PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej Nr 5 im. Powstańców Śląskich w Łaziskach Górnych Struktura programu: I. WSTĘP II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY III. OGÓLNE CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY IV. CELE OPERACYJNE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY V. OCENA REALIZACJI PROGRAMU ORAZ JEGO EFEKTÓW I WSTĘP Podstawowe informacje o tym, czym jest Szkolny Program Wychowawczy znajdujemy w Podstawie Programowej dla szkół, zgodnie z tym: 1. Program wychowawczy szkoły, Szkolny Program Profilaktyki i szkolny zestaw programów nauczania stanowią spójną całość - wyznaczają całą działalność edukacyjną szkoły. 2. Program wychowawczy opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym. 3. Program wychowawczy jest uchwalany przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną i realizowany przez wszystkich nauczycieli przy współpracy rodziców, uczniów(su). Program ten powstał aby: 1. Edukacja stawała się procesem sensownym, harmonijnym i konsekwentnym na przestrzeni całego etapu. 2. Proces edukacji uczynić wiarygodnym i rzetelnym w świetle kryteriów pedagogicznych i psychologicznych. 3. Ułatwić nauczycielom planowanie indywidualne ich pracy dydaktyczno wychowawczej. 4. Działania edukacyjne poszczególnych nauczycieli uchronić przed przypadkowością i niespójnością. 5. Wspólnie budować podstawę porozumienia się rodziców, nauczycieli, uczniów i integrować ich wokół wspólnej, długofalowej koncepcji wychowania dzieci. 6. W niekończącym się procesie edukacyjnym mieć stały punkt odniesienia w postaci głównych celów wychowawczych i wspólnie uznanych wartości II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY Wychowanie to proces wspomagania wychowanka w rozwoju, ukierunkowany na osiąganie pełnej dojrzałości w czterech podstawowych sferach: fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej. Proces ten składa się z czterech podstawowych elementów: wspomagania, kształtowania, zapobiegania 1
korygowania. Podstawową powinnością wychowawczą jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie w zmieniającym się współczesnym świecie, przy jednoczesnym realizowaniu systemu wartości opartego na szacunku wobec drugiego człowieka. W tym zakresie szkoła: Zapewnia uczniom bezpieczeństwo w trakcie zajęć organizowanych na terenie placówki, poza budynkiem szkolnym oraz w czasie wycieczek, Zabezpiecza doraźną pomoc medyczną, Zapewnia uczniom warunki do rozwoju kultury fizycznej, kształtuje nawyki uprawiania sportu, turystyki i innych form aktywnego wypoczynku, Organizuje pomoc materialną dla uczniów, wymagających wsparcia materialnego w zakresie wyposażenia edukacyjnego przy współpracy z Urzędem Miasta, OPS -em i Radą Rodziców, Zapewnia uczniom, w zależności od potrzeb, różnorodne zajęcia, w tym dydaktycznowyrównawcze, rozwijające uzdolnienia, specjalistyczne. Współpracuje z instytucjami wspierającymi pracę szkoły w zakresie: - diagnozy i terapii uczniów, - psychoedukacji i profilaktyki, - zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony, - wspomagania sytuacji życiowej uczniów. Program ten powstaje w oparciu o wcześniej wypracowane cele działania szkoły, czyli misję szkoły. Misja Szkoły Podstawowej Nr 5 im. Powstańców Śląskich w Łaziskach Górnych: 1. Nasza szkoła zapewnia start w przyszłość poprzez: a) stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju intelektualnego, moralnego, fizycznego, emocjonalnego, duchowego, społecznego b) zdobycie niezbędnych umiejętności i wiedzy c) przygotowanie do samodzielnego realizowania zadań i pokonywania problemów d) wszechstronny rozwój zainteresowań i zdolności. 2. Nasza szkoła zapewnia równe szanse i sprawiedliwość. 3. Nasza szkoła zapewnia bezpieczeństwo oraz dobrze zorganizowane, atrakcyjne zajęcia, w dobrze wyposażonym budynku szkoły. NASZ UCZEŃ 1. Potrafi znaleźć się w środowisku, w którym przyszło mu żyć. 2. Rozumie, szanuje i kultywuje tradycje i zwyczaje regionalne. 3. Umie poszanować godność i prawa drugiego człowieka. 4. Rozwija w pełni posiadane talenty. 5. Zdobywa wiedzę i nabywa umiejętności praktycznych. MODEL ABSOLWENTA 1. Realizuje i rozwija możliwości intelektualne, fizyczne, talenty i zainteresowania. 2. Przestrzega obowiązujących zasad i norm moralnych. 3. Współpracuje w grupie. 4. Odpowiedzialnie i samodzielnie realizuje powierzone mu zadania. 5. Cechuje się wysoką kulturą osobistą; szanuje siebie i innych. 6. Szanuje tradycje rodzinne, regionalne i narodowe. Wspólnie z rodzicami, uczniami i nauczycielami wybrane zostały cechy charakteru kreowane w naszej szkole, którymi są: 1. Kultura osobista. 2. Pracowitość i zdyscyplinowanie 3. Odpowiedzialność za siebie i innych. 4. Uczciwość i wiarygodność. 5. Poczucie własnej wartości. 2
6. Kreatywność. Szczególne znaczenie mają dla nas słowa Jana Pawła II, które stały się mottem naszej szkoły: Człowiek jest wielki nie przez to, co ma, nie przez to, kim jest, lecz przez to, czym dzieli się z innymi. NASZA SZKOŁA: 1. Zapewnia start w przyszłość poprzez: a) zdobycie niezbędnych umiejętności i wiedzy b) stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju intelektualnego, fizycznego, emocjonalnego i społecznego c) przygotowanie do samodzielnego zauważania i pokonywania problemów swoich i międzyludzkich d) wszechstronny rozwój zainteresowań i zdolności. 2. Zapewnia równość szans i sprawiedliwość. 3. Zapewnia bezpieczeństwo oraz dobrze zorganizowane, atrakcyjne zajęcia, w dobrze wyposażonym budynku szkoły. 4. Każdy nauczyciel uczący w naszej szkole realizuje zadania wychowawcze, z których główne można przedstawić następująco: a) kreowanie sytuacji, w których dziecko aktywnie rozwija wszystkie sfery swojej osobowości; b) kształtowanie umiejętności współistnienia i współdziałania w grupie rówieśniczej i społecznej przez wspólną naukę, zabawę i wybór właściwych form spędzania wolnego czasu; c) budowanie obrazu własnej osoby w oparciu o rzetelną samoocenę; d) zachęcanie do zrównoważonego reagowania w sytuacjach trudnych, oraz właściwego sposobu wyrażania ocen i sądów aprobujących lub negujących różne zachowania swoje i innych osób. 5. W oparciu o przedstawiony poniżej zestaw celów nauczyciel wychowawca będzie opracowywał dla swojej klasy plan wychowawczy, który będzie uwzględniał wymienione cele i umiejętności. W realizacji planu wychowawczego będzie stosował formy zespołowe, grupowe i indywidualne i następujące metody pracy: a) gry i zabawy, b) dyskusje na forum grupy, c) scenki rodzajowe, d) twórczość plastyczną, techniczną i artystyczną, e) gry dramatyczne, f) treningi umiejętności, g) projekty, h) akademie, występy uczniów i) warsztaty poznawczo doskonalące, j) wycieczki tematyczne i turystyczno krajoznawcze, k) wyjazdy śródroczne: zielone szkoły. TRYB POSTĘPOWANIA W TRUDNYCH SYTUACJACH Zgodnie z wykazem procedur, strategii reagowania w sytuacjach trudnych, interwencyjnych obowiązujących w szkole. CEREMONIAŁ I TRADYCJE TO STAŁE IMPREZY SZKOLNE WPISANE W SZKOLNY KALENDARZ, Zgodnie z harmonogram uroczystości i wydarzeń szkolnych zaakceptowanych w danym roku szkolnym. 3
III. OGÓLNE CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY Biorąc pod uwagę przyjęte podstawowe wartości określamy następujące główne cele wychowawcze Szkolnego Programu Wychowawczego: 1. Wszechstronny rozwój osobowy w wymiarze intelektualnym, duchowym, moralnym, społecznym, emocjonalnym, zdrowotnym, fizycznym, estetycznym. 2. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za siebie i innych. 2.1 Dostrzeganie zagrożeń i nie podejmowanie zachowań ryzykownych IV. CELE OPERACYJNE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY OGÓLNE CELE CELE OPERACYJNE UWAGI 1. Wszechstronny rozwój 1. osobowy w wymiarze a) Zdobywanie wiedzy o otaczającym świecie. intelektualnym, duchowym, b) Kształtowanie umiejętności uczenia się; moralnym, społecznym, samodzielnego i aktywnego zdobywania emocjonalnym, podstawowych informacji. zdrowotnym, fizycznym, c) Rozwijanie swoich zainteresowania estetycznym. i zdolności. d) Wychowanie w duchu wartości moralnych, budowanie silnego systemu wartości. e) Kształtowanie własnego charakteru. f) Dążenie do prawdy; bycie sprawiedliwym. g) Kształtowanie godności osobistej. h) Kształtowanie umiejętności samooceny. i) Zauważanie i fascynacja pięknem. j) Odkrywanie własnych możliwości i talentów. k) Rozwijanie samodzielności i aktywności. l) Wzmacnianie wiary we własne możliwości. m) Kształtowanie i rozwijanie postawy kreatywnej. n) Rozwijanie dbałości o własne zdrowie i wygląd. o) Rozumienie terminu uzależnienia i substancji, które działają uzależniająco (alkohol, nikotyna, narkotyki, dopalacze, leki) p) Rozumienie wpływu substancji uzależniających na organizm i zdrowie q) Dostrzeganie i rozumienie własnych potrzeb i słabości. r) Poznawanie różnych form komunikowania się; nabywanie potrzebnych w komunikacji umiejętności. s) Rozwijanie sprawności i samodzielności życiowej: umiejętność planowania swoich działań i przewidywania efektów, umiejętność pokonywania problemów, umiejętność realizacji konkretnych zadań. 4
2. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za siebie i innych. 2.1 Dostrzeganie zagrożeń i nie podejmowanie zachowań ryzykownych 2. a) Budowanie siebie w świadomości swojej przynależności do rodziny, klasy i szkoły, społeczności lokalnej, narodu. b) Zdobywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów rówieśniczych. c) Budowanie właściwych relacji z otoczeniem: kultura bycia- znajomość i posługiwanie się ogólnie przyjętymi normami; elementarna komunikacja - sprawne komunikowanie się z rówieśnikami i dorosłymi, bycie asertywnym wrażliwość na potrzeby bliskich, słabych i chorych; dyscyplina i porządek w codziennym życiu; umiejętność bycia użytecznym; współpraca w grupie; wzajemna pomoc. d) Rozwijanie wartości rodzinnych, ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka. e) Kształtowanie odpowiedzialność za siebie i innych: - branie odpowiedzialności za swoje słowa, czyny i własny rozwój; - krytycyzm i samoocena w stosunku do siebie. f) Rozwijanie szacunku dla dobra wspólnego i postaw prospołecznych, praca na rzecz dobra wspólnego.(prace na rzecz wspólnej klasy i grupy klasowej). g) Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego, tożsamości regionalnej, narodowej, postaw patriotycznych. h) Pobudzanie wrażliwości na wartość życia. i) Rozwijanie świadomości ekologicznej i kształtowanie postaw proekologicznych. 2.1 a) Dostrzeganie zagrożeń i nie podejmowanie działań ryzykownych( cyberprzemoc, alkohol, nikotyna, narkotyki, dopalacze, leki) Przygotowanie do świadomego korzystania ze środków masowego przekazu: mediów i Internetu, telefonii komórkowej Rozwijanie asertywności wobec zagrożeń ( uzależnienia, przemoc) Radzenie sobie z presją rówieśniczą Radzenie sobie ze stresem 5
V OCENA REALIZACJI PROGRAMU ORAZ JEGO EFEKTÓW Na podstawie Szkolnego Programu Wychowawczego zostaną skonstruowane plany wychowawcze w poszczególnych klasach. Każdy z wychowawców rozkłada swoje działania wychowawcze na cały dany etap edukacyjny; dobiera formę realizacji wskazanych treści i umieszcza je w planie. Za zgodność treści i działań z Szkolnym Programem Wychowawczym odpowiada wychowawca klasy i dyrektor szkoły. Sprawdzanie polega na analizie planu, ocenie doboru form i metod, oraz praktycznej obserwacji wybranych form zajęć przez dyrektora szkoły i samoocenie pracy nauczyciela - wychowawcy. Do realizacji zadań wynikających z Szkolnego Programu Wychowawczego zobowiązani są wszyscy nauczyciele w ramach swoich działań dydaktyczno wychowawczych oraz pedagodzy: wychowawca świetlicy, pedagog - logopeda, pedagog szkolny. Okresowej, tj. rocznej ewaluacji będzie dokonywała Rada Pedagogiczna na konferencji podsumowującej dany rok szkolny. Dyrektor szkoły może powołać zespół nauczycielski, który dokona pogłębionej analizy efektów działań wychowawczych i z ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczego w danym roku szkolnym. Rada Rodziców proponuje dalszą kontynuację i realizację aktualnego Szkolnego Programu Wychowawczego lub decyduje o wprowadzeniu poprawek, bądź zmian w programie. Szkolny Program Wychowawczy zatwierdzono Uchwałą Rady Rodziców Nr 1/14/15 z dnia 30.09.2014r., Uchwałą Rady Pedagogicznej Nr 5/2014/2014 z dnia 15.09.2014r.. Opinia Samorządu Uczniowskiego z dnia 15.09.2014r. Załączniki do Szkolnego Programu Wychowawczego: 1) Harmonogram uroczystości i wydarzeń szkolnych zaakceptowanych w danym roku szkolnym 6
7