PROGRAM PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ W UWIELINACH Program profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły Podstawowej w Uwielinachi ma na celu wszechstronny rozwój ucznia, obejmuje swoim działaniem wszystkich uczniów szkoły. Wstęp Profilaktyka szkolna to działania mające na celu zapobieganie niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu uczniów. Obejmuje eliminowanie czynników zachowań ryzykownych oraz wzmacnianie działań chroniących przed niepożądanymi zjawiskami. Ma szczególne znaczenie wśród młodych ludzi, w których rozwija się ustalanie hierarchii wartości, kształtują się relacje z innymi ludźmi, buduje się poczucie pewności siebie. Program będzie wspomagał wychowawczą rolę rodziny, prawidłowy rozwój uczniów oraz wskazywał sytuacje podejmowania działań interwencyjnych w sytuacji zdiagnozowanych zagrożeń. Zadania z programu realizują wychowawcy i specjaliści szkolni wspierani przez wszystkich nauczycieli. Zadania mogą być realizowane we współpracy ze specjalistami z Poradni Psychologiczno-pedagogicznych, innych działających na rzecz profilaktyki zachowań uczniów. 1 z 14
W zakresie profilaktyki uniwersalnej program obejmuje: 1. promowanie zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania; 2. informowanie o skutkach zachowań ryzykownych; 3. wspieranie rozwoju zaspokajania potrzeb własnych; 4. nawiązywanie prawidłowych relacji z rówieśnikami i dorosłymi; 5. zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywanie konfliktów W zakresie profilaktyki selektywnej i wskazującej program obejmuje: 1. działania umożliwiające wczesną identyfikację osób z grupy podwyższonego ryzyka; 2. współpracę ze specjalistami; 3. zajęcia terapeutyczne; 4. poradnictwo rodzinne. Określenie podmiotu działań Uczestnikiem działań będzie środowisko szkolne: 1. - uczniowie; 2. - rodzice uczniów; 3. - wychowawcy oddziałów; 4. - nauczyciele; 5. - pozostali pracownicy szkoły 2 z 14
Cele główne: 1. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym- motywowanie uczniów do nauki. 2. Zapobieganie uzależnieniom i zachowaniom ryzykownym. 3. Propagowanie znajomości prawa, norm społecznych. 4. Zapewnienie bezpieczeństwa. 5. Budowanie współpracy ze środowiskiem rodzinnym ucznia oraz instytucjami prowadzącymi wspomaganie rodziny i promującymi zdrowy styl życia. Cele szczegółowe: 1. Upowszechnianie wśród uczniów znajomości prawa i zasad przestrzegania go. 2. Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania, ze szczególnym zwróceniem uwagi na szkodliwość fast foodów. 3. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie- przestrzegania zasad i norm społecznych. 4. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa. 5. Uświadamianie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów. 6. Kształtowanie w uczniach odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych, starszych, chorych, niepełnosprawnych. 7. Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji. 8. Współpraca z rodzicami w obszarze profilaktyki wczesna interwencja udzielanie pomocy. 9. Zwiększanie kompetencji rodziców poprzez propagowanie instytucji udzielających pomocy w sytuacjach problemowych, prowadzenie porad, konsultacji i warsztatów. 10. Wspieranie uczniów w postępach edukacyjnych. 3 z 14
Program profilaktyki uwzględnia następujące działania: informacyjne, edukacyjne, integracyjne, wdrażające ustalone umiejętności, interwencyjne. Oczekiwane efekty: 1. Uzyskanie przez uczniów wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. 2. Respektowanie norm społecznych. 3. Poprawa bezpieczeństwa w szkole. 4. Uczeń utożsamia się ze środowiskiem szkolnym i odczuwa korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia. 5. Uczeń zna zagrożenia współczesnego świata i potrafi im zapobiegać. 6. Rodzice i nauczyciele dysponują wiedzą z zakresu profilaktyki uzależnień. 7. Zapobieganie absencji uczniów na zajęciach szkolnych. 8. Świadomy udział rodziców w programach profilaktyki, warsztatach, poradach i konsultacjach, akcjach profilaktycznych. Szkoła realizuje program " Bezpieczna i przyjazna szkoła". 4 z 14
Szczegółowe treści programu profilaktyki Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Terminy realizacji 1.Propagowanie 1. Zapoznanie uczniów z dokumentami Wychowawcy, pedagog i Wrzesień znajomości określającymi pracę szkoły: psycholog, nauczyciele prawa statutem, procedurami określającymi języka polskiego postępowanie w sytuacjach zagrożenia w szkole, 2. Pogadanki z policjantami o tematyce: odpowiedzialności karnej nieletniego, bezpieczeństwa w ruchu drogowym. 3. Godziny z wychowawcą o tematyce: obowiązków ucznia, systemu kar i nagród stosowanego w szkole. 4. Konsekwentne stosowane przez nauczycieli procedur postępowania w sytuacjach dotyczących nietypowego zachowania uczniów. 5. Zapoznanie uczniów z prawami dziecka i człowieka, analiza odpowiednich 5 z 14
dokumentów, np. Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o Prawach Dziecka lekcje z wychowawcą i pedagogiem 6. Organizacja uroczystości, konkursówgazetek, tworzenie plakatów okolicznościowych np. z okazji Międzynarodowego Dnia Bez Przemocy, Walki z Ubóstwem, Tolerancji, Wolontariusza, Szczęścia, Zdrowia, Uchodźcy, Różnorodności Kulturowej- w trosce o Dialog i Rozwój 7. Włączanie uczniów w procesy aktualizowania prawa wewnątrzszkolnego, ewaluacja regulaminów zachowania Pedagog we współpracy z opiekunem samorządu uczniowskiego Pedagog, opiekun samorządu uczniowskiego Cały rok szkolny Według potrzeb 2.Przeciwdziałanie niepowodze- niom szkolnym 1. Organizacja zajęć dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zajęcia dydaktyczno Wszyscy nauczyciele Wychowawcy, Psycholog, pedagog, pedagog terapeuta, Cały rok szkolny 6 z 14
wyrównawcze, warsztaty, porady i logopeda. konsultacje, zajęcia ze specjalistami szkolnymi. 2. Organizacja spotkań z rodzicami na temat pomocy uczniom ze specjalnymi i specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. 3. Kontynuowanie systematycznej współpracy z rodzicami oraz Według potrzeb instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy: a) GOPS, GKRPA b) Poradnie psychologicznopedagogiczne c) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. d) Kuratorzy sądowi e) Sąd rodzinny 3. Rozwijanie Organizowanie kół zainteresowań Wszyscy nauczyciele Na bieżąco zainteresowań i monitorowanie obecności uczniów na uczniów zajęciach. Promowanie sukcesów uczniów. 7 z 14
4. Motywowanie 1. Prezentowanie na zajęciach z Wychowawcy oddziałów, Cały rok szkolny, według uczniów do wychowawcą zainteresowań i zdolności nauczyciele, pedagog i potrzeb nauki uczniów. psycholog, dyrektor. 2. Organizacja przez specjalistów szkolnych (pedagog, psycholog) zajęć z zakresu technik uczenia się, umiejętności radzenia sobie z problemami i stresem. 3. Organizacja zajęć wspierających pracę ucznia zdolnego. 4. Indywidualizacja procesu nauczania i kryteriów oceniania. 5. Stosowanie wzmocnień pozytywnych, dostrzeganie nawet najmniejszych sukcesów, wobec uczniów z trudnościami w nauce lub zachowaniu. 5. Zapewnienie 1. Organizowanie zajęć z wychowawcą Wychowawcy klas, Cały rok szkolny, według bezpieczeństwa. przy współpracy pedagoga i nauczyciele, pracownicy potrzeb Budowanie psychologa na temat: szkoły, pedagog szkolny, właściwych a) sposobów rozwiązywania konfliktów, psycholog szkolny relacji b) asertywności, 8 z 14
rówieśniczych, c) budowania poczucia własnej wartości, przeciwdziałanie d) komunikacji interpersonalnych. agresji i 2. Organizacja zajęć warsztatowych z przemocy. zakresu cyberprzemocy. 3. Organizowanie imprez służących integracji środowiska szkolnego: wycieczki szkolne, zielone szkoły, ogniska, rajdy, biwaki, pikniki, festyn, zabawy szkolne, zajęcia integracyjne. 4. Obchody Dnia bez Przemocy konkurs plastyczny 5. Konsekwentne i zgodne z samorząd szkolny procedurami reagowanie wszystkich pracowników szkoły na wszelkie przejawy agresji fizycznej i słownej. 6. Diagnozowanie środowiska wychowawcy we klasowego pod kątem pomocy współpracy z pedagogiem, dzieciom nieśmiałym lub izolowanym psychologiem przez grupę 6.Promocja 1. Zajęcia z pedagogiem na temat Nauczyciel przyrody, Cały rok szkolny, według zdrowia organizacji wolnego czasu. wychowania fizycznego, potrzeb 9 z 14
2. Propagowanie aktywności sportowej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu na kołach sportowych. 3. Motywowanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych. 4. Nauka walki fair-play. 5. Organizacja zajęć z pielęgniarką dotyczących higieny osobistej, zapobiegania wszawicy. 6. Organizacja zajęć umożliwiających aktywny tryb życia, np. wycieczki rowerowe, udział w biegach przełajowych. 7. Zapoznawanie uczniów z zasadami zdrowego żywienia i odżywiania się udział uczniów w projektach szkolnych. 8. Wspólne jedzenie drugiego śniadania, udział w akcji Śniadanie daje moc. 9. Udział uczniów w kołach zainteresowań promujących aktywny i zdrowy styl życia, np. koło przyrodnicze, turystyczne, SKS 10. Kontynuowanie współpracy z instytucjami pedagog i psycholog szkolny, pielęgniarka, opiekunowie odpowiednich kół Wychowawcy oddziałów 10 z 14
promującymi aktywny i zdrowy styl życia: Powiatową Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną, Ligą Ochrony Przyrody, klubami sportowymi, Instytutem Żywienia. a) 7. Zapobieganie 1. Udział uczniów w pogadankach, Wychowawcy, pedagog i Cały rok szkolny, według uzależnieniom warsztatach i innych formach psycholog, pielęgniarka potrzeb i zachowaniom poznawania środków uzależniających szkolna, zapraszani w ryzykownym i konsekwencji ich spożywania, np. zależności od potrzeb tytoniu, narkotyków, alkoholu, dopalaczy, specjaliści, dyrekcja napojów energetyzujących. 2. Organizowanie konkursów i pogadanek z okazji np.: dni bez tytoniu, dni bezpiecznego internetu Współpraca z GOPS, 3. Organizowanie przedstawień kołem teatralnym profilaktycznych. gimnazjum 4. Realizacja wybranych programów Wychowawcy oddziałów, profilaktycznych SANEPID (Nie pal przy pedagog, psycholog mnie proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie). 5. Organizacja spotkań z wybranymi (w 11 z 14
zależności od diagnozy środowiska szkolnego) specjalistami zajmującymi się uzależnieniami. 6. Udział uczniów w konkursach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata. Bezpieczne korzystanie z internetu, gier komputerowych. 8.Przygotowanie Wychowawcy oddziałów, Cały rok szkolny, według uczniów do 1. Organizowanie w szkole i środowisku dyrekcja szkoły, rodzice potrzeb podejmowania lokalnych akcji charytatywnych na rzecz uczniów, opiekunowie pracy potrzebujących osób lub zwierząt samorządu uczniowskiego. wolontariusza 2. Motywowanie uczniów do uczestniczenia w konkursach i turniejach popularyzujących wolontariat. 9.Współdziała- 1. Przedstawienie rodzicom dokumentów Wychowawcy oddziałów, Na bieżąco wg potrzeb nie wszystkich regulujących pracę szkoły: statut szkoły, dyrekcja, specjaliści pracowników program wychowawczy, program szkoły profilaktyki, strategia działań i rodziców wychowawczych. 12 z 14
w zakresie profilaktyki 2. Ustalenie spójnych zasad kontaktowania się nauczycieli z rodzicami. 3. Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej w szkole pomocy psychologiczno- pedagogicznej 4. Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami i dni otwartych w szkole. 5. Zapoznanie rodziców z tematyką profilaktycznych spotkań organizowanych przez szkołę dla rodziców. 6. Udział nauczycieli i specjalistów w konferencjach, warsztatach i szkoleniach, dotyczących profilaktycznych działań szkoły, 7. Systematyczna współpraca z radą rodziców w zakresie profilaktykiinformowanie prezydium rady przynajmniej 2 razy w roku o zrealizowanych zadaniach 13 z 14
Monitoring i ewaluacja programu Monitoring programu profilaktyki prowadzony będzie na bieżąco przez wychowawców, pedagoga i psychologa. Program będzie modyfikowany na bieżąco, stosownie do zaistniałych sytuacji i potrzeb. Bieżący monitoring i roczna ewaluacja pozwolą na określenie mocnych i słabych stron podjętych oddziaływań profilaktycznych. Narzędzia monitorujące: obserwacja zachowań uczniów, rozmowy z uczniami i z rodzicami, analiza wytworów uczniów, dokumentów szkolnych, wywiady z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły, informacje dotyczące współpracy z instytucjami wspomagającymi, sprawozdania opiekunów kół zainteresowań i kół przedmiotowych, ankiety dla uczniów, ankiety dla rodziców, wywiad (dyrektor szkoły, rada rodziców) oceny zachowań uczniów. Program profilaktyki został: - pozytywnie zaopiniowany w dniu..przez Radę Pedagogiczną uchwała nr.. - uchwalony w dniu przez Radę Rodziców uchwała nr.. 14 z 14