SYLABUS na rok 2013/2014 (1) Nazwa przedmiotu Podstawowa Opieka Zdrowotna (2) Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego Katedra: Położnictwa (3) Kod przedmiotu - (4) Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Położnictwo Studia I stopnia Stacjonarne (5) Rodzaj przedmiotu - Nauki w zakresie opieki położniczej Kierunkowy (6) Rok i semestr studiów III rok, VI semestr (7) Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu mgr Anna Sądecka (8) Imię i nazwisko osoby mgr Anna Sądecka prowadzącej ( osób mgr Urszula Nowakowska prowadzących) zajęcia z mgr Urszula Podgórska przedmiotu (9)Cele zajęć z przedmiotu Celem zajęć jest: 1. Przygotowanie studenta do interpretowania i rozumienia wiedzy dotyczącej: systemu opieki zdrowotnej, w tym podstawowej opieki zdrowotnej, rodzaju świadczeń gwarantowanych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, roli i zadań położnej środowiskowo-rodzinnej w opiece nad różnymi kategoriami biorców opieki położniczej. 2. Przygotowanie studenta w zakresie umiejętności do: planowania, realizowania i oceny działań podejmowanych w ramach opieki środowiskowo-rodzinnej nad osobami zdrowymi, chorymi i niepełnosprawnymi w środowisku ich zamieszkania, nauki i pracy, 3. Kształtowanie postawy studenta do: aktywności na rzecz promowania zdrowia i profilaktyki w środowisku zamieszkania, nauczania i pracy (10) Wymagania wstępne Student posiada wiedzę w zakresie: - socjologii, prawa i podstaw opieki zdrowotnej (11) Efekty kształcenia Wiedza Student: C_W15 omawia organizację i zadania podstawowej opieki zdrowotnej; C_W16 określa kompetencje położnej rodzinnej w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy; C_W17 wskazuje działania położnej w realizacji zadań wynikających z programów polityki zdrowotnej; Umiejętności Student: C_U14 realizuje świadczenia zdrowotne w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej; C_U15 diagnozuje sytuację kobiety i jej rodziny w środowisku zamieszkania i podejmuje działania na rzecz ochrony zdrowia 1
kobiety i jej rodziny; C_U16 przekazuje lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej informacje o problemach zdrowotnych pacjentów, które wykraczają poza jej kompetencje; C_U17 współpracuje z zespołem opiekującym się kobietą i jej rodziną (pielęgniarką rodzinną, lekarzem rodzinnym, pracownikiem socjalnym); C_U18 rozpoznaje przemoc domową i inne patologie społeczne oraz dokonuje interwencji w sytuacji kryzysu rodziny; C_U19 przygotuje ofertę konkursową do kontraktowania usług pielęgniarsko-położniczych; Kompetencje społeczne Student: D_K1 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece oraz okazuje zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych; D_K2 systematycznie aktualizuje wiedzę zawodową i kształtuje swoje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; D_K3 przestrzega wartości i powinności moralnych w opiece nad ciężarną, rodząca, położnicą i jej dzieckiem oraz kobietą zagrożoną chorobą i chorą ginekologicznie; D_K4 wykazuje odpowiedzialność za pacjenta i wykonywanie zadań zawodowych; D_K5 przestrzega praw pacjenta; D_K6 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; D_K7 zachowuje tajemnicę zawodową; D_K8 współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; D_K9 przejawia empatię w relacji z podopieczną i jej rodziną oraz współpracownikami. (12) Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Wykłady 35 godz. (sem. VI) Ćwiczenia 10 godz. (sem. VI) Samokształcenie 30 godz. (sem. VI) Zajęcia praktyczne 40 godz. (sem. VI) Praktyka zawodowa 80 godz. (sem. VI) (13) Treści programowe Lp. Treści merytoryczne wykładów Czas (godz.) 1. Polska koncepcja POZ rozwój, cele, zdania, funkcje i organizacja 2 POZ. 2. Struktura i zakres świadczeń zdrowotnych w POZ. 4 3. Położna środowiskowo-rodzinna jako świadczeniodawca usług w 6 POZ. Kompetencje położnej środowiskowo rodzinnej. 4. Udział położnej w realizacji zadań wynikających z programu polityki 6 zdrowotnej. 5. Rodzina jako przedmiot opieki. Pielęgniarstwo rodzinne w praktyce położnej rodzinnej. 6 2
6. Specyfika opieki nad kobietą i jej rodziną w środowisku 4 zamieszkania, nauki i pracy. 7. Opieka położniczo - ginekologiczna diagnoza środowiskowa i 5 dokumentowanie działań. 8. Organizacja i formy pomocy społecznej. Działania położnej w 2 sytuacji kryzysu rodziny. Razem 35 Treści merytoryczne ćwiczeń. 1. Rola i zadania położnej środowiskowej. 3 2. Świadczenia położnej środowiskowej. 2 3. Zadania położnej w Poradni K. 2 4. Rola i zadania położnej w opiece nad rodziną w środowisku 3 Razem 10 Treści merytoryczne zajęć praktycznych (miejsce odbywania zajęć praktycznych do wyboru przez kierownika kształcenia praktycznego). Poradnia K 1. Poradnia dla kobiet- organizacja pracy i zadania. 2 2. Rola i zadania położnej podczas przyjęcia kobiety ciężarnej do 2 poradni K. 3. Przygotowanie kobiety do badań diagnostycznych. 3 4. Badanie podmiotowe i przedmiotowe kobiety w różnym wieku i 6 stanie zdrowia. 5. Dokumentowanie stanu zdrowia kobiety. 3 Rola i zadania położnej w promocji zdrowia i profilaktyce u kobiet: - instruktaż w zakresie samobadania piersi 6. - instruktaż w zakresie eliminacji czynników ryzyka nowotworów - narządów płciowych u kobiet 10 - profilaktyka chorób przenoszonych droga płciową - porada przedkoncepcyjna - instruktaż w zakresie planowania rodziny 7. Badanie przedmiotowe i podmiotowe kobiety w ciąży. 4 8. Dokumentowanie stanu zdrowia kobiety w ciąży. 2 9. Rola i zadania położnej w prowadzeniu badań profilaktycznych u 2 kobiety w ciąży. 10. Promowanie zdrowego stylu życia w ciąży. 2 11. Rola położnej w opiece nad pacjentką w połogu. 2 12. Kontraktowanie usług w Podstawowej Opiece Zdrowotnej - zasady 2 tworzenia ofert konkursowych. Razem 40 Poradnia D 3
13. Poradnia dla dzieci zdrowych, chorych organizacja pracy. 8 14. Dokumentowanie stanu zdrowia dziecka. 8 15. Przygotowanie rodziców i dziecka do badań. 8 16. Rola i zadania położnej w badaniach profilaktycznych u dzieci. 8 17. Rola i zadania położnej w promocji zdrowia i profilaktyce u dzieci: 8 Razem 40 Środowisko zamieszkania 18. Opieka zdrowotna nad rodziną w środowisku zamieszkania rola i 4 zadania położnej. 19. Opieka zdrowotna nad kobietą w środowisku zamieszkania rola i 4 zadania położnej. 20. Opieka zdrowotna nad noworodkiem i dzieckiem w środowisku 8 zamieszkania rola i zadania położnej. 21. Dokumentacja środowiskowa zasady tworzenia i analiza. 4 22. Dokumentacja i dokumentowanie stanu zdrowia podopiecznego. 4 23. Diagnoza rodzinna, diagnoza środowiskowa. 8 24. Elementy wizyty patronażowej. 8 Razem 40 Środowisko nauczania 25. Założenia teoretyczne opieki zdrowotnej nad uczniem w środowisku 4 nauczania i wychowania. 26. Opieka zdrowotna w środowisku nauczania i wychowania 4 27. Opieka zdrowotna nad uczniem w szkole. 4 28. Dokumentacja środowiskowa zasady tworzenia i analiza 4 29. Regulacje prawne dotyczące opieki zdrowotnej nad uczniem w 4 szkole. 30. Rola i zadania położnej środowiska nauczania i wychowania. 5 31. Badania przesiewowe i profilaktyczne u dzieci w wieku szkolnym. 5 32. Szkoła promująca zdrowie założenia. 5 33. Dokumentacja i dokumentowanie stanu zdrowia ucznia. 5 Razem 40 Poradnia K Treści merytoryczne praktyk zawodowych (miejsce odbywania zajęć praktycznych do wyboru przez kierownika kształcenia praktycznego).. 1. Stanowisko pracy położnej środowiskowo-rodzinnej. Wyposażenie 8 położnej środowiskowo-rodzinnej. 2. Planowanie pracy przez położną środowisko-rodzinną. 8 3. Specyfika pracy położną środowisko-rodzinnych w poradni K. 16 4
4. Zasady dokumentowania w placówkach poz. 16 5. Zakres świadczeń położnej środowiskowo-rodzinnej. 16 6. Odwiedziny środowiskowe położnej w środowisku zamieszkania 16 podopiecznych. Razem 80 Poradnia D 7. Specyfika pracy w poradni dla dzieci zdrowych i chorych. 10 8. Rola i zadania położnej w poradni dla dzieci zdrowych i chorych. 10 9. Działania profilaktyczne wobec dzieci w okresie rozwojowym 10 szczepienia ochronne. 10. Gromadzenie informacji o stanie zdrowia dziecka. Ocena stanu 10 zdrowia dziecka. 11. Dokumentacja i dokumentowanie stanu zdrowia dziecka oraz 10 wykonywanych szczepień. 12. Rola i udział położnej w badaniach profilaktycznych u dzieci. 10 13. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem chorym. Postępowanie z 10 dzieckiem podejrzanym o chorobę zakaźną. 14. Przygotowanie dziecka i rodziców do badania lekarskiego. 10 Razem 80 Poradnia medycyny pracy 15. Opieka zdrowotna nad pracującymi. 8 16. Regulacje prawne dotyczące opieki zdrowotnej nad osobami 8 pracującymi. 17. Rola i zadania położnej w medycynie pracy. Opieka położnicza w 16 środowisku pracy 18. Rola położnej w badaniach wstępnych i okresowych pracowników. 16 19. Rola położnej w profilaktyce chorób zawodowych. 16 20. Dokumentacja i dokumentowanie stanu zdrowia pracujących. 16 Razem 80 Poradnia rodzinna, gabinet położnej środowiskowo-rodzinne 21. Diagnozowanie, planowanie, realizacja i ocena działań 16 pielęgniarskich w opiece nad podopiecznym w środowisku zamieszkania. 22. Dokumentacja i dokumentowanie stanu zdrowia człowieka i jego 16 rodziny w środowisku zamieszkania. 23. Zagrożenia zdrowotne w środowisku zamieszkania. 16 24. Rola i zadania położnej w zindywidualizowanej opiece nad rodziną. 16 25. Standardy i procedury pielęgniarskie w podstawowej opiece 16 zdrowotnej Razem 80 (14) Metody dydaktyczne Wykład: wykład konwersatoryjny z prezentacją multimedialną, 5
(15) Sposób(y) i forma(y) zaliczenia metody aktywizujące Ćwiczenia: praca zespołowa, pokaz, studium przypadku, instruktaż Samokształcenie: praca indywidualna, praca w grupach Zajęcia praktyczne: praca zespołowa, pokaz, instruktaż, studium przypadku Praktyki zawodowe: praca zespołowa, pokaz, instruktaż, studium przypadku Wykład: student generuje/rozpoznaje odpowiedź: test jednokrotnego wyboru, test wielokrotnej odpowiedzi, test uzupełniania odpowiedzi Ćwiczenia: studenci oceniani na podstawie uczestnictwa i aktywności na zajęciach Samokształcenie: realizacja zleconego zadania Zajęcia praktyczne/ Praktyki zawodowe: studenci oceniani na podstawie uczestnictwa i aktywności na zajęciach, realizacji opieki nad pacjentem oraz współpracy z zespołem terapeutycznym oddziału. Dodatkowe kryterium oceny stanowią terminowość wykonywania zadań oraz dostosowanie się do wymagań (procedur) dotyczących sposobu ich wykonania. Numer efektu kształcenia Forma zajęć dydaktycznych - odniesienie do treści kształcenia C_W15 W 1,2 ĆW 1,2 ZP 25 PZ 1,4,5,25 C_W16 W 3 ĆW 1,2,18-20, 25,27 PZ 21-25 C_W17 W 3-7 ĆW 1,2 ZP 4,6,9,10, 11,14-17 PZ 2,-6,12,17-19,24,25 C_U14 W 3,5,6,8 ĆW 1 ZP 3-11 PZ 2,4,25 C_U15 W 3,5,6,8 ĆW 1,2 ZP 18-20 PZ 21-25 C_U16 W 8 ĆW 2 ZP 18-24 C_U17 W 8 ĆW 2 ZP 18-24 Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia Metody i narzędzia dydaktyczne 6
C_U18 W 8 ĆW 24 ZP 23 PZ 21-25 C_U19 ZP 12 D_K01 ĆW 3,4 ZP 4,7,11,18-20 PZ 14,24 D_K02 W 2 ĆW 4 ZP 3-11 PZ 4-28 D_K03 D_K04 D_K05 D_K06 ĆW 3,4 ZP 3,4,7,11, 18-20 PZ 14,24 ĆW 3,4 ZP 3,4,7,11,18-20 PZ 14,24 ĆW 3,4 ZP 3,4,7,11, 16,18,20,22,31 PZ 6,9-15,24 ĆW 3,4 ZP 3,4,7,11,31 PZ 6,9-15,24 D_K07 ĆW 2,3 ZP 3,4,7,11, 16-20,22,31 PZ 6,9-15,24 D_K08 PZ 6,9-15,24 D_K09 ĆW 1,2,4 ZP 18,23 (16) Metody i kryteria oceny Wykłady, zajęcia praktyczne, praktyki zawodowe: 1. pełne uczestnictwo i aktywność 2. zaliczenia pisemne cząstkowe (kolokwia odbywa się po zakończeniu danego działu tematycznego) Zakres ocen: 2,0 5,0 1. zaliczenie testowe oraz pytania otwarte: A: Pytania z zakresu wiadomości do zapamiętania; B: Pytania z zakresu wiadomości do rozumienia; C: Rozwiązywanie zadania pisemnego typowego; D: Rozwiązywanie zadania pisemnego nietypowego; - za niewystarczające rozwiązanie zadań tylko z obszaru A i B = ocena 2,0 - za rozwiązanie zadań tylko z obszaru A i B możliwość uzyskania 7
max. oceny 3,0 - za rozwiązanie zadań z obszaru A + B + C możliwość uzyskania max. oceny 4,0 - za rozwiązanie zadań z obszaru A + B + C + D możliwość uzyskania oceny 5,0 Ocena wiedzy: Kolokwium pisemne i/lub ustne 5.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 90%-100% 4.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 80%-89% 4.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 70%-79% 3.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 60%-69% 3.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 50%-59% 2.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia poniżej 50% Ocena umiejętności 5.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, jest dobrze przygotowany, potrafi umiejętnie potrafi umiejętnie wykorzystać wiedzę z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej 4.5 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z niewielką pomocą prowadzącego, w dobrym stopniu potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej 4.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z większą pomocą prowadzącego, jest poprawiany, w dobrym potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej 3.5 student uczestniczy w zajęciach, jego zakres przygotowania nie pozwala na poprawne wykorzystanie wiedzy z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej 3.0 student uczestniczy w zajęciach, wykształcił umiejętności wykorzystania wiedzy z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej na poziomie dostatecznym 2.0 student biernie uczestniczy w zajęciach, wypowiedzi są niepoprawne merytorycznie, nie potrafi wykorzystać wiedzy z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej Ocena kompetencji społecznych - przedłużona obserwacja przez opiekuna zawodowego, opiekuna dydaktycznego (nauczyciela akademickiego), personel oddziału - ocena innych studentek z grupy - samoocena. Kryteria stanowią punkt odniesienia względem których opracowywane są normy opanowania czynności: organizacja pracy, jakość wykonywanych zabiegów, profesjonalna/etyczna praktyka, estetyka, komunikowanie, rozwój osobowy. 8
Warunki zaliczenia: - obowiązkowa obecność na wszystkich zajęciach (dopuszczalne 10 % nieobecności z następujących powodów: zawarcie związku małżeńskiego, pogrzeb w najbliższej rodzinie, honorowe krwiodawstwo) - kultura osobista, staranne umundurowanie - punktualność - zaliczenie umiejętności wg Dzienniczka Kształcenia Praktycznego obowiązującego na Kierunku Położnictwo - prowadzenie indywidualnej dokumentacji proces pielęgnowania pacjenta - zaliczenie tematów seminariów - przestrzeganie regulaminu praktyki zawodowej. W przypadku nieobecności usprawiedliwionej praktyka zawodowa musi być zrealizowana w innym terminie ustalonym z koordynatorem przedmiotu lub zajęć praktycznych. Egzamin końcowy odbywa się w obecności osoby prowadzącej przedmiot. Egzamin składa się z 20 pytań testowo-opisowych z obszarów A, B, C i D obejmujących całość materiału. Kryteria oceniania jak w przypadku zaliczeń cząstkowych. Egzamin poprawkowy ma formę ustną. Student losuje 3 pytania, a za każde pytanie maksymalnie może uzyskać 5 punktów. Student uzyskuje ocenę pozytywną w przypadku uzyskania minimum 9 punktów. (17) Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Punkty Ocena 0-8 pkt. 2.0 9 pkt. 3.0 10-11 pkt. 3.5 12-13 pkt. 4.0 14 pkt. 4.5 15 pkt. 5.0 Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta 35 godz. 10 godz. 1,5 godz. 30 godz. 40 godz. 80 godz. 3 godz. wykład ćwiczenia udział w konsultacjach samokształcenie zajęcia praktyczne praktyki zawodowe przygotowanie do egzaminu udział w egzaminie SUMA GODZIN 200 LICZBA PUNKTÓW 6 0,5 godz. 9
ECTS (18) Język wykładowy Język polski (19) Praktyki zawodowe w 80 godz. ramach przedmiotu (20) Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Bożkowa K. Sito A.(red.): Opieka zdrowotna nad rodziną. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003. 2. Marek K.(red.): Choroby zawodowe. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001. 3. Obuchowicz A.: Podstawowe zagadnienia opieki pediatrycznej w lecznictwie otwartym. Śląska Akademia Medyczna, Kraków 2003. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki Literatura uzupełniająca 1. Dobrowolska B., Mielczarek-Pankiewicz E.: Opieka nad zdrowiem pracowników. IMP, Łódź 1992. 2. Kawczyńska-Butrym Z.: Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego. PZWL, Warszawa 1994. 3. Kawczyńska-Butrym Z.(red.): Pielęgniarstwo rodzinne. CEM, Warszawa 1997. 10