PROGRAM PROFILAKTYKI w Szkole Podstawowej nr 61 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego NA ROK SZKOLNY 2015/2016 WSTĘP Zaplanowane działania zawierają treści i zadania z zakresu szkolnego programu profilaktyki, obejmujące bezpieczeństwo, komunikację, promocję zdrowia i organizację czasu wolnego. Skierowane są one do uczniów, nauczycieli i rodziców. Zadania są dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów, specyfiki naszej placówki oraz naszego środowiska lokalnego. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Konwencja o Prawach Dziecka USTAWY 1. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Z 2002r. Nr 11,poz.109). 2. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535). 3. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.). 4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003r. Nr 24,poz. 198) 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. Nr 10, poz.55). ROZPORZĄDZENIA 1. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009r. Nr 4, poz. 17z późn. zm.). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz.96 z późn. zm). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnianiem. (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226). ZAŁOŻENIA PROGRAMU Opracowanie niniejszego programu zgodnie z kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa 2015/16 oraz założeniami koncepcji pracy szkoły. poprzedziło rozpoznanie sytuacji w środowisku diagnoza, którą oparto o następujące narzędzia ewaluacji: 1) obserwacja zachowań uczniów 2) analiza dokumentacji szkolnej i klasowej 1
3) kontakty z rodzicami uczniów IDENTYFIKACJA PROBLEMU W oparciu o obserwacje zachowań uczniów i analizy szkolnego środowiska zauważa się następujące problemy: 1) trudności w komunikacji interpersonalnej, 2) niedostateczna świadomość dotycząca zdrowego trybu życia i aktywnego spędzania wolnego czasu 3) niewystarczająca wiedza uczniów na temat zagrożeń wynikających z użytkowania Internetu 4) zagrożenia w środowisku zawiązane z występowaniem patologii - agresja, przemoc, uzależnienia CELE SZCZEGÓŁOWE 1) Wzmacnianie u uczniów postaw pożądanych społecznie i akceptowanych powszechnie zachowań. 2) Zapobieganie patologiom tj. agresja, przemoc, uzależnienia i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły 3) Promowanie zdrowego trybu życia zapewniającego dobrą kondycję psychofizyczną i bezpieczeństwo w środowisku. 4) Kształtowanie umiejętności postępowania w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. 5) Zapewnienie uczniom pomocy wychowawczej i terapeutycznej w przypadkach cyberprzemocy. 6) Ochrona dziecka przed agresją, uzależnieniami, kontaktem z używkami, które hamują lub zakłócają jego rozwój. NARZĘDZIA EWALUACJI: 1) Obserwacja zachowań uczniów 2) Analiza dokumentacji szkolnej i klasowej 3) Wywiad pedagoga szkolnego 4) Wywiad z pielęgniarką szkolną 5) Wywiady z uczniami, nauczycielami i rodzicami 6) Ankiety sprawdzające poziom wiedzy na temat znajomości zasad zdrowej diety 2
SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: 1. Zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotu, a także podczas wycieczek oraz imprez okolicznościowych. 2. Zajęć pozalekcyjnych z dziećmi mających na celu: 1) rozwiązywanie problemów oraz radzenie sobie z przejawami przemocy, 2) umiejętność otwartego wyrażania myśli, uczuć i przekonań. 3. Współpracy z rodzicami nawiązywanej podczas: 1. zebrań ogólnych 2. rozmów indywidualnych z wychowawcami 3. szkoleń, warsztatów 4. Współpraca z instytucjami, organizacjami i podmiotami, mogących skutecznie pomóc w realizacji programu profilaktyki Lp. Zagadnienie Zadania i sposób realizacji Osoby odpowiedzialne Oczekiwane efekty 1. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z uzależnień - realizacja programu antynikotynowego organizowanego przez SANEPID w klasach I III : Nie pal przy mnie, proszę w kl. IV VI : Znajdź właściwe rozwiązanie - cykl zajęć dotyczących profilaktyki antynikotynowej dla klas pierwszych - przygotowywanie plakatów p, wierszy - przekazywanie rodzicom, uczniom informacji profilaktycznych dotyczących zagrożeń wynikających ze stosowania używek - zorganizowanie prelekcji dla rodziców, uczniów i nauczycieli o charakterze profilaktycznym dotyczącym szkodliwości używania dopalaczy i używek - udzielanie porad, wskazówek, wsparcia kierowanie do odpowiednich placówek - apele, spotkania ze specjalistą do spraw profilaktyki uzależnień - filmy edukacyjne, zgromadzenie w bibliotece szkolnej materiałów na temat profilaktyki uzależnień Wychowawcy klas, pedagog szkolny, nauczyciele Uczeń ma świadomość zagrożeń i konsekwencji sięgania po używki 2. Eliminowanie przejawów agresji w szkole oraz - przeciwdziałanie agresji fizycznej i psychicznej w szkole, domu i środowisku lokalnym, wychowawcy klas, pedagog szkolny, uzyskanie wiedzy i umiejętności prawidłowego reagowania 3
rozwiązywanie problemów w komunikacji interpersonalnej - udział w projekcie fundacji Falochron Tamujemy przemoc, - stała kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych, analiza wpisów w zeszytach pochwał i uwag, - udostępnianie wykazu różnych instytucji przeciwdziałających agresji, kierowanie na badania psychologiczne, psychiatryczne i neurologiczne uczniów - realizacja stosowania nagród i kar zawartych w Statucie Szkoły, - natychmiastowa i konsekwentna reakcja na negatywne zachowania uczniów, stosowanie procedury kolejnych kroków w interwencji wychowawczej, - interwencje w klasach, rozwiązywanie na bieżąco problemów, których przyczyną jest brak respektowania zasad i norm społecznych, - rozmowy indywidualne z uczniami i ich rodzicami, mające na celu eliminację zachowań agresywnych. -uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów poprzez pogadanki, dyskusje, scenki dramowe, -przypomnienie uczniom i rodzicom procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych, -wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne, - kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami, - podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika uczniów. przedstawiciel instytucji prawnych, psycholog, przedstawiciele Policji i Straży Miejskiej w sytuacjach zagrożeń ze strony środowiska nabycie umiejętności interpersonalnych, które pozwolą w odpowiedni sposób reagować w sytuacji przemocy 4
3. Monitorowanie wśród uczniów prawidłowego korzystania z komputera, Internetu i telefonów komórkowych -pogadanki na temat zasad i higieny czasu spędzanego przed komputerem, -lekcje tematyczne i programy dot. cyberprzemocy, -prezentacje ciekawych edukacyjnych programów i witryn Internetowych, - wykorzystanie gazetki szkolnej dla popularyzowania odpowiednich dla rozwoju wiekowego ucznia stron Internetowych, - wskazywanie uczniom alternatywnych możliwości i umiejętności organizacji czasu wolnego, - egzekwowanie zapisów zawartych w Statucie Szkoły dotyczących używania telefonów komórkowych na terenie szkoły wychowawcy klas IV - VI w ramach godzin wychowawczych, nauczyciel informatyki, pedagog szkolny, psycholog, opiekun gazetki szkolnej, świadome i celowe korzystanie przez ucznia z Internetu ograniczenie czasu spędzanego przy komputerze przestrzeganie zasad dotyczących ochrony danych osobowych 4. Kształtowanie racjonalnych nawyków żywieniowych i zdrowego trybu życia u uczniów przy współdziałaniu z rodzicami -realizacja treści prozdrowotnych w ramach edukacji wczesnoszkolnej, przyrody oraz zajęć świetlicowych, -udział w programie Owoce w szkole i szklanka mleka oraz innych programów promujących zdrowy tryb życia, -wspólne spożywanie drugiego śniadania wzbogaconego o warzywa i owoce, -zdrowa żywność w sklepiku szkolnym prelekcja dla rodziców nt. wpływu właściwego odżywiania i aktywnego trybu życia na rozwój i zdrowie dziecka oraz o skutkach niewłaściwej diety (zbyt bogatej w tłuszcze nasycone, węglowodany, konserwanty, itp.), -zapoznanie uczniów ze zdrowym trybem życia, unikania nałogów, wpajanie umiejętności efektywnego spędzania czasu wolnego, poprzez różnorodne formy aktywności ruchowej, - wprowadzenie akcji kanapka na drugie śniadanie - prowadzenie zajęć sportowych i innych z wykorzystaniem boisk szkolnych i terenów zielonych jako alternatywa zajęć na świeżym powietrzu wychowawcy klas, nauczyciele, higienistka szkolna nawiązanie współpracy z Sanepidem lub Rodzicem z kwalifikacjami do przeprowadzenia prelekcji nauczyciele wychowania fizycznego w ramach zajęć wychowania fizycznego i zajęć pozalekcyjnych uczniowie racjonalnie wybierają zdrowe przekąski uczniowie są świadomi zagrożeń wynikających z nieprawidłowego odżywiania 5