ZESPÓŁ SZKÓŁ W WIDUCHOWEJ Widuchowa, wrzesień 2013 str. 1
I. Założenia PROGRAMU str. 2 1. Profilaktyka rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk określanych jako przejawy patologii życia społecznego, jako system działań wzmacniających lub podtrzymujących różne dodatnie postawy społeczne uczniów w toku wychowania, realizowana jest podczas działalności edukacyjnej szkoły, tj. w ramach godzin dydaktycznych, wychowawczych i w postaci różnych odrębnych zajęć profilaktyczno edukacyjnych. 2. Tworzenie Programu Profilaktyki zostało poprzedzone diagnozą sytuacji problemowych występujących w szkole. Największe zagrożenie stanowi: palenie papierosów na terenie szkoły, wagary, brak zainteresowania nauką, agresja rówieśnicza; fizyczna i słowna, brak kultury osobistej, spożywane alkoholu na terenie szkoły 3. Wdrożenie treści profilaktycznych do programu nauczania wszystkich przedmiotów ze szczególnym uwzględnieniem godzin do dyspozycji wychowawcy. 4. Uczestniczenie młodzieży w kołach zainteresowań służących poszerzaniu wiedzy i aktywizujących uczniów. 5. Wprowadzenie treści profilaktycznych do pracy Samorządów Uczniowskiego. 6. Stworzenie klimatu sprzyjającego uczeniu się i podejmowaniu pracy nad doskonaleniem swojej osobowości. 7. Aktywizowanie nauczycieli, rodziców i uczniów i kształtowanie właściwych postaw na rzecz promocji zdrowia i zapobieganiu zagrożeniom, a także rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. 8. Upowszechnianie programu w środowisku lokalnym.
II. 9. Wszelkie działania szkoły powinny być ukierunkowane w celu zminimalizowania tego typu postaw wśród uczniów. 10. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. 11. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany przez autorów sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji. PODSTAWA PRAWNA Program Profilaktyki w Zespole Szkół w Widuchowej obejmuje cele i zadania zawarte w następujących dokumentach: 1. Statut szkoły, 2. Rozporządzeniu MEN z dnia 7 stycznia 2003r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( 2, ust.1, pkt. 1 ). 4. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dn. 19 sierpnia 1994 r. ( rozdz. 1 art. 4.1 ). 5. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 6. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (rozdz. 2 art. 7.1 ). 7. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( art. 3 ) 8. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. 9. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami. 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowanie przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. str. 3
III. CELE GŁÓWNE PROGRAMU W odniesieniu do ucznia: Wyrobienie umiejętności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych. Kształtowania postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. W odniesieniu do nauczyciela: Podniesienie jakości i skuteczności działań podejmowanych na rzecz zdrowia i działań mających na celu zapobieganie zachowaniom problemowym. W odniesieniu do rodziców: Podniesienie umiejętności wychowawczych oraz stanu wiedzy rodziców z zakresu działań profilaktycznych. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU Uczniowie: wdrażanie do przestrzegania zasad higieny i zdrowego stylu Życia, rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji w sytuacjach ryzykownych (pierwszych inicjacji alkoholowych, nikotynowych, narkotykowych), ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów na zdrowie człowieka, wyrabianie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego, kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych, kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, wdrażanie do rozumienia własnych pozytywnych i negatywnych emocji, nabycie umiejętności prawidłowego komunikowania się i unikania konfliktów, kształtowanie postaw asertywnych przy jednoczesnym poszanowaniu praw innych, ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni, kształtowanie zachowań zgodnych z zasadami i normami funkcjonującymi w szkole i w społeczeństwie, kształtowanie odpowiedzialności za własne czyny, uświadomienie konsekwencji zbyt wczesnej inicjacji seksualnej. str. 4
str. 5 Nauczyciele: edukacja z zakresu uzależnień, uaktywnienie wychowawców na potrzeby spędzania czasu wolnego z wychowankami poza godzinami lekcyjnymi, rozpoznanie mocnych stron ucznia celem ich wzmacniania, pomoc uczniom wykazującymi trudności w nauce, zwiększenie umiejętności wychowawczych, uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u swoich dzieci, wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowanie dziecka, kształtowanie umiejętności udzielania pomocy i wsparcia rodzinom w sytuacjach trudnych, wypracowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i sytuacjach konfliktowych, znajomość aktów prawnych, regulaminów i procedur postępowania, profilaktyka niepożądanych ciąż i edukacja prawna Rodzice: edukacja z zakresu psychologii rozwojowej dzieci w wieku adolescencji, edukacja z zakresu zdrowego stylu życia, higieny, uzależnień, prawidłowego odżywiania, zapoznanie z sytuacjami ryzykownymi w jakich mogą znaleźć się ich dzieci, kształtowanie poprawnej komunikacji w relacjach rodzic-dziecko, rodzic-nauczyciel, poprawa świadomości z zakresu odpowiedzialności za wychowanie swojego dziecka, edukacja z zakresu agresji i przemocy, zaznajomienie się z aktami prawnymi, regulaminami i procedurami postępowania funkcjonującymi w szkole, zaznajomienie się z instytucjami pomocowymi i formami pomocy, z jakich można w nich skorzystać, edukacja zakresu profilaktyki ciąży nieletniej. V. ADRESACI PROGRAMU: Uczniowie gimnazjum Rodzice Nauczyciele Pracownicy szkoły
VI. MONITORING I EWALUACJA PROGRAMU 1. Program zakłada monitorowanie sytuacji wychowawczej w szkole przez cały okres pobytu w niej wychowanków, a w szczególności: na początku każdego roku szkolnego poprzez diagnozę sytuacji wychowawczej środowiska pierwszoklasistów, przez cały okres pobytu uczniów w szkole, poprzez działania mające na celu wczesne rozpoznanie uczniów z grup ryzyka uczniom z grupy ryzyka oraz ich rodzicom szkoła udziela wsparcia przez udostępnianie uczniom i ich rodzicom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą lub kieruje ich do instytucji udzielających takiej pomocy. 2. Coroczne diagnozowanie wybranych obszarów zagrożeń. 3. Końcowa ewaluacja programu pod kątem: zgodności efektów programu z założonymi celami, zgodności celów programu z potrzebami (adresatów programu, środowiska lokalnego itp.), zgodności wiedzy i umiejętności nabytych przez uczestników programu z zaplanowanymi w programie. zmniejszenia ilości zachowań patologicznych, ryzykownych u młodzieży, poprawy klimatu szkoły w zakresie przewidzianym w programie, wzrostu kompetencji wychowawczych u nauczycieli, rodziców itp. 4. Metody zbierania informacji metody bezpośrednie: obserwacja, analiza odpowiednich dokumentów szkolnych, analiza osiągnięć uczniów, wywiady, metoda dialogowa itp. metody pośrednie: badania kwestionariuszowe: ankiety, kwestionariusze badania postaw, techniki socjometryczne, wypracowania uczniów, sondaże itp. 5. Opracowanie i prezentacja wyników badan str. 6
Profilaktyka pierwszorzędowa str. 7
Zadanie Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne Przewidywane efekty 1. Wzbogacenie wiedzy na tematy związane z higieną pracy i nauki, higieną psychiczną i osobistą. 2. Promowanie aktywnych form wypoczynku 3. Podkreślanie znaczenia zdrowego odżywiania /zwrócenie uwagi bulimię, anoreksję, problem otyłości/ 4. Postawy seksualne HIGIENA I ZDROWY STYL ŻYCIA powstanie gazetki profilaktycznej, plakaty, pogadanki na temat zasad higieny w okresie dojrzewania, pogadanki, filmy, zajęcia warsztatowe z zakresu postaw seksualnych, konsekwencji wczesnych inicjacji seksualnych, zajęcia warsztatowe, pogadanki, filmy na temat potrzeby zdrowego odżywiania się i zaburzeń chorobowych czyli anoreksji, bulimii i otyłości spotkania i warsztaty dla rodziców nt. konsekwencji złego odżywiania się, zwiększenie różnorodności zajęć sportowych po godzinach lekcyjnych (SKS, treningi, rajdy, zawody itp.), dostosowanie mebli szkolnych do wysokości uczniów. wychowawcy pedagog, socjoterapeuta, pielęgniarka szkolna, nauczyciel WDŻ, nauczyciele wf, nauczyciel, biologii, opiekun sklepiku szkolnego. Uczniowie: znają i stosują zasady higieny, znają środki szczególnie wskazane do pielęgnacji skóry i właściwego ich zastosowania, systematycznie korzystają z wizyt stomatologicznych, wiedzą jakie są właściwe postawy seksualne, zdają sobie sprawę ze skutków zachowań ryzykownych, wiedzą kiedy i jak mówić - nie, wiedzą co to jest AIDS i jakie są z tym związane zagrożenia, znają zasady oraz nabywają nawyki zdrowego odżywiania się, Rodzice : wiedzą co to jest anoreksja i bulimia, czym się objawia i jakie są sygnały niepokojące w przypadku nadmiernego odchudzania się, str. 8
str. 9 1. Wstępna identyfikacja problemów 2. Wyposażenie nauczycieli w wiedzę Na temat profilaktyki uzależnień 3. Kształtowanie u uczniów postawy asertywnej PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ warsztatowe, scenki dramy, filmy, spotkania z zaproszonymi gośćmi na temat uzależnień, realizacja programów profilaktycznych, kampanii, akcji profilaktycznych warsztaty i szkolenia dla nauczycieli dot. uzależnień, pogadanki nt. uzależnień dla rodziców spotkaniach klasowych, udział rodziców w akcjach profilaktycznych, wyposażanie szkoły w fachową literaturę przedmiotu oraz inne pomoce (np. audiowizualne, itp.) organizowanie warsztatów kształcących u uczniów postawę skutecznego odmawiania w sytuacji presji oraz przeciwstawianiu się negatywnym wpływom otoczenia wychowawcy pedagog, zaproszeni specjaliści Uczniowie: wiedzą co to są uzależnienia, znają przyczyny i skutki, wiedzą na czym polega podejmowanie właściwych decyzji w sytuacjach ryzykownych, ćwiczą sposoby odmawiania, biorą aktywny udział w akcjach i kampaniach na rzecz przeciwdziałania uzależnieniom, Rodzice: wiedzą jakie są rodzaje uzależnień, znają ich przyczyny i skutki, wiedzą jakie są objawy zażywania narkotyków, biorą aktywny udziałów akcjach profilaktycznych, Pracownicy szkoły: znają rodzaje uzależnień i objawy zażycia środków psychoaktywnych znają procedury postępowania w w/w przypadkach
1. Diagnoza procesu adaptacji uczniów w klasach pierwszych 2. Budowanie pozytywnej więzi ucznia ze szkołą 3. Wzmocnienie więzi pomiędzy uczniami w klasie i w szkole obserwowanie zachowań uczniów przeprowadzanie wywiadów, rozmów kierowanych przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i rodziców organizowanie imprez klasowych i szkolnych (wg harmonogramu programu adaptacyjnego) uczenie współdziałania z innymi w czasie pracy zespołowej prowadzenie zajęć integracyjnych w klasie i na zajęciach pozalekcyjnych w celu budowania prawidłowych relacji między uczniami, organizowanie wspólnych wyjazdów (biwaki, wycieczki) ADAPTACJA I INTEGRACJA wychowawca, pedagog. Uczniowie: integrują się ze swoją klasą i szkołą utożsamiają się ze szkołą poprzez aktywne reprezentowanie jej na zewnątrz, konstruktywnie rozwiązują klasowe spory, pomagają sobie wzajemnie, spędzają ze sobą dużo wolnego czasu organizując wspólny wypoczynek, dostrzegają problemy oraz szybko i skutecznie je rozwiązują str. 10
1. Diagnozowanie startu edukacyjnego uczniów rozpoczynających naukę w szkole 2. Udzielanie pomocy i wsparcia uczniom mającym problemy w nauce przez poszczególnych nauczycieli przeprowadzenie diagnozy umiejętności i wiadomości uczniów zaczynających naukę w praca z uczniem przejawiającym trudności w nauce (zajęcia wyrównawcze, indywidualne konsultacje), zwiększenie ilości i atrakcyjności kół zainteresowań, warsztaty z zakresu budowania poczucia własnej wartości, motywacji, szkolenia dla nauczycieli z zakresu innowacji w pracy współczesnego nauczyciela praca z rodziną, pomoc rodziną uczniów których niepowodzenia szkolne wynikają ze złej sytuacji rodzinnej kierowanie w/w uczniów na badania do PPP organizowanie pomocy koleżeńskiej korzystanie ze szkolnej platformy edukacyjnej TRUDNOŚCI W NAUCE nauczyciele wszystkich przedmiotów wychowawcy, nauczyciele prowadzący zajęcia wyrównawcze i koła pedagog, wychowawcy świetlic opiekunowie SU Uczniowie : posiadają poczucie własnej wartości posiadają motywację do nauki, realizowanie się dzieci z trudnościami w nauce poprzez inne formy, odkrywanie w nich mocnych stron, nie unikają lekcji i zmniejsza się ilość wagarów odrabiają zadania domowe, uaktywniają się na lekcjach, aktywnie korzystają z zajęć wyrównawczych, konsultacji, pomocy koleżeńskiej Nauczyciele: wprowadzają nowe, atrakcyjne metody pracy z uczniem, stosują jasne i czytelne zasady zawarte w Przedmiotowym Systemie Oceniania str. 11
1. Doskonalenie u uczniów umiej mętności radzenia sobie ze stresem RADZENIE SOBIE W SYTUACJACH TRUDNYCH Przeprowadzanie zajęć wychowawczych mających na celu kształtowanie prawidłowych postaw oraz ćwiczenie umiejętności zachowania się w sytuacji stresu, frustracji, zagrożenia Trening radzenia sobie ze stresem, Trening relaksacyjny Wychowawcy Pedagog Socjoterapeutka Zaproszony specjalista Uczniowie: radzą sobie w sytuacjach trudnych, wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc, potrafią określić problem, znają techniki relaksacyjne, str. 12 1. Kształtowanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej w szkole: mówienie słuchanie konstruktywne rozwiązywanie sporów KOMUNIKOWANIE SIĘ opracowanie przez nauczycieli scenariuszy zajęć lekcyjnych dotyczących umiejętności właściwego porozumiewania się oraz przeprowadzanie zajęć wychowawczych mających na celu kształtowanie prawidłowych postaw zorganizowanie zajęć warsztatowych z udziałem uczniów, kształcących umiejętność komunikowania się i rozwiązywania konfliktów zwracanie uwagi na poprawność wypowiadania dyrektor, wychowawcy, pedagog Uczniowie: potrafią unikać konfliktów, rozwiązują je w sposób bezpieczny dla siebie i otoczenia, umieją słuchania innych, umieją wyrażać swoje zdanie z jednoczesnym poszanowaniem zdania innych, polepszenie wzajemnych relacji Uczeń- Nauczyciel- - Rodzic Nauczyciele i Rodzice poznają sposoby umiejętnego porozumiewania się,
się i konieczność unikania wulgaryzmów oraz sloganów budzenie szacunku do siebie nawzajem, w szczególności do płci przeciwnej kreowanie postaw zgodnych z pożądanymi społecznie wartościami, normami, wzorcami osobowymi przestrzeganie wewnętrznych regulaminów str. 13 1. Poznanie skali zjawiska (miejsc oraz sytuacji występowania przemocy w szkole) a następnie jego monitorowanie 2. Zapewnienie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły 3. Dostarczenie rodzicom informacji nt. zaobserwowanego zjawiska BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW obserwowanie zachowań uczniów przeprowadzanie wywiadów, rozmów kierowanych przeprowadzanie badań ankietowych dotyczących relacji uczniów w szkole oraz poczucia bezpieczeństwa rozpoznawanie problemów wychowawczych przez wychowawców pełnienie dyżurów przez nauczycieli, stały nadzór nauczycieli nad uczniami zajęcia warsztatowe na temat wychowawcy, pedagog, osoby zaproszone, socjoterapeuta, wszyscy pracownicy szkoły społeczny inspektor BHP Uczeń: potrafi wyrazić swoją złość i gniew w sposób bezpieczny, rozładować napięcie poprzez poznane techniki, jest świadomy konsekwencji swoich czynów, zna przepisy i podstawowe akty prawne oraz regulaminy szkolne, zna instytucje, do których może zgłosić się o pomoc, Rodzice: wiedzą co to jest agresja i przemoc, wiedzą, jak jest
radzenia sobie ze złością i gniewem zapoznanie uczniów i rodziców z aktami prawnymi dotyczącymi bezpieczeństwa w tym z regulaminem szkoły Spotkania z policją szkolenie uczniów w zakresie odpowiedzialności karnej nieletnich, zapoznanie dzieci z instytucjami pomocowymi na lekcjach wychowawczych i gazetce profilaktycznej, stronie internetowej uświadomienie konieczności reagowania w przypadku popełnienia przestępstwa lub w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia (przemoc fizyczna, stosowanie używek, wandalizm) oraz informowania osób dorosłych i właściwych instytucji warsztaty prowadzone przez PPP Profilaktyka oczami młodzieży Szkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej oraz próby ewakuacji. skala zjawiska w szkole, znają instytucje do których można zwrócić się o pomoc w sytuacjach przemocy rówieśniczej w sytuacji zagrożenia potrafią w sposób skuteczny i odpowiedzialny reagować oraz natychmiast zawiadamiają osobę dorosłą pracownika szkoły znają sposoby ogłaszania alarmu w szkole oraz zasady bezpiecznej i sprawnej ewakuacji Pracownicy szkoły: wiedzą jakie są formy agresji i przemocy, znają zachowania które powinny budzić niepokój, znają najbardziej niebezpieczne miejsca w szkole, potrafią reagować w sposób skuteczny i bezpieczny, znają procedury postępowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa. str. 14
POSTANOWIENIA KOŃCOWE. 1. Integralną częścią programu stanowią Procedury postępowania w sytuacjach występowania zagrożeń 2. Każdego roku, po przeprowadzeniu ewaluacji wybranych obszarów programu opracowuje się program poprawy skuteczności działań w tym obszarze, str. 15 jeśli zajdzie taka potrzeba. 3. Wykaz obowiązujących programów profilaktycznych dostępnych w Bibliotece Gminnej do wykorzystania w trakcie podejmowanych działań: Saper Spójrz inaczej Trzy koła Jak Żyć z ludźmi 4. Program profilaktyki powinien być realizowany przez wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły podczas: zajęć edukacyjnych godzin wychowawczych imprez i uroczystości szkolnych przerw zajęć pozalekcyjnych wspólnych wyjazdów oraz wycieczek szkolnych Profilaktyka drugorzędowa skierowana na grupy szczególnego ryzyka a) Interwencja w szkole: b) socjoterapia, c) kierowanie na terapię do PPP, d) procedury (w załączeniu) e) Interwencja w rodzinie: f) wizyty z pracownikiem GOPS, policją, GKRPA g) kierowanie na terapie do PPP, h) wezwania
Procedura postępowania w przypadku, gdy uczeń obraża nauczyciela lub pracownika szkoły Procedura postępowania w sytuacji ucieczek i wagarów z lekcji oraz świetlicy Procedura postępowania nauczycieli W sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją Procedura reagowania interwencyjnego wobec przemocy rówieśniczej w Zespole Szkół Widuchowej Procedura postępowania w sytuacjach, gdy nauczyciel znajdzie substancję psychoaktywną (alkohol, narkotyki) na terenie Zespołu Szkół w Widuchowej Procedura postępowania w sytuacjach pozostawania ucznia pod wpływem substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki) w Zespole Szkół w Widuchowej Procedura postępowania w przypadku, gdy uczeń odmawia wykonywania zadań, poleceń, nie pracuje na lekcji Procedura postępowania w przypadku przejawiania przez ucznia agresji psychicznej Procedura postępowania w przypadku przyłapania ucznia na paleniu papierosów Procedura postępowania w przypadku stosowania przez ucznia agresji słownej Procedura postępowania w przypadku wymuszania Procedura postępowania w przypadku zniszczenia mienia szkolnego i cudzej własności Procedury powiadamiania rodziców lub prawnych opiekunów ucznia o trudnych sytuacjach wychowawczych str. 16
Procedura postępowania w przypadku, gdy uczeń obraża nauczyciela lub pracownika szkoły 1. Zgłoszenie problemu wychowawcy (wpis uwagi do dziennika) 2. Rozmowa wychowawcy z uczniem na temat niewłaściwego zachowania. 3. Jeśli uczeń wyrazi chęć poprawy (naprawienia błędu) problem wygasa ale uczeń jest pod obserwacją. 4. Jeżeli uczeń przeprosi i obieca poprawę, nie dojdzie do obniżenia oceny z zachowania (rehabilitacja). 5. W przypadku, gdy uczeń wykazuje bierna postawę, powiadamiani są rodzice z prośbą o kontakt (przybycie do szkoły), wychowawca odnotowuje w dzienniku. 6. Osoba obrażana ma prawo wnieść pozew z powództwa cywilnego (w przypadku braku konsensusu). Koszt sądowy ponosi obrażona osoba. Procedura postępowania w sytuacji ucieczek i wagarów z lekcji oraz świetlicy 1. Wychowawca przeprowadza z uczniem rozmowę, której celem jest poznanie przyczyny wagarów, ucieczek z lekcji oraz stanu świadomości ucznia dotyczącej konsekwencji dokonywanych wyborów i podejmowanych decyzji. 2. Wychowawca informuje rodziców (prawnych opiekunów) o nieusprawiedliwionych nieobecnościach ucznia w szkole. 3. Jeżeli nie występuje poprawa frekwencji, wychowawca przekazuje pedagogowi wykaz uczniów z podaną informacją o skali problemu, podjętych przez siebie działaniach, efektach tychże działań, sytuacji szkolnej i rodzinnej ucznia. 4. Pedagog podejmuje działania wobec ucznia i jego rodziców. 5. Po wyczerpaniu możliwości oddziaływania szkoły na ucznia i jego rodziców, przy braku pożądanych zmian w realizacji obowiązku szkolnego, pedagog kieruje sprawę ucznia do Sądu Rodzinnego i Nieletnich. str. 17
Procedura postępowania w sytuacji ucieczek i wagarów z lekcji oraz świetlicy 1. Wychowawca przeprowadza z uczniem rozmowę, której celem jest poznanie przyczyny wagarów, ucieczek z lekcji oraz stanu świadomości ucznia dotyczącej konsekwencji dokonywanych wyborów i podejmowanych decyzji. 2. Wychowawca informuje rodziców (prawnych opiekunów) o nieusprawiedliwionych nieobecnościach ucznia w szkole. 3. Jeżeli nie występuje poprawa frekwencji, wychowawca przekazuje pedagogowi wykaz uczniów z podaną informacją o skali problemu, podjętych przez siebie działaniach, efektach tychże działań, sytuacji szkolnej i rodzinnej ucznia. 4. Pedagog podejmuje działania wobec ucznia i jego rodziców. 5. Po wyczerpaniu możliwości oddziaływania szkoły na ucznia i jego rodziców, przy braku pożądanych zmian w realizacji obowiązku szkolnego, pedagog kieruje sprawę ucznia do Sądu Rodzinnego i Nieletnich. str. 18 Procedura reagowania interwencyjnego wobec przemocy rówieśniczej w Zespole Szkół w Widuchowej. 1. W sytuacjach zachowania agresywnego ze strony ucznia nauczyciel będący świadkiem zdarzenia zobowiązany jest do natychmiastowego odizolowania sprawcy od ofiary i przerwania aktu przemocy. 2. W razie wyższej konieczności nauczyciel wysyła innego ucznia w celu sprowadzenia w miejsce zajścia drugiej osoby dorosłej (dyrektora szkoły, innego nauczyciela, wychowawcy klasy, pedagoga szkolnego, itp.). 3. Nauczyciel zapewnia bezpieczeństwo i ewentualną konieczną pomoc medyczną wszystkim uczestnikom zajścia. 4. O zaistniałej sytuacji nauczyciel powiadamia wychowawcę klasy, a w przypadku nieobecności wychowawcy sam podejmuje dalsze działania. 5. Nauczyciel sporządza notatkę służbową z przebiegu zdarzenia i przekazuje wychowawcy ucznia, która pozostaje w teczce wychowawcy. 6. Wychowawca klasy podejmuje kontakt z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia powiadamiając o zaistniałej sytuacji. 7. O przebiegu zdarzenia wychowawca powiadamia pedagoga lub psychologa szkolnego oraz dyrektora szkoły.
8. W sytuacji niemożności przerwania agresji ze strony ucznia lub przewidywania kontynuacji zachowań agresywnych pedagog, psycholog, wychowawca klasy lub dyrektor zobowiązany jest do natychmiastowego wezwania do szkoły przedstawiciela policji i niezwłocznego powiadomienia o tym fakcie rodziców (prawnych opiekunów) ucznia. 9. Wychowawca klasy wraz z pedagogiem szkolnym przeprowadza ze sprawcą zajścia rozmowę dyscyplinującą, z której sporządzić należy notatkę służbową. 10. W przypadku wystąpienia powtarzających się aktów agresji ze strony tego samego ucznia wychowawca klasy (pedagog lub psycholog szkolny) zobowiązany jest do podjęcia współpracy z instytucjami wspierającymi pracę szkoły: Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Gryfinie, Komisariatem Policji. 11. O wszystkich podejmowanych działaniach należy na bieżąco informować rodziców (prawnych opiekunów) ucznia w formie pisemnej. 12. Zespół wychowawczy zobowiązany jest do analizy tych zachowań uczniów w trakcie posiedzeń zespołu w celu wypracowywania jednolitych oddziaływań wychowawczych. Środki zaradcze: - Rozmowy z pedagogiem. Udział w zajęciach socjoterapeutycznych. - Skierowanie ucznia do PPP w celu przeprowadzenia diagnozy przyczyn takiego zachowania. Procedura postępowania w sytuacjach, gdy nauczyciel znajdzie substancję psychoaktywną (alkohol, narkotyki) na terenie Zespołu Szkół w Widuchowej 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz przed ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje ustalić (w zakresie działań pedagogicznych) do kogo znaleziona substancja należy. 2. O zaistniałym zdarzeniu nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły, który niezwłocznie wzywa policję. 3. Z przebiegu zdarzenia nauczyciel sporządza notatkę służbową. 4. Po przyjeździe policji nauczyciel przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące przebiegu zdarzenia. str. 19
Procedura postępowania w sytuacjach pozostawania ucznia pod wpływem substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki) w Zespole Szkół w Widuchowej 1. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń znajduje się pod wpływem substancji psychoaktywnych, wówczas zobowiązany jest on do natychmiastowego powiadomienia o tym fakcie wychowawcę klasy i dyrektora szkoły. 2. Dyrektor szkoły po ocenie sytuacji wzywa rodzica (prawnego opiekuna) ucznia do natychmiastowego zgłoszenia się w szkole. 3. Rodziców powiadamia dyrektor szkoły a nauczyciel zobowiązany jest zająć się uczniem. 4. Ucznia należy odizolować od rówieśników i pozostawić do czasu zgłoszenia się rodziców (prawnych opiekunów) pod opieką osoby dorosłej (innego nauczyciela, pielęgniarki szkolnej lub pracownika obsługi szkoły). 5. Należy wezwać Pogotowie Ratunkowe w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia oraz ewentualne udzielenie pomocy medycznej. 6. W sytuacji, gdy rodzic podejmie decyzję o zabraniu dziecka ze szkoły bez udzielenia pomocy przez Pogotowie ratunkowe, musi on podpisać oświadczenie. 7. W przypadku, gdy rodzice odmówią odebrania dziecka ze szkoły, o pozostawieniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu go do placówki służby zdrowia decyduje lekarz w porozumieniu z dyrektorem szkoły. 8. W sytuacji, gdy uczeń jest agresywny będąc pod wpływem substancji psychoaktywnych, a rodzice odmawiają przyjścia do szkoły, dyrektor zawiadamia policję. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości policja ma możliwość przewiezienia ucznia do określonych miejsc zatrzymania. O fakcie umieszczenia zawiadamia rodziców oraz Sąd Rodzinny. 9. W przypadku braku kontaktu z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia, wychowawca klasy lub dyrektor szkoły zobowiązany jest do natychmiastowego powiadomienia Pogotowia Ratunkowego, policji z jednoczesnym sporządzeniem notatki służbowej o niemożności nawiązania kontaktu z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia. 10. W przypadku, gdy uczeń jest pod wpływem substancji psychoaktywnych należy nie dopuścić do samowolnego opuszczenia przez niego szkoły. 11. Wszystkie działania podejmowane wobec ucznia wymagają sporządzenia notatki służbowej, którą należy zachować w dokumentacji pedagoga szkolnego. 12. W oparciu o analizę bieżącej sytuacji ucznia, po zakończeniu incydentu dyrektor szkoły przeprowadza rozmowę dyscyplinarną z uczniem i rodzicem (prawnym opiekunem) ucznia. str. 20
13. Jeżeli zdarzenia, w których uczeń znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły powtarzają się, świadczy to o jego demoralizacji i nakłada na szkołę obowiązek powiadomienia policji lub Sądu Rodzinnego. 14. Spożywanie alkoholu przez ucznia, który ukończył 17 lat, na terenie szkoły stanowi wykroczenie z art.43 Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie zawiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. Procedura postępowania w przypadku, gdy uczeń odmawia wykonywania zadań, poleceń, nie pracuje na lekcji. 1. Nauczyciel przeprowadza rozmowę z uczniem. 2. Nauczyciel zgłasza problem wychowawcy. 3. Wychowawca przeprowadza rozmowę z uczniem. 4. Wychowawca przeprowadza rozmowę z rodzicami. 5. Wychowawca zgłasza problem pedagogowi szkolnemu. 6. Działania pedagoga: - rozmowa z uczniem, - rozmowa z rodzicami, diagnoza środowiska rodzinnego, rówieśniczego, - rozmowa z innymi nauczycielami, - skierowanie na badania do PPP. 7. Realizowanie zaleceń PPP przez ucznia, rodziców, wychowawcę. 8. Zwrócenie się o pomoc specjalistyczną: - psychologiczną, - psychiatryczną. Ewentualnie skierowanie wniosku do Sądu Rodzinnego, do spraw nieletnich. str. 21 Procedura postępowania w przypadku przejawiania przez ucznia agresji psychicznej 1. Jeśli uczeń przejawia agresję psychiczną w stosunku do kolegów, pracowników szkoły, należy przeprowadzić z nim rozmowę interwencyjną oraz poinformować o zdarzeniu wychowawcę.
2. Jeśli rozmowa ta nie przyniosła rezultatu wychowawca przeprowadza rozmowę interwencyjną ponownie. 3. Jeśli ta rozmowa nie przyniosła rezultatu wychowawca powiadamia pedagoga i wspólnie przeprowadzają kolejną rozmowę interwencyjną. 4. W przypadku powtarzających się negatywnych zachowań, pedagog informuje dyrektora, który powołuje zespół wychowawczy, w skład którego wchodzą: pedagog, wychowawca, wicedyrektor, nauczyciel. Zespół wspólnie z Rodzicami (w obecności ucznia) ustala zadania dla Rodziców, ucznia, szkoły, w celu wyeliminowania negatywnych zachowań. Ze spotkania sporządza się protokół wspólnych ustaleń. 5. W przypadku powtarzających się negatywnych zachowań pedagog zwraca się do Sądu Rodzinnego o podjęcie dalszych działań. Procedura postępowania w przypadku przyłapania ucznia na paleniu papierosów Nauczyciel, który na terenie szkoły przyłapie ucznia na paleniu papierosów, zobowiązany jest powiadomić o tym fakcie wychowawcę klasy, pedagoga szkolnego oraz dyrektora szkoły. 1. Wychowawca klasy informuje o zdarzeniu rodziców ucznia. 2. Uczeń przyłapany otrzymuje pisemną uwagę do dziennika. 3. Uczeń przyłapany drugi raz otrzymuje to co wyżej oraz dodatkowo przygotowuje gazetkę ścienną na temat szkodliwości palenia papierosów. 4. Uczeń przyłapany trzeci raz na paleniu papierosów dodatkowo przygotowuje referat w formie pisemnej na temat szkodliwości nikotyny i przedstawienie go w wyznaczonej klasie. 5. Uczeń przyłapany po raz kolejny otrzymuje karę z pkt 3,4 oraz zostaje zgłoszony na policję. Uczeń, który zostanie przyłapany na paleniu papierosów poza szkołą stosuje się procedurę opisaną w pkt. 1-5. Środki zaradcze: - Przygotowanie gazetki ściennej na temat szkodliwości papierosów. - Przygotowanie referatu w formie pisemnej oraz zaprezentowanie go uczniom wyznaczonej klasy. - Udział w 2 godzinnych zajęciach profilaktycznych prowadzonych przez pedagoga. str. 22
Procedura postępowania w przypadku stosowania przez ucznia agresji słownej (wulgaryzmy) Etap pierwszy: 1. Rozmowa z nauczycielami w celu wyjaśnienia powodu agresji (wyjaśnia nauczyciel, świadek zdarzenia). 2. Wpisanie uwagi do dziennika. 3. Powiadomienie wychowawcy. Etap drugi (brak poprawy): 1. Rozmowa w obecności wychowawcy ( nauczyciel, świadek i uczniowie ). 2. Powiadomienie rodziców. 3. Skierowanie na rozmowę z pedagogiem. 4. Wpisanie uwagi do dziennika. Etap trzeci (eskalacja): 1. Rozmowa z dyrektorem w obecności rodziców 2. Wpisywanie uwag w dzienniku. 3. W przypadku braku poprawy i wyczerpania przez szkołę wszystkich środków oddziaływań uczeń otrzymuje naganę dyrektora, można wnioskować o przeniesienie do innej klasy. Środki zaradcze - Pogadanki o kulturze słowa i zachowaniu na lekcjach wychowawczych. str. 23 Procedura postępowania w przypadku wymuszania, zastraszania 1. Rozmowa z uczniem wychowawcy i pedagoga szkolnego. Uświadomienie uczniowi jakie kroki zostaną podjęte jeśli sytuacja się powtórzy. 2. Przy powtórnym wymuszaniu / zastraszaniu: - zgłoszenie dyrekcji - wezwanie rodziców 3. Jeśli sytuacja nadal się powtarza:
- wezwanie rodziców - zgłoszenie na policję - o konsekwencjach decyduje wychowawca wraz z pedagogiem szkolnym i dyrekcją szkoły. Środki zaradcze: - Rozmowy z pedagogiem. Udział w zajęciach socjoterapeutycznych. Procedura postępowania w przypadku zniszczenia mienia szkolnego i cudzej własności 1. Interwencja świadka zdarzenia powstrzymanie sprawców. 2. W przypadku braku możliwości ustalenia sprawcy/sprawców, rozmowa z wszystkimi osobami mogącymi się znajdować w miejscu zdarzenia, podjęcie czynności mających na celu ustalenie sprawcy/sprawców. 3. Wezwanie rodziców. 4. W przypadku dużej szkody obligatoryjne wezwanie policji. 5. Wszczęcie procedur prawnych mających na celu wyciągnięcie konsekwencji materialnych wobec rodziców sprawców lub odpracowanie szkody. 6. Obniżenie oceny zachowania. Środki zaradcze: - Rozmowy z pedagogiem. Udział w zajęciach socjoterapeutycznych. Procedura powiadamiania rodziców lub prawnych opiekunów ucznia o trudnych sytuacjach wychowawczych 1. Wychowawca klasy powiadamia telefonicznie, osobiście lub pisemnie rodziców lub prawnych opiekunów o trudnych sytuacjach wychowawczych, korzystając z danych osobowych zapisanych w dzienniku lekcyjnym. 2. Wychowawca sporządza notatkę służbową z powiadomienia rodziców w dzienniku lekcyjnym oddziału w rubryce Kontakty wychowawcy z rodzicami. 3. W przypadku nieobecności wychowawcy należy zachować obowiązującą w szkole drogę służbową (wychowawca, pedagog, dyrekcja). str. 24
4. W sytuacji zgłoszenia przez rodziców lub prawnych opiekunów zmiany miejsca pobytu na okres dłuższy niż jedna doba, wychowawca zobowiązany jest spisać z rodzicami oświadczenie o zmianie miejsca ich pobytu wraz z telefonem i adresem kontaktowym. 5. W przypadku braku informacji od rodziców o zmianie miejsca ich pobytu, opieka nad dzieckiem w szczególnie trudnych sytuacjach wychowawczych zostanie przekazana odpowiednim instytucjom. Dodatkowe uwagi skierowane do nauczycieli: 1. Rzetelne prowadzenie dyżurów na przerwach. 2. Reagowanie na negatywne zachowania uczniów oraz na ich skargi i uwagi: - Wprowadzenie zeszytu dyżurów, w którym wpisywani będą uczniowie łamiący obowiązki - Konsekwentne stosowanie kar i nagród wyszczególnionych w Statucie Szkoły: opracowanie listu nagannego, wprowadzenie apeli - raz w miesiącu na godzinach wychowawczych. - Ograniczenie wypuszczania uczniów w trakcie lekcji, szczególnie uczniów stwarzających problemy wychowawcze kontrolować czas nieobecności. - Rozwiązywanie wszystkich konfliktów i problemów do końca nie zostawiamy spraw nierozwiązanych. - Sprawdzanie stanu klasy po zajęciach każdy nauczyciel ma obowiązek sprawdzić stan klasy po każdej lekcji i natychmiast reagować na stwierdzone przypadki dewastacji. str. 25