoga w realizacji założeń programu wychowawczego klasy (udział w zajęciach warsztatowych, ankiety, testy); kierowanie do pedagoga uczniów sprawiających problemy wychowawcze; włączanie pedagoga w rozwiązywanie problemów i trudności wychowawczych w zespołach klasowych. W wyniku tych działań wychowawca potrafi: - dokonać wnikliwej analizy sytuacji wychowawczej zespołu klasowego; - objąć opieką uczniów wymagających indywidualnego nadzoru; - rozwiązywać trudne sytuacje zaistniałe w klasie; - motywować do działania uczniów słabych i zaniedbanych środowiskowo; - kształtować w uczniach poczucie własnej wartości; - wdrażać uczniów do przezwyciężania sytuacji trudnych; Wychowawca rodzice poznanie i ustalenie potrzeb opiekuńczo wychowawczych uczniów; poznanie środowiska rodzinnego ucznia w celu dokonania wnikliwej analizy jego problemów wychowawczych; nawiązanie ścisłego kontaktu z rodzicami dzieci, z którymi są problemy wychowawcze; informowanie rodziców o możliwościach korzystania z usług z Poradni Pedagogiczno Psychologicznej (w razie potrzeb); tworzenie programu wychowawczego klasy w oparciu o propozycje rodziców i uczniów; włączanie rodziców w sprawy życia klasy i szkoły; pedagogizacja rodziców mająca na celu zapobieganie różnym niepowodzeniom szkolnym. W wyniku tych działań wychowawca potrafi: - określić potrzeby jego wychowanków; - zdiagnozować środowisko rodzinne ucznia; - rozwiązywać sytuacje trudne pojawiające się w zespole klasowym; 7

9 - aktywizować rodziców do pracy na rzecz klasy i szkoły; - przekazać i uświadomić rodzicom wszelkie problemy i zagrożenia wynikające z analizy jego pracy wychowawczej. ROZDZIAŁ IV Zasady współpracy z rodzicami 1. Rodzice i nauczyciele współpracują z sobą w sprawach kształcenia i wychowania młodzieży. Rola szkoły sprowadza się do wspierania rodziców w procesie wychowania ich dzieci. 2. Wprowadzanie rodziców w życie szkoły: wybór klasowej rady rodziców, udział w życiu klasy i w realizacji programu wychowawczego; wybór szkolnej rady rodziców, współpraca z dyrekcją, nauczycielami i samorządem uczniowskim; zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły i programem wychowawczym klasy i szkoły; omówienie wewnątrzszkolnego systemu oceniania i regulaminu szkoły. 3. Formy komunikowania się rodziców z wychowawcą: zebrania podsumowujące pracę uczniów w semestrze, roku wywiadówki; indywidualne spotkania z nauczycielami i wychowawcą; rozmowy telefoniczne; informacja pisemna w dzienniczku ucznia. strona internetowa szkoły. informator dla rodzica 4. Charakter spotkań z rodzicami: informacyjny (wywiadówki, indywidualne spotkania); okolicznościowy (uczestnictwo rodziców w ważnych uroczystościach szkolnych); szkoleniowy (uczestnictwo rodziców w realizacji programów profilaktycznych, lekcjach otwartych). 5. Rodzice mają prawo do: uchwalania programu wychowawczego szkoły i wyrażania wszelkich opinii na temat zmian w Statutucie, WSO. uzyskania pomocy w sprawach wychowawczych od wychowawcy, pedagoga i dyrektora, podejmowania uchwał w sprawie wychowania na zebraniach klasowych i spotkaniach Rady Rodziców; współdecydować o środkach finansowych gromadzonych przez rodziców; sposobach udzielania pomocy uczniom najbiedniejszym. 6. Szkoła oczekuje, aby rodzice: interesowali się postępami dziecka w nauce, jego zachowaniu; współpracowali przy organizacji imprez szkolnych i klasowych; inspirowali młodzież do aktywnego uczestnictwa w życiu szkoły; wspierali wychowawcę, nauczycieli i dyrekcję Szkoły w ich działaniach wychowawczych; dbali o odpowiedni strój i wygląd swojego dziecka; czuwali nad przestrzeganiem regulaminów wewnątrzszkolnych. Ewaluacja celów będzie się odbywać przez: - widoczne dokonania wychowawcze (osiągnięcia, sukcesy lub porażki); - obserwacje lekcji, zajęć pozalekcyjnych; - analizę dokumentacji wychowawcy i nauczycieli przedmiotów; - ankiety, testy, sondaże kierowane do nauczycieli, uczniów i rodziców; - sprawozdanie. 8

10 Osoby odpowiedzialne: - dyrektor; - nauczyciele; - rodzina. Załączniki do PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO: 1. Program profilaktyki. 2. Harmonogram imprez, uroczystości i spotkań na dany rok szkolny. 3. Programy wychowawców i tematy lekcji wychowawczych poszczególnych klas wpisane do dzienników lekcyjnych. 4. Program pracy pedagoga, biblioteki i pielęgniarki szkolnej. 5. Szkolny program doradztwa zawodowego. 9