PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR1 im. Św. Wojciecha w Inowrocławiu rok szkolny 2015/2016 1
W celu pełnej realizacji zadań Szkolnego Programu Wychowawczego powstał Szkolny Program Profilaktyczny, który obejmuje strategię działań profilaktycznych, wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych. 1. Diagnoza środowiska: Program Profilaktyki Szkolnej jest odpowiedzią na realne problemy i zagrożenia w szkole oraz stałe monitorowanie środowiska. Chodzi o diagnozę sytuacji wychowawczej w szkole prowadzącą do ujawnienia powtarzających się problemów wychowawczych. 2. Metody diagnozowania środowiska szkolnego: a. systematyczne przeprowadzanie spotkań z Rodzicami ( cykliczne spotkania podczas Drzwi Otwartych i ewentualnie przeprowadzanie ankiet w celu uzyskania informacji o zagrożeniach, z jakimi spotykają się wychowankowie), b. obserwacja zachowań młodzieży w czasie lekcji, ale i poza nimi (np.: na dyskotekach, wycieczkach), c. wysłuchiwanie przez przedstawicieli Rady Pedagogicznej opinii Samorządu Uczniowskiego o atmosferze w szkole i ewentualnych zjawiskach budzących niepokój, d. regularne kontakty wychowawców z pedagogiem szkolnym, e. spotkania pedagoga szkolnego z uczniami nie tylko w celach interwencyjnych, ale również w celu poznania sytuacji indywidualnych, f. analiza frekwencji w e-dzienniku, g. analiza frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę. 2
3. Podstawowe problemy wychowawcze: Do podstawowych problemów wychowawczych należą: brak punktualności i spóźnienia uczniów do szkoły, brak systematyczności w uczęszczaniu do szkoły, brak dyscypliny wśród uczniów w czasie lekcji, wagary, arogancja, sięganie po używki typu: alkohol, papierosy, stosowanie przemocy fizycznej, stosowanie przemocy psychicznej. 4. Systematyczna profilaktyka kreatywna. Pamiętając o tym, że zachowania problemowe zwłaszcza utrwalane w subkulturze grupy rówieśniczej bardzo często prowadzą do zachowań ryzykownych /palenie tytoniu, używanie alkoholu, sięganie po inne środki psychoaktywne, wczesne inicjacje seksualne, zachowania agresywne i przestępcze/, szkoła podejmuje starania o wdrażanie profilaktyki kreatywnej opartej na prewencyjnym systemie wychowania. Profilaktyka kreatywna polega na promocji zdrowego stylu życia i postaw prospołecznych. 3
5. Kierunki działań w realizacji profilaktyki kreatywnej: a. osobisty przykład nauczycieli, b. podnoszenie kwalifikacji kadry pedagogicznej poprzez organizowanie rad szkoleniowych, spotkań nauczycieli zespołów przedmiotowych, czy wychowawców poszczególnych poziomów klas, mające na celu wymianę doświadczeń, wsparcia i wypracowanie wspólnych strategii działań - szczególne uwzględnienie takich tematów jak: promocja zdrowia, przystosowanie do życia społecznego młodzieży, profilaktyka uzależnień ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki antyalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii ochrona przed negatywnym wpływem mediów, cyberprzemocą. c. towarzyszenie młodzieży przez wychowawcę we wszystkich wydarzeniach, w których uczestniczy większa ilość uczniów, d. aktywizowanie samorządności wśród uczniów i wspieranie integracji grupowej wokół prawidłowo ukształtowanych systemów wartości i wyznaczanie jasnych celów życiowych, e. organizowanie interesujących zajęć profilaktyczno - edukacyjnych w ramach : lekcji wychowawczych, zastępstw lub spotkań dodatkowych, f. spotkania z organizacjami wspierającymi działalność profilaktyczną: Komenda Policji, Ośrodek Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień, MOPS, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna zapraszanie specjalistów, g. organizacja imprez tematycznych, dyskotek i zabaw z licznym udziałem i aktywną obecnością nauczycieli i wychowawców, h. uczestnictwo w międzyszkolnych i ogólnopolskich inicjatywach profilaktycznych, i. systematyczne spotkania z rodzicami i omawianie bieżących spraw wychowawczych i profilaktycznych, j. pielęgnowanie kultury słowa przez nauczycieli, wychowawców i pracowników szkoły oraz uczniów w każdej sytuacji i w każdym środowisku, k. monitorowanie zachowań uczniów i nauczycieli. 4
6. Profilaktyka defensywna /interwencyjna/: Istotą jej jest piętnowanie wszelkich niewłaściwych postaw w czasie pobytu młodzieży w szkole, podczas wycieczek oraz rozmaitych imprez i uroczystości szkolnych. Profilaktyka defensywna powinna przejawiać się między innymi poprzez: a natychmiastową interwencję nauczycieli w przypadku niewłaściwych zachowań uczniów, b spotkania z rodzicami ucznia, c konfrontację uczniów w obecności pedagoga szkolnego w przypadku wzajemnych konfliktów i nieporozumień, d podjęcie kroków zgodnych ze Statutem Szkoły. 7. Zadania i sposoby realizacji Szkolnego Programu Profilaktycznego L.P ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI TERMINY 1. Przeciwdziałanie i eliminowanie zachowań agresywnych: a) Diagnoza aktualnej sytuacji wychowawczej, Konsultacje w PPP oraz innych poradniach specjalistycznych, analiza opinii psycholog.-pedagog., wywiady domowe, konsultacje z rodzicami, konsultacje z kuratorami, przedstawicielami policji itp., przeprowadzenie badań ankietowych. Pedagog, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, wychowawcy świetlicy wrzesień, na bieżąco w ciągu roku szkolnego 5
b) Uczenie nieagresywnych metod rozwiązywania konfliktów (kształtowanie postaw empatii), Organizowanie spotkań warsztatowych dla młodzieży prowadzonych przez psychologów i terapeutów, prowadzenie godzin wychowawczych metodami aktywnymi, Dyrektor, pedagog, wychowawcy cały rok szkolny c) Dostarczanie uczniom wiedzy na temat odpowiedzialności karnej i cywilnej oraz sytuacji zagrażających bezpieczeństwu, Spotkania uczniów ze specjalistami różnych dziedzin, wywieszenie na tablicach informacyjnych oraz w salach lekcyjnych adresów i numerów telefonów instytucji udzielających pomocy i wsparcia, Wychowawcy, pedagog, przedstawiciele Policji cały rok szkolny d) Wzmacnianie poczucia wartości ucznia Działania wychowawcze ukierunkowane na integrację zespołu klasowego, stosowanie pochwał, wyróżnień (na forum klasy lub szkoły), stosowanie aktywnych metod i form pracy, dokonywanie samooceny uczniów, organizowanie uroczystości klasowych, wspólne wyjazdy, rajdy itp., przeprowadzanie ankiet socjometrycznych w zespołach klasowych, d)wychowawcy, pedagog zgodnie z planem pracy wychowawcy klasowego, na bieżąco 6
e) Pomoc uczniowi w radzeniu sobie z negatywnymi emocjami Indywidualizacja toku lekcji (w miarę możliwości), organizowanie zajęć dla uczniów zdolnych, organizowanie zajęć wyrównawczych, uwzględnianie w zajęciach z uczniami tematów dotyczących wpływu telewizji, czasopism młodzieżowych, gier komputerowych, komunikatorów, które mogą być źródłem zachowań negatywnych Nauczyciele przedmiotów, wychowawcy na bieżąco 2. Profilaktyka w zakresie postaw, wulgaryzacji języka i poszanowania mienia: a) Uświadamianie roli języka polskiego, uczenie szacunku do tradycji, Udział uczniów w okolicznościowych uroczystościach szkolnych, państwowych, kościelnych, Osoby odpowiedzialne za przygotowanie uroczystości wg harmonogramu, cały rok b) Wyrabianie poczucia estetyki językowej, wskazywanie przykładów i wzorców osobowych, Dbanie o poprawność językową na wszystkich zajęciach lekcyjnych, słuchanie i oglądanie audycji poświęconych czystości języka, udział w konkursach dotyczących poprawności językowej, udział uczniów w konkursach Nauczyciele, opiekunowie kółka teatralnego, nauczyciele cały rok 7
recytatorskich, krasomówczych, udział w spektaklach teatralnych, c) Wyrabianie postaw dezaprobaty wobec wulgaryzmów w środkach masowego przekazu, Dyskusje, krytyczne analizy języka programów młodzieżowych, liderów grup muzycznych, filmów akcji, Nauczyciele języka polskiego, katecheci, nauczyciele WOS, wychowawcy cały rok 3. d) Nauka umiejętności interpersonalnych, umiejętności asertywnego zachowania w sytuacjach trudnych, kształtowanie wrażliwości na krzywdę człowieka oraz kulturę osobistą Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze prowadzone metodami aktywnymi Wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog, zaproszeni specjaliści cały rok szkolny Profilaktyka w zakresie uzależnień Środki psychoaktywne: narkotyki, dopalacze i inne farmaceutyki, alkohol ) Prowadzenie zajęć w ramach godzin wychowawczych o tematyce uzależnień Dyrekcja, wychowawcy, pedagog szkolny, cały rok szkolny 8
Realizacja programów profilaktycznych, np. III Elementarz Organizowanie spotkań dla młodzieży z zaproszonymi specjalistami cyklicznie w trakcie zebrań oraz dyżurów Uczestniczenie w ogólnopolskich akcjach oraz kampaniach promujących zdrowy styl życia, wg harmonogramu 4. Pedagogizacja rodziców Informowanie rodziców o rodzajach i formach pomocy psychologicznopedagogicznej oferowanej w szkole i instytucjach wspierających szkołę, pedagog, wychowawcy, zaproszeni specjaliści w miarę potrzeb 5. Poszerzanie wiedzy wśród nauczycieli Indywidualne konsultacje z rodzicami w ramach dyżurów, Pedagogizacja w zakresie motywowania uczniów do nauki oraz profilaktyki uzależnień Dyrektor, przewodniczący zespołów, pedagog szkolny wg Planu pracy Szkolenia związane z szeroko rozumianą profilaktyką, konsultacje w ramach powołanych zespołów, warsztaty; lekcje koleżeńskie, udział w różnych formach doskonalenia 9
8. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych: wyposażenie szkoły w materiały i publikacje dotyczące profilaktyki z możliwością zapoznania się z nimi przez uczniów i nauczycieli, poprawa relacji w zakresie kontaktów : uczeń nauczyciel - rodzic, ograniczenie oznak agresji i przemocy w środowisku szkolnym, stała troska o dzieci uczące się słabiej, realizacja imprez profilaktycznych i prozdrowotnych w szkole, uczestnictwo uczniów i nauczycieli w promocji zdrowego stylu życia, (promowanie abstynencji tytoniowej, alkoholowej i narkotykowej), wzrasta liczba uczniów radzących sobie ze stresem oraz innymi trudnymi sytuacjami, promocja ciekawych, aktywnych i wspólnotowych form spędzania wolnego czasu przez młodzież, wzrost ilości uczniów uprawiających różne dyscypliny sportowe, idą za tym sukcesy w lokalnych rozgrywkach i zawodach, przestrzeganie kultury słowa przez uczniów i pracowników szkoły, przekonanie rodziców, że profilaktyka i współdziałanie ze szkołą jest drogą do zapobiegania kryzysom i przejawom demoralizacji w rodzinie, korzystanie przez uczniów i ich rodzice ze wsparcia profesjonalnych instytucji pomocowych, nauczyciele wszystkich przedmiotów posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki oraz umiejętności postępowania ( współdziałania z innymi czynnikami, instytucjami) w konkretnych przypadkach i stosują różnorodne formy pomocy, obniżenie wskaźnika uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne, w szkole prowadzone są wartościowe programy profilaktyczne dla uczniów. 10
9. Formy ewaluacji działań profilaktyczno interwencyjnych prowadzone w ramach szkolnego programu profilaktyki. Ewaluacja to systematyczne monitorowanie przebiegu realizacji zaplanowanych zadań w zakresie profilaktyki. Informacje niezbędne do ewaluacji będą uzyskiwane w różny sposób min. przez: powtarzanie wyżej wymienionych metod używanych do diagnozy środowiska, bezpośrednią rozmowę z uczniami i rodzicami, wywiady, dyskusje, wnikliwą obserwację zachowań uczniów, analizę dokumentów istniejących w szkole, ankiety przeprowadzane wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, analiza wytworów uczniów. Szkolny Program Profilaktyczny został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Gimnazjum nr1 w Inowrocławiu w dniu 15.09.2015 oraz zaopiniowany przez Radę Rodziców Gimnazjum nr1 w Inowrocławiu w dniu 22.09.2015 11