RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ przeprowadzonej w Publicznym Gimnazjum w Uwielinach im. Żołnierzy Armii Krajowej Bohaterów Lasów Chojnowskich Respektowane są normy społeczne w szkole Zespól ewaluacyjny w składzie: Zenona Żeglicz-Dudkiewicz Elżbieta Kowalczyk Anna Radońska Rok szkolny 2013/2014 1

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2009r. Nr 168 poz. 1324), oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2013 r. poz. 560) Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Publicznym Gimnazjum w Uwielinach przez zespół ds. ewaluacji wewnętrznej powołany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego. Zadaniem zespołu było przeprowadzenie ewaluacji wewnętrznej w zakresie wymagania 5 Respektowane są normy społeczne w szkole, która polegała na zbieraniu, przetwarzaniu informacji o warunkach, przebiegu i skuteczności działań. Celem ewaluacji jest uzyskanie zobiektywizowanych wniosków w celu utrzymania, zaniechania bądź modyfikacji podlegających badaniu działań szkoły lub w celu zainicjowania nowych. Głównym celem raportu jest przekazanie grupom odbiorców zainteresowanych ewaluacją dotyczącą respektowania norm społecznych informacji o jej wynikach. Zbierane informacje pochodziły z różnych źródeł m.in. z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów i rodziców, z wywiadu fokusowego z nauczycielami, z obserwacji zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych czy wycieczek, rozmów z pedagogiem i psychologiem szkolnym. Analizie poddano również dokumentację szkolną, m.in. Statut Szkoły, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, dzienniki lekcyjne, protokoły zebrań z rodzicami, Instrukcje BHP, procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia uczniów demoralizacją. Zastosowanie różnorodnych metod badawczych zapewniło wysoki stopień wiarygodności wyników badań. 2

Cele ewaluacji: 1. Pozyskanie informacji na temat: - poczucia bezpieczeństwa w szkole wśród uczniów, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych oraz skali i typu zagrożeń występujących na terenie szkoły, - działań wychowawczych i profilaktycznych zrealizowanych w szkole w celu zmniejszenia zagrożeń oraz wzmacniania pożądanych zachowań, 2. Opracowanie wniosków do działań mających na celu zwiększenie wśród uczniów i nauczycieli respektowania norm społecznych i zmniejszenia/wyeliminowania zachowań niezgodnych z normami społecznymi. Problematyka ewaluacji: Głównym problemem badawczym ewaluacji jest ustalenie: 1. Jaka jest znajomość norm społecznych wśród uczniów? 2. Jakie jest źródło i skala bezpieczeństwa lub jej braku wśród uczniów, nauczycieli, personelu szkoły i jakich dotyczy zachowań? 3. W jaki sposób w szkole prowadzona jest diagnoza zachowań uczniów i zagrożeń? 4. Jakie podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na zmniejszenie/eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań? 5. Czy w szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne, ocenia ich skuteczność i modyfikuje w razie potrzeb? 6. Czy w działaniach wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczniów i rodziców? Czas przeprowadzenia ewaluacji: - październik 2013 r. maj 2014 r. 3

Opis wyników ewaluacji i ich interpretacja 1. Znajomość norm społecznych wśród uczniów Stopień znajomości norm społecznych obowiązujących w szkole sprawdzono poprzez przeprowadzenie ankiet wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych szkoły. Z przeprowadzonych badań wynika, że uczniowie znają normy społeczne (tak odpowiedziało 97,7% ankietowanych uczniów, 91,2 rodziców 100% nauczycieli) i w mniejszym bądź większym stopniu przestrzegają norm społecznych wymienionych w ankiecie. Do najczęściej respektowanych zaliczyli: kulturę osobistą i higienę 77,5% ankietowanych uczniów, 73,7% rodziców, szacunek dla innych -76,4% uczniów, 66,7% rodziców, dbanie o wspólne dobro -57,3% uczniów i 61,4% rodziców. Rzadziej uczniowie dążą do zdobywania wiedzy- 43,8% uczniów i 40,4% rodziców, dbają o bezpieczeństwo 59,5% uczniowie, rodzice 52,6% i wystrzegają się agresywnych zachowań 53,9% uczniów i 50,9% rodziców. Do najrzadziej przestrzeganych norm społecznych ankietowani zaliczyli pomoc słabszym, osamotnionym i młodszym -29,2% uczniów i 31,6% rodziców. Uczniowie, za najważniejsze źródło wiedzy o obowiązujących normach uznali lekcje wychowawcze- 83%, tak też uważa 98% ankietowanych rodziców, za mniej ważne apele szkolne- 39%, rodzice 47% i lekcje z pedagogiem 29%,rodzice 24,6%. Najmniejszą rolę w zapoznawaniu z normami społecznymi ankietowani przypisali stronie internetowej szkoły uczniowie- 12 %, rodzice 19,3%. Najczęściej wymieniane przez uczniów dokumenty regulujące zasady norm społecznych to: regulaminy (klasopracowni, dowozu, stołówki) 72%, Statut Szkoły-65%. Wszyscy ankietowani nauczyciele jako źródło wiedzy, tak jak uczniowie i rodzice, na pierwszym miejscu wymienili godziny wychowawcze w dalszej kolejności zebrania z rodzicami, lekcje z pedagogiem i psychologiem, na końcu indywidualne rozmowy z uczniem w konkretnej sytuacji przypomnienie obowiązujących zasad. Dokumentację szkolną (Statut Szkoły, Regulamin Szkoły, Programy Profilaktyczny i Wychowawczy) i inne dokumenty dotyczące praw i obowiązków ucznia oraz respektowania norm społecznych zna 77,2% ankietowanych rodziców. 4

Wnioski: Analiza powyższych danych dowodzi, iż uczniowie Publicznego Gimnazjum w Uwielinach wiedzą, jakich postaw się od nich oczekuje. Należy jednak więcej uwagi poświęcić przestrzeganiu takich norm społecznych jak: pomoc słabszym, wystrzeganie się agresywnych zachowań i dążenie do zdobywania wiedzy. 2. Bezpieczeństwo w szkole W listopadzie przeprowadzono wśród uczniów ankietę badającą poziom bezpieczeństwa w szkole. Celem badania było pozyskanie informacji na temat ewentualnych zagrożeń w środowisku szkolnym, a także oczekiwań ze strony uczniów w dziedzinie bezpieczeństwa. Badanie wykazało, że szkoła jest miejscem bezpiecznym i przyjaznym uczniom. Ankietowani darzą zaufaniem nauczycieli i wychowawców 42% uczniów do nich zwróciłoby się o pomoc w sytuacji zagrożenia, do rodziców- 29%, do kolegów- 19,5% ankietowanych. Uczniowie znają instytucje niosące pomoc pokrzywdzonym. Zasygnalizowane w ankiecie sytuacje konfliktowe na terenie szkoły to przemoc słowna (przezywanie wyśmiewanie, wulgaryzmy)- 66%, przemoc fizyczna (popychanie, bicie, kopanie)- 50%, z przemocą psychiczną w szkole spotkało się 44% ankietowanych. Zdaniem 67% ankietowanych sprawcami wyżej wymienionych form przemocy są inni uczniowie. Do sytuacji konfliktowych najczęściej dochodzi na przerwach (62%) i po lekcjach (18%), 17% badanych uważa łazienki, szatnie i parking za miejsca niebezpieczne, zdaniem 83% uczniów w szkole miejsc niebezpiecznych nie ma. Sposobem na podniesienie poziomu bezpieczeństwa w szkole wg 14% badanych są rozmowy z nauczycielami o skutkach i konsekwencjach przemocy oraz spotkania z policją. Dla 74% ankietowanych gwarancją bezpieczeństwa jest obecność nauczycieli na dyżurach. Ankiety, które zostały przeprowadzone w listopadzie, wśród uczniów dotyczyły też współczesnych zagrożeń uzależnieniami. Badanie przeprowadzone w 87 osobowej grupie gimnazjalistów wykazało, że 95% uczniów nie spotkało się w swoim środowisku z narkotykami. 37% ankietowanych twierdzi, że rówieśnicy nie palą papierosów, 7% nie ma wiedzy na ten temat. Zgodnie z wynikami ankiety 83% badanych twierdzi, że rówieśnicy nie piją alkoholu, 6% że czasami, 8% że robią to sporadycznie. 5

Wniosek: Badanie wykazało potrzebę wzmocnienia działań profilaktycznych szkoły w zakresie uzależnień. Badania ankiety zostały także przeprowadzone wśród rodziców uczniów klas I III i dotyczyły samopoczucia i bezpieczeństwa ich dzieci w szkole. W badaniu wzięło udział 67 rodziców. Przeprowadzona analiza wykazała, że rodzice postrzegają szkołę jako miejsce bezpieczne dla swoich dzieci. Dzieci zawsze z chęcią chodzą do szkoły. Częstym zjawiskiem są nieporozumienia między uczniami- tak uważa 40% ankietowanych rodziców. Zasygnalizowane przez rodziców sytuacje konfliktowe to: wyśmiewanie (60%), przezywanie i obrażanie (36%), wymuszanie (4%), obmawianie (28%). Poza tym 39% ankietowanych rodziców wskazuje, że do konfliktów dochodzi na przerwach, 24%- że po lekcjach. Rodzice, podobnie jak uczniowie, jako miejsca niebezpieczne wymieniają toalety i parking szkolny. Zdaniem rodziców na poprawę bezpieczeństwa wpływ mają rozmowy profilaktyczne z uczniami, spotkania z policją i dyżury nauczycieli w czasie przerw. Badanie wśród rodziców dotyczące zagrożeń uzależnieniami wykazało, że uczniowie nie zażywają narkotyków, 36% ankietowanych rodziców uważa, że uczniowie palą papierosy, 13% że piją alkohol. Wniosek: Z przeprowadzonego w szkole badania wynika, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i zdecydowana większość uczniów i rodziców uważa, że w placówce nie ma miejsc niebezpiecznych. 3. Diagnozowanie zachowań uczniów i zagrożeń Wiedzę na temat sposobów diagnozowania zachowań uczniów uzyskano na podstawie analizy ankiety skierowanej do uczniów, rodziców, nauczycieli i innych pracowników szkoły. Wyniki diagnozy są dla nauczycieli wskazówką do pracy z uczniem, rozwiązywania problemów wychowawczych w grupie i indywidualnie. 6

Zdecydowana większość ankietowanych (91%) jest zdania, iż w szkole analizuje się zachowania uczniów. 5,9 % respondentów (10,1 % uczniów i 1,8 % rodziców) uważa, iż zachowanie uczniów w szkole nie jest analizowane. Niestety, 5,3% badanych rodziców nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Nauczyciele diagnozę zachowań prowadzą poprzez wnikliwą obserwację zachowań uczniów w różnych sytuacjach, ankiety, wywiady, samoocenę uczniów, analizę frekwencji, monitoring, wymianę informacji w obrębie grona pedagogicznego, indywidualne rozmowy z rodzicami. Zdaniem ankietowanych uczniów podstawowym źródłem wiedzy o nieprzestrzeganiu norm społecznych są obserwacje uczniów na lekcjach i podczas przerw (77,5%), analizowanie uwag uczniowskich (65,2%). Inne, równie ważne źródła, to: rozmowy z uczniami (61,8%), wymiana informacji w obrębie grona pedagogicznego (37%), ankiety (29,2%). Z kolei ankietowani rodzice za podstawowe źródło wiedzy wskazali rozmowy z uczniami (73,7%), rozmowy z rodzicami (61,4%), następnie obserwacje uczniów na lekcjach i podczas przerw (57,9%). 56,7% rodziców i 57,5% uczniów doceniło w tej kwestii rolę monitoringu wizyjnego. Wniosek: W szkole systematycznie analizuje się zachowania uczniów. 4. Skuteczność stosowanych przez nauczycieli działań wychowawczych i profilaktycznych w eliminowaniu zagrożeń i wzmacnianiu zachowań pozytywnych Z analizy ankiet wynika, ze zdaniem uczniów (44,9%), rodziców (96,5%) oraz samych nauczycieli i pracowników szkoły (100%), w szkole podejmuje się działania mające na celu wyeliminowanie zagrożeń. 5,6% uczniów i 3,5% rodziców twierdzi, że raczej nie, a 49,5% ankietowanych uczniów nie udzieliło odpowiedzi na zadane pytanie. Najczęściej wymieniane sposoby reagowania nauczycieli na niewłaściwe zachowania uczniów to: - upomnienia ustne tak uważa 39,2% ankietowanych uczniów i 84,2% rodziców, - upomnienie pisemne- 32,6% uczniów, 57,9% rodziców, 7

- rozmowy z rodzicami 13,5% uczniów 77,2% rodziców. Do najrzadszych sposobów zarówno uczniowie (5,6%) jak i rodzice (5,3%) zaliczyli wyznaczanie kary. Do najskuteczniejszych działań szkoły sprzyjających przestrzeganiu norm społecznych ankietowani zaliczyli: - dyżury nauczycieli podczas przerw- 37% uczniów i 80,7% ankietowanych rodziców, - lekcje wychowawcze -29,2% ankietowanych uczniów i 82,5% rodziców. W dalszej kolejności wskazywane były rozmowy indywidualne z wychowawcą (23,6%) uczniów i (68,4%) rodziców, spotkania z policją- 21,3% uczniów, 21,1% rodziców. Monitoring wizyjny wskazało 21,3% uczniów i 24,6% rodziców. Za najmniej istotne uczniowie uznali rozmowy z dyrektorem (5,6%) i spektakle profilaktyczne (4,5%), natomiast rodzice spektakle profilaktyczne (14%) i rozmowy indywidualne z dyrektorem (7%). Zarówno uczniowie jak i rodzice nie podali żadnych innych działań nie wymienionych w ankiecie. Podejmowane przez nauczycieli działania są skuteczne uważa 39,1% uczniów i 89,5% rodziców, 7,8% uczniów i10,5% rodziców odpowiedziało, że nie, 61,9% ankietowanych uczniów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. W opinii 78,5% rodziców oraz 40,4% uczniów nauczyciele dostrzegają pożądane zachowania uczniów; 14,1% rodziców i 6,7% uczniów odpowiedziało, że nie, 52,7% uczniów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni szkoły, jako najbardziej efektywne działania w eliminowaniu zagrożeń podają rozmowy z uczniami (ostrzegawczo-wyjaśniające), nagrody, pochwały, kary w dalszej kolejności interwencje pedagoga i dyrektora szkoły, rozmowa z rodzicami uczniów. 5. Analiza podejmowanych działań wychowawczych i profilaktycznych, ocena ich skuteczności W szkole dokonuje się analizy działań wychowawczych i profilaktycznych, ocenia się także skuteczność tych działań oraz modyfikuje je w razie potrzeb. Zespół wychowawczy na bieżąco analizuje poszczególne przypadki zachowań uczniów, ustala indywidualne sposoby pracy z wychowankami i ich rodzicami, czuwa nad ich wprowadzaniem oraz przebiegiem. Wnioski przekazywane są dyrektorowi szkoły oraz całemu gronu pedagogicznemu. Analizy działań zmierzających do eliminacji zagrożeń 8 i wzmacniania pozytywnych zachowań

dokonują również wychowawcy poszczególnych klas. Pedagog i psycholog szkolny gromadzi dokumentację zawierającą diagnozę sytuacji i problemów dziecka oraz dokumentację udzielonej mu pomocy. W szkole prowadzone są zajęcia dla uczniów z problemami wychowawczymi i edukacyjnymi Pozostali nauczyciele również starają się czuwać nad prawidłowym zachowaniem uczniów. Rada pedagogiczna dwa razy w roku szkolnym dokonuje analizy ocen zachowania uczniów (podczas zebrań klasyfikacyjnych) oraz oceny sytuacji wychowawczej w szkole (podczas posiedzenia plenarnego)..na bieżąco oceny sytuacji wychowawczej dokonują wychowawcy podczas zebrań zespołu wychowawczego. Nauczyciele uczący dokonują oceny skuteczności swoich działań, wspólnie konsultują ich wyniki na zebraniach zespołów wychowawczych klasowych. W razie potrzeb działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań modyfikowane są np. poprzez zmiany zapisów Statutu szkoły, Programu Profilaktyki, Programu Wychowawczego, regulaminów porządkowych, czy zmiany konkretnych metod pracy z uczniami. Uczniowie rzadko podejmują jakiekolwiek samodzielne inicjatywy związane z bezpieczeństwem i normami społecznymi, trudno jest więc uwzględniać je w pracy pedagogicznej i wychowawczej. Wniosek Analiza i modyfikacja działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole odbywa się na bieżąco i w miarę potrzeb. 6. Inicjatywy uczniów i rodziców uwzględniane w działaniach wychowawczych szkoły Nauczyciele uwzględniają w podejmowanych działaniach wychowawczych inicjatywy i opinie uczniów oraz rodziców uważa 33,7% uczniów, 42,1% rodziców. Swoje propozycje dotyczące zmian w działaniach wychowawczych zgłaszało tylko 1,1% uczniów i 8,8% rodziców. Zdaniem wszystkich ankietowanych nauczycieli w działaniach wychowawczych uwzględnia się opinie zarówno uczniów jak rodziców. Uwzględniane są inicjatywy Samorządu Uczniowskiego (akcje charytatywne, dyskoteki i imprezy szkolne), pomysły rodziców przy organizacji festynów, zbiórka pieniędzy na sztandar szkoły, finansowanie udziału uczniów w konkursach z funduszy Rady Rodziców. 9

Wyniki badań przeprowadzonych wśród nauczycieli, wynikające z obserwacji oraz analizy dokumentów szkolnych Zasady dotyczące norm społecznych określają wybrane zapisy zawarte w Statucie Szkoły, Regulaminie porządkowym szkoły, regulaminie bhp, regulaminach pracowni przedmiotowych regulaminie wycieczek oraz kontraktach przedmiotowych. Uczniowie zapoznawani są z tymi dokumentami podczas godzin wychowawczych, rodzice w trakcie zebrań prowadzonych przez wychowawców. Zasady bezpieczeństwa uczniowie poznają na poszczególnych lekcjach (regulaminy pracowni, procedury dotyczące bezpieczeństwa uczniów podczas dowozu, scenariusz próbnej ewakuacji, regulamin korzystania ze stołówki szkolnej), podczas apeli porządkowych oraz pogadanek dotyczących np. bezpiecznego spędzania ferii, wakacji. Uczniowie w większości przypadków nie dopuszczają się rażącego naruszania norm społecznych (zarówno podczas zajęć, przerw oraz akademii i wycieczek szkolnych). Zdarzają się jednak jednostkowe przypadki niewłaściwych zachowań, w stosunku do których stosuje się kary wynikające ze Statutu Szkoły. Do najczęściej wymienianych przez nauczycieli negatywnych zachowań zaliczyć można: brak właściwego szacunku wobec rówieśników, osób starszych, wyszydzanie uczniów osiągających dobre wyniki w nauce, nieużywanie zwrotów grzecznościowych, wulgaryzmy. Obserwacje uczniów wskazały również na niewłaściwe zachowania w szatni szkolnej (obgadywanie, przekładanie odzieży, brak obuwia na zmianę, wymigiwanie się od zmiany obuwia). W placówce podejmuje się działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Do działań tych zaliczyć można m.in.: organizację zajęć, konkursów, przedstawień profilaktycznych, udział w akcjach Dzień Bezpiecznego Internetu, Zachowaj Trzeźwy Umysł, Bezpieczna Szkoła, organizację akcji charytatywnych Góra grosza, loteria fantowa, kiermasz świąteczny, przeprowadzanie pogadanek, rozmów indywidualnych (wychowawczych i dyscyplinujących), współpraca z PPP oraz przedstawicielami policji, przekazywanie wychowankom i ich rodzicom informacji o potencjalnych zagrożeniach (ulotki, gazetki ścienne, plakaty, prezentacje multimedialne,). Działania te dokumentowane są w dziennikach lekcyjnych, dokumentacji pedagoga, teczkach wychowawców, sprawozdaniu koordynatora ds. bezpieczeństwa, sprawozdaniach z pracy Samorządu Uczniowskiego. Z analizy dzienników lekcyjnych i planów wychowawczych klas 10

wynika, że na godzinach wychowawczych realizowane są założenia szkolnego programu profilaktyki i wychowawczego. Uczniowie biorą też udział w przestawieniach profilaktycznych wystawianych w szkole i poza szkołą: W szkole istnieje zestaw działań dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa. Wśród tych działań główne miejsce zajmują: wewnątrzszkolne akty prawne związane z bezpieczeństwem uczniów, regulujące zasady funkcjonowania wewnątrzszkolnego i stosowane działania wychowawcze i profilaktyczne. Podsumowanie wyników ewaluacji wewnętrznej Z przeprowadzonego w szkole badania wynika, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i zdecydowana większość uważa, że w placówce nie ma miejsc niebezpiecznych. Rodzice zgodnie twierdzą, że szkoła właściwie reaguje na wszelkie przejawy łamania norm społecznych. W placówce prowadzona jest cykliczna diagnoza zachowań oraz zagrożeń poprzez: ankiety, informacje przekazywane przez nauczycieli, innych pracowników szkoły, a także rodziców, obserwacje zachowań uczniów w czasie lekcji, przerw, zajęć pozalekcyjnych, imprez szkolnych, wyjazdów oraz analizę ocen z zachowania. Informacje uzyskane poprzez diagnozy, po weryfikacji, powodują podejmowanie konkretnych działań, zgodnie z przyjętymi w szkole procedurami. Większość ankietowanych rodziców uważa, że szkoła szybko reaguje na zachowania niewłaściwe. Wyniki ewaluacji wewnętrznej dotyczące obszaru związanego z poczuciem bezpieczeństwa w szkole dowodzą, iż zachowania świadczące o łamaniu regulaminu w szkole (obrażanie, wymuszanie, wyśmiewanie ) mają charakter incydentalny. W szkole podejmuje się szereg skutecznych działań wychowawczych mających na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań poprzez: tematykę lekcji wychowawczych, spotkania ze specjalistami, policją oraz artykuły tematyczne umieszczane na gazetce ściennej, szkolne konkursy o tematyce profilaktycznej, próbny alarm przeciwpożarowy, udział w spektaklach profilaktycznych. Wszelkie działania wychowawcze i profilaktyczne cały czas są modyfikowane, a szczególnie, jako efekt podsumowania rocznych działań pracy szkoły. Potrzeba modyfikacji wynika ze zmieniającej się rzeczywistości, pojawiających się nowych zagrożeń. W związku z tymi zmianami modyfikowane też są plany wychowawcze nauczycieli. 11

Wnioski z ewaluacji Mocne strony szkoły: 1. Szkoła dba o bezpieczeństwo uczniów. 2. W opinii większości uczniów, rodziców szkoła jest miejscem bezpiecznym. 3. Wychowawcy odpowiednio reagują na sytuacje trudne, wszelkie przejawy łamania norm społecznych są natychmiast analizowane. 4. W szkole prowadzona jest cykliczna diagnoza zachowań uczniów. 5. Uczniowie przestrzegają regulaminów, respektują normy społeczne i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 6. Dyrektor i nauczyciele cieszą się zaufaniem, odpowiedzialnie pełnią swoje role, właściwie ze sobą współpracują. 7. W szkole podejmuje się działania wychowawcze i profilaktyczne mające na celu zapobieganie wszelkim zagrożeniom. Słabe strony szkoły: 1. Uczniowie w niewielkim zakresie są informowani przez wychowawców oraz pozostałych nauczycieli o podejmowanych działaniach niwelujących zagrożenia bezpieczeństwa w szkole. 2. Uczniowie i rodzice przejawiają sporadycznie aktywność w działaniach na rzecz respektowania w szkole zasad i norm społecznych. Rekomendacje: 1. Podnieść poziom realizacji programu profilaktyki szkoły w zakresie problematyki uzależnień. 2. Przeprowadzić pogadanki na temat uzależnień od nikotyny i alkoholu. 3. Przeprowadzić pedagogizację rodziców w zakresie różnorodnych zagrożeń m.in. szkodliwości modnych w kręgach młodzieżowych napojów energetyzujących. 4. Należy wzmacniać obowiązujące w szkole normy społeczne w zakresie pomoc słabszym i wykorzystywania własnego potencjału intelektualnego w dążenie do zdobywania wiedzy. 5. Należy wzmóc działania wychowawcze, które przyczynią się do niwelowania i wyeliminowania nacisków psychicznych ze strony grupy rówieśniczej. Podpisy członków zespołu ewaluacyjnego: 12