PROGRAM PROFILAKTYKI REALIZOWANY W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. KAROLA MIARKI W KOCHANOWICACH W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 WSTĘP Program profilaktyki jest programem uzupełniającym Program wychowawczy podstawowej. Jego głównym założeniem jest wspomaganie w ich rozwoju fizycznym i intelektualnym, w radzeniu sobie z trudnościami, z jakimi spotykają się w codziennym życiu. Zadania przewidziane do realizacji mają kształtować postawy zdrowego i bezpiecznego stylu życia, jak również zapobiegać sytuacjom i zachowaniom problemowym i konfliktowym w szkole. PROFILAKTYKA I WYCHOWANIE W SZKOLE Profilaktyka to szereg bardzo zróżnicowanych strategii oddziaływań adresowanych do osób, których dotyczy dany problem, jak i do grup ryzyka oraz całej populacji. W nowoczesnej profilaktyce wyraźne jest pozytywne definiowanie problemów, w którym nie tylko chodzi o zapobieganie, przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom, ale również o pomnażanie, wykorzystywanie potencjału ludzi. (M.J. Suchocki, Profilaktyka czy promocja zdrowia Remedium 7/8, 2004r.) Wychowanie to świadome oddziaływanie przez wychowawcę na wychowanka, mające na celu wytworzenie pewnej zmiany w jego osobowości. Zmiany te obejmują sferę poznawczoinstrumentalną, pozwalająca na poznanie i przekształcanie rzeczywistości jak i stronę aksjologiczną, kształtująca stosunek człowieka do świata i ludzi, jego przekonania i system wartości. (WWW.onet.pl)
PODSTAWA PRAWNA UTWORZENIA DOKUMENTU Konwencja o Prawach dziecka ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r.( Dz. U. z 1991r. Nr 120 poz.526) Rozporządzenia MENiS z dnia 31 stycznia 2003r.w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem ( Dz. U. Nr. 26 poz.226) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o zachowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi( Dz. U. z 2002r. Nr.147) Ustawa z dnia 9 października 1995r.o przeciwdziałaniu narkomanii( Dz. U. z 2012r. poz.124 Rozporządzenie MENiS z dnia 17 listopada 2010r.w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach( Dz. U. z 2010r. Nr 228, poz 1487) Rozporządzenie MENiS z dnia 9 lutego 2007r. zmieniające rozporządzenia w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2007r. Nr. 35 poz 222) Rozporządzenie MENiS z dnia 21 czerwca 2012r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczenie do użytku podręczników( Dz. U. z 2012r.) Rozporządzenie MENiS z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury Niebieskiej Karty ( Dz. U. z 2011r. Nr. 209 poz 1245) Program wychowawczy Szkoły Podstawowej w Kochanowicach Statut Zespołu Szkół w Kochanowicach CEL GŁÓWNY Środowisko ucznia bez zagrożeń CELE SZCZEGÓŁOWE Promowanie zdrowego trybu życia Kształtowanie nawyków prozdrowotnych Ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów i uzależnień Wdrażanie zachowań asertywnych Podniesienie bezpieczeństwa w szkole Kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji
Kształtowanie nawyku aktywnego i efektywnego spędzania czasu wolnego Rozwijanie zainteresowań Kształtowanie umiejętności umiejętnego korzystania ze współczesnych środków multimedialnych Kształtowanie u poczucia własnej wartości Wspieranie w sytuacjach trudnych Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym Kształtowanie u ucznia poczucia odpowiedzialności za siebie i innych Uwrażliwianie ucznia na potrzeby i problemy innych REALIZACJA Realizacja powyższych celów będzie się odbywać w ramach Lekcji z Nauczania poszczególnych przedmiotów Zajęć świetlicowych Zajęć pozalekcyjnych Zajęć bibliotecznych Posiedzeń rady pedagogicznej Okolicznościowych apeli tematycznych Konkursów Spotkań z Pogadanek z higienistką szkolną Zajęć sportowych Wycieczek, zielonych szkół Uroczystości szkolnych Zajęć rewalidacyjno- kompensacyjnych W realizacji programu będą uczestniczyć: Uczniowie Dyrektor Pracownicy
Pielęgniarka szkolna Pracownik biblioteki Rodzice Program realizowany będzie przy pomocy następujących instytucji zewnętrznych: Poradni Psychologiczno- icznej w Lublińcu Komendy Powiatowej Policji w Lublińcu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kochanowicach Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kochanowicach Caritas parafii p.w. św. Wawrzyńca w Kochanowicach I in. organizacji OBSZARY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w szkole 2. Ograniczenie zachowań agresywnych oraz przemocy w szkole. 3. Promowanie zdrowego trybu życia 4. Motywowanie wychowanków do rozwijania swoich zainteresowań. 5. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych 6. Rozszerzanie działań na rzecz profilaktyki uzależnień PRZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁAŃ Realizacja zadań zawartych w programie profilaktyki ma doprowadzić do tego, że uczeń naszej : Potrafi unikać sytuacji konfliktowych Jest asertywny Dba o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne Zna i stosuje zasady higieny osobistej Nie używa alkoholu, ani innych używek
Nie pali tytoniu Aktywnie i efektywnie organizuje swój czas wolny Rozwija swoje zainteresowania Umiejętnie korzysta ze współczesnych środków audiowizualnych Potrafi prawidłowo reagować w sytuacji zagrożenia Otrzymuje ( w miarę potrzeb) pomoc materialną lub finansową EWALUACJA Realizacja programu profilaktyki będzie monitorowana na bieżąco. Pod koniec roku szkolnego będzie sprawdzany stan realizacji zadań. Na podstawie analizy dokumentów, ankiet, wywiadów, wyników konkursów sporządzone będzie pisemne sprawozdanie z przeprowadzonych działań w zakresie profilaktyki. REALIZACJA ZADAŃ 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w szkole lp Działania Zamierzone osiągnięcia 1 Tworzenie warunków do - zna zasady kształtowania bezpieczeństwa ruchu zachowań drogowego sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci w drodze do i ze 2 Uwrażliwienie na zagrożenia podczas drogi do - stosuje przepisy ruchu drogowego - stosujecie do regulaminu dowozu autobusem szkolnym - oczekuje na dowóz w miejscu bezpiecznym, wyznaczonym w planie dowozu - bezpiecznie porusza się po drodze Sposoby realizacji lekcjach z zajęciach świetlicowych - filmy edukacyjne - omówienie problemu na lekcjach techniki lekcjach z - konkurs wiedzy nt. ruchu drogowego - spotkanie z przedstawicielem policji Opiekunowie dowozu Opiekun dowozu Kierowca autobusu szkolnego Pracownicy Nauczyciel techniki
3 Bezpieczeństwo podczas przerw, wycieczek i uroczystości szkolnych 4 Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia - czuje się bezpiecznie w swojej szkole - stosuje się do regulaminów wycieczek szkolnych - reaguje na złe zachowania swoich kolegów - wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia - zna rodzaje zagrożeń - potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze - przypomnienie zasad bezpieczeństwa podczas przerw - procedury zachowania się podczas uroczystości szkolnych -zapoznanie z regulaminem wycieczek - spotkanie z policjantem, strażakiem, higienistką - apele tematyczne -konkursy i pracownicy -wychowawcy Higienistka Rodzice Pracownicy 5 Kształtowanie nawyku dbania o własne bezpieczeństwo - przewiduje konsekwencje swoich działań - weryfikuje własne postępowanie - spotkanie z policjantem, strażakiem, higienistką - apele tematyczne -konkursy -wychowawcy Higienistka Rodzice Pracownicy 6 Informowanie o różnorodnych zagrożeniach oraz wskazywanie sposobów radzenia sobie z nimi 7 Dziecko w sieci - dostrzeganie przez - wie, jak zachować się w sytuacji, gdy jest zaczepiany przez obcą osobę - potrafi rozpoznać zły i dobry dotyk _ rozważnie zawiera znajomości - potrafi bezpiecznie się bawić - wie, jak zachować się, gdy jest zaczepiany w sieci i ktoś próbuje policjantem komputerowe i pracownicy rodzice, pracownicy, rodzice,
zagrożeń wypływających z niewłaściwego korzystania z Internetu. wyciągnąć od niego informacje zmierzające do identyfikacji dziecka. - potrafi bezpiecznie poruszać się w Internecie. - wie, kiedy należy prosić dorosłych o pomoc w sytuacji zagrożenia. policją policja 2. Ograniczenie zachowań agresywnych oraz przemocy w szkole. lp Działania Zamierzone osiągnięcia 1. Uświadamianie uczniom czym - wie czym jest agresja jest agresja i - umie przeciwstawić się przemoc oraz jak sytuacjom agresywnym sobie z nimi - radzi sobie z własnymi radzić emocjami - wie gdzie szukać pomocy Sposoby realizacji lekcjach z - spotkanie z policjantem - realizacja programów profilaktycznych 2. Ograniczenie działań agresywnych i przemocy 3. Kształtowanie postawy asertywnej 4. Kształtowania umiejętności konstruktywnego rozwiązywania konfliktów i unikania agresji 5. Uczenie empatii i tolerancji oraz troski o samego siebie i innych Uczeń : - czuje się bezpiecznie - unika sytuacji konfliktowych - nie ulega presji rówieśników - wie, że każdy ma prawo do własnego zdania - zachowuje własna autonomię - ugodowo rozwiązuje konflikty - kontroluje swoje emocje - potrafi opanować negatywne emocje - nie jest agresywny - zna i szanuje normy społeczne - potrafi być tolerancyjny - zna zagrożenia wynikające z braku tolerancji - dyżury nauczycieli - bezpieczne zabawy podczas przerw -warsztaty - warsztaty - zabawy kształtujące pozytywne relacje między rówieśnikami - programy profilaktyczne Pracownicy pedagog
3. Promowanie zdrowego trybu życia lp. Działania 1. Propagowanie zdrowego trybu życia 2. Wpajanie uczniom zasad zdrowego odżywiania się 3. Popularyzacja aktywnego sposobu spędzania czasu wolnego 4. Profilaktyka chorób nowotworowych Zamierzone osiągnięcia - czuje się odpowiedzialny za swoje zdrowie - zna zasady zdrowego odżywiania się - pamięta o higienie spożywania posiłku - dba o czystość rąk - potrafi rozsądnie gospodarować czasem wolnym - zna sposoby aktywnego spędzania czasu wolnego - potrafi rozplanować dzień uwzględniając czas na naukę, wypoczynek czynny i bierny - wie, że po wysiłku intelektualnym należy odpocząć - kontroluje czas spędzony przed telewizorem i komputerem -często spędza czas z rodziną, kolegami, rówieśnikami - ma świadomość, że przed chorobą nie można uciec, ale można jej zapobiegać - wie, że dbanie o własne zdrowie już od najmłodszy lat zaowocuje wprzyszłości - zna przyczyny chorób nowotworowych Sposoby realizacji lekcjach z oraz zajęciach świetlicowych - lekcje przyrody i wdż - Realizacja programu dot. zdrowego odżywiania się Pt. Jedz i żyj zdrowokolorowo wychowawca -zielone - wycieczki - pogadanki -wycieczki pozalekcyjne sportowe - wyjazdy na basen - prelekcje koordynatora akcji - lekcje wychowawcze z lekarzem pielęgniarką Pielegniarka szkolna Pracownik biblioteki i pracownicy WF pedagog - koordynator akcji - wychowawcy - pielęgniarka szkolna
5. Uświadamianie wychowankom znaczenia zajęć ruchowych WF - aktywnie uczestniczy na zajęciach WF-u - wie, że tylko ważne sytuacje zdrowotne usprawiedliwiają jego zwolnienie z zajęć - rozumie znaczenie zajęć ruchowych i potrafi zachęcać do aktywności ruchowej kolegów lekcjach wychowawczych - lekcje WF-u - prelekcje WF-u, wychowawcy, pielęgniarka szkolna 4.Motywowanie wychowanków do rozwijania swoich zainteresowań. lp. Działania 1. Uświadamianie wychowankom ich mocnych stron i mobilizowanie ich do wytrwałej pracy 2. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań ucznia 3. Organizowanie pomocy dla z trudnościami w nauce 4. Walka z absencją szkolną Zamierzone osiągnięcia - dobrze zna siebie - zna swoje zalety i mocne strony - rozwija swoje zainteresowania - chętnie uczestniczy w konkursach i zajęciach dodatkowych - chętnie uczestniczy w proponowanych zajęciach korekcyjnokompensacyjnych - uzupełnia braki edukacyjne - wie, jakie są konsekwencje opuszczania zajęć lekcyjnych Sposoby realizacji - diagnoza możliwości ucznia - rozmowy z uczniem - podkreślanie mocnych stron dziecka i wskazywanie drogi rozwoju - organizowanie kółek zainteresowań - zachęcanie do konkursów - organizowanie konkursów wyrównawcze korekcyjnokompensacyjne z logopedą - praca indywidualna z uczniem - pomoc koleżeńska wyrównawcze przedmiotów rodzice Logopeda, pedagog, rodzice
- stara się prawidłowo oceniać i rozróżniać sytuacje ważne od nieistotnych podczas decydowania o opuszczaniu zajęć - stara się odpowiedzialnie podchodzić do swoich obowiązków 5.Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych lp Działania Zamierzone osiągnięcia 1. Poszerzanie wiedzy nt. - zauważa symptomy, które sytuacji trudnych mogą świadczyć o sytuacjach trudnych - potrafi nazwać swój problem Sposoby realizacji temat danej sytuacji - spotkanie ze specjalistami Dyrektor 2. Umiejętne szukanie pomocy 3. Udzielanie pomocy materialnej i finansowej - wie do kogo może się zwrócić w razie potrzeby -wie kiedy ma się zwrócić z prośbą o pomoc - korzysta z proponowanej mu pomocy - bierze udział w organizowanych w szkole akcjach - informowanie o osobach i instytucjach mogących pomóc - rozmowy z - bezpłatne wyjazdy na basen - darmowe obiady finansowane przez GOPS - akcja Szklanka mleka - wyprawka szkolna dla klas I - stypendium na zakup podręczników szkolnych Dyrektor klas Dyrektor GOPS PCPR Caritas
6.Rozszerzanie działań na rzecz profilaktyki uzależnień lp Działania Zamierzone osiągnięcia 1. Rozpoznawanie : sytuacji domowej - znają sytuację rodzinna swoich wychowanków - zwracają szczególną uwagę na rodziny dysfunkcyjne 2. Przekazywanie wiedzy na temat szkodliwego działania alkoholu, nikotyny oraz innych używek na organizm człowieka 3. Wdrażanie programów profilaktycznych 4 Przekazywanie informacji na temat dopalaczy - zna zgubne skutki stosowania używek oraz środków odurzających - wie jaki jest wpływ nikotyny na organizm człowieka -jest świadomy zagrożeń związanych ze spożywaniem alkoholu i środków psychoaktywnych - unika wszelkich używek i stara się nakłonić do tego swoich kolegów - zna i rozumie zagrożenia wynikające ze stosowania używek - potrafi odmówić - w razie potrzeby zwraca się o pomoc do osoby dorosłej - zna zagrożenia wynikające z używania dopalaczy - ma świadomość, jakie są negatywne skutki zażywania dopalaczy - jest świadomy faktu, że dopalacze powodują uzależnienie Sposoby realizacji - rozmowy z rodzicami - rozmowy z - rozmowy z przedstawicielami Odpowiednich instytucji wspomagających rodziny - apele - przedstawienia profilaktyczne- Konkursy - akcje plakatowe - pogadanki policjantem - programy profilaktyczne - przedstawienia dotyczące profilaktyki uzależnień - szkolenia dla nauczycieli i rodziców - prezentacje multimedialne lekcjach wychowawczych, zajęciach świetlicowych - gazetki tematyczne - konkursy Dyrektor Pracownicy Pielęgniarka szkolna rodzice Przedstawiciele PPP - wychowawcy - pedagodzy - wszyscy - pielęgniarka szkolna -rodzice Program opracowały: Małgorzata Morawiak Anita Menzel