Własności dynamiczne układów dyskretnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Własności dynamiczne układów dyskretnych"

Transkrypt

1 Akademia Morka w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Miroław omera. WPROWADZENIE W układach terowania dykretnego ygnały wytępują w formie impulów lub kodowane ą cyfrowo, natomiat terowane procey awierają cęto podepoły analogowe. Dla prykładu ilnik prądu tałego, który jet urądeniem analogowym może być terowany arówno pre regulator wyyłający ygnały analogowe jak i pre regulator cyfrowy, który wyyła ygnały cyfrowe. W otatnim prypadku koniecny jet do połącenia regulatora cyfrowego urądeniem analogowym pretwornik cyfrowo analogowy (C/A. Na ryunku predtawiony jet chemat blokowy typowego układu dykretnego. Na wejściu i wyjściu regulatora cyfrowego wytępują próbki ygnału oddielone od iebie o okre próbkowania. t Regulator cyfrowy r * (t C/A h(t Proce Ry.. Schemat blokowy typowego układu terowania dykretnego. W najprotym wydaniu pretwornik C/A może być wykonany jako urądenie typu impulator ektrapolator, które kłada ię urądenia próbkującego i ektrapolującego wartość próbki pre okre próbkowania. Urądeniem C/A najcęściej toowanym w analiie układów dykretnych jet połącenie idealnego impulatora ektrapolatorem erowego rędu ( ero-order hold. Po takich ałożeniach, cęść układu ryunku może być funkcjonalnie atąpiona pre chemat blokowy pokaany na ryunku. t r * (t h(t Ry.. Impulator i ektrapolator erowego rędu. Na ryunku 3 pokaane otały typowe operacje idealnego próbkowania i ektrapolowania erowego rędu (. Sygnały ciągłe ą próbkowane okreem i natępnie ciąg impulów r * ( t o amplitudach t jet ektrapolowany pre okre próbkowania. Ektrapolator erowego rędu ( podtrymuje amplitudę ygnału doprowadanego do wejścia w danej chwili cau ( pre cały okre próbkowania aż do pojawienia ię natępnej próbki w chwili t = (k+. Wyjście układu ektrapolującego ( jet chodkową aprokymacją ygnału wejściowego idealnie próbkowanego t impulatora. Otatnia aktualiacja: M. omera

2 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab t (a t r * (t (b t = k h(t (c t = k Ry. 3. (a Sygnał wejściowy do idealnego impulatora, (b Sygnał wyjściowy impulatora, (c ygnał wyjściowy ektrapolatora erowego rędu (. Gdy okre próbkowania dąży do era to wyjście układu ektrapolującego h(t dąży do t, cyli lim h( t 0 t Opierając ię na powyżych definicjach, typowy dykretny układ otwarty modelowany jet w poób pokaany na ryunku 4. G( ( t r * (t h(t Proce terowany Ry. 4. Schemat blokowy układu dykretnego. RANSMIANCJA DYSKRENA UKŁADÓW LINIOWYCH ranformata operatorowa Laplace a ygnału wyjściowego ryunku 4 jet natępująca Y ( G( R * ( ( Chociaż wartość wyjścia jet wynacana po atoowaniu odwrotnej tranformaty Laplace a na obu tronach równania ( to jednak krok ten jet trudny do wykonania gdyż G( ora R*( repreentują dwa różne rodaje ygnałów. S t S r * (t h(t Proce terowany y * (t Ry. 5. Schemat blokowy układu dykretnego fikcyjnym impulatorem na wyjściu Otatnia aktualiacja: M. omera

3 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Aby ominąć ten problem atoowany otanie fikcyjny impulator na wyjściu układu, jak pokaane otało to na ryunku 5. Fikcyjne próbki S mają taki am okre próbkowania i ą ynchroniowane próbkami S. Próbkowana potać ygnału otała onacona jako y (. Y ( G( R( (3 gdie G ( definiowana jet jako tranformata funkcji operatorowej G( i opiana jet również jako * t G ( g( (4 k 0 Cyli dla układów dykretnych pokaanych na ryunkach 4 ora 5, tranformata Z wyjścia jet równa tranmitancji proceu ora tranformacie Z wejścia. 3. RANSMIANCJA DYSKRENA UKŁADÓW LINIOWYCH POŁĄCZONYCH KASKADOWO ranmitancja opiująca układy dykretne elementami połąconymi w kakadę jet trochę bardiej łożona aniżeli dla układów ciągłych powodu wytępowania lub braku impulatora pomiędy tymi elementami. Na ryunku 6 pokaane otały dwie różne ytuacje układu dykretnego który awiera dwa elementy połącone w kakadę. Na ryunku 6(a te dwa elementy rodielone ą pre impulator S, który jet ynchroniowany impulatorem S i mają taki am okre próbkowania. Na ryunku 6(b oba te elementy otały połącone bepośrednio. Ważne jet roróżnienie tych dwóch prypadków pry wyprowadaniu tranmitancji impulowej ora tranmitancji. k y * (t S t r * (t d(t G ( R( R * ( D( S d * (t D * ( G ( Y * ( Y( (a y * (t S t r * (t d(t G ( R( R * ( D( G ( Y * ( Y( (b Ry. 6. (a Układ dykretny elementami połąconymi kakadowo i rodielonymi impulatorem. (b Układ dykretny elementami połąconymi kakadowo, be rodielającego impulatora Dla układu ryunku 6(a, ygnał wyjściowy apiywany jet jako Y G ( G ( R( (5 ( Z tego wynika, że tranformata dwóch układów rodielonych pre impulator jet równa ilocynowi tranformat tych dwóch układów. Dla układu ryunku 6(b, ygnał wyjściowy apiywany jet jako Y ( = G G R( (6 ( 4. RANSMIANCJA DYSKRENEGO UKŁADU ZAMKNIĘEGO ranmitancja dykretnego układu amkniętego ależy od położenia impulatora w układie. Otatnia aktualiacja: M. omera 3

4 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab y * (t t R( a(t A( a * (t A * ( G( Y * ( Y( H( (a y * (t t R( a(t A( G( Y * ( Y( H( y * (t Y * ( (b Ry. 7. Dykretny układ pojedyncą pętlą. (a Impulator wytępuje w tore bepośrednim, (b Impulator wytępuje w tore prężenia. Na ryunku 7 pokaane otały dwa układy w których w różnych miejcach pętli umiecony otał impulator. W układie ryunku 7(a impulator wytępuje w tore bepośrednim, natomiat na ryunku 7(b impulator wytępuje w prężeniu. Wyjście impulatora traktowane jet jako wejście do układu. Wobec tego na ryunku 7(a układ ma dwa wejścia R( ora A * (, natomiat ygnały Y( ora A( traktowane ą jako wyjścia układu i w tym prypadku tranformata dykretna ygnału wyjściowego jet natępująca G( Y( = R( (7 GH( W układie ryunku 7(b wyjście impulatora A * ( ora R( ą wejściami do układu natomiat Y( ora A( ą wyjściami układu i w tym prypadku wypadkowa tranmitancja dykretna ma potać Y( = GR( GH( 5. RANSMIANCJA EKSRAPOLAORA ZEROWEGO RZĘDU Opierając ię na podanym wceśniej opiie dla ektrapolatora erowego rędu ( jego charakterytyka impulowa pokaana otała na ryunku 8. (8 g h (t 0 0 t Ry. 8. Odpowiedź impulowa ektrapolatora erowego rędu. Otatnia aktualiacja: M. omera 4

5 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab ranmitancja ektrapolatora erowego rędu jet natępująca G h ( = { g h ( t} = Jeśli ektrapolator erowego rędu połącony jet kakadowo proceem liniowym o tranmitancji (, tak jak pokaano to na ryunku 4, to tranformata Z takiego połącenia apiana jet G p natępująco e e G ( = Z { Gh ( G p ( } = Z G p ( Korytając właności tranformaty Z o caie opóźnienia, równanie (0 można uprościć do potaci (9 (0 G ( = ( Z G p ( ( Prykład Dla układu ryunku 4, roważ natępującą tranmitancję G p ( (. ( 0.5 Okre próbkowania = []. ranmitancja opiująca ależność pomiędy wejściem i wyjściem określana jet pry użyciu woru (7. G ( = ( Z ( 0.5 = ( Z = 4 ( 4 e 0.5 4( = e = e ame wyniki można uykać korytając funkcji cd biblioteki MALABA. (. = ; % Okre próbkowania numc = ; % Licnik tranmitancji ciągłej denc = conv([ 0],[ 0.5]; % Mianownik tranmitancji yc = tf(numc, denc; % ranmitancja operatorowa yd = cd( yc,,'oh'; % Wynacenie tranmitancji dykretnej [numd, dend] = tfdata( yd, v printy( numd, dend, '' % Wypianie tranmitancji na ekran 6. ODPOWIEDŹ CZASOWA UKŁADU SEROWANIA DYSKRENEGO Aby aprojektować układ terowania dykretnego, najpierw należy ponać właności tych układów w diedinie cau i miennej. Odpowiedi wyjściowe więkości układów terowania dykretnego ą funkcjami cau ciągłego t. Wobec tego wkaźniki jakości takie jak makymalne preregulowanie, ca naratania, wpółcynnik tłumienia i tak dalej, mogą być również atoowane dla układów dykretnych. Jedyna różnica jet taka, że aby atoować takie narędia analitycne jak tranformaty Z, ygnały ciągłe ą próbkowane i wówca nieależną mienną cau jet k, gdie jet okreem Otatnia aktualiacja: M. omera 5

6 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab próbkowania wyrażonym w ekundach. Również właności prejściowe układu dykretnego charakteryowane ą pre bieguny i era tranmitancji na płacyźnie. Podtawowy chemat blokowy układu terowania dykretnego pojedyncą pętlą pokaany otał na ryunku 9. ranmitancja tego układu jet natępująca: ( = Y ( R( G( GH ( ( gdie GH( onaca tranformatę Z tranmitancji G(H(. y * (t Y * ( t R( a(t A( a * (t A * ( G p ( Y( G( H( Ry. 9. Schemat blokowy układu terowania dykretnego pojedyncą pętlą Najcętym tetem łużącym do badania właności dynamicnych układów terowania jet odpowiedź kokowa. Jeśli odpowiedź układu dykretnego opiana jet tranformatą Y ( ( R( (3 wówca potać dykretną wynaca ię na podtawie woru (3 po podtawieniu U ( ( i natępnie wynaceniu odwrotnej tranformaty Z. Spoób wynacania dykretnej odpowiedi kokowej dla układu o adanej tranmitancji pokany jet w prykładie. W MALABIE do ymulacji numerycnych odpowiedź impulowa układu dykretnego o tranmitancji dykretnej yd jet wynacana pry użyciu yd = dimpule( numd, dend yd = dimpule( numd, dend, N natomiat dykretna odpowiedź kokowa yd = dtep(numd, dend yd = dtep(numd, dend, N gdie N onaca makymalną licbę próbek. Należy pamiętać, że y(, k = 0,,,... awiera tylko informacje o próbkach ygnału w chwilach próbkowania. Jeśli okre próbkowania jet wględnie duży w tounku do najbardiej nacącej tałej caowej układu, wówca y( może nie być dokładną repreentacją ygnału. ranmitancję dykretną ( można prektałcić do potaci równan dynamicnych apiywanych natępująco x ( k Fx( G (4 y( Hx ( J (5 w których równanie (4 noi nawę dykretnych równania tanu, a równanie (5 dykretnego równania wyjścia. Prektałcenia tego można dokonać w poób analitycny toując metody dekompoycji tranmitancji dykretnej, ale dla tranmitancji o nnych wartościach wpółcynników najłatwiej dokonać tego pry użyciu natępującej komendy Matlaba [F, G, H, J] = dtf( numd, dend Otatnia aktualiacja: M. omera 6

7 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Prykład Dla układu opianego poniżą tranmitancją dykretną, wynac odpowiedź kokową. G ( = Y( = U( Okre próbkowania w tym układie wynoi = []. Rowiąanie. W poób analitycny odpowiedź kokową wynaca ię podobnie jak dla układów ciągłych. W pierwej kolejności, amiat wejściowego ygnału dykretnego U( podtawia ię jego tranformatę dykretną Y ( = G ( U( = i natępnie uykaną tranformatę dykretną (. rokłada ię na umę tranformat elementarnych apianych Y ( = 0.6 ( 0.5 j0.9 ( 0.5 j j j Poa apianiu wartości reiduów i położeń biegunów w potaciach wykładnicych (. (. (.3 Y ( = 0.54e j e j.908 j j e e dla każdego kładnika umy najduje ię potać dykretną odpowiedi kokowej (.4 y ( = (.079 ( co(0.9509k.908 k Na ryunku. najduje ię uykany wykre dykretnej odpowiedi kokowej. e ame wyniki można uykać pry użyciu funkcji tep najdującej ię w bibliotece MALABA. (.5.5 Dykretna odpowiedź kokowa ( = [] y( t = k [] Ry... Dykretna odpowiedź kokowa Otatnia aktualiacja: M. omera 7

8 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Wyniki uykane otały pry użyciu natępującego kodu programu. clear cloe all tmax = 5; = ; % Okre próbkowania numd = [ ]; % Licnik tranmitancji dend = [ ]; % Mianownik tranmitancji [rd, pd, kd] = reidue( numd, conv(dend,[ -] M_rD = ab( rd( phi_rd = angle( rd( M_pD = ab( pd( phi_pd = angle( pd( ArD = *M_rD N = tmax/ % Licba próbek for i = 0:N, k = i; td(i+ = k*; ud(i+ = ; yd(i+ = rd( + ArD*(M_pD^*co( phi_pd*k + phi_rd; end; [tk, yk] = taitd, yd figure( plot(tk, yk, 'k-', td, ud, 'k:' xlabel( 't = k []' ylabel( 'y(' title(' Dykretna odpowiedź kokowa ( = []' axi([0 tmax 0.5] Prykład 3 Dla układu pokaanego na ryunku 3.. wynac odpowiedź kokową. Uykaną tranmitancję wypadkową api w potaci dykretnych równań tanu. Parametry dla tego układu ą natępujące: K =, K =, =, = 0. []. K t R( K Y( Ry. 3.. Schemat blokowy układu impulowego. Rowiąanie: Układ ryunku 3. należy prowadić do potaci ryunku 9. Korytając aad prektałcania chematów blokowych otrymuje ię chemat pokaany na ryunku 3.. t R( K ( + K Y( y*(t Y*( G( K K K Ry. 3.. Schemat blokowy układu impulowego ryunku. po prektałceniach. Otatnia aktualiacja: M. omera 8

9 , y( eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Po podtawieniu danych licbowych uykuje ię natępujące tranmitancje: tranmitancja dynamiki w tore bepośrednim tranmitancja dynamiki w prężeniu K G p ( (3. ( K ( 4 K K H ( (3. K ranmitancja dykretna tranmitancji G( najdującej ię w tore bepośrednim układu ryunku 3. obejmującego ektrapolator erowego rędu ora tranmitancję proceu G p (, wynacana jet e woru (0 w podobny poób jak w prykładie. ranmitancja dykretna w tore bepośrednim G( Goh G p ( = Z { G G p ( } oh = ranmitancja dykretna pętli wynacana na podtawie kakadowego połącenia ektrapolatora erowego rędu, tranmitancji G p ( i tranmitancji najdującej ię w prężeniu, również w podobny poób jak w prykładie. GH ( Goh G p ( H ( = Z { G G p H ( } oh = Dykretna tranmitancja wypadkowa układu ryunku 3. ( = Y ( R( G( = GH ( = Odpowiedź kokową na podtawie tranmitancji (3.5 wynacona otała pry użyciu kodu programu awartego w prykładie i w tym prypadku ma natępującą potać.4 (3.3 (3.4 (3.5. = 0. [] 0.8 układ ciągły t [] Ry. 3.. Porównanie odpowiedi jednotkowej układu dykretnego i ciągłego. Otatnia aktualiacja: M. omera 9

10 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab y ( = (.963 (0.98 co(0.03 k.459 k Wpółcynniki maciery dykretnych równań dynamicnych opianych worami (4 i (5 wynacone otały na podtawie tranmitancji (3.5 pry użyciu funkcji dtf które w tym prypadku pryjmują natępujące wartości F Uykane dykretne równania tanu ą natępujące: x ( k.864 x ( x ( (3.6 G H [ ] J [0] (3.7 0 x k x ( (3.8 ( k y ( x ( x ( Porównanie wyników uykanych dla układu ciągłego be impulatora jak i dykretnego impulatorem predtawione otało na ryunku 3.. Wyniki w tym prykładie wygenerowane otały pry użyciu natępującego kodu programu: clear cloe all = 0.; % Okre próbkowania tmax = 7; % Odcinek cau % Układ ciągły numgpc = ; dengpc = conv([ 0], [ 4] ygpc = tf( numgpc, dengpc; numhc = [- ]; denhc = ; yhc = tf( numhc, denhc; yc = feedback( ygpc, yhc; [numc, denc] = tfdata( yc, 'v'; % tranmitancja dynamiki % w tore bepośrednim % tranmitancja dynamiki % w prężeniu % tranmitancja wypadkowa % całego układu ciągłego % wpółcynniki wielomianów % licnika i mianownika % Wygenerowanie odpowiedi kokowej be impulatora t = [0:0.0:tmax]; yc = tep( numc, denc, t; % Układ dykretny ygd = cd( ygpc,, 'oh'; [numgd, dengd] = tfdata( ygd, 'v'; % wpółcynniki wielomianów % licnika i mianownika tranmitancji toru bepośredniego yghc = erie( ygpc, yhc; yghd = cd( yghc,, 'oh'; [numghd, denghd] = tfdata( yghd, 'v'; % wpółcynniki licnika i mianownika tranformaty dykretnej pętli numd = numgd; % Licnik dend = numghd + denghd; % i mianownik dykretnej tranmitancji % wypadkowej [F, G, H, J] = dtf( numd, dend % Maciere równań dynamicnych N = tmax/ % Licba próbek yd = dtep( numd, dend, N; % odpowiedź kokowa % wynacona na podtawie tranmitancji yd = dtep( F, G, H, J,, N; % odpowiedź kokowa % wynacona na podtawie równań dynamicnych yd = yd; tdmax = (N-*; td=[0::tdmax]'; % wybór kokowej odpowiedi dykretnej do wykreślenia Otatnia aktualiacja: M. omera 0

11 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab [tdp, ydp]= tai td, yd; % Wygenerowanie odpowiedi chodkowej % Wykreślenie uykanych wyników figure( plot( t, yc, 'k-', tdp, ydp, 'k-' xlabel('t []' ylabel(', y(' grid on 7. WSKAŹNIKI JAKOŚCI OPISUJĄCE UKŁAD Dynamicna jakość terowania w diedinie cau definiowana jet w ależności od parametrów odpowiedi kokowej układu (dla ygnału adanego o potaci funkcji kokowej. Najcęściej używanymi parametrami tej odpowiedi ą: ca naratania t n, makymalne preregulowanie M p, ca regulacji t R i uchyb w tanie utalonym e u. Parametry te ą równie dobre dla układu dykretnego jak i dla układu ciągłego. Na płacyźnie wymagania te mają natępującą potać: n.8 t n ln M ln p M p (6 (7 4.6 t R (8 Wymagania dotycące uchybu w tanie utalonym w ależności od rodaju ygnału adanego określone ą pre tałe uchybowe. Wymagania dotycące uchybu otaną tutaj pominięte. Okre próbkowania dobiera ię tak, aby było prynajmniej 6 próbek w odcinku cau definiowanym jako ca naratania, lepe i głade wyniki terowania uyka ię jeśli będie prynajmniej 0 próbek w caie naratania. 8. PRZEKSZAŁCENIE WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI UKŁADU NA PŁASZCZYZNĘ Z Odpowiedź układu dykretnego ależy od położeń biegunów tranmitancji dykretnej na płacyźnie. Baując na tym można dokonać prektałcenia wkaźników jakości układu na akceptowalne położenia biegunów. Dla prykładu, ca naratania t ciągłego układu II rędu jet odwrotnie proporcjonalny do cętotliwości drgań włanych n (6. Pry użyciu prektałcenia e dokonuje ię prektałcenia położeń biegunów płacyny na płacynę i cętotliwość drgań włanych n prektałcana jet na kąt bieguna we wpółrędnych biegunowych na płacyźnie jako d, gdie d n. Makymalne preregulowanie odpowiedi kokowej M p jet odwrotnie proporcjonalne do wpółcynnika tłumienia (7 i linie tałego tłumienia płacyny prektałcane ą na logarytmicne pirale na płacyźnie. Ca regulacji t R jet odwrotnie proporcjonalny do cęści recywitej bieguna na płacyźnie (8 które odpowiadają promieniom bieguna na płacyźnie jako r e. Podumowując, aby otrymać akceptowalne położenia biegunów na płacyźnie należy: Wynacyć żądane wartości n,, adanych wymagań projektowych dotycących odpowiedi kokowej na ca naratania t n, makymalne preregulowanie Oblicyć promień r e. n M p i ca regulacji t R Otatnia aktualiacja: M. omera

12 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab Wykreśl linie tałego tłumienia i tałych n. Zotanie to wykonane pry użyciu funkcji biblioteki MALABA o nawie grid, która wykreśla linie tałego od 0. do 0.9 krokiem 0. ora n N 0 dla tałych wartości od do 0. Zanac obary położeń biegunów pełniających adane wymagania projektowe układu terowania dykretnego. Prykład 4 Znajdź obary położeń biegunów tranmitancji układu dykretnego na płacyźnie, jeśli wymagania nałożone na odpowiedź kokową ą natępujące: 0.3 t n 0.6 [], 5 M p 30 [%].5 t R 3.5 [], = [%]. = 0. [] Rowiąanie: Korytając ależności opianych worami (6, (7, (8, wynacone akrey dopucalnych wartości parametrów n,, ą natępujące 3 n 6 [rad/] ( ( (4.3 Funkcja grid biblioteki MALABA wykreśla linie tałego tłumienia ora cętotliwości drgań włanych n. O ile może być podawana do funkcji w poób bepośredni to n mui otać prelicona wględem okreu próbkowania według ależności gdie N N ( n (4.5 Po podtawieniu woru (4.5 do ależności (4.4 uykuje ię n (4.6 Funkcja grid nie wykreśla linii tałego, które muą być nanieione na wykre nieależnie i ą one okręgami o tałych promieniach wynacanych ależności r e (4.7 Otatecnie akrey parametrów wykreślanych na płacyźnie, które ą natępujące 0.6. [rad/] ( ( r (4.0 Zakrey parametrów opianych ależnościami (4.7, (4.8 ora (4.9 pokaane ą na ryunku 4.. Wyniki te uykane otały pry użyciu natępujących linii kodu programu clear cloe all = 0.; % Okre próbkowania % wn, wn - granice dopucalnych wartości wn wn = 3; Otatnia aktualiacja: M. omera

13 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab wn = 6; % eta, eta - granice dopucalnych wartości eta eta = 0.358; eta = 0.690; % igma, igma - granice dopucanych wartości igma igma =.34; igma = 3.067; % w, w - próbkowane cętotliwości wn w = wn*; w = wn*; % R, R - promienie granicnych wartości igma, igma R = exp(-igma*; R = exp(-igma*; % Wynacenie okręgów o tałych promieniach R, R for i=0:360, xcircle(i+ = R*co(i*pi/80; ycircle(i+ = R*in(i*pi/80; xcircle(i+ = R*co(i*pi/80; ycircle(i+ = R*in(i*pi/80; end; % wykreślenie okręgów o tałych promieniach plot( xcircle, ycircle, 'k:', xcircle, ycircle, 'k:' axi([- - ] xlabel('re ' ylabel('im ' grid([eta eta], [w w] axi equal Im Re Ry. 4.. Wykre obaru dowolonych położeń biegunów na płacyźnie pełniających adane Otatnia aktualiacja: M. omera 3

14 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab ĆWICZENIA W MALABIE M. Dla poniżych układów dykretnych najdź tranmitancję dykretną Y ( R( Okre próbkowania = 0.5 []. a t r * (t ( + b t r * (t c t r * (t d t r * (t h(t 5 ( + e t e(t e * (t h(t + f t e(t e * (t u * (t + + g t e(t e * (t h(t + + h t e(t e * (t u * (t Otatnia aktualiacja: M. omera 4

15 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab M. Dla poniżych układów terowania, wynac tranmitancję dykretną całego układu Y ( R( i natępnie wynac odpowiadające im dykretne równania tanu. a Okre próbkowania = 0.5 []. R( (+0. Y( Y * ( 0.5 Ry. M(a Schemat blokowy układu dykretnego. b Okre próbkowania = 0. []. R( Y( Y * ( Ry. M(b Schemat blokowy układu dykretnego. c Okre próbkowania = 0. []. R( 7 Y( Y * ( Ry. M(c Schemat blokowy układu dykretnego. d Okre próbkowania = 0.5 []. R( 6 + Y( Y * ( Ry. M(d Schemat blokowy układu dykretnego. Otatnia aktualiacja: M. omera 5

16 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab e Okre próbkowania = 0. []. R( (+4 4 Y( Y * ( 0.5 Ry. M(e Schemat blokowy układu dykretnego. f Okre próbkowania = 0.05 []. R( 4 (+0. Y( Y * ( Ry. M(f Schemat blokowy układu dykretnego. g Okre próbkowania = 0.5 []. R( + 5 Y( Y * ( Ry. M(g. Schemat blokowy układu dykretnego. h Okre próbkowania = 0. []. R( 5 + Y( Y * ( Ry. M(h. Schemat blokowy układu dykretnego. i Okre próbkowania = 0.05 []. R( + 4 Y( Y * ( Ry. M(i. Schemat blokowy układu dykretnego. Otatnia aktualiacja: M. omera 6

17 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab j Okre próbkowania = 0. []. R( 5 Y( Y * ( 4 Ry. M(j. Schemat blokowy układu dykretnego. Okre próbkowania = 0.5 []. R( 5 + Y( Y * ( 4 Ry. M(. Schemat blokowy układu dykretnego. l Okre próbkowania = 0. []. R( 6 Y( Y * ( Ry. M(l. Schemat blokowy układu dykretnego. M3. Nakicuj obary na płacyźnie w którym powinny naleźć ię bieguny układu II rędu, które pełniają poniże wymagania. a b c ca naratania t n 0.5 [] procentowe preregulowanie powinno być w akreie M p 0 [%] ca regulacji t R [], ( = [%] okre próbkowania: = 0.05 []. ca naratania 0.3 t n 0.6 [], makymalne preregulowanie 5 M p 30 [%], 0 0 ca regulacji t R [], ( = [%] 7 3 okre próbkowania = 0. []. ca naratania t n [] procentowe preregulowanie powinno być w akreie 0 M p 5 [%] ca regulacji t R 6 [], ( = % okre próbkowania: = 0. [] Otatnia aktualiacja: M. omera 7

18 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab d e f g h i j l ca naratania t n 0.6 [], makymalne preregulowanie M p 0 [%], ca regulacji t R [], ( = % okre próbkowania: = 0.05 [] ca naratania t n 0.8 [], makymalne preregulowanie M p 5 [%], ca regulacji t R 3.6 [], ( = % okre próbkowania: = 0. [] ca naratania 0.6 t n.8 [], makymalne preregulowanie M p 0 [%], ca regulacji t R.8 [], ( = % okre próbkowania: = 0. [] ca naratania t n.5 [], makymalne preregulowanie 5 M p 50 [%], ca regulacji t R 8 [], = [%] okre próbkowania: = 0.5 [] ca naratania t n 0.3 [], makymalne preregulowanie 5 M p 5 [%], 0 ca regulacji t R [], ( = [%] 7 okre próbkowania: = 0. [] ca naratania t n 0.45 [] procentowe preregulowanie powinno być w akreie M p 4 [%] ca regulacji t R 4 [], ( = [%] okre próbkowania: = 0. [] ca naratania t n.6 [] procentowe preregulowanie powinno być w akreie M p 8 [%] ca regulacji t R 8 [], ( = % okre próbkowania: = 0.05 [] ca naratania t n 0.3 [], makymalne preregulowanie M p 0 [%], ca regulacji t R 3 [], ( = % okre próbkowania: = 0.5 [] ca naratania t n. [], makymalne preregulowanie M p 4 [%], ca regulacji t R 7. [], ( = [%] okre próbkowania: = 0. [] Otatnia aktualiacja: M. omera 8

19 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab ODPOWIEDZI DO WYBRANYCH ĆWICZEŃ M a G ( b G ( c G ( d G ( e G ( f G ( g G ( M. a x k.830 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( b x k.8 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( c x k.7650 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( d x k.6796 x ( x ( ( k x ( k x( y ( 0.06 x( x ( e x k.5770 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( 0.05 x ( f x k.946 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( g x k.6898 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( h x k.78 x ( x ( ( k x ( k x( y ( 0.07 x( x ( i x k.8559 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( j x k x ( x ( ( k x ( k x( y ( 0.5 x( 0.05 x ( x k.3389 x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( l x k x ( x ( ( k x ( k x( y ( x( x ( M3. a r b r c r d r Otatnia aktualiacja: M. omera 9

20 eoria terowania Właności dynamicne układów dykretnych Matlab e r f r g r h r 0.55 i r j r r l r 0.88 LIERAURA. Franklin G.F, Powell J.D., Emami-Naeini A.: Digital Control of Dynamic Sytem, 3 rd ed. Addion-Weley Publihing Company, Kuo B.C.: Automatic Control of Dynamic Sytem, 7 th ed, Addion-Weley & Son Inc., 995. Otatnia aktualiacja: M. omera 0

Równoważniki dyskretne dla transmitancji układów ciągłych

Równoważniki dyskretne dla transmitancji układów ciągłych Akademia Morka w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej eoria terowania Równoważniki dykretne dla tranmitancji układów ciągłych Miroław omera. WPROWADZENIE W układach terowania wymaga ię modyfikacji dynamiki

Bardziej szczegółowo

Stabilność liniowych układów dyskretnych

Stabilność liniowych układów dyskretnych Akademia Morka w Gdyni atedra Automatyki Okrętowej Teoria terowania Miroław Tomera. WPROWADZENIE Definicja tabilności BIBO (Boundary Input Boundary Output) i tabilność zerowo-wejściowa może zotać łatwo

Bardziej szczegółowo

Algorytm projektowania dolnoprzepustowych cyfrowych filtrów Buttlewortha i Czebyszewa

Algorytm projektowania dolnoprzepustowych cyfrowych filtrów Buttlewortha i Czebyszewa Zadanie: Algorytm projektowania dolnopreputowych cyfrowych filtrów Buttlewortha i Cebyewa Zaprojektować cyfrowe filtry Buttlewortha i Cebyewa o natępujących parametrach: A p = 1,0 db makymalne tłumienie

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI 1 ĆWICZENIA

PODSTAWY AUTOMATYKI 1 ĆWICZENIA Automatyka i Robotyka Podtawy Automatyki PODSTAWY AUTOMATYKI ĆWICZENIA lita adań nr Tranformata Laplace a. Korytając wprot definicji naleźć tranformatę Laplace a funkcji: y t y t y t y e t. Dana jet odpowiedź

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI 2 ĆWICZENIA

PODSTAWY AUTOMATYKI 2 ĆWICZENIA Elektrotechnika Podtawy Automatyki PODSTAWY AUTOMATYKI ĆWICZENIA lita adań nr Tranformata Z Korytając wrot definicji naleźć tranformatę Z funkcji: f f n) 5n n n) f n) n 4 e t f ) n tt f n f e Korytając

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA Na prawach rękopiu do użytku łużbowego INSTYTUT ENEROELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport erii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA ĆWICZENIE Nr SPOSOBY

Bardziej szczegółowo

Schematy blokowe. Akademia Morska w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej Teoria sterowania. Mirosław Tomera 1. ELEMENTY SCHEMATU BLOKOWEGO

Schematy blokowe. Akademia Morska w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej Teoria sterowania. Mirosław Tomera 1. ELEMENTY SCHEMATU BLOKOWEGO Akademia Morka w dyni Katedra Automatyki Okrętowej Teoria terowania Miroław Tomera. ELEMENTY SCEMATU BLOKOWEO Opi układu przy użyciu chematu blokowego jet zeroko i powzechnie toowany w analizowaniu działania

Bardziej szczegółowo

1. Funkcje zespolone zmiennej rzeczywistej. 2. Funkcje zespolone zmiennej zespolonej

1. Funkcje zespolone zmiennej rzeczywistej. 2. Funkcje zespolone zmiennej zespolonej . Funkcje zepolone zmiennej rzeczywitej Jeżeli każdej liczbie rzeczywitej t, t α, β] przyporządkujemy liczbę zepoloną z = z(t) = x(t) + iy(t) to otrzymujemy funkcję zepoloną zmiennej rzeczywitej. Ciągłość

Bardziej szczegółowo

Wymiana ciepła przez żebra

Wymiana ciepła przez żebra Katedra Silników Spalinowych i Pojadów TH ZKŁD TERMODYNMIKI Wymiana ciepła pre era - - Cel ćwicenia Celem ćwicenia jet adanie wpływu atoowania eer na intenywność wymiany ciepła. Badanie preprowada ię na

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Intytut Podtaw Budowy Mazyn Zakład Mechaniki Laboratorium podtaw automatyki i teorii mazyn Intrukcja do ćwiczenia A-5 Badanie układu terowania

Bardziej szczegółowo

1 Przekształcenie Laplace a

1 Przekształcenie Laplace a Przekztałcenie Laplace a. Definicja i podtawowe właności przekztałcenia Laplace a Definicja Niech dana będzie funkcja f określona na przedziale [,. Przekztałcenie (tranformatę Laplace a funkcji f definiujemy

Bardziej szczegółowo

2. Wyznaczyć K(s)=? 3. Parametry układu przedstawionego na rysunku są następujące: Obiekt opisany równaniem: y = x(

2. Wyznaczyć K(s)=? 3. Parametry układu przedstawionego na rysunku są następujące: Obiekt opisany równaniem: y = x( Przykładowe zadania EGZAMINACYJNE z przedmiotu PODSTAWY AUTOMATYKI. Dla przedtawionego układu a) Podać równanie różniczkujące opiujące układ Y b) Wyznacz tranmitancję operatorową X C R x(t) L. Wyznaczyć

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Podaj model matematyczny układu jak na rysunku: a) w postaci transmitancji, b) w postaci równań stanu (równań różniczkowych).

Zadanie 1. Podaj model matematyczny układu jak na rysunku: a) w postaci transmitancji, b) w postaci równań stanu (równań różniczkowych). Zadanie Podaj model matematyczny uładu ja na ryunu: a w potaci tranmitancji, b w potaci równań tanu równań różniczowych. a ranmitancja operatorowa LC C b ównania tanu uładu di dt i A B du c u c dt i u

Bardziej szczegółowo

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż.

PAiTM. materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie prowadzący: mgr inż. PAiTM materiały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Samochodów i Mazyn Roboczych tudia inżynierkie prowadzący: mgr inż. Sebatian Korczak Poniżze materiały tylko dla tudentów uczęzczających na zajęcia. Zakaz

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie techniki LQR do sterowania serwomechanizmów elektrohydraulicznych

Zastosowanie techniki LQR do sterowania serwomechanizmów elektrohydraulicznych Zatoowanie techniki LQR do terowania erwomechanimów elektrohydraulicnych Bachman Paweł Chciuk Marcin W artykule opiano budowę erwomechanimu elektrohydraulicnego aworem proporcjonalnym. Pokaano jego fiycną

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI 1 ĆWICZENIA

PODSTAWY AUTOMATYKI 1 ĆWICZENIA Elektrotechnika Podtawy Automatyki PODSTAWY AUTOMATYKI ĆWICZENIA lita zadań nr Tranformata Laplace a. Korzytając wprot z definicji znaleźć tranformatę Laplace a funkcji: y ( t 3 y( t y ( t ( ) 3 t y t

Bardziej szczegółowo

3. Zapas stabilności układów regulacji 3.1. Wprowadzenie

3. Zapas stabilności układów regulacji 3.1. Wprowadzenie 3. Zapas stabilności układów regulacji 3.. Wprowadenie Dla scharakteryowania apasu stabilności roważymy stabilny układ regulacji o nanym schemacie blokowym: Ws () Gs () Ys () Hs () Rys. 3.. Schemat blokowy

Bardziej szczegółowo

WPŁYW TEMPERATURY NA KONSOLIDACJĘ OŚRODKA POROWATEGO NASYCONEGO CIECZĄ. 1. Wstęp. 2. Równania termokonsolidacji. Jan Gaszyński*

WPŁYW TEMPERATURY NA KONSOLIDACJĘ OŚRODKA POROWATEGO NASYCONEGO CIECZĄ. 1. Wstęp. 2. Równania termokonsolidacji. Jan Gaszyński* Górnictwo i Geoinżynieria ok 3 Zeyt 8 Jan Gayńki* WPŁYW MPAUY NA KONSOLIDACJĘ OŚODKA POOWAGO NASYCONGO CICZĄ. Wtęp Potreba rowiąywania agadnień wiąanych budownictwem ora inżynierią i ochroną środowika

Bardziej szczegółowo

3. Zapas stabilności układów regulacji 3.1. Wprowadzenie

3. Zapas stabilności układów regulacji 3.1. Wprowadzenie 3. Zapas stabilności układów regulacji 3.. Wprowadenie Dla scharakteryowania apasu stabilności roważymy stabilny układ regulacji o nanym schemacie blokowym: Ws () Gs () Ys () Hs () Rys. 3.. Schemat blokowy

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej

Wydział Elektryczny Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej Politechnika Białotocka Wydiał Elektrycny Katedra elekomunikaci i Aparatury Elektronicne Intrukca do aęć laoratorynych predmiotu: Pretwaranie Sygnałów Kod: SC47 emat ćwicenia: Badanie charakterytyk caowych

Bardziej szczegółowo

interaktywny pakiet przeznaczony do modelowania, symulacji, analizy dynamicznych układów ciągłych, dyskretnych, dyskretno-ciągłych w czasie

interaktywny pakiet przeznaczony do modelowania, symulacji, analizy dynamicznych układów ciągłych, dyskretnych, dyskretno-ciągłych w czasie Simulink Wprowadzenie: http://me-www.colorado.edu/matlab/imulink/imulink.htm interaktywny pakiet przeznaczony do modelowania, ymulacji, analizy dynamicznych układów ciągłych, dykretnych, dykretno-ciągłych

Bardziej szczegółowo

Wybrane stany nieustalone transformatora:

Wybrane stany nieustalone transformatora: Wybrane stany nieustalone transformatora: Założenia: - amplituda napięcia na aciskach pierwotnych ma wartość stałą nieależnie od jawisk achodących w transformatore - warcie występuje równoceśnie na wsystkich

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI ĆWICZENIA

PODSTAWY AUTOMATYKI ĆWICZENIA lita zadań nr Tranformata Laplace a Korzytając wprot z definicji znaleźć tranformatę Laplace a funkcji: a y ( t+ y ( t b y ( t+ d ( ) t y t e + Dana jet odpowiedź na impul Diraca (funkcja wagi) g ( Znaleźć

Bardziej szczegółowo

SKRYPT STRONY LITERATURA STRONY: 48, 63

SKRYPT STRONY LITERATURA STRONY: 48, 63 LABORATORIUM TEORIA STEROWANIA I TECHNIKA REGULACJI OPIS UKŁADÓW AUTOMATYCZNEJ REGULACJI W PRZESTRZENI STANU Wydział EAIiIB Katedra Energoelektroniki i Automatyki Sytemów Przetwarzania Energii dr inż.

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Karol Cupiał

Podstawy Automatyki. Karol Cupiał Poawy Automatyki Karol Cupiał Czętochowa tyczeń Kierunek Energetyka tudia tacjonarne em. 3 we 3 l3 c Kierunek Mechanika i BM tudia tacjonarne em 4 5 w 3 l Kierunek Mechatronika tudia tacjonarne em. 5 w

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA

WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA PRZEDMIOT : : LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI 10. Dyskretyzacja

Bardziej szczegółowo

Statyczne charakterystyki czujników

Statyczne charakterystyki czujników Statyczne charakterytyki czujników Określają działanie czujnika w normalnych warunkach otoczenia przy bardzo powolnych zmianach wielkości wejściowej. Itotne zagadnienia: kalibracji hiterezy powtarzalności

Bardziej szczegółowo

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce

Metody systemowe i decyzyjne w informatyce Metody ytemowe i decyzyjne w informatyce Ćwiczenia lita zadań nr 1 Prote zatoowania równań różniczkowych Zad. 1 Liczba potencjalnych użytkowników portalu połecznościowego wynoi 4 miliony oób. Tempo, w

Bardziej szczegółowo

Układ uśrednionych równań przetwornicy

Układ uśrednionych równań przetwornicy Układ uśrednionych równań przetwornicy L C = d t v g t T d t v t T d v t T i g t T = d t i t T = d t i t T v t T R Układ jet nieliniowy, gdyż zawiera iloczyny wielkości zmiennych w czaie d i t T mnożenie

Bardziej szczegółowo

5. Ogólne zasady projektowania układów regulacji

5. Ogólne zasady projektowania układów regulacji 5. Ogólne zaay projektowania ukłaów regulacji Projektowanie ukłaów to proce złożony, gzie wyróżniamy fazy: analizę zaania, projekt wtępny, ientyfikację moelu ukłau regulacji, analizę właściwości ukłau

Bardziej szczegółowo

Badanie układu sterowania z regulatorem PID

Badanie układu sterowania z regulatorem PID Akademia Morka w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej eoria terowania Miroław omera. WPROWADZENE W układzie regulacji porównywana jet wartość pomierzona ze ygnałem zadanym i określana jet odchyłka łużąca

Bardziej szczegółowo

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego.

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego. Transformator Φ r Φ M Φ r i i u u Φ i strumień magnetycny prenikający pre i-ty wój pierwsego uwojenia; siła elektromotorycna indukowana w i-tym woju: dφ ei, licba wojów uwojenia pierwotnego i wtórnego.

Bardziej szczegółowo

i odwrotnie: ; D) 20 km h

i odwrotnie: ; D) 20 km h 3A KIN Kinematyka Zadania tr 1/5 kin1 Jaś opowiada na kółku fizycznym o wojej wycieczce używając zwrotów: A) zybkość średnia w ciągu całej wycieczki wynoiła 0,5 m/ B) prędkość średnia w ciągu całej wycieczki

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA Na prawach ręopi do żyt łżbowego INSYU ENERGOELEKRYKI POLIECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport erii SPRAWOZDANIA Nr LABORAORIUM EORII SEROWANIA INSRUKCJA LABORAORYJNA ĆWICZENIE Nr 4 Minimalnoczaowe terowanie optymalne

Bardziej szczegółowo

ZADANIA Z FUNKCJI ANALITYCZNYCH LICZBY ZESPOLONE

ZADANIA Z FUNKCJI ANALITYCZNYCH LICZBY ZESPOLONE . Oblicyć: ZADANIA Z FUNKCJI ANALITYCZNYCH a) ( 7i) ( 9i); b) (5 i)( + i); c) 4+3i ; LICZBY ZESPOLONE d) 3i 3i ; e) pierwiastki kwadratowe 8 + i.. Narysować biór tych licb espolonych, które spełniają warunek:

Bardziej szczegółowo

AKTYWNA REDUKCJA DRGAŃ UKŁADÓW MECHATRONICZNYCH ACTIVE REDUCTION OF VIBRATION OF MECHATRONIC SYSTEMS

AKTYWNA REDUKCJA DRGAŃ UKŁADÓW MECHATRONICZNYCH ACTIVE REDUCTION OF VIBRATION OF MECHATRONIC SYSTEMS Dr inż. Kataryna AŁAS, Prof. dr hab. inż. Andrej UCHACZ, ntytut Automatyacji Proceów Technologicnych i Zintegrowanych Sytemów Wytwarania Politechnika Śląka w Gliwicach ul. Konarkiego 8A, -00 Gliwice, e-mail:

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE UKŁADÓW DYNAMICZNYCH

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE UKŁADÓW DYNAMICZNYCH CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE UKŁADÓW DYNAMICZNYCH Zadanie 1. (Charaterytyi czętotliwościowe) Problem: Wyznaczyć charaterytyi czętotliwościowe (amplitudową i fazową) członu całującego rzeczywitego

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Optymaliacja transportu wewnętrnego w akładie mechanicnym

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i obliczenia techniczne. Modelowanie matematyczne Metody modelowania

Modelowanie i obliczenia techniczne. Modelowanie matematyczne Metody modelowania Modelowanie i oblicenia technicne Modelowanie matematycne Metody modelowania Modelowanie matematycne procesów w systemach technicnych Model może ostać tworony dla całego system lb dla poscególnych elementów

Bardziej szczegółowo

Przedmowa 5. Rozdział 1 Przekształcenie Laplace a 7

Przedmowa 5. Rozdział 1 Przekształcenie Laplace a 7 Spis treści Predmowa 5 Rodiał 1 Prekstałcenie Laplace a 7 Rodiał 2 Wyprowadenie prekstałcenia Z 9 1. Prykładowe adania......................... 10 2. Zadania do samodielnego rowiąania............... 16

Bardziej szczegółowo

Analiza uchybowa układów dyskretnych

Analiza uchybowa układów dyskretnych Akademia Moska w Gdyni ateda Automatyki Okętowej eoia steowania Analia uchybowa układów dysketnych Miosław omea. WPOWADZENIE Analia uchybowa eowadona w tym oacowaniu oganicona jest tylko do układów jednostkowym

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja (w matematyce) termin optymalizacja odnosi się do problemu znalezienia ekstremum (minimum lub maksimum) zadanej funkcji celu.

Optymalizacja (w matematyce) termin optymalizacja odnosi się do problemu znalezienia ekstremum (minimum lub maksimum) zadanej funkcji celu. TEMATYKA: Optymaliacja nakładania wyników pomiarów Ćwicenia nr 6 DEFINICJE: Optymaliacja: metoda wynacania najlepsego (sukamy wartości ekstremalnej) rowiąania punktu widenia określonego kryterium (musimy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawiska Halla i przykłady zastosowań tego zjawiska do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej

Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawiska Halla i przykłady zastosowań tego zjawiska do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej Ćwiczenie nr 4 Badanie zjawika alla i przykłady zatoowań tego zjawika do pomiarów kąta i indukcji magnetycznej Opracowanie: Ryzard Poprawki, Katedra Fizyki Doświadczalnej, Politechnika Wrocławka Cel ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

PRZEKSZTAŁCENIA W PRZESTRZENI 3D czyli matematyczny zawrót głowy. Część2 :Rodzaje układów współrzędnych. Obroty i Skalowanie

PRZEKSZTAŁCENIA W PRZESTRZENI 3D czyli matematyczny zawrót głowy. Część2 :Rodzaje układów współrzędnych. Obroty i Skalowanie PRZEKSZTAŁCENIA W PRZESTRZENI 3D cli matematcn awrót głow Cęść :Rodaje układów wpółrędnch. Obrot i Skalowanie Witam wtkich agorałch grafików. Tak jak piałem w popredniej cęści nach matematcnch roważań,

Bardziej szczegółowo

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH

MES W ANALIZIE SPRĘŻYSTEJ UKŁADÓW PRĘTOWYCH MES W ANALIZIE SPRĘŻYS UKŁADÓW PRĘOWYCH Prykłady obliceń Belki Lidia FEDOROWICZ Jan FEDOROWICZ Magdalena MROZEK Dawid MROZEK Gliwice 7r. 6-4 Lidia Fedorowic, Jan Fedorowic, Magdalena Mroek, Dawid Mroek

Bardziej szczegółowo

PRZESTRZEŃ WEKTOROWA (LINIOWA)

PRZESTRZEŃ WEKTOROWA (LINIOWA) PRZESTRZEŃ WEKTOROWA (LINIOWA) Def. 1 (X, K,, ) X, K - ciało : X X X ( to diałanie wewnętrne w biore X) : K X X ( to diałanie ewnętrne w biore X) Strukturę (X, K,, ) naywamy prestrenią wektorową : 1) Struktura

Bardziej szczegółowo

W takim modelu prawdopodobieństwo konfiguracji OR wynosi. 0, 21 lub , 79. 6

W takim modelu prawdopodobieństwo konfiguracji OR wynosi. 0, 21 lub , 79. 6 achunek prawdopodobieństwa MP6 Wydiał Elektroniki, rok akad. 8/9, sem. letni Wykładowca: dr hab.. Jurlewic Prykłady do listy : Prestreń probabilistycna. Prawdopodobieństwo klasycne. Prawdopodobieństwo

Bardziej szczegółowo

Metody dokładne w zastosowaniu do rozwiązywania łańcuchów Markowa

Metody dokładne w zastosowaniu do rozwiązywania łańcuchów Markowa Metody dokładne w astosowaniu do rowiąywania łańcuchów Markowa Beata Bylina, Paweł Górny Zakład Informatyki, Instytut Matematyki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Plac Marii Curie-Skłodowskiej 5, 2-31

Bardziej szczegółowo

Modelowanie w pakiecie Matlab/Simulink

Modelowanie w pakiecie Matlab/Simulink Modelowanie w paiecie Matlab/Siulin I. Siłowni pneuatycny ebranowy I.1. Model ateatycny siłownia pneuatycnego ebranowego apisany a poocą równań różnicowych Sygnałe wejściowy siłownia jest ciśnienie P podawane

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i obliczenia techniczne. Model matematyczny w postaci transmitancji

Modelowanie i obliczenia techniczne. Model matematyczny w postaci transmitancji Modelownie i obliceni technicne Model mtemtycny w potci trnmitncji Model mtemtycny w potci trnmitncji Zkłdjąc, że leżność międy y i u możn opić linowym równniem różnickowym lub różnicowym, możliwe jet

Bardziej szczegółowo

Programy CAD w praktyce inŝynierskiej

Programy CAD w praktyce inŝynierskiej Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej Programy CAD w praktyce inŝynierkiej Wykład IV Filtry aktywne dr inż. Piotr Pietrzak pietrzak@dmc dmc.p..p.lodz.pl pok. 54, tel.

Bardziej szczegółowo

Funkcje zespolone. 2 Elementarne funkcje zespolone zmiennej zespolonej

Funkcje zespolone. 2 Elementarne funkcje zespolone zmiennej zespolonej Wyiał Matematyki Stosowanej Zestaw adań nr 8 Akademia Górnico-Hutnica w Krakowie WFiIS, informatyka stosowana, II rok Elżbieta Adamus grudnia 206r. Funkcje espolone Ciągi i seregi licb espolonych Zadanie.

Bardziej szczegółowo

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia Ćwiczenie 13 Układ napędowy z ilnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia 3.1. Program ćwiczenia 1. Zapoznanie ię ze terowaniem prędkością ilnika klatkowego przez zmianę czętotliwości napięcia zailającego..

Bardziej szczegółowo

Od algorytmu dynamicznej cieczy sieciowej do dedykowanego komputera równoległego II maszyna mdll

Od algorytmu dynamicznej cieczy sieciowej do dedykowanego komputera równoległego II maszyna mdll Jaroław JUNG 1, Rafał KIEŁBIK 2, Kamil RUDNICKI 2, Piotr POLANOWSKI 1 Politechnika Łódka, Katedra Fiyki Molekularnej (1), Politechnika Łódka, Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycnych (2) doi:10.15199/48.2017.11.34

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i monitoring maszyn część III Podstawy cyfrowej analizy sygnałów

Diagnostyka i monitoring maszyn część III Podstawy cyfrowej analizy sygnałów Diagnotyka i monitoring mazyn część III Podtawy cyfrowej analizy ygnałów Układy akwizycji ygnałów pomiarowych Zadaniem układu akwizycji ygnałów pomiarowych jet zbieranie ygnałów i przetwarzanie ich na

Bardziej szczegółowo

Dyskretyzacja równań różniczkowych Matlab

Dyskretyzacja równań różniczkowych Matlab Akaemia Morska w Gyni Katera Automatyki Okrętowej Teoria sterowania Mirosław Tomera Można zaprojektować ukła sterowania ciągłego i zaimplementować go w ukłaach sterowania cyfrowego stosując metoy aproksymacji

Bardziej szczegółowo

= oraz = ; Przykładowe zadania EGZAMINACYJNE z przedmiotu PODSTAWY AUTOMATYKI. Transmitancja operatorowa

= oraz = ; Przykładowe zadania EGZAMINACYJNE z przedmiotu PODSTAWY AUTOMATYKI. Transmitancja operatorowa Przkładowe zadania EGZAMINACYJNE z przedmiotu PODSTAWY AUTOMATYKI Tranmitancja operatorowa. Dla przedtawionego układu a) Podać równanie różniczkujące opiujące układ Y ( b) Wznacz tranmitancję operatorową

Bardziej szczegółowo

Z-TRANSFORMACJA Spis treści

Z-TRANSFORMACJA Spis treści Z-TRANSFORMACJA Spi treści. Deiicja. Pryłady traormat 3. Właości -traormacji 4. Zwiąe -traormacji traormacją Fouriera 5. Z-traormacja ygału dwuwymiarowego Deiicja -traormacji Z-traormata jet eregiem Laureta

Bardziej szczegółowo

jako analizatory częstotliwości

jako analizatory częstotliwości jako analiatory cęstotliwości Widmo fourierowskie: y = cos p f t Widmo sygnału spróbkowanego Problem rodielcości Transformaty cyfrowe: analia wycinka sygnału xt wt próbek, T sekund Widmo wycinka: f*wf

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1 CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE DIOD P-N

ĆWICZENIE 1 CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE DIOD P-N LBORTORM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYCH ĆWCZENE 1 CHRKTERYSTYK STTYCZNE DOD P-N K T E D R S Y S T E M Ó W M K R O E L E K T R O N C Z N Y C H 1 CEL ĆWCZEN Celem ćwiczenia jet zapoznanie ię z: przebiegami

Bardziej szczegółowo

(4.44a) (4.44b) wartość początkowa: f f ( t) Uchyb maksymalny: e

(4.44a) (4.44b) wartość początkowa: f f ( t) Uchyb maksymalny: e ryteria ceny jakści układów regulacji Wkaźniki jakści dtycą eślnych cech rebiegu dwiedi układu y() t i uchybu regulacji e( ( dwóch kładwych: uchyb nadążania e r ( i uchyb tłumienia akłóceń e (). uwaga:

Bardziej szczegółowo

Dioda pojemnościowa. lub:

Dioda pojemnościowa. lub: Dioda pojemnościowa Symbol: lub: Inne używane nawy: waikap (vaiable capacitance mienna pojemność) oa waakto (vaiable eactance mienna eaktancja pojemnościowa). Wykoytuje ię mianę pojemności watwy apoowej

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie sygnałów

Przetwarzanie sygnałów Przetwarzanie sygnałów Ćwiczenie 5 Filtry o nieskończonej odpowiedzi impulsowej (NOI) Spis treści 1 Wprowadzenie 1 1.1 Filtry jednobiegunowe....................... 1 1.2 Filtry wąskopasmowe........................

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7 KATEDRA MECHANIKI STOSOWANEJ Wydział Mechaniczny POLITECHNIKA LUBELSKA INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7 PRZEDMIOT TEMAT OPRACOWAŁ LABORATORIUM MODELOWANIA Przykładowe analizy danych: przebiegi czasowe, portrety

Bardziej szczegółowo

Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów

Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów Uniwersytet Zielonogórski Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Laboratorium Sterowania Procesami Ciągłych Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów. Obliczanie

Bardziej szczegółowo

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 75/2006 47

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 75/2006 47 ezyty Problemowe Mazyny Elektryczne Nr 75006 47 Maria J. ielińka Wojciech G. ielińki Politechnika Lubelka Lublin POŚLIGOWA HARAKTERYSTYKA ADMITANJI STOJANA SILNIKA INDUKYJNEGO UYSKANA PRY ASTOSOWANIU SYMULAJI

Bardziej szczegółowo

Struktura układu regulacji

Struktura układu regulacji ednoobwodowy przekaźnikowy Struktura układu regulaci ciągły ilne działanie regulatora duże K, małe T i zybze działanie nietabilność dodatkowe pętle wewnątrz obwodu regulaci częściowe eliminowanie tałe

Bardziej szczegółowo

A = {dostęp do konta} = {{właściwe hasło,h 2, h 3 }} = 0, 0003. (10 4 )! 2!(10 4 3)! 3!(104 3)!

A = {dostęp do konta} = {{właściwe hasło,h 2, h 3 }} = 0, 0003. (10 4 )! 2!(10 4 3)! 3!(104 3)! Wstęp do rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycnej MAP037 wykład dr hab. A. Jurlewic WPPT Fiyka, Fiyka Technicna, I rok, II semestr Prykłady - Lista nr : Prestreń probabilistycna. Prawdopodobieństwo

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLTECHNA ŚLĄSA WYDZAŁ GÓNCTWA GEOLOG oman aula WYBANE METODY DOBOU NASTAW PAAMETÓW EGULATOA PD PLAN WYŁADU Wprowazenie ryterium Zieglera-Nichola Metoa linii pierwiatkowych ryterium minimalizacji kwaratowego

Bardziej szczegółowo

CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera)

CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera) I. Wprowadzenie do ćwiczenia CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera) Ogólnie termin przetwarzanie sygnałów odnosi się do nauki analizowania zmiennych w czasie procesów fizycznych.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 13. Wyznaczanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprzewodnikach metodą efektu Halla. Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 13. Wyznaczanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprzewodnikach metodą efektu Halla. Cel ćwiczenia Ćwicenie 13 Wynacanie ruchliwości i koncentracji nośników prądu w półprewodnikach metodą efektu alla Cel ćwicenia Celem ćwicenia jest aponanie się e jawiskiem alla, stałoprądowa metoda badania efektu alla,

Bardziej szczegółowo

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami

Maksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BIULETYN WAT VOL LV, NR 3, 2006 Makymalny błąd ozacowania prędkości pojazdów uczetniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BOLESŁAW PANKIEWICZ, STANISŁAW WAŚKO* Wojkowa Akademia Techniczna,

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki czau ciągłego i dykretnego Wrocław 9 Politechnika Wrocławka Intytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akutyki odzaje Ze względu

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ

WYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ Ćwiczenie 7 WYZNACZANIE ODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH ETODĄ TENSOETRYCZNĄ A. PRĘT O PRZEKROJU KOŁOWY 7. WPROWADZENIE W pręcie o przekroju kołowym, poddanym obciążeniu momentem

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Sterowanie ciągłe. Teoria sterowania układów jednowymiarowych

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Sterowanie ciągłe. Teoria sterowania układów jednowymiarowych Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Sterowanie ciągłe Teoria sterowania układów jednowymiarowych 1 Informacja o prowadzących zajęcia Studia stacjonarne rok II Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Systemów Dynamicznych (5)

Inżynieria Systemów Dynamicznych (5) Inżynieria Systemów Dynamicznych (5) Dokładność Piotr Jacek Suchomski Katedra Systemów Automatyki WETI, Politechnika Gdańska 2 grudnia 2010 O czym będziemy mówili? 1 DOKŁAD 2 Uchyb Podstawowy strukturalny

Bardziej szczegółowo

Rozdziaª 1. Przeksztaªcenie Laplace'a. 1.1 Poj cia podstawowe. Autorzy: Marcin Stachura

Rozdziaª 1. Przeksztaªcenie Laplace'a. 1.1 Poj cia podstawowe. Autorzy: Marcin Stachura Rozdziaª Przekztaªcenie Laplace'a Autorzy: Marcin Stachura. Poj cia podtawowe In»ynierowie i zycy poªuguj i najch tniej takimi poj ciami matematycznymi, które umo»liwiaj pogl dowe przedtawienie zagadnienia.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH ZAKŁAD NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO, MECHATRONIKI I AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Laboratorium Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Część 1 9. METODA SIŁ 1 9. METODA SIŁ

Część 1 9. METODA SIŁ 1 9. METODA SIŁ Część 1 9. METOD SIŁ 1 9. 9. METOD SIŁ Metoda ił jet poobem rozwiązywania układów tatycznie niewyznaczalnych, czyli układów o nadliczbowych więzach (zewnętrznych i wewnętrznych). Sprowadza ię ona do rozwiązania

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR n Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR n Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Podstawy automatyki Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR-1-303-n Punkty ECTS: 7 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Specjalność: - Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM KOMPUTEROWYCH UKŁADÓW STEROWANIA. Ćwiczenie 1

LABORATORIUM KOMPUTEROWYCH UKŁADÓW STEROWANIA. Ćwiczenie 1 Wydział Elektryczny Zepół Automatyki (ZTMAiPC) LABORATORIUM KOMPUTEROWYCH UKŁADÓW STEROWANIA Ćwiczenie 1 Metody dykretyzacji tranmitancji ciągłej i projektowania regulatora dykretnego 1. Cel ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Sposoby modelowania układów dynamicznych. Pytania

Sposoby modelowania układów dynamicznych. Pytania Sposoby modelowania układów dynamicznych Co to jest model dynamiczny? PAScz4 Modelowanie, analiza i synteza układów automatyki samochodowej równania różniczkowe, różnicowe, równania równowagi sił, momentów,

Bardziej szczegółowo

ZASADY ZACHOWANIA ENERGII MECHANICZNEJ, PĘDU I MOMENTU PĘDU

ZASADY ZACHOWANIA ENERGII MECHANICZNEJ, PĘDU I MOMENTU PĘDU ZASADY ZACHOWANIA ENERGII MECHANICZNEJ PĘDU I MOMENTU PĘDU Praca W fiyce racą eleentarną dw nayway wielkość dw Fd Fdr (4) gdie F jet iłą diałającą na drode d d F Pracę eleentarną ożna także redtawić w

Bardziej szczegółowo

Transmitancje układów ciągłych

Transmitancje układów ciągłych Transmitancja operatorowa, podstawowe człony liniowe Transmitancja operatorowa (funkcja przejścia, G(s)) stosunek transformaty Laplace'a sygnału wyjściowego do transformaty Laplace'a sygnału wejściowego

Bardziej szczegółowo

1. Regulatory ciągłe liniowe.

1. Regulatory ciągłe liniowe. Laboratorium Podstaw Inżynierii Sterowania Ćwiczenie: Regulacja ciągła PID 1. Regulatory ciągłe liniowe. Zadaniem regulatora w układzie regulacji automatycznej jest wytworzenie sygnału sterującego u(t),

Bardziej szczegółowo

Dodawanie i mnożenie liczb zespolonych są działaniami wewnętrznymi tzn., że ich wynikiem jest liczba zespolona.

Dodawanie i mnożenie liczb zespolonych są działaniami wewnętrznymi tzn., że ich wynikiem jest liczba zespolona. Wykład - LICZBY ZESPOLONE Algebra licb espolonych, repreentacja algebraicna i geometrycna, geometria licb espolonych. Moduł, argument, postać trygonometrycna, wór de Moivre a.' Zbiór Licb Zespolonych Niech

Bardziej szczegółowo

Skręcanie prętów naprężenia styczne, kąty obrotu 4

Skręcanie prętów naprężenia styczne, kąty obrotu 4 Skręcanie prętów naprężenia tyczne, kąty obrotu W przypadku kręcania pręta jego obciążenie tanowią momenty kręcające i. Na ry..1a przedtawiono przykład pręta ztywno zamocowanego na ewym końcu (punkt ),

Bardziej szczegółowo

Automatyka i robotyka

Automatyka i robotyka Automatyka i robotyka Wykład 5 - Stabilność układów dynamicznych Wojciech Paszke Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych, Uniwersytet Zielonogórski 1 z 43 Plan wykładu Wprowadzenie Stabilność modeli

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny. Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej. Instrukcja do pracowni specjalistycznej

Wydział Elektryczny. Katedra Telekomunikacji i Aparatury Elektronicznej. Instrukcja do pracowni specjalistycznej Politchnika Białotocka Wydział Elktryczny Katdra Tlkomunikacji i Aparatury Elktronicznj Intrukcja do pracowni pcjalitycznj Tmat ćwicznia: Dokładność ciągłych i dykrtnych układów rgulacji Numr ćwicznia:

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną.

INSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną. INSRUKCJA Ćwiczenie A Wyznaczanie wpółczynnia prężytości prężyny metodą dynamiczną. Przed zapoznaniem ię z intrucją i przytąpieniem do wyonania ćwiczenia należy zapoznać ię z natępującymi zagadnieniami:

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka Wydział Elektroniki, atedra 4 czau ciągłego i dykretnego Wrocław 8 Politechnika Wrocławka Wydział Elektroniki, atedra 4 Filtry toowanie iltrów w elektronice ma na celu eliminowanie

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka czau ciągłego i dykretnego Wrocław 6 Politechnika Wrocławka Filtry toowanie filtrów w elektronice ma na celu eliminowanie czy też zmniejzenie wpływu ygnałów o niepożądanej czętotliwości

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 5 BADANIE ZASILACZY UPS

ĆWICZENIE 5 BADANIE ZASILACZY UPS ĆWICZENIE 5 BADANIE ZASILACZY UPS Cel ćwicenia: aponanie budową i asadą diałania podstawowych typów asilacy UPS ora pomiar wybranych ich parametrów i charakterystyk. 5.1. Podstawy teoretycne 5.1.1. Wstęp

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza POLITECHNIK KRKOWSK Intytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrza PODSTWY UTOMTYCZNEJ REULCJI DL STUDIÓW NIESTCJONRNYCH WYKŁD 2: Właściwości złożonych obiektów terowania DR INŻ. JN PORZUCZEK OIEKTY ZŁOŻONE

Bardziej szczegółowo

Tematyka egzaminu z Podstaw sterowania

Tematyka egzaminu z Podstaw sterowania Tematyka egzaminu z Podstaw sterowania Rafał Trójniak 6 września 2009 Spis treści 1 Rozwiązane tematy 1 1.1 Napisać równanie różniczkowe dla zbiornika z odpływem grawitacyjnym...............................

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki. Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI

Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki. Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI Politechnika Warzawka Intytut Automatyki i Robotyki Prof. dr hab. inż. Jan acie Kościelny PODSAWY AUOAYKI 5. Charakterytyki czętotliwościowe ranmitanca widmowa Przekztałcenie Fouriera F f t e t dt F dla

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA LABORATORIUM MASZYNY ELEKTRYCZNE

POLITECHNIKA GDAŃSKA LABORATORIUM MASZYNY ELEKTRYCZNE POLTECHNKA GDAŃSKA WYDZAŁ ELEKTROTECHNK ATOMATYK KATEDRA ENERGOELEKTRONK MASZYN ELEKTRYCZNYCH LABORATORM MASZYNY ELEKTRYCZNE ĆWCZENE (M) MASZYNY NDKCYJNE/ASYNCHRONCZNE TRÓJFAZOWE BADANE CHARAKTERYSTYK:

Bardziej szczegółowo

Sterowanie optymalne przy kwadratowym wskaźniku jakości (LQR)

Sterowanie optymalne przy kwadratowym wskaźniku jakości (LQR) Uniwersytet Zielonogórski Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Laboratorium Komputerowych Systemów Sterowania Sterowanie optymalne przy kwadratowym wskaźniku jakości (LQR) 1. Wprowadzenie (a)

Bardziej szczegółowo

RUCH FALOWY. Ruch falowy to zaburzenie przemieszczające się w przestrzeni i zmieniające się w

RUCH FALOWY. Ruch falowy to zaburzenie przemieszczające się w przestrzeni i zmieniające się w RUCH FALOWY Ruch alowy to zaburzenie przemiezczające ię w przetrzeni i zmieniające ię w czaie. Podcza rozchodzenia ię al mechanicznych elementy ośrodka ą wytrącane z położeń równowagi i z powodu właności

Bardziej szczegółowo

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego Politechnika Wrocławka czau ciągłego i dykretnego Wrocław 5 Politechnika Wrocławka, w porównaniu z filtrami paywnymi L, różniają ię wieloma zaletami, np. dużą tabilnością pracy, dokładnością, łatwością

Bardziej szczegółowo