Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwie na przykładzie polskich instytucji. A. Nieć. P. Dziedzic. J. Mrozińska. Wroclaw Universitiy of Economics

Transkrypt

1 Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwie na przykładzie polskich instytucji Financial managementin the enterpriseon the example of Polishinstitutions A. Nieć P. Dziedzic J. Mrozińska Wroclaw Universitiy of Economics JEL Classification: A10 Słowa kluczowe: Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwie, wewnętrzna stopa zwrotu IRR, średnioważony koszt kapitału WACC. Ekonomiczna wartość dodana EV Keywords: Financial managementin the enterprise, internal rate of return IRR, weighted average cost of capital WACC. Economic Value AddedEV Streszczenie: Poniższy raport przedstawia szacowanie wolnych przepływów pieniężnych, Szacowanie średnio ważonego kosztu kapitału WACC jak i wewnętrzna stopę zwrotu. Summary : This report presentsestimation offree cash flow, Estimating the weighted average capital costandinternal rate of return. Recenzent 1 A. Jańska e_finasowe_w_przedisebiorstwie_na_przyk_adzie_polskich_instytucji/ Recenzent 2 K. Krzemieniec e_na_przyk_adzie_polskich_instytucji_autorstwa_nie_a_dziedzic_p_mrozi_ska_j_/

2 Wstęp: Celem każdego przedsiębiorstwa jest dążenie do powiększania jego wartości poprzez rozwój, ustabilizowana pozycje na rynku, konkurencyjna.dzięki wskaźnikach które są przedstawione poniżej osoby decyzyjne mogą łatwiej podejmować decyzje finansowe w danym przedsiębiorstwie maja jasny obraz jakie jest zadłużenie i jaki jest koszt kapitałów pozyskanych od banków. Decyzje które są podejmowane nie są decyzjami krotko terminowymi tylko maja odzwierciedlenie dłuższym horyzoncie czasu. Błędne decyzje w kwestii zaradzania finansami przedsiębiorstwa mogą doprowadzić do długo trwałych problemów płynności danej instytucji. Przedsiębiorstwa przedstawione poniżej działają w branży sprzedaży hurtowej i detalicznej sprzedaży paliw Opis teoretyczny : Szacowanie wolnych przepływów pieniężnych FCF jest to metoda która jest najbardziej rozpowszechnionym sposobem wyceny przedsiębiorstw. Ta metoda ma na celu rozróżnieniu decyzji inwestycyjnych i finansowych. Metoda FCF jest zalecana do przedsiębiorstw które utrzymują stały poziom zadłużenia kapitałem obcym. FCF = (CR CE NCE) (1 T) + NCE - Δ NWC CAPEX FCF wolne przepływy pieniężne generowane przez przedsiębiorstwo w okresie t, CR Przychody ze sprzedaży, CE koszty wydatkowe, FC wydatki wynikające z kosztów stałych, VC wydatki wynikające z kosztów zmiennych w okresie t, NCE koszty bez wydatkowe pomniejszające podstawę opodatkowania (np. amortyzacja), T efektywna stopa opodatkowania,

3 Δ NWC przyrost zapotrzebowania na kapitał pracujący netto, CAPEX wydatki inwestycyjne na operacyjne środki trwałe. Kapitał pracujący netto jest cześć kapitałów stałych których przedsiębiorstwo finansuje kapitały obrotowe wyznacza się ze wzoru: ΔNWC= NAL+ZAP+ŚP-ZwD Ekonomiczna wartość dodana EVA Jest miarą wyników przedsiębiorstwa bazuje ona na osiągnięcia stopy zwrotu z zainwestowanego przed dane przedsiębiorstwo kapitału o wartość podwyższająca o koszt EVA = NOPAT WACC x (D +E) ΔV EVA Dane w mln CR CE NCE

4 EBIT NOPAT NCE OCF NWC CAPEX FCF WACC to wskaźnik który informuje nas o średnioważonym koszcie kapitału zaangażowanego w finansowanie inwestycji przez przedsiębiorstwo. WACC = We x Ke + Wp x Kp + Wd x Kd x (1-T) We - udział kapitałów własnych w strukturze kapitałowej, Wd- udział kapitałupochodzącego z długu, Ke - stopa kosztu kapitału własnego, Kd- stopa kosztukapitału pochodzącego z długu, Kp- koszt kapitału w emisji akcji uprzywilejowanych Tabela przedstawia średnioważony koszt kapitału trzech przedsiębiorstw dane są z roku Kapitał własny Kapitał obcy Udział kap. własnego 63% 72% 62% Udział kap. obcego 37% 28% 38%

5 K RF 3,25% 3,25% 3,25% ERP D 8,75% 8,75% 8,75% ERP E 2,75% 2,75% 2,75% β u 0,96 0,96 0,96 β l 0,42 6,27 1,42 K e 4,4% 4,97% 7,15% K d 6,9% 8,73% 15,6% WACC 4,83% 5,55% 9,23% Struktura kapitału Struktura kapitału ja kwestia ważna w przedsiębiorstwie w ponieważ pokazuje nam jakie są proporcje pomiędzy kapitałem własnym a kapitałem obcym. Utrzymywanie wyższego poziomu kapitału obcego od kapitału własnego może doprowadzić do braku płynności przedsiębiorstwa co w dłuższej perspektywie czasu nawet do bankructwa przedsiębiorstwa. Informacja o strukturę kapitału ważnym czynnikiem w podejmowania decyzji dla inwestorów a także kontrahentów którzy chcą współpracować z danym przedsiębiorstwem. Kapitał własny 63% 72% 62% Kapitał obcy 37% 28% 38% IRR Wewnętrzna stopa zwrotu (ang. internal rate of return IRR) jest kolejnym narzędziem najczęściej wykorzystywanym przy ocenie efektywności projektów inwestycyjnych. IRR jest stopą procentową, przy której wartość zaktualizowana netto wynosi zero, czyli wartość wydatków na realizację projektu jest równa wartości zaktualizowanych wpływów pieniężnych.

6 IRR wewnętrzna stopę zwrotu; PV poziom NPV obliczony przy i 1 ; NV poziom NPV obliczony przy i 2 ; i 1 stopa dyskontowa, przy którym NPV>0; i 2 stopa dyskontowa, przy którym NPV<0; Tabela przedstawia wewnętrzną stopę zwrotu IRR dla trzech firm w 2013r. i1 13% 19% 15% i2 14% 20% 16% PV 124,8 661,77 34,6 NV -146,9-2646,6 114,05 IRR 13,46% 19,21% 15,23% Możemy zauważyć, że inwestycja każdego z przedsiębiorstw jest opłacalna. Jednak najbardziej opłacalna jest inwestycja przedsiębiorstwa 2, ponieważ jego ogólna wartość jest najwyższa w porównaniu z pozostałymi przedsiębiorstwami. Okres konwersji zapasów Cykl konwersji zapasów to kres zamrożenia środków pieniężnych w zapasach. Informuje, ile dni średnio zapasy oczekują na klienta - np. w przypadku towarów będzie to średni okres od momentu zakupu towarów do momentu ich sprzedaży. Wrzd - Wskaźnik Sp- Sprzedaż Wz - Wartość zapasów

7 Tabela przedstawia okres konwersji zapasów w dniach dla 2013r. 48,1 37,9 72,2 Wartość wskaźnika kształtuje się na poziomie od 38 dni do 72 dni. Najlepszą sytuację posiada przedsiębiorstwo II, ponieważ jego wartość jest najniższa i świadczy to o tym, że następuje szybki obrót zapasami. Z kolei najwyższą wartość posiada przedsiębiorstwo III, które ma prawdopodobnie ma problem z rotacją zapasów. Okres cyklu należności Wskaźnik cyklu (spływu) należności informuje, jaki jest przeciętny okres spływu należności od kontrahentów przedsiębiorstwa. WRN=N/PS * 360 WRN - wskaźnik rotacji należności PS - przychody ze sprzedaży N - przeciętny stan należności Tabela przedstawia cykl należności w dniach dla 2013r. 24,7 45,8 20,1 Wartości wskaźnika dla wszystkich trzech firm kształtuje się na optymalnym poziomie. Im niższy poziom wskaźnika tym przedsiębiorstwo efektywniej ściąga należności. Najwyższą wartość wskaźnika posiada przedsiębiorstwo II, wynoszące 46 dni, a najniższe przedsiębiorstwo III. Przedsiębiorstwo II o 26 dni dłużej kredytuje swoich kontrahentów w porównaniu z przedsiębiorstwem III.

8 Cykl operacyjny Cykl operacyjny określa liczbę dni, potrzebnych na zamianę środków pieniężnych w zapasy, zapasy w należności i należności w środki pieniężne. W=Wrzd + WRN W - wskaźnik cyklu operacyjnego Wrzd - wskaźnik rotacji zapasów WRN wskaźnik rotacji należności Tabela przedstawia cykl operacyjny dla trzech firm w 2013r. 72,8 83,7 92,3 Wielkości dla trzech firm są dość zróżnicowane. Można zauważyć, że przedsiębiorstwo 1 osiągnęło najmniejszą wartość wynoszącą 73 dni. Świadczy to o tym, że przedsiębiorstwo jest efektywne. Z kolei najwyższą wartość ma przedsiębiorstwo 3. Cykl zobowiązań Wskaźnik rotacji zobowiązań pokazuje liczbę dni, jaka potrzebna jest przedsiębiorstwu do spłacenia swoich zobowiązań krótkoterminowych. Wcz wskaźnik cyklu zobowiązań Z zobowiązania krótkoterminowe P przychody ze sprzedaży Wcz = Z/P * 360

9 Tabela przedstawia cykl zobowiązań w dniach dla 2013r. 51,1 87,8 68,2 Wartość wskaźnika w przedsiębiorstwie 2 jest na najwyższym poziomie wynoszącym 88 dni. Najszybciej spłaca swoje zobowiązania przedsiębiorstwo 1 w 51 dni i tym samym najkrócej korzysta z nieoprocentowanego kredytu kupieckiego. W porównaniu z przedsiębiorstwem 3 szybciej spłaca swoje zobowiązania o 17dni. Cykl gotówki Wskaźnik cykl konwersji gotówki (cykl rotacji gotówki) to ilość dni pomiędzy zapłatą za zakupiony towar u dostawcy, a otrzymaniem zapłaty za ten towar po sprzedaży Klientowi. C KG = W RZ + W SN W SZ C KG cykl konwersji gotówki (w dniach) W RZ wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) W SN wskaźnik spłaty należności (w dniach) W SZ wskaźnik spłaty zobowiązań (w dniach) Tabela przedstawia cykl gotówki w dniach dla trzech firm w 2013r. 21,7-4,1 24,1 Im krótszy cykl operacyjny tym lepiej,ponieważ oznacza to że sklep efektywnie i sprawnie obraca gotówką. Można zauważyć, że przedsiębiorstwo 1 i przedsiębiorstwo 3 mają porównywalny cykl gotówkowy. Z kolei wartość dla przedsiębiorstwa 3 wyszła ujemna.

10 Oznacza to, że firma otrzymuje zapłatę za sprzedany towar wcześniej, niż płaci za ten towar swojemu dostawcy. Zakończenie Bardzo dobrym zorganizowaniem zarządzania finansami przedsiębiorstwa jest prawdziwa i rzetelna informacja na temat firmy i jej finansowego otoczenia. Dzięki przedstawionym i obliczonym wskaźnikom osoby decyzyjne mogą łatwiej podejmować decyzje w danym przedsiębiorstwie. Wskaźnik FCF pozwala rozróżnić decyzje inwestycyjne i finansowe. Średni ważony koszt kapitału WACC ukazuje koszt kapitału własnego i kosztu kapitału obcego wyrażony ich ważonym udziałem w kapitale zainwestowanym. Dzięki Irr obliczona została wewnętrzna stopa zwrotu dla serii przepływów gotówkowych. Tabele przedstawiają dane trzech przedsiębiorstw z roku Błędne decyzje w kwestii zaradzania finansami przedsiębiorstwa mogą doprowadzić do długo trwałych problemów płynności danej instytucji. Bibliografia: 1. Bury A. (2000) Zarządzanie kapitałem obrotowym. W: M. Wypych (red.) Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy. Łódź: Wyd. ABSOLWENT. 2. Czekaj J., Dresler Z. (2001) Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Podstawy teorii. Warszawa: Wyd. Wydawnictwo PWN. 3. Damodaran A. (2001) Finanse korporacyjne. Teoria i praktyka. Gliwice: Wyd. HELION. 4. Dudycz T. (2001) Finansowe narzędzia zarządzania wartością przedsiębiorstwa. Wrocław: AE. 5. Federowicz Z. (1993) Finanse przedsiębiorstwa. Warszawa: Wyd. POLTEX. 6. Gasza R. (1994) Finanse przedsiębiorstwa w przykładach i zadaniach. Poznań. Wyd. Wydawnictwo Akademia. 7. Gąsiorkiewicz L. (2011) Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw. Warszawa: Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. 8. Golawska-Witkowska G., Rzeczycka A., Zalewski H. (2006) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Bydgoszcz: Wyd. Oficyna Wydawnicza BRANTA.

11 9. Gorczyńska M., Wieczorek-Kosmala M., Znaniecka K. (2008) Finanse przedsiębiorstwa. Katowice: Wyd. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego. 10. Gos W. (2012) Kapitał oraz finansowanie działalności gospodarczej. Warszawa: Wyd. Difin. 11. Gryko J. (2008) Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Poznań: Wyd. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej. 12. Grzywacz J. (2012) Kapitał w przedsiębiorstwie i jego struktura. Warszawa: Wyd. Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej. 13. Iwin-Garzyńska J. (2011) Finanse przedsiębiorstwa: kategorie, wartości. Szczecin: Wyd. Economicus. 14. Jarocka E. (2009) Finanse przedsiębiorstw, systemu bankowego, budżetowego, ubezpieczeń. Warszawa: Wyd 15. Michalski G., Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk Michalski G., (2012), FINANCIAL LIQUIDITY MANAGEMENT IN RELATION TORISK SENSITIVITY: POLISH FIRMS CASE, Proceedings of the International Conference Quantitative Methods in Economics(Multiple Criteria Decision Making Xvi), Michalski G., Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurialfinancial strattegies), oddk, Gdańsk Michalski G., (2007), Portfolio Management Approach in Trade Credit Decision Making, Romanian Journal of Economic Forecasting, Vol. 3, pp , Available at SSRN: Michalski G., (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management approach in accounts receivable, Agricultural Economics ZemedelskaEkonomika 20. Michalski G., (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural Economics-ZemedelskaEkonomika 21. Michalski G., (2009), Inventory management optimization as part of operational risk management, Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research 22. Michalski G., (2011), Financial Analysis in the Enterprise: A Value-Based Liquidity Frame-work. Available at SSRN:

12 23. Michalski G., (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making, Romanian Journal of Economic Forecasting 24. Michalski G., (2008), Value-based inventory management, Romanian Journal of EconomicForecasting