PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 6 im. prof. Władysława Szafera w Płocku przyjęty uchwałą rady icznej z dn. 16.09.2003 r. zm. uchwałą rady icznej z dn. 09.03.2011 r.
Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz przez umożliwienie jednostkom subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia. W związku z tym działania zapobiegawcze muszą uwzględniać dwa komplementarne nurty: - celowy i konstruktywny proces nakierowany na promowanie rozwoju jednostek, w kierunku realizowania ich potencjalnych możliwości; - przeciwdziałanie destrukcyjnym czynnikom, takim jak: ryzyko utraty zdrowia i bezpieczeństwa, stresy rodzinne, izolacja społeczna, przemoc, itp. W szkole realizowana będzie profilaktyka na dwóch poziomach: Profilaktyka pierwszorzędowa mająca na celu promocję zdrowia, promocję zdrowego trybu życia, przedłużenie życia człowieka oraz zapobieganie pojawieniu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcyjnymi poprzez dostarczanie rzetelnych informacji i rozwijanie różnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. Profilaktyka drugorzędowa mająca na celu ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcyjności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń). Na każdym z tych poziomów wykorzystane zostaną różnorodne strategie: 1. Programy informacyjne bazujące na założeniu, że dostarczenie wiedzy prowadzi do zmiany postaw; 2. Programy kompetencji społecznej koncentrujące się na wykształceniu i rozwijaniu u uczestników umiejętności funkcjonowania w sytuacjach społecznych, tak aby dzięki nim przeciwstawiać się negatywnym presjom społecznym; 3. Programy działań alternatywnych oparte na założeniu, że stworzenie możliwości podejmowania alternatywnych do dewiacji działań, dających zadowolenie i sprzyjających rozwojowi społecznemu może skutecznie zapobiegać angażowaniu się w działania dysfunkcjonalne. Działania profilaktyczne ściśle powiązane będą z diagnozą i analizą sytuacji środowiska szkolnego, które są istotne dla poznania etiologii dysfunkcji, oceny zagrożeń i zaprojektowania działań psychokorekcyjnych. 2
Cel 1. Poznanie szkodliwości środków odurzających (alkohol, narkotyki, nikotyna, leki, dopalacze) Zadania: - Dostarczenie informacji na temat wpływu substancji psychoaktywnych na psychikę i organizm człowieka; - Ukazanie prawnych i moralnych skutków używania środków odurzających. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Obszar aktywności ucznia Terminy realizacji uczniowie potrafią rozpoznać Debata, Kiedy młodzi osobę zażywającą środki sie nudzą odurzające na godz.wych. - warsztaty dla nauczycieli na temat zjawiska narkomanii 1. Rozpoznawanie sygnałów świadczących o zażywaniu środków odurzających 2. Klasyfikacja środków odurzających (alkohol, narkotyki, nikotyna, leki, dopalacze) 3. Fazy używania środków odurzających 4. Powody, dla których młodzież sięga po środki psychoaktywne Debata, Kiedy młodzi się nudzą Zachowaj trzeźwy umysł, wykłady i ankiety i wykłady - spotkania i rozmowy z profilaktykami uzależnień, pracującymi w różnych instytucjach pomocy społecznej - izacja rodziców - konkurs plastyczny profilaktycy uzależnień psycholog uczniowie poznają i poszerzają wiedzę na temat środków uzależniających i ich działania uczniowie rozróżniają substancje odurzające uczniowie uświadamiają sobie, dlaczego młodzież najczęściej sięga po narkotyki zgodnie z harmon. godz. wych. zgodnie z programem wychowawczym Metody oceny skuteczności ankieta po warsztatach profilaktycznych sprawozdanie z realizacji programów profilaktycznych ankieta po warsztatach profilaktycznych ankieta prace plastyczne Adresaci kl. I rodzice rodzice 3
5. Skutki używania środków odurzających: - fizyczne zmiany wyglądu - psychiczne zmiany osobowościowe - prawne i moralne związane z zażywaniem narkotyków - przedstawienia profilaktyczno edukacyjne - izacja rodziców z funkcjonariuszami Straży Miejskiej nauczyciel plastyki szkolny klas uczniowie znają konsekwencje zażywania środków odurzających wiedzą do kogo zgłosić się po pomoc uczniowie zapoznali się z aktami prawnymi dotyczącymi uzależnień ankieta analiza dokumentacji icznej rodzice 4
Cel 2: Kształtowanie zdrowego stylu życia. Zadania: - Ukazywanie atrakcyjnego aspektu zdrowego stylu życia; - Wyrabianie umiejętności radzenia sobie z negatywną presją grupy promowanie postawy trzeźwości; - Uczenie asertywnych; - Eliminacja agresywnych. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Obszar aktywności ucznia Terminy realizacji uczniowie posiadają wiedzę według - szkolenia rady. na temat zdrowego stylu programu na temat promocji życia nauczania zdrowego stylu życia biologii, wdż, - projekty edukacyjne wf, uczeń wie jakie zagrożenia według wynikają z niewłaściwej diety harmon. Trzymaj formę godz. wych. 1. Poznawanie zasad racjonalnego odżywiania się Choroby wieku dojrzewania wynikające z pogoni za modą: bulimia, anorkesja 2. Rozwijania zainteresowań sportem 3. Higiena pracy i wypoczynku - zajęcia sportowe - projekty edukacyjne Zachowaj trzeźwy umysł - projekty edukacyjne pielęgniarka szkolna psycholog wf pielęgniarka szkolna uczeń zna konsekwencje chorób i wie, gdzie szukać pomocy uczeń poszerza swoje zainteresowania i wie jak aktywnie spędzać czas wolny uczeń potrafi racjonalnie gospodarować swoim czasem (praca, wypoczynek, sen) Metody oceny skuteczności prace plastyczne sprawozdanie z realizacji programu profilaktycznego analiza dokumentacji icznej Adresaci kl. I, II sprawozdanie z realizacji programu profilaktycznego ankieta 5
4. Ryzykowne zachowania przyczyną groźnych chorób - żółtaczka typu C - AIDS - grypa AH1N1 - sepsa - choroby przenoszone drogą płciową - apele - audycje profilaktyczne - konkursy biologii, wych. fizycznego biologii uczeń rozpoznaje sytuacje niebezpieczne uczeń wie jak uniknąć zakażenia monitoring frekwencji 5. Profilaktyka nowotworowa 6. Wyrabianie umiejętności mówienia NIE w trudnych sytuacjach - apele - audycje profilaktyczne - przedstawienia profilaktyczne - filmy - prezentacje - trening asertywności pielęgniarka szkolna biologii uczeń wie jak zapobiegać chorobom nowotworowym uczniowie wiedzą jak odmawiać w sytuacjach zagrożeń ankieta prace plastyczne analiza dokumentacji icznej 7. Przejawy agresji w kontaktach rówieśniczych (przemoc fizyczna, psychiczna, wulgaryzmy) - przedstawienia profilaktyczne - spektakle - dyskusje uczniowie znają formy agresji uczniowie rozumieją potrzebę tolerancji wobec człowieka, a nie jego zachowania ankieta scenki na godz. wych. przedstawienia 6
8. Umiejętność radzenia sobie ze stresem Agresji NIE - spotkania ze Strażą Miejską, Policją - filmy edukacyjne - bieżąca obserwacja szkoły i terenu przyszkolnego przez monitoring wizyjny CCTV oraz pracownika ochrony, który zgłasza niepokojące zachowanie dyrekcji szkoły - warsztaty funkcjonariusze Straży Miejskiej, Policji pracownik ochrony psycholog uczniowie rozumieją konieczność odpowiedniego reagowania wobec przejawów przemocy uczniowie znają konsekwencje stosowania przemocy uczniowie wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacjach konfliktowych, wiedzą o możliwośc wykorzystania nagrań z monitoringu szkolnego uczeń potrafi właściwie gospodarować czasem uczeń zna metody relaksacyjne II semestr sprawozdanie z realizacji programu profilaktycznego Analiza nagrań ze szkolnego monitoringu w sytuacjach konfliktowych obserwacje uczniów kl. III uczeń kształtuje w sobie pozytywne myślenie 7
Cel 3: Kształtowanie u uczniów umiejętności interpersonalnych. Zadania: - Opanowanie podstawowych zasad komunikacji; - Budowanie poczucia własnej wartości; - Dostarczenie informacji o osobach i instytucjach pomagających młodzieży; - Rozwijanie dojrzałej odpowiedzialności za własne i cudze zdrowie i życie; - Poznawanie samego siebie w aspekcie planowania kariery zawodowej. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Obszar aktywności ucznia Terminy realizacji 1. Wspólne opracowanie - kontrakt zawarty między uczeń zna zasady właściwego wrzesień/ norm i zasad współdziałania wychowawcą a uczniami zachowania się na lekcjach październik Metody oceny skuteczności analiza dokumentacji spostrzeżenia Adresaci 2. Rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie 3. Kształtowanie poczucia własnej wartości - zajęcia integracyjne na godz. wych. - program integracyjny Bądźmy razem - trening umiejętności w ramach godz. wych. - lekcje przedmiotowe uczniowie są otwarci w stosunku do siebie i osób dorosłych uczeń poznaje swoje mocne strony uczeń wyrabia zdolność pozytywnego myślenia wrzesień/ październik kontrakty ankieta Ja w grupie obserwacja uczniów kl. I 4. Dostarczanie konkretnych adresów i telefonów osób - informacje - biuletyny uczeń nie boi się wyrażać własnych opinii uczeń zna adresy i telefony instytucji zajmujących się obserwacje i spostrzeżenia 8
i instytucji zajmujących się pomocą dla młodzieży 5. Nabywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów - ulotki - warsztaty - ćwiczenia na godz. wych. wos psycholog pomocą dla młodzieży uczeń wie do kogo może zwrócić się o pomoc uczniowie znają sposoby rozwiązywania sporów obserwacja uczniów, analiza nagrań monitoringu szkolnego 6. Kultura osobista w relacja międzyludzkich - dyskusje religii, wos uczeń stosuje normy kulturalnego zachowania uczeń wie co wpływa na poprawność relacji międzyludzkich obserwacja uczniów, analiza nagrań monitoringu szkolnego 7. Kształtowanie postawy empatii wobec innych - ćwiczenia na godz. wych. - filmy uczeń jest tolerancyjny wobec innych i akceptuje odmienności uczeń potrafi współodczuwać z innymi uczeń jest otwarty w stosunku do innych wolontariat obserwacje uczniów 8. Kształtowanie umiejętności efektywnej komunikacji - warsztaty psycholog uczeń jest wrażliwy na ludzką krzywdę i cierpienie uczeń potrafi rozróżniać komunikację werbalną i niewerbalną scenki rodzajowe obserwacje uczniów 9
uczeń potrafi właściwie odbierać komunikaty 9. Planowanie kariery edukacyjno-zawodowej ucznia - zajęcia grupowe - doradztwo indywidualne - filmy - testy predyspozycji zawodowych doradca zawodowy uczeń zna bariery komunikacyjne uczeń zna swoje mocne i słabe strony uczeń zna swoje predyspozycje zawodowe uczeń zna oferty szkół ponadgimnazjalnych testy predyspozycji zawodowych indywidualne teczki zawodoznawcze uczeń wie jakie zawody poszukiwane są na rynku pracy 10