S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod AF modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Fizjologia Obowiązkowy Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo Nie dotyczy I stopień stacjonarne I Semestr studiów Liczba przypisanych punktów ECTS Formy prowadzenia zajęć Osoba odpowiedzialna za moduł Osoby prowadzące zajęcia Strona internetowa Język prowadzenia zajęć zimowy/letni 3 Wykłady 40 godz. Seminaria 20 godz. Bez nauczyciela 15 godz. Prof. dr hab. n. med. Mariusz Ratajczak /adres e-mail Dr n. med. Maciej Tarnowski/adres e-mail Dr n. med. Katarzyna Grymuła/adres e-mail Dr n. med. Tomasz Sroczyński/adres e-mail polski Strona 1 z 5
Informacje szczegółowe Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych Dostarczenie studentowi podstawowej wiedzy o funkcjonowaniu poszczególnych narządów, układów narządowych i całego organizmu człowieka w warunkach prawidłowych, w zakresie niezbędnym dla różnicowania stanu zdrowia i choroby a tym samym stworzenia podstaw teoretycznych do nabywania w toku dalszej nauki umiejętności niezbędnych w przyszłym życiu zawodowym, oraz przekazanie najnowszych i praktycznie przydatnych elementów wiedzy z zakresu m.in.: biologii molekularnej, biofizyki, biochemii w aspekcie złożonych mechanizmów fizjologicznych. Kompetencje na poziom ukończenia szkoły średniej z biologii. Systematyczność, nawyk samo, praca w grupie Opis efektów dla modułu (przedmiotu) numer efektu AFW01 AFW02 AFW03 AFU01 AFK01 AFK02 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: określa budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna) rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych oraz procesów elektrofizjologicznych charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej w utrzymaniu homeostazy ustroju wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe SYMBOL (odniesienie do) EKK A. W2. A. W3. A. W4. Sposób weryfikacji efektów (forma zaliczeń) A. U2. D.K2. D.K6. przestrzega tajemnicy zawodowej D.K7. Macierz efektów dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Strona 2 z 5
numer efektu Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Wykład Zajęcia seminaryjne Forma zajęć dydaktycznych Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... AFW01 określa budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz czynnościowym (układ kostnostawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna) AFW02 rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych oraz procesów elektrofizjologicznych AFW03 charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowozasadowej w utrzymaniu homeostazy ustroju AFU01 wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka AFK01 systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu AFK02 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe przestrzega tajemnicy zawodowej Treść modułu (przedmiotu) Symbol treści TK 01 Opis treści Wprowadzenie do przedmiotu. Komórki, tkanki, narządy, układy narządowe. Błona komórkowa i jej funkcje; receptory błonowe. Ligandy zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe. Narządy hormonalnie czynne. Homeostaza: definicja, wskaźniki homeostazy, zaburzenia homeostazy; sprzężenia zwrotne i ich rola w utrzymaniu homeostazy. Homeostaza jako wyróżnik stanu zdrowia i choroby Odniesienie do efektów dla modułu TK 02 Krew jako tkanka. Funkcje krwi. Hematopoeza. Strona 3 z 5
Elementy morfotyczne krwi. Erytrocyty liczba, budowa, znaczenie w transporcie gazów oddechowych. Leukocyty podział, rola. Pojęcie hemostazy. Udział krwinek płytkowych i czynników osoczowych w krzepnięciu krwi. Fibrynoliza. TK 03 Fizjologia wydzielania wewnętrznego. TK 04 TK 05 TK 06 TK 07 TK 08 TK 09 TK 10 TK 11 TK 12 Pobudliwość, pobudzenie, tkanki pobudliwe; Potencjał spoczynkowy błony komórkowej, potencjał czynnościowy, impuls nerwowy. Pojęcie depolaryzacji, repolaryzacji. Synapsy. Transmitery. Charakterystyka mięśni szkieletowych. Mechanizm skurczu mięśnia. Mięśnie gładkie charakterystyka, rola. Rola i działanie układu autonomicznego. Regulacja neurohormonalna i hormonalna czynności organizmu. Całkowita przemiana materii i jej składowe. Termoregulacja: wytwarzanie (termogeneza) i oddawanie (termoliza) ciepła przez organizm. Całkowita przemiana materii i jej składowe. Budowa i fizjologia nerek. Mechanizmy zagęszczania i rozcieńczania moczu. Rola nerek w regulacji ciśnienia tętniczego i równowagi kwasowo-zasadowej. Układ renina-angiotensyna. Przestrzenie wodne organizmu: zasady oznaczania przestrzeni wodnych, oznaczanie ECF za pomocą rodanku potasu. (TBW) i jej składowe, podstawowe elektrolity. Drogi i sposoby utraty wody i elektrolitów. Równowaga wodnoelektrolitowa organizmu i jej regulacja. Procesy zachodzące w poszczególnych odcinkach układu trawiennego. Czynność motoryczna i wydzielnicza przewodu pokarmowego. Hormony żołądkowo jelitowe. Czucie i percepcja: podział czucia, receptory czuciowe, drogi przewodzenia (swoiste i nieswoiste), ośrodki korowe. Czucie eksteroceptywne (dotyku i ucisku, ciepła i zimna). Czucie proprioceptywne. Układ siatkowaty pnia mózgu. Dokrewna czynnośd podwzgórza. Hormony przedniego i tylnego płata przysadki mózgowej. Oś podwzgórzowo-przysadkowo-jądrowa i podwzgórzowo- Regulacja hormonalna czynności organizmu: z udziałem hormonów gruczołu tarczowego, przytarczyc; regulacja gospodarki Ca/P. Hormonalna czynnośd trzustki. TK 13 Hormony kory i rdzenia nadnerczy. TK 14 Regulacja czynności układu krążenia. Osrodek krążeniowy pnia mózgu, Ośrodkowa, obwodowa, nerwowa, hormonalna i humoralna regulacja czynności serca i naczyń krwionośnych. TK 15 Nerwowa i chemiczna regulacja oddychania: Strona 4 z 5
ośrodki oddechowe, rola chemoreceptorów i receptorów płuc Piśmiennictwo i pomoce naukowe 1. Jan Górski: Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010. 2. Wiliam F. Ganong: Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 3. Władysław Z. Traczyk: Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. VI (lub następne) Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] N S Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 60 Przygotowanie do ćwiczeń 5 Czytanie wskazanej literatury 5 Napisanie raportu z laboratorium/przygotowanie projektu Przygotowanie do egzaminu Praca bez nauczyciela 15 5 Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 90 Punkty ECTS za moduł 3 Metody oceniania: E egzamin- test K- kolokwium Strona 5 z 5