KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą.. (nazwa specjalności) Nazwa Promocja zdrowia Nazwa w j. ang. Health promotion Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Renata Muchacka Zespół dydaktyczny Dr hab. Grzegorz Formicki, Prof. UP Dr Waldemar Szaroma Dr Agnieszka Greń Dr Zofia Goc Doktoranci Opis kursu (cele kształcenia) Zainteresowanie studentów problematyką własnego zdrowia oraz innych ludzi. Poznanie zachowań prozdrowotnych, poszerzenie zakresu wiedzy na temat czynników warunkujących zdrowie oraz zasad profilaktyki i edukacji zdrowotnej w odniesieniu do najczęściej występujących zaburzeń i chorób. Poznanie najważniejszych zagrożeń dla zdrowia człowieka. Poznanie zasad prowadzenia edukacji zdrowotnej. Przygotowanie do realizacji ścieżki edukacyjnej edukacja prozdrowotna. Przygotowanie do funkcji promotora zdrowia w społeczności lokalnej. Efekty kształcenia Wiedza Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla modułu specjalnościowego) 1
W01 Wie jakie czynniki warunkują zdrowie człowieka. W02 Zna najważniejsze zagrożenia dla zdrowia człowieka. W03 Posiada wiedzę na temat profilaktyki chorób cywilizacyjnych. W04 Zna metody jakimi można realizować edukację prozdrowotną.. N_W04 N_W04, N_W13 N_W04, N_W13 N_W04, N_W13 W0 Wie jakie są cele Narodowego Programu Zdrowia N_W13 Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu U01 Potrafi zastosować zdobytą wiedzę w życiu codziennym. U02 Potrafi planować na bazie zdobytej wiedzy działania prozdrowotne. U03 Posiada umiejętność rozpoznawania i przeciwdziałania zagrożeniom dla własnego zdrowia. U04 Umie diagnozować potrzeby i problemy zdrowotne dzieci i młodzieży. U0 Posiada umiejętność prowadzenia edukacji zdrowotnej wśród dzieci i młodzieży. Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla modułu specjalność) Kompetencje społeczne Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla modułu specjalnościowego) 2
K01 Rozumie konieczność uczenia się ustawicznego. N_K03 K02 Jest odpowiedzialny za własną pracę oraz szanuje pracę innych. K03 Krytycznie podchodzi do informacji upowszechnianych w mediach, szczególnie z zakresu zdrowia. K04 Efektywnie działa indywidualnie według wskazówek oraz wykazuje zdolność do pracy w zespole. N_K04 K0 Dąży do stałego aktualizowania wiedzy z zakresu promocji zdrowia. K06 Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych. K07 Świadomie stosuje zasady bioetyki. K 08 Jest przygotowany do działania w stanach nagłego zagrożenia. K09 Ma ukształtowaną postawę otwartości na potrzeby innych ludzi i gotowość do działań na rzecz poprawy ich stanu zdrowia. Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 10 10 Opis metod prowadzenia zajęć Wykład, ćwiczenia praktyczne, projekty, dyskusja, ćwiczenia produkcyjne, prezentacja multimedialna 3
Formy sprawdzania efektów kształcenia E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne W01 X X W02 X X W03 X X W04 X X W0 X X U01 X X U02 X X U03 X X U04 X X U0 X K01 K02 K03 X K04 K0 X K06 K07 K08 K09 Kryteria oceny Wykłady kolokwium zaliczeniowe Ćwiczenia - czynne uczestnictwo w zajęciach oraz wykonanie zadania zaliczeniowego (referat/prezentacja multimedialna) 4
Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) Tematyka wykładów: 1. Największe zagrożenie zdrowotne dla współczesnych ludzi. - pojęcie zdrowia, - główne zagrożenia zdrowotne - etiologia chorób układu krążenia, nowotworowych, psychicznych, bezpłodności - zapobieganie chorobom cywilizacyjnym 2. Zdrowotne skutki palenia tytoniu - składniki dymu tytoniowego, toksyczność nikotyny, substancje rakotwórcze, - działanie dymu tytoniowego na układ oddechowy, układ naczyniowo-sercowy - miażdżyca, choroby nie związane z układem oddechowym i krążenia, interakcje dymu tytoniowego, szkodliwość biernego palenia tytoniu, bierne palenie wśród dzieci i kobiet w ciąży. - uzależnienie od nikotyny. 3. Alkoholizm - skutki zdrowotne. - problem alkoholizmu w Polsce i na świecie; rodzaje picia alkoholu, uzależnienie od alkoholu, - wpływ alkoholu na organizm, zatrucie alkoholem, objawy zatrucia w zależności od poziomu alkoholu we krwi, interakcje z lekami, somatyczne szkody zdrowotne wywoływane przez alkohol - psychozy alkoholowe: paranoja alkoholowa, halucynoza alkoholowa, depresje, zespół Wernickiego i Korsakowa, encefalopatia alkoholowa, otępienie elkoholowe, - alkohol a rozwój płodu i dzieci alkoholików - alkoholowy zespół płodowy, koalkoholizm, zespół dziecka maltretowanego, walka z uzależnieniem od alkoholu. 4. Zagrożenie narkomanią. - klasyfikacja substancji psychoaktywnych, - dane statystyczne dotyczące narkomanii w Polsce i na świecie; narkomania wśród młodzieży, modele socjokulturowe, psychologiczne i biologiczne narkomanii, - zdrowotne skutki brania narkotyków - ryzyko uzależnienia, narkomania a choroby zakaźne, klasyfikacja i działanie środków halucynogennych, pobudzających oraz obniżających pobudliwość układu nerwowego,. Zdrowotne znaczenie aktywności ruchowej. - aktywność ruchowa dzieci, kreacja zdrowia, - rehabilitacja poprzez ruch; aktywność ruchowa w zapobieganiu chorób - zapobieganie chorobom cywilizacyjnym, ekonomizacja pracy serca, zapobieganie choroby niedokrwiennej serca, psychonerwicom, otyłości, aktywność ruchowa a postawa ciała, ruch a proces starzenia się, - trening zdrowotny - zasady treningu zdrowotnego, tolerancja fizjologiczna, wątpliwa, patologiczna ruchu. Tematyka ćwiczeń: 1. Cele promocji zdrowia. Wytyczne WHO dla promocji zdrowia, zasady prowadzenia edukacji zdrowotnej, edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży. 2. Modele edukacji zdrowotnej cz. I. Modele edukacji zdrowotnej. Edukacja zdrowotna nastawiona na zapobieganie konkretnie określonych jednostek chorobowych. Akcje na rzecz promocji zdrowia organizowane w Polsce. Analiza materiałów oferowanych przez placówki ochrony zdrowia. 3. Modele edukacji zdrowotnej cz. II. Biopsychospołeczny model edukacji zdrowotnej. Moda na zdrowie i zdrowy styl życia praca, odżywianie, ruch, wypoczynek. 4. Oficjalne materiały kierowane do młodzieży szkolnej. Przegląd i ocena filmów, prezentacji, plakatów. Ocena akcji prowadzonych w mediach.. Poglądy młodzieży na temat zagrożeń zdrowotnych. Przegląd i analiza prac z zakresu edukacji
zdrowotnej przygotowanych przez uczniów szkół gimnazjalnych i średnich prezentacje multimedialne, plakaty. 6. Przygotowanie i ocena prac studentów. Plakaty, prezentacje multimedialne i inne materiały wykonane przez studentów i kierowane do młodzieży szkolnej. Zaliczenie ćwiczeń. Wykaz literatury podstawowej Karski J. B., Słońska Z., Wasilewski B., (red.). 1994. Promocja zdrowia. Sanmedia, Warszawa. Kopczyński J., Siciński A (red). 1990. Człowiek zdrowie środowisko. Wyd. PAN Wrocław, Warszawa, Kraków. Kuński H. 1997. Promowanie zdrowia. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Gromadzka-Ostrowska J., Włodarek D., Toeplitz Z. Edukacja prozdrowotna. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2003. Kolarzyk E (red). Wybrane problemy higieny i ekologii człowieka. Wydawnictwo UJ, Kraków 2008. Wykaz literatury uzupełniającej Alkoholizm i Narkomania. Kwartalnik. Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Habral B. 1996. Szkody zdrowotne spowodowane alkoholem. Springer PWN, Warszawa. Seńczuk W., (red). 1999. Toksykologia. PZWL Warszawa. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 10 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym Lektura w ramach przygotowania do zajęć Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu Ogółem bilans czasu pracy 40 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 1 6
Studia niestacjonarne Ilość godzin w kontakcie z Wykład 8 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 8 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 9 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 10 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu Ogółem bilans czasu pracy 0 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 1 7