PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum w Zagórzycy Zespół Szkół im. Zjednoczonej Europy w Zagórzycy Rok szkolny 2013/2014
PODSTAWA PRAWNA Podstawę prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu profilaktyki, stanowią: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 72. 2. Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, 19, 33. 3. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku. 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 5. Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 6. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych. 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 19 lipca 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartościach rodziny, życia w fazie prenatalnej o raz metodach i środkach świadomej prokreacji, zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. 8. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 9. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 10. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii. 11. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV. WPROWADZENIE Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem jak i profilaktyką. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania. Jest to faza rozwoju, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak integracji. Dlatego jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowania działań ryzykownych. Czynniki ryzyka to wszystkie elementy ( cechy, sytuacje, warunki ) zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się niekorzystnych konsekwencji zaburzających prawidłowy rozwój. Należą do nich: - Środowisko społeczne i normy w nim obowiązujące, promujące dane wzorce zachowania. - Modelowanie takich zachowań w domu i w szkole. - Grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne. - Słabe wyniki w nauce. - Brak celów życiowych. - Dostęp do środków i substancji psychoaktywnych. - Wczesna inicjacja w zachowaniach ryzykownych. Program profilaktyki gimnazjum obejmuje trzy środowiska wzajemnie ze sobą współdziałające: społeczność uczniowską rodziców nauczycieli.
Cele programu: Rozwój intelektualny ucznia. Rozwijanie umiejętności psychologicznych i społecznych. Promocja zdrowego stylu życia. Ukazanie skutków uzależnień. Rozwijanie inteligencji emocjonalnej i kompetencji społecznych poprzez udział w zajęciach pozalekcyjnych i kołach zainteresowań. Pomoc psychologiczno profilaktyczna. Współpraca z rodzicami. Kontakt z instytucjami mogącymi udzielić specjalistycznej pomocy. Zintegrowanie działań podejmowanych przez pracowników gimnazjum na rzecz uczniów. Przewidywane efekty planowanych działań profilaktycznych UCZNIOWIE: Zmniejszy się wskaźnik występowania agresji i przemocy. Posiądą wiedzę na temat uzależnień i ich negatywnych skutków. Będą potrafili dostrzegać swoje mocne strony. Chętnie i aktywnie będę uczestniczyć w promocji zdrowego stylu życia. Zmniejszy się wypadkowość wśród uczniów pomagających w rodzinnych gospodarstwach rolnych. RODZICE: Usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień, mechanizmów agresji i przemocy. Zwiększy się świadomość zagrożeń występujących z angażowania dzieci do prac w rodzinnych gospodarstwach rolnych; higienicznego trybu życia, racjonalnego odżywiania. Korzystają ze wsparcia instytucji specjalistycznych. NAUCZYCIELE / WYCHOWAWCY: Podwyższą swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne. Wychowawca na każdy rok szkolny opracuje na podstawie SPP plan działań profilaktycznych dla swojej klasy, w którym uwzględni zadania, sposoby realizacji, formy i metody pracy. Metody realizacji programu: 1. Metody aktywizujące jednostkę i środowisko: quizy, konkursy plastyczne, muzyczne, literackie, apele, teatrzyki, działalność kół zainteresowań, pomoc koleżeńska, szkolenie rodziców i nauczycieli, dni otwarte szkoły, zawody sportowe, wycieczki. 2. Metody eksponujące: - impresyjne polegające na wywołaniu u uczniów określonych zachowań i zmian w postawach moralnych, przeżywanie głębokich emocji. - ekspresyjne stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylko przeżywa, ale i tworzy np.: drama, odgrywanie ról, inscenizacje, wystawy prac. 3. Metody podające: mini wykład, pogadanka, rozmowa kierowana, dyskusja. 4. Metody projektów.
I. UCZNIOWIE Cele Zadania programu Realizatorzy Termin realizacji 1.Obserwacja i analiza zachowań i postaw uczniów 1. Pomoc uczniom klasy I gimnazjum w adaptacji do nowego środowiska: IX wg klas gimnazjalnych. - rozmowy indywidualne, potrzeb - badania ankietowe - obserwacja 2. Przekazanie informacji dotyczących sposobów skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi lękami, wynikającymi zarówno z interakcji rówieśniczych, jak i z problemów osobistych. klas wg programów lekcji wychowawczych wg potrzeb 3. Integracja zespołu klasowego: - kształtowanie pozytywnego obrazu samego siebie; -kształtowanie asertywnych zachowań; -kształtowanie postaw kulturalnego zachowania się; -kształtowanie umiejętności poprawnego komunikowania się; - kształtowanie postaw tolerancji i akceptacji innych; Wychowawcy; Pedagog; Nauczyciele; Cały rok 2.Troska o rozwój intelektualny uczniów. 4. Programy dostosowane do możliwości i potrzeb uczniów ( na podstawie orzeczeń PP P, zaświadczeń lekarskich ). dyrektor szkoły, IX wg potrzeb 3. Planowanie kariery edukacyjno -zawodowej ucznia. 5. Zapewnienie różnych form pomocy i terapii: - zajęcia dydaktyczno wyrównawcze - zajęcia dla osób objętych pomocą psychologiczno - iczną - terapia iczna - terapia logopedyczna - pomoc koleżeńska 6. Poszerzanie uczniom wiedzy na temat: -rodzaju i ofert szkół ponadgimnazjalnych w ich mieście, gminie, powiecie i województwie -zawodów poszukiwanych na rynku pracy -ich predyspozycji zawodowych przedmiotów Opiekun SZOK Wychowawca, Pedagog, Cały rok
4. Promocja zdrowego stylu życia. 7. Współpraca z pielęgniarką szkolną. pielęgniarka 8. Kontrola stanu zdrowia uczniów bilans klas III gimnazjum. pielęgniarka 9. Edukacja prozdrowotna: - pogadanki - gazetki - przestawienia profilaktyczne - projekcje filmów 10. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych oraz kół zainteresowań, np.: - koło dziennikarskie - koło matematyczne - koło biblijne - Ekomaniacy - SKS - tenis stołowy - koło języka niemieckiego - koło języka angielskiego 11. Prowadzenie różnych form uświadamiania o zagrożeniach zdrowia i życia: - pogadanka z pracownikami Wydziału Prewencji - przedstawienia profilaktyczne - gazetki ścienne - plakaty 12. Walka z plagą zwolnień z w-fu (uświadamianie rodzicom wpływu aktywności fizycznej na rozwój ich dziecka) przedmiotów, wychowania fizycznego Wychowawcy klas; nauczyciel w-f 13. Upowszechnianie i wspieranie postaw sportowych poprzez zajęcia pozalekcyjne; Nauczyciel w-f; 5. Pomoc psychologiczno profilaktyczna. 14. Godziny wychowawcze poświęcone tematom: - radzenie sobie ze stresem - hamowanie agresji - przemoc - zasady współżycia społecznego - prawa człowieka, ucznia. wg planu, nauczyciel przyrody 15. Zapobieganie nałogom i chorobom: - pogadanki - konkursy - plakaty - gazetki ścienne
16. Udział w akcjach Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (przedstawienia teatralne, konkursy). 17. Włączanie uczniów w akcje ogólnokrajowe: - sprzątanie świata - Dzień Ziemi - ogólnopolski Dzień Godności Osób Niepełnosprawnych - akcja Góra Grosza - Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy - Światowe Dni Młodzieży 18. Pomoc instytucjonalna uczniom poza szkołą (PPP, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policja, Sąd Rodzinny i Nieletnich). 19. Prowadzenie indywidualnej diagnozy przez a szkolnego: - rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom - działania interwencyjne - ankietowanie - sporządzanie diagnoz i analiz w tym zakresie klas nauczyciel przyrody, katecheta klas 6. Organizacja otoczenia ucznia sprzyjająca jego harmonijnemu rozwojowi. 20. Wzmożona opieka nad uczniami, których rodzice pracują zawodowo poza granicami kraju lub z dala od miejsca zamieszkania. 21. Dbałość o estetykę klas i szkoły. dyrektor szkoły 22. Dyżury podczas przerw. n-le 23. Zapoznanie się ze środowiskiem ucznia, poznanie jego potrzeb i sytuacji materialnej. 24. Stały kontakt z rodzicami dzieci zagrożonymi nałogami i patologiami, w tym wizyty w domach i rodzinach. dyrektor szkoły
II. RODZICE Cele Zadania programu Realizatorzy Termin realizacji 1. Uświadomienie rodzicom zagrożeń w rozwoju młodego pokolenia. 1. Podczas spotkań z rodzicami rozmowy poświęcone zagrożeniom młodzieży: - przestępczością - narkomanią - agresją i przemocą. Wskazanie instytucji, w których mogą szukać pomocy. policja, wg potrzeb 2. Współpraca z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze w szkole. 2. Organizowanie spotkań cyklicznych z rodzicami uczniów w celu usuwania bądź osłabienia negatywnych wpływów ze strony rodziców (porady, konsultacje). klasy, PP-P, dyrektor szkoły wg potrzeb 3. Wspieranie rozwoju uczniów mających trudności w nauce i inne. 3. Spotkania indywidualne z rodzicami: - wsparcie moralne dla rodziców - pomoc rzeczowa - pomoc w załatwianiu różnych spraw w urzędach lub placówkach pomocniczych uczniom i rodzicom. klasy,, GOPS, PP-P 4. Kształtowanie w rodzicach poczucia przynależności do szkoły. 4. Zachęcanie rodziców do organizowania wspólnych klasowych imprez, wycieczek, dyskotek, uroczystości, kiermaszów itp. wg potrzeb 5. Zapewnienie obiegu informacji pomiędzy pracownikami gimnazjum a rodzicami. 5. Informowanie rodziców o możliwości uzyskania pomocy specjalistycznej. 6. Wypracowanie i kontynuowanie tradycji szkoły., dyrektor szkoły klasy, wg potrzeb 7. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole, jego wynikach w nauce i zachowaniu (pozytywnych i negatywnych). klasy, III. NAUCZYCIELE
Cele Zadania programu Realizatorzy Termin realizacji 1. Rozwój osobisty i zawodowy nauczycieli. 1. Organizowanie nauczycielom szkoleń sprzyjających nabywaniu umiejętności wychowawczych. dyrektor szkoły wg planu szkoleń rad icznych 2012/2013 2. Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży oraz sposobów podejmowania wczesnej interwencji. 3. Cykliczne spotkania zespołów samokształceniowych: - zespół nauczania zintegrowanego - zespół wychowawczy SP i G - zespół matematyczno przyrodniczy - zespół j. obcych - zespół przedmiotów humanistycznych - zespół nauczycieli wychowania fizycznego - zespół projektów edukacyjnych - zespół do udzielania pomocy psychologiczno icznej - zespół Ewaluacji Wewnętrznej 4. Doskonalenie zawodowe nauczycieli: - kursy kwalifikacyjne - studia podyplomowe - szkolenia i warsztaty 5. Umacnianie pozytywnych relacji interpersonalnych w szkole. 2. Zintegrowanie działań podejmowanych przez pracowników gimnazjum na rzecz uczniów. 6. Wspólne rozwiązywanie problemów dydaktyczno wychowawczych. 7. Stosowanie szeroko pojętej indywidualizacji dostosowanie wymagań do możliwości i potrzeb uczniów., SU, 8. Współpraca z PP- P, Sądem Rodzinnym i Nieletnich, kuratorami sądowymi, Posterunkiem Policji w Damnicy, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. klas 9. Dokonywanie systematycznej oceny zachowania młodzieży (obserwacja, ankiety). klas
10. Imprezy integracyjne uczniowie : - Dyskoteka Andrzejkowa - Otrzęsiny - Wigilia Szkolna - Choinka Noworoczna - Pierwszy Dzień Wiosny - Sprzątanie Świata - Dzień Dziecka 11. Prezentacja twórczości i wyrobów młodzieży (gazetki, prace plastyczne, przedstawienia). 12. Uwrażliwienie na potrzeby innych (pomoc materialna i rzeczowa, współpraca z GOPS w Damnicy). 13. Wspólne wyjazdy i wycieczki do: - kina - teatru - oraz wyjścia turystyczno krajoznawcze., Program profilaktyki znowelizowała komisja w składzie: mgr Agnieszka Michalczyk mgr Katarzyna Kołkowska mgr Iwona Kuklińska mgr Zbigniew Pawłowski