K. Kasprzyk J. Szmigielska Wroclaw University of Economics Zarządzanie wartością w przedsiębiorstwie na przykładzie przedsiębiorstwa z branży produkującej pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy, z wyjątkiem motocykli. JEL Classification: A10 Słowa kluczowe: Zarządzanie wartością i ryzykiem przedsiębiorstwa. Streszczenie: Poniższy raport przedstawia sposób zarządzania wartością przedsiębiorstwa i informacje oraz argumenty przedstawiające ten wybór.
CZEŚĆ A ZARZĄDZANIE WARTOŚCIĄ Optymalna struktura kapitału. Założenia niezbędne przy wyznaczeniu optymalnej struktury kapitału: 1. β U =1,33 2. k d0 =13,8% i wraz ze wzrostem udziału długu w finansowaniu przedsięwzięcia koszt długu rośnie w tempie 1%. 3. k RF =3% 4. k M =9% Tabela 1 Optymalna struktura kapitału w d 0,11 0,21 0,31 0,41 0,51 0,61 0,71 0,81 0,91 1,01 1,01 β U 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 k d 13,80% 13,94% 14,08% 14,22% 14,36% 14,50% 14,65% 14,80% 14,94% 15,09% 15,24% k RF 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 3% k M 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% 9% T 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% 0,81% β L 2,329 2,32785 2,32636 2,32437 2,32157 2,31733 2,31017 2,29547 2,2481 3,1481 3,1481 k e 16,97% 16,97% 16,96% 16,95% 16,93% 16,90% 16,86% 16,77% 16,49% 21,89% 21,89% CC 16,61% 16,31% 16,03% 15,78% 15,56% 15,37% 15,21% 15,07% 14,97% 14,90% 15,05% Powyższa tabela przedstawia obliczenia mające na celu wyznaczenie optymalnej struktury kapitału. Cała analiza obejmowała wyznaczenie kosztu kapitału dla udziału kapitału obcego z przedziału od 0,11 do 10,11. Poniżej zaprezentowałyśmy fragment wykresu tej analizy, natomiast analiza wykresu CC pozwala w sposób przejrzysty spojrzeć na ten problem.
1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 61 66 71 76 81 86 91 96 101 Wykres 1 Zależność kosztu kapitału własnego, kosztu długu oraz kosztu kapitału od relacji D/E. 2000,00% 0,00% 2000,00% 4000,00% 6000,00% d/e kd ke cc 8000,00% 10000,00% 12000,00% Koszt kapitału jest wyższy, a więc taka sytuacja nie sprzyja powiększaniu wartości przedsiębiorstwa, bo kiedy koszt kapitału przedsiębiorstwa jest wysoki, to wartość przedsiębiorstwa jest niska. Określenie zakresu działalności Przedsiębiorstwo zamierza ustalić optymalny budżet inwestycyjny, który określi skalę działalności. Na potrzeby zadania przyjęto poniższe warunki: 1. Możliwe rynku docelowe produkcji PL: Polska, DE: Niemcy, CZ: Czechy, NL: Holandia, AT: Austria, UA: Ukraina, WŁ: Włochy 2. Prognoza przychodów ze sprzedaży: na każdy z regionów oddzielnie 39 600 tys. zł 3. Cykl operacyjny: Tabela 2 Cykl operacyjny PL DE CZ NL AT UA WŁ OKZap=InvP 62 54 42 57 39 71 55 OSN=DSO=ARP 52 59 43 60 54 49 54 4. Aktywa trwałe dla każdego działu: 91279407,28 5. Zobowiązania wobec dostawców:
Tabela 3 Zobowiązania wobec dostawców PL DE CZ HU AT UA RU OOSZwD=APP 30 32 36 38 29 31 37 6. Struktura kapitału: w d =0,11 w e =1,01 7. Koszty wydatkowe, tj. CE: Tabela 4 Koszty wydatkowe PL DE CZ HU AT UA RU CE(1..10) 33 660 000 40 200 000 31 550 000 29 800 000 42 300 000 34 340 0000 39 600 000 8. Koszty niewydatkowe NCE dla każdego działu 14 362 275,29 zł 9. Capex dla każdego działu 30% 10. Planowany okres inwestycji n=10 lat 11. CR 10b = 23 760 000, czyli 60% przychodów z okresu 1 10 12. Nie przewiduje zmian w kapitale pracującym netto, natomiast zakładamy stabilny poziom przychodów w kolejnych 10 latach. 13. Koszty kapitałów: β u = 1,33, k RF = 3%, k M = 9%, k d0 = 13,8% 14. Wraz ze wzrostem zadłużenia k d rośnie w tempie 1 punktu procentowy na kolejne 35 mln zadłużenia. 15. Wraz ze wzrostem kwoty kapitału własnego pozyskiwanego z nowych emisji, k e rośnie w tempie 5,5 p. procentowego na kolejne 66 mln zadłużenia. Tabela 5 Wolne przepływy pieniężne Polska Niemcy Czechy Holandia Austria Ukraina Włochy CR 39 600 000 39 600 000 39 600 000 39 600 000 39 600 000 39 600 000 39 600 000 OKZap=InvP 62 54 42 57 39 71 55 OSN=DSO=ARP 52 59 43 60 54 49 54 ŚrPi=BufG=CashB. 4 3 5 5 6 3 5,5 AkTrwa=FA 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 OOSZwD=APP 30 32 36 38 29 31 37 ZwD=AP=PB 3300000 3520000 3960000 4180000 3190000 3410000 4070000 CCC=CKG 84 81 49 79 64 89 72 NWC(0) 110088 110084 110054 110084 110070 110092 110077,5 KapitZaan=CapInv 91389495,28 91389491,28 91389461,28 91389491,28 91389477,28 91389499,28 91389484,78 TA=TL=Aktywa=Pas 104259407,3 104039407,3 101179407,3 104699407,3 102169407,3 104809407,3 103874407,3 w(d) 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 D/E 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 0,11 FCF(o) 91169319,28 91169323,28 91169353,28 91169323,28 91169337,28 91169315,28 91169329,78 NCE=Capex(1..10) 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 CE(1..10) 33 660 000 40200000 31550000 2800000 4300000 343400000 39600000 TAX rate = (T) 0,81 0,81 0,81 0,81 0,81 0,81 0,81 EBIT 85 339 407 91 879 407 83 229 407 54 479 407 55 979 407 395 079 407 91 279 407 FCF(1..10a) CR(10b) 23760000 23760000 23760000 23760000 23760000 23760000 23760000 NCE(10b) 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 91279407,28 FCF(10b) 81570407,9 81570403,9 81570373,9 81570403,9 81570389,9 81570411,9 81570397,4
Tabela 6 Wolne przepływy pieniężne w kolejnych latach w podziale na docelowe rynki FCF(o) FCF(1) FCF(2) FCF(3) FCF(4) FCF(5) FCF(6) FCF(7) FCF(8) FCF(9) FCF(10) PL DE CZ NL AT UA WŁ 91389495,28 91389491,28 91389461,28 91389491,28 91389477,28 91389499,28 91389484,78 65355920,51 64113316,51 65756786,51 71219316,51 70934302,51 6505324,514 64227310,01 Tabela 7 Projekty wewnętrzna stopa zwrotu IRR PL DE CZ NL AT UA WŁ 1,394966494 1,42200292 1,386463027 1,280120728 1,28526445 14,01456839 1,419479187 Tabela 8 Źródła kapitału obcego od 0 35 000 000 70 000 000 105 000 000 140 000 000 do 35 000 000 70 000 000 105 000 000 140 000 000 175 000 000 k d 13,8% 14,8% 15,8% 16,8% 17,8% Powyższa tabela informuje o sumie środków jakie można pozyskać po założonej stopie kosztu kapitału obcego z danego źródła. Przyjęto założenie, że k d rośnie w tempie o 1% na kolejne 35 mln zadłużenia.
Tabela 9 Pozyskiwany kapitał własny od 0 66 000 000 132 000 000 198 000 000 264 000 000 do 66 000 000 132 000 000 198 000 000 264 000 000 330 000 000 k e 16,97% 22,47% 27,97% 33,47% 38,97% Powyższa tabelka informuje o kwotach kapitału własnego jakie przedsiębiorstwo może pozyskać z nowych emisji po określonej stopie k e. Przyjęto założenie, że k e rośnie w tempie o 5,5% na każde dodatkowe 66 mln zadłużenia. Tabela 10 Krańcowy koszt kapitału Składnik zakres CC punkt przerwania kd ke od do BPd BPe 13,80% 16,97% 0 600000000 13,16% 34653465,35 600000000 13,80% 22,47% 600000000 1200000000 13,76% 34653465,35 1200000000 13,80% 27,97% 1200000000 1800000000 14,37% 34653465,35 1800000000 13,80% 33,47% 1800000000 2400000000 14,97% 34653465,35 2400000000 13,80% 38,97% 2400000000 3000000000 15,58% 34653465,35 3000000000
Bibliografia: Michalski, Grzegorz Marek, Paradoks Cyklu Operacyjnego (February 23, 2013). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2223245 Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk 2009. Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A ValueBased Liquidity Framework), oddk, Gdańsk 2008. Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041 Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity Management in Small and Medium Enterprises) (2013). Plynnosc Finansowa w Malych i Srednich Przedsiebiorstwach, PWN, 2013. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2214715 Michalski, Grzegorz Marek, Accounts Receivable Management in Nonprofit Organizations (Zarządzanie należnościami w organizacjach nonprofit), 2012, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości 2012(68(124)):8396. ICID: 1031935, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2193352 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2193352 MPB Dane dla lat 20092010, http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.92633 A. Damodaran, Ryzyko strategiczne, Koźmiński Warszawa 2009. B.Nita, Metody wyceny i kształtowania wartości przedsiębiorstwa, PWE Warszawa 2007. P.Szczepankowski, Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, WN PWN 2007. T.Jajuga, T.Słoński; Finanse spółek. Długoterminowe decyzje finansowe, Wyd. AE we Wrocławiu 1999. W. Pluta: Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. PWE 2003. S.Ross, R.Westerfield, B.Jordan, Finanse przedsiębiorstw, DW ABC, Kraków 1999. R.Bealey, S.Myers, Podstawy finansów przedsiębiorstw, WN PWN, Warszawa 1999. G.Michalski, Strategiczne zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, CeDeWu, Waszawa 2010, W.Pluta, G.Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CHBeck, Warszawa 2005. G.Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009,