Szkoła Podstawowa nr 7 im. Adama Mickiewicza w Pile al. Wojska Polskiego 45, 64-920 Piła tel/fax: 67 214-28-93 sp7@pi.home.pl www.sp7pila.pl PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 7 IM. ADAMA MICKIEWICZA W PILE
I. WSTĘP DO PROGRAMU 1. Program profilaktyki w Szkole Podstawowej nr 7 im. A. Mickiewicza w Pile powstał w wyniku: a) środowiskowej diagnozy stanu i potrzeb, (ankiety, obserwacje, rozmowy z rodzicami, uczniami, nauczycielami), b) analizy aktów prawnych, c) analizy Programu wychowawczego szkoły. 2. Program: a) uwzględnia problemy, zagrożenia i potrzeby dzieci w naszej szkole, b) dostarcza wiedzy, zapewnia atrakcyjne formy i metody pracy, c) zapewnia kontynuację oddziaływań profilaktycznych na poszczególnych etapach edukacyjnych, d) obejmuje swoim działaniem dzieci, rodziców, nauczycieli. 3. Program jest odpowiedzią na potrzebę przeciwdziałania zjawiskom zagrażającym zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci i młodzieży. Stanowi kompleksowe działania profilaktyczne na terenie szkoły i jest ściśle związany z Programem edukacji zdrowotnej. II. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1. Wyrobienie właściwych postaw i zachowań. 2. Uwrażliwienie na własne i cudze potrzeby. 3. Zwiększanie poczucia bezpieczeństwa w szkole. 4. Aktywizacja i integracja uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń. 5. Podejmowanie działań na rzecz środowiska szkolnego poprzez udział w pracach zainicjowanych przez Samorząd Uczniowski. 6. Stworzenie warunków do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów. 7. Dostarczanie wiedzy na temat szkodliwości papierosów, alkoholu, środków psychoaktywnych. 8. Kształtowanie nawyków zdrowego stylu życia. III. GŁÓWNE CELE 1. Wdrażanie do życia w klasie i w szkole. 2. Rozwijanie kompetencji społecznych. 3. Zapobieganie zachowaniom agresywnym i ryzykownym. 4. Profilaktyka uzależnień. 5. Zapobieganie otyłości, promowanie zdrowego stylu życia. Cel: 2
Wdrażanie do życia w szkole i w klasie. Rozwijanie kompetencji społecznych. Klasa I 1. Wdrażanie do przestrzegania Statutu szkoły i Regulaminu szkoły, - zapoznanie z wybranymi treściami Statutu szkoły i Regulaminu szkoły, - poznanie regulaminu klasy i norm zachowań, - uczenie właściwych zachowań wobec personelu szkoły. 2. Dbałość o estetykę klasy i znajdujące się w niej sprzęty. Klasa II 1. Kształtowanie umiejętności zachowania się wobec pracowników szkoły. 2. Budowanie pozytywnych relacji między uczniami, - wyrabianie postaw wzajemnej pomocy, - uczenie reagowania na takie zjawiska jak wyłudzanie, bicie, kradzieże, - nauka tolerancji wobec innych, - kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów między uczniami. Klasa III 1. Pokazywanie dzieciom różnych sposobów radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych, - wspólne ustalanie regulaminu zachowania w klasie, - wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 2. Kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami: - uczenie się lepszego zrozumienia siebie i innych, - uczenie akceptacji i tolerancji. Klasa IV 3
1. Opracowanie kontraktu ustalenie wspólnych reguł postępowania. 2. Budowanie wzajemnego zaufania i otwartości. 3. Rozwijanie zdolności, talentów i predyspozycji każdego ucznia. Klasa V 1. Wdrażanie do współpracy i pomocy, - dostarczanie podstawowych informacji na temat komunikacji interpersonalnej. 2. Kształtowanie umiejętności pozytywnego myślenia o sobie. 3. Opracowanie kontraktu ustalenie wspólnych reguł postępowania. Klasa VI 1. Opracowanie kontraktu ustalenie wspólnych reguł postępowania. 2. Budowanie poczucia własnej wartości i postawy otwartości. 3. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne postępowanie. Cele: Zapobieganie zachowaniom agresywnym i ryzykownym. Profilaktyka zdrowego odżywiania i uzależnień. Zapobieganie otyłości, promowanie zdrowego stylu życia. Klasa I 1. Kształtowanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi: - wyrabianie umiejętności zwracania się o pomoc do ludzi dorosłych, - uczenie pokojowego rozwiązywania konfliktów. 2. Dostarczanie podstawowych informacji na temat środków szkodliwych: - przestrzeganie przed samowolnym zażywaniem substancji nieznanych, - zapoznanie z czynnikami chorobotwórczymi i substancjami szkodliwymi dla zdrowia. 3. Kształtowanie nawyków spożywania owoców i warzyw oraz produktów mlecznych. Klasa II 1. Kształtowanie postawy ograniczonego zaufania do osób nieznanych: 4
- przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić z ich strony. 2. Reagowanie na zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia: - wdrażanie do rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy, - poznanie wpływu substancji szkodliwych na organizm. 3. Kształtowanie nawyków spożywania owoców i warzyw oraz produktów mlecznych. Klasa III 1. Uczenie umiejętności życia w grupie: - wdrażanie do rozwiązywania sporów bez użycia przemocy, - wyrabianie umiejętności mówienia nie w sytuacjach grożących bezpieczeństwu dziecka. 2. Kształtowanie umiejętności oceny ryzyka i uczenie się prawidłowych reakcji na zagrożenia. 3. Zapoznanie z Piramidą zdrowego żywienia. 4. Kształtowanie nawyków spożywania owoców i warzyw oraz produktów mlecznych. Klasa IV 1. Kształtowanie świadomości uczniów, że wszelkie zjawiska przemocy stanowią naruszenie praw człowieka, - zapoznanie z Kodeksem Praw Dziecka. 2. Dostarczanie informacji o szkodliwości używek i innych substancji szkodliwych dla zdrowia. 3. Uczenie, jak odmawiać bez obawy przed odrzuceniem. 4. Wyrabianie nawyków spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu znaczenie aktywności fizycznej. Klasa V 1. Kształtowanie umiejętności odróżniania rzeczy dobrych i złych. 2. Uczenie młodzieży polubownego załatwiania spraw. 3. Wyrabianie umiejętności radzenia sobie z presją grupy. 4. Wskazywanie osób i instytucji pomocnych przy rozwiązywaniu różnych problemów. 5. Układanie zdrowych jadłospisów dla 11-latków. Klasa VI 5
1. Budowanie pozytywnych relacji rówieśniczych. 2. Ukazywanie atrakcyjności życia bez stosowania różnych używek. 3. Przekazywanie podstawowych informacji o szkodliwości środków odurzających. 4. Uczenie się sztuki odmawiania. 5. Wskazywanie miejsc i osób udzielających pomocy w rozwiązywaniu trudności. 6. Kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych. IV. ZADANIA PROFILAKTYCZNE 1. Zadania profilaktyczne dyrektora /wicedyrektora: - monitorowanie pracy wychowawców klas w zakresie profilaktyki, - diagnozowanie oczekiwań uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki, - współpracowanie z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki, - inicjowanie i organizowanie przedsięwzięć określonych w Szkolnym programie profilaktyki. 2. Zadania profilaktyczne nauczycieli: - zwracanie - podczas dyżurów- szczególnej uwagi na miejsca tzw. podwyższonego ryzyka: ubikacje, schody, piwnica, boisko szkolne itp. - informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków, - obserwowanie zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi na przejawy agresji, niszczenie mienia i inne zachowania ryzykowne, - wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji, - dawanie przykładów sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach, - współpraca z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych, - realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniach i opiniach wydanych przez ZPPP, - doskonalenie kwalifikacji i zdobywanie nowych umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. 3. Zadania profilaktyczne wychowawców: 6
- pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych uruchomienie akcji informacyjnej mającej na celu uświadomienie uczniom możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawcy, pedagoga, dyrektora szkoły. - podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów - lekcje wychowawcze dotyczące zachowania, - współpraca z rodziną- inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców i zauważonych przez innych nauczycieli, - realizacja programów profilaktycznych dotyczących używek (papierosy, alkohol, dopalacze, napoje psychoaktywne, napoje energetyzujące), rozwijania umiejętności interpersonalnych, zachowań ryzykownych, - organizacja pomocy koleżeńskiej w nauce, - kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości o estetykę klasy, szkoły i otoczenia, - systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci, - pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości. - integracja zespołu klasowego, - dbałość o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie, - wyposażanie uczniów w umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach, - realizowanie zadań z zakresu profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów, - rozpoznawanie indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych, - kształtowanie umiejętności stosowania zasad racjonalnego odżywiania się w celu uniknięcia problemów z nadwagą i otyłością 4. Zadania profilaktyczne pedagoga: - pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, - wprowadzanie gotowych programów profilaktycznych, - organizowanie pogadanek, prelekcji dla uczniów z udziałem policji, psychologa, pielęgniarki, socjologa, - upowszechnianie wiedzy psychologiczno-pedagogicznej rodziców, - realizowanie zadań z zakresu profilaktyki zagrożeń dzieci i młodzieży w Internecie, - realizowanie profilaktyki uzależnień wśród dzieci i młodzieży i przeciwdziałanie zjawisku agresji. 5. Zadania profilaktyczne rodziców - dbanie o: - właściwą kulturę osobistą oraz o realizację obowiązku szkolnego, 7
- utrzymywanie regularnego kontaktu z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby pedagogiem szkolnym, psychologiem, dyrekcją szkoły w celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom, - udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę, mających na celu doskonalenie metod wychowawczych, - natychmiastowa reakcja na każdy przypadek naruszenia przez dziecko obowiązujących norm i zasad. 6. Zadania profilaktyczne psychologa: - diagnozowanie potencjalnych możliwości dziecka oraz trudności szkolnych i wychowawczych, - prowadzenie zajęć terapeutycznych, indywidualnych i grupowych z dziećmi, - prowadzenie profilaktyki zachowań ryzykownych wśród uczniów, - współpracowanie z rodzicami w zakresie prowadzonych zajęć terapeutycznych, - organizowanie spotkań i prelekcji dla rodziców na tematy związane z procesem nauczania i wychowania, - udzielanie wsparcia zgłaszającym się rodzicom w sytuacjach trudnych wychowawczo i losowo, - współpracowanie z nauczycielami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym, dyrekcją w zakresie procesu nauczania i wychowania uczniów. V. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU pogadanki mini dramy programy profilaktyczne wycieczki oraz inne imprezy klasowe, szkolne spotkania z pracownikami policji, poradni warsztaty dla uczniów, rodziców i nauczycieli szkoleniowe rady pedagogiczne upowszechnianie wiedzy psychologiczno-pedagogicznej rodziców, terapia psychologiczna VI. REALIZATORZY dyrekcja nauczyciele wychowawcy pielęgniarka szkolna 8
pedagog szkolny psycholog szkolny rodzice VII. INSTYTUCJE I ORGANY Z KTÓRYCH POMOCY SZKOŁA BĘDZIE KORZYSTAĆ PRZY REALIZACJI PROGRAMU Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych Komenda Powiatowa Policji Ośrodek Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich Parafia pw NMPWW w Pile Caritas przy parafii pw NMPWW w Pile Rada Rodziców Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna Sekcja Oświaty i Promocji Zdrowia VIII. EWALUACJA 1. Analiza dokumentacji pedagogicznej. 2. Okresowe sprawozdania wychowawców z realizacji programu. 3. Ankiety. Opracowano dnia 4 września 2014 r. na posiedzeniu zespołu wychowawczego z udziałem przedstawicieli Rady Rodziców. Uchwalono na posiedzeniu Rady Rodziców dn. 18 września 2014 r. w porozumieniu z Radą Pedagogiczną. 9