KARTA PRZEDMIOTU OPIS

Transkrypt

1 CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu PEDAGOGIKA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek/rok Pielęgniarstwo / I Punkty ECTS Rodzaj przedmiotu Obligatoryjny Przyporządkowanie do Podstawowy grupy przedmiotów Okres (rok akademicki/semestr/semest ry) 0 / 0 Rok I Semestr II Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ Semestr Terminy i miejsce odbywania zajęć Liczba godzin Wykłady I / II 5 60 Ćwiczenia I / II Limit miejsc w grupach Samokształcenie I / II 5 indywidualnie Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji Wykłady Sala wykładowa nr9 w Wojewódzkim Szpitalu zespolonym w Płocku Ćwiczenia Samokształcenie Sala wykładowa nr9 w Wojewódzkim Szpitalu zespolonym w Płocku Według indywidualnej decyzji studenta Język wykładowy Polski Koordynator dr Wojciech Jaworski Prowadzący Forma Nazwisko i imię prowadzącego Wg ustalonego planu Wg ustalonego planu indywidualnie Wykłady dr Wojciech Jaworski dr.wojciech.jaw orski@o.pl Ćwiczenia dr Wojciech Jaworski dr.wojciech.jaw orski@o.pl Samokształcenie indywidualnie Sposób i forma zaliczenia Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Pedagogika Zaliczenie z oceną. Zaliczenie. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności na ćwiczeniach należy je odrobić z inną grupą

2 za zgodą osoby prowadzącej zajęcia. Samokształcenie Przygotowanie prac pisemnych zgodnie z tematyką samokształcenia Określenie czy przedmiot może być wielokrotnie zaliczany Skrócony opis kursu/ Cel ogólny przedmiotu Pełny opis kursu/ Cele dydaktyczne wynikające z realizacji przedmiotu Wymagania wstępne umiejętności/ efekty uczenia się - WIEDZA umiejętności/ efekty uczenia się - UMIEJĘTNOŚCI Student ma prawo do dwukrotnego zaliczania przedmiotu CELE PRZEDMIOTU C cele wychowania, C środowisko wychowawcze w różnych aspektach, C3 filozoficzne podstawy działalności wychowawczej strategie wychowawcze, C4 teorie, formy i metody wychowania, C5 czynniki kształtujące środowisko wychowawcze, C6 przyczyny trudności wychowawczych, C7 modele edukacji zdrowotnej człowieka w poszczególnych okresach życia, C8 zasady organizacji i metody pracy opiekuńczowychowawczej w zakładach opieki. C rozumie zjawiska socjalizacji i wychowania, C ocenia przydatność teorii, metod i strategii wychowawczych w procesie wychowawczym, C3 wyjaśnia przyczyny trudności wychowawczych, C4 identyfikuje zjawiska przemocy w odniesieniu do dzieci, C5 posługuje się właściwymi metodami i formami kształcenia w edukacji zdrowotnej, C6 ocenia skuteczność edukacji zdrowotnej. WYMAGANIA WSTĘPNE Wiadomości z zakresu nauk o społeczeństwie na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej, wiedza z zakresu socjologii i psychologii, anatomii i fizjologii. EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOT W. objaśnia podstawowe pojęcia i zagadnienia z pedagogiki, jako nauki stosowanej i procesu wychowania w aspekcie zjawiska społecznego (chorowania, zdrowienia, hospitalizacji, umierania), W. wykazuje znajomość procesu kształcenia w ujęciu edukacji zdrowotnej, W3. prezentuje wiedzę w zakresie metodyki edukacji zdrowotnej w odniesieniu do dzieci, młodzieży i dorosłych. U projektuje metody i formy profilaktyki i prewencji chorób, oraz kształtowania prawidłowych zachowań zdrowotnych wobec różnych grup społecznych, U opracowuje projekty pielęgniarskich działań prozdrowotnych w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy, U3 analizuje postawy, proces kształtowania i zmiany postaw, U4 stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego,

3 umiejętności/ efekty uczenia się - POSTAWA - WIEDZA - UMIEJĘTNOŚCI - POSTAWA - WIEDZA - UMIEJĘTNOŚCI P rzetelnie przygotowuje się do zajęć, P systematycznie wzbogaca swoją wiedzę z zakresu pedagogiki. WYKŁADY U4 W wyjaśnia przedmiot, zakres, zadania pedagogiki, dydaktyki, W definiuje paradygmaty wychowania, W3 rozróżni współczesne kierunki i nurty wychowania, W4 definiuje podstawową aparaturę pojęciową w pedagogice, W5 rozróżnia podstawowe składniki teorii wychowania, W6 rozróżnia metody i problemy badawcze, W7 objaśnia metody wychowania, W8 opisuje metody i zasady kształcenia, W9 omawia rodzaje i przyczyny niepowodzeń szkolnych. U analizuje miejsce pedagogiki w systemie nauk społecznych; U scharakteryzuje metody i techniki badawcze stosowane w pedagogice; U3 określa rodzaje i funkcje wychowania; formułuje cele wychowania w oparciu o wartości i współczesne ideały wychowania; U5 określa cele wychowawcze w programie edukacyjnym; U6 sklasyfikuje warunki merytoryczno- metodyczne wychowania podmiotowego; U7 określi psychospołeczne warunki skutecznego wychowania; U8 oceni znaczenie podstawowych środowisk społecznych w procesie wychowania. P systematycznie i aktywnie uczestniczy w zajęciach, P. przestrzega zasad wychowania jako reguł skuteczności, P3. przestrzega zasad dydaktyki pielęgniarskiej. ĆWICZENIA W wyjaśni istotę metodyki pracy umysłowej; W wymieni zasady ortodydaktyki; W3 określi postawy społeczne wobec dzieci i młodzieży z odchyleniami od normy oraz osób niepełnosprawnych; W4 wyjaśni cele i zadani edukacji zdrowotnej w przedszkolu, szkole, zakładzie opiekuńczo wychowawczym oraz podmiocie leczniczym. U rozróżnia proces celowego wychowania, socjalizacji i samowychowania; U formułuje cele wychowania w pracy edukacyjnej pielęgniarki; U3 wykorzystuje metody wychowania w pracy edukacyjnej pielęgniarki; U4 identyfikuje błędy wychowawcze; U5 używa metod i zasad kształcenia w pracy edukacyjnej pielęgniarki;

4 - POSTAWA - WIEDZA - UMIEJĘTNOŚCI - POSTAWA WYKŁADY TEMAT U6 dobiera metody i techniki wychowania i nauczania; U7 dobiera środki dydaktyczne; U8 analizuje przyczyny trudności wychowawczych w szkole; U9 analizuje psychospołeczne uwarunkowania agresji i przemocy; U0 analizuje zadania dydaktyki pielęgniarskiej; U formułuje cele kształcenia dla studenta I roku Pielęgniarstwa i dokonuje operacjonalizacji z uwzględnieniem taksonomii według dziedziny i kategorii. projektuje plan metodyczny, U określa sposoby zapobiegania niepowodzeniom szkolnym, U3 analizuje funkcje i zadania edukacji zdrowotnej w odniesieniu do praktyki pielęgniarskiej. P aktywnie uczestniczy w zajęciach, P systematycznie przygotowuje się do zajęć, P3wykazuje postawę odpowiedzialności za podejmowane działania w zakresie wychowania i edukacji. SAMOKSZTAŁCENIE Student W rozszerza wiedzę z zakresu pedagogiki wykorzystując najnowsze publikacje, W różnicuje czynniki naturalne i kulturowe w rozwoju i wychowaniu prozdrowotnym człowieka, W3 przedstawia praktyczne aspekty pedagogiki. U charakteryzuje wychowanie prozdrowotne w środowiskach patologicznych, U Wykorzystuje mówienie i słuchanie w wychowaniu prozdrowotnym człowieka. P wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym poszerzaniu wiedzy, P reprezentuje twórczą postawę, chętnie dzieli się zdobytą wiedzą. TREŚCI PROGRAMOWE. Pedagogika, jako nauka. Przedmiot pedagogiki. Miejsce pedagogiki w systemie nauk, nauki współdziałające z nią. Dyscypliny pedagogiczne. Pedagogika specjalna. Pedagogika zdrowia. Podstawowe pojęcia pedagogiki: socjalizacja, wychowanie, edukacja, kształcenie, nauczanie, uczenie się.. Metody badań pedagogicznych. Ogólna charakterystyka procesu badawczego. Charakterystyka metod i technik badawczych (obserwacja, ankieta, wywiad, eksperyment, socjometria). Zasady etyczne w badaniach. 3. Wychowanie, jako konstytutywne pojęcie pedagogiki. Zróżnicowania w ujęciu wychowania. Rodzaje i funkcje wychowania. Składniki, cechy i cele wychowania. 4. Współczesne kierunki i nurty wychowania. LICZBA GODZI N SUMA GODZI N 5

5 Główne ideologie wychowania: pozytywizm, naturalizm, liberalizm (progresywizm, Nowe Wychowanie, nurt deskolaryzacji), personalizm, postmodernizm). Główne kierunki w teorii wychowania: adaptacyjny (autorytarny), liberalny (progresywny), personalistyczny, nieautorytarny, niedyrektywny, antypedagogika, kierunek psychologii poznawczej (autokreacyjny). 5. Wybrane problemy teleologii wychowania. Podstawowe pojęcia teleologii wychowania. Źródła celów wychowania. Klasyfikacja celów wychowania. Sposób wyprowadzania celów szczegółowych z ideału wychowania. Wartości, jako źródło celów wychowania. Wartości współczesnego Polaka. Współczesne ideały wychowania ideał wychowawczy XXI wieku. Cele wychowania w działalności szkoły. Program kształcenia, a wychowania. 6. Podmiotowość w wychowaniu. Tradycje i przemiany idei podmiotowości w wychowaniu. Wychowanie podmiotowe, jako cel i strategia wychowawcza. Relacje między podmiotami wychowania. Metody kształtowania orientacji podmiotowej u uczniów. Warunki merytorycznometodyczne i organizacyjne wychowania podmiotowego. 7. Psychospołeczne podstawy skutecznego wychowania. Uwarunkowania osobowościowe i społeczne zachowań ludzkich. Psychospołeczne warunki skutecznego wychowania. 8. Rodzina i szkoła, jako podstawowe środowiska społeczno-wychowawcze. Znaczenie środowiska społecznego dla procesu wychowania. Rodzina i czynniki warunkujące jej wychowawcze funkcjonowanie. Funkcje szkoły i jej zadania opiekuńczo- -wychowawcze. Czynniki zagrożenia w środowisku szkolnym. 9. Zasady wychowania. Pojęcie i znaczenie zasad dla praktyki wychowawczej. Zasady wychowania, jako reguły skuteczności. Charakterystyka zasad. 0. Metody i techniki wychowania. Pojęcie metody i techniki wychowania. Kryteria doboru metod wychowania. Typologie metod wychowania. Charakterystyka metod wychowania. Charakterystyka technik wychowania.. Trudności wychowawcze w szkole. Błędy wychowawcze. Pojęcie i przyczyny trudności wychowawczych w szkole. Błąd w wychowaniu. Uwarunkowania błędnych zachowań wychowawcy. Kategorie błędów wychowawczych. Błędne i właściwe zachowania wychowawcy.. Agresja i przemoc, jako problem wychowawczy. Formy i rodzaje przemocy i agresji. Psychospołeczne uwarunkowania i przejawy agresji wśród młodzieży

6 ĆWICZENIA szkolnej. Działania szkoły na rzecz przeciwdziałania agresji wśród uczniów. Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością (programy MEN w tym zakresie). 3. Przedmiot i zadania dydaktyki. Historyczny rys dydaktyki ogólnej. Miejsce dydaktyki wśród dyscyplin pedagogicznych. Zadania dydaktyki ogólnej. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe. Dydaktyka pielęgniarstwa. Ortodydaktyka. 4. Cele kształcenia ogólnego i zawodowego. Pojęcie i źródła celów kształcenia. Rodzaje celów kształcenia. Sposoby wyprowadzania celów, operacjonalizacja. Taksonomia celów kształcenia. Plan wynikowy. Plan metodyczny. 5.Koncepcje formułowania treści kształcenia. Znaczenie treści w procesie kształcenia. Pedagogiczne teorie doboru treści kształcenia. Modele kształcenia według układu treści. Dylematy doboru treści kształcenia. Podstawa programowa. Programy kształcenia. Treści kształcenia w zawodzie pielęgniarskim.. Proces kształcenia. Proces kształcenia, jako podstawowy element procesu dydaktycznego. Style nauczania. Ogniwa procesu dydaktycznego. Strategie kształcenia. Kształcenie wielostronne. Cechy nowoczesnego modelu procesu kształcenia.. Zasady kształcenia. Zasady kształcenia, jako reguły skuteczności. Typologie zasad kształcenia. Charakterystyka treści zasad. 3. Metody nauczania. Klasyfikacja metod nauczania. Metody asymilacji wiedzy. Metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy. Metody waloryzacyjne. Metody praktyczne. 4. Metodyka pracy umysłowej (studiowania). 5. Formy organizacyjne nauczania. Systemy organizacyjne kształcenia. Nauczanie jednostkowe, zbiorowe i grupowe. Typy lekcji. Organizacja pracy uczniów na lekcji. Organizacja pracy domowej. 6. Środki dydaktyczne medialne i multimedialne. Pojęcie i funkcje środków kształcenia. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych. Kształcenie multimedialne. Kształcenie wspomagane przez komputer. Internet, radio i telewizja w pracy dydaktycznej. Podręczniki szkolne. 7. Trudności i niepowodzenia szkolne. Uwarunkowania powodzeń i niepowodzeń szkolnych. Rodzaje i przyczyny niepowodzeń szkolnych. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. 8. Osobowość i zawód nauczyciela. Poglądy pedagogów i psychologów na temat cech osobowości nauczyciela decydujących o jego wpływie wychowawczym. Cechy osobowości nauczyciela w 30

7 SAMOKSZTA ŁCENIE Rodzaj narzędzi dydaktycznych relacjach z uczniami, innymi nauczycielami i społeczeństwem. Rozwój zawodowy nauczyciela. 9. Kształcenie specjalne. Zasady ortodydaktyki. 0. Postawy społeczne wobec dzieci i młodzieży z odchyleniami od normy oraz wobec osób niepełnosprawnych.. Działalność pedagogiczna w pielęgniarstwie.. Wychowanie zdrowotne. Edukacja zdrowotna, cele i zakres tematyczny. 3. Edukacja zdrowotna w przedszkolu i szkole. 4. Edukacja zdrowotna dorosłych. 5. Organizacja i metody pracy opiekuńczo wychowawczej w zakładach opieki.. Czynniki naturalne i kulturowe w rozwoju i wychowaniu prozdrowotnym człowieka.. Wychowanie prozdrowotne w środowiskach patologicznych. 3. Praktyczne aspekty pedagogiki: mówienie i słuchanie w wychowaniu prozdrowotnym człowieka. NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE wykład, pokaz, ćwiczenia SPOSOBY OCENY Wykłady Zaliczenie z oceną. Ćwiczenia Samokształcenie Godziny pracy studenta w uczelni przewidziane planem zajęć przedmiotu Zaliczenia ćwiczeń. Zaliczenie prac pisemnych zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia opracowanie pisemne. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Wykłady 5 Ćwiczenia 30 Samokształcenia 5 Razem 60 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu LITERATURA Literatura podstawowa. W. Ciechaniewicz (red.): Pedagogika. Podręcznik dla szkół medycznych. Warszawa 000, PZWL.. W. Dykcik: Pedagogika specjalna, Poznań 007, Wyd. Naukowe UAM. 3. K. Konarzewski (red.): Sztuka nauczania. Szkoła, Warszawa 994, PWN. 4. K. Kruszewski(red): Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Warszawa 994 i późn., PWN. 5. Cz. Kupisiewicz: Podstawy dydaktyki, Warszawa 005, WSiP. 6. Z. Kwieciński, B. Śliwerski(red.): Pedagogika. Podręcznik akademicki. t. i. Warszawa 004, PWN. 7. M. Łobocki: Teoria wychowania w zarysie, Kraków 003, Impuls. 8. M. Łobocki: Metody badań pedagogicznych, Warszawa 984, PWN

8 Literatura uzupełniająca 9. W. Okoń: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 003, Żak.. A. Gurycka: Błąd w wychowaniu, Warszawa 990, WSiP.. A. Janowski: Poznawanie uczniów, Warszawa 985, WSiP. 3. A. Schopenhauer: Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, Kraków A. Molesztak, A. Tchorzewski, W. Wołoszyn: W kręgu powinności moralnych. 5. A. Tchorzewski(red.): Wychowanie w kontekście teoretycznym, Bydgoszcz B. Niemierko: Między oceną szkolną a dydaktyką, Warszawa B. Śliwerski (red): Pedagogika, Gdańsk 007, Gdańskie Wyd. Psychologiczne. 8. B. Śliwerski: Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 998, Impuls. 9. Bliskie i dalekie cele wychowania, Warszawa 987 i późn., PWN 0. Ch. Galloway: Psychologia uczenia się i nauczania, Warszawa 988, PWN.. Cz. Plewka, E. Radecki: Niekonwencjonalne metody nauczania uczenia się, Szczecin 99.. D. Chętkowski: Z budy czy spuścić ucznia z łańcucha, Kraków 003, PZWL. 3. E. Aronson, D.T. Wison, R.M. Akert: Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań 997, Zysk i S-ka. 4. E. Aronson: Człowiek - istota społeczna, Warszawa 978 i późn., PWN. 5. E. Babbie: Badania społeczne w praktyce, Warszawa 003, PWN. 6. E. Kubiak-Szymborska(red.): Podmiotowość w wychowaniu, Bydgoszcz 999, WERS. 7. Encyklopedia Pedagogiczna XXI Wieku, t. 4, Warszawa 005, WA Żak. 8. Encyklopedia Pedagogiczna, F. Innowacja, Warszawa G. Koźmiński (red.): Efektywna współpraca nauczycieli i rodziców, Złotów 00, K&K. 0. H. Muszyński: Rozwój moralny, Warszawa 983, WSiP.. J. Banasiak: Reagowanie wychowawcze w wielowymiarowej pedagogice działania.. J. Elliot, M. Place: Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów. Warszawa 000, WSiP. 3. J. Homplewicz: Etyka pedagogiczna, Warszawa 996, W. Salezjańskie. 4. J. Osmelak: Jak uczyć się samodzielnie, Warszawa 984, IWZZ. 5. J. Rudniański: Sprawność umysłowa, Warszawa 984, WP. 6. J. Górniewicz: Teoria wychowania, Toruń. Olsztyn 996, Glob. 7. K. Konarzewski: Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych, Warszawa 987, PWN. 8. L. Kacprzak: Przemoc i agresja a oddziaływania społecznowychowawcze, Piła 000, PWSZ 9. M. Łobocki: Poradnik wychowawcy klasy, Warszawa 985, WSiP.

9 30. M. Sakowska, J. Sikora, A. Żwirblińska: Obyś cudze dzieci wychowywał., Kielce 003, OWN. 3. M. Łobocki: ABC wychowania. Warszawa 99, WSiP. 3. M. Łobocki: Trudności wychowawcze w szkole. Warszawa 989, WSiP. 33. MEN o wychowaniu w szkole, Biblioteczka Reformy nr 3, Warszawa 999 MEN o programie wychowawczym szkoły, 34. Biblioteczka Reformy nr 37,W-wa 00nauczyciela,Bydgoszcz 994, WSP 35. Pedagogika. Leksykon PWN, Warszawa S. Kunowski: Podstawy współczesnej pedagogiki, W. Salezjańskie, Warszawa S. Wołoszyn: Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku, Warszawa 997, IBE. 38. T. Gordon: Wychowanie bez porażek (rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi), Warszawa 995, PAX. 39. T. Gordon: Wychowanie bez porażek w szkole. Warszawa 995, PAX. 40. T. Jaworska, R. Leppert (red.): Wprowadzenie do pedagogiki, Kraków 998, Impuls. 4. T. Nowacki: Podstawy dydaktyki zawodowej, Warszawa 970 i późn., PWN. 4. T. Pszczołowski: Umiejętność przekonywania i dyskusji, Warszawa W. Brejnak: Kocham i wychowuję, Poradnik dla rodziców i nauczycieli, OW Adam, Warszawa W. Okoń: Nauczanie problemowe we współczesnej szkole, Warszawa 975, WSiP. 45. W. Okoń: Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa W. Zaczyński: Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 968, 995, PWSZ. 47. W. Okoń: Wszystko o wychowaniu, Warszawa 999, Żak Warszawa 997, Wyd. UW WSP.