I.Kiepura, Wroclaw University of Economics

Transkrypt

1 I.Kiepura, Wroclaw University of Economics Planowanie przychodów ze sprzedaży na podstawie przedsiębiorstwa z branży 42 - Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej. JEL Classification: G00, G30 Słowa kluczowe: planowanie finansowe, prognoza sprzedaży, analiza wskaźnikowa. Streszczenie: Raport przedstawia prognozę sprzedaży oraz bilans pro forma dla wybranego przedsiębiorstwa z branży budowlanej. W skład raportu wchodzi także opis teoretyczny zastosowanej metody jak i analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa.

2 1. Wstęp Przedmiotem niniejszej pracy jest zaplanowanie przyszłorocznych przychodów ze sprzedaży dla przedsiębiorstwa z branży 42, którego głównym obszarem działalności są roboty związane z budową dróg i autostrad (PKD 4211). 1 Główna cechą rynku na którym działa analizowane przedsiębiorstwo jest niestabilność. Przy stosunkowo długich cyklach produkcyjnych (nawet kilka lat od powstania koncepcji do oddania gotowego obiektu do użytkowania) zmieniają się warunki otoczenia: zmienia się popyt, zmieniają się ceny środków określających koszty robót budowlanych, pojawiają się trudne do przewidzenia bariery. 2 Poziom sprzedaży w branży budowlanej warunkuje także sezonowość prac budowlanych (okres zimowy nie sprzyja budowaniu dróg i autostrad). 2. Opis teoretyczny zastosowanej metody Na początku niniejszej pracy przedstawiono i przeanalizowano dane finansowe badanego przedsiębiorstwa z lat 2010 i 2011, a następnie obliczono i przedstawiono podstawowe wskaźniki analizy finansowej. W dalszej kolejności zaplanowano przyszłoroczną sprzedaż i sporządzono prognozowany bilans przedsiębiorstwa na rok Do skonstruowania sprawozdania finansowego pro forma zastosowano metodę zmian proporcjonalnych. Zakłada ona, że: 3 wszystkie składniki aktywów i niektóre pasywów zmieniają się wprost proporcjonalnie do zmian wartości sprzedaży (metoda procentowej sprzedaży), przy aktualnej wielkości sprzedaży wartości wszystkich składników bilansu są optymalne. Punktem wyjścia do sporządzenia sprawozdania finansowego pro forma są dane finansowe z roku bieżącego oraz z lat poprzednich, jak i prognozy sprzedaży obejmujące okres ok. 3 lat. 4 1 Klasyfikacja PKD, Gofin, (ostatni dostęp: ). 2 Z. Bolkowska, Inwestycje i budownictwo wobec kryzysu gospodarczego, Budownictwo, (ostatni dostęp: ). 3 W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa, 1999, s Ibidem.

3 3. Analiza sprawozdań finansowych badanego przedsiębiorstwa Na podstawie danych finansowych badanego przedsiębiorstwa sporządzono zestawienie zmian wielkości sprzedaży z lat i przedstawiono je w tabeli poniżej: Tabela 1 Zmiany w wielkości sprzedaży w latach Rok Sprzedaż Zmiana % (w zł) (wzrost/spadek) , ,53 56,73% ,90-11,89% ,49-12,63% Źródło: Monitor Polski B, , Sprawozdanie finansowe badanego przedsiębiorstwa za lata Biorąc pod uwagę zarówno zmiany wielkości rynku, jak i tendencje cenowe syntetyczny miernik koniunktury osiągnął w roku 2010 poziom znacząco ujemny (patrz Rysunek 1). Szczyt koniunktury miał miejsce w roku 2006, a w roku 2008 spadł już poniżej zera, pomimo dynamicznego wzrostu wartości rynku robót drogowych przyczyną tego spadku była pogarszająca się rentowność kontraktów. W kolejnym roku 2009 spadek był nieznaczny, gdyż spadek cen został zrekompensowany wzrostem rynku, ale w roku 2010, przy niewielkim już wzroście rynku, pogorszenie cen spowodowało spadek wskaźnika koniunktury do minus 20 punktów. 5 Rysunek 1 Koniunktura rynku robót drogowych w latach Źródło: A. Baranowska-Skimina, Budownictwo drogowe - kondycja i prognozy, egospodarka, (ostatni dostęp: ) 5 A. Baranowska-Skimina, Budownictwo drogowe - kondycja i prognozy, egospodarka, (ostatni dostęp: )

4 4. Prognoza sprzedaży Rok 2011 będzie szczytowym okresem dla branży drogowej pod względem wartości realizowanych robót i już od 2012 r. sektor notować będzie systematyczne, kilkunastoprocentowe spadki będące pochodną mniejszej liczby autostrad i dróg ekspresowych w fazie budowy (patrz Rysunek 2). Natomiast od 2015 r. produkcja budowlana z tytułu budownictwa drogowego może zacząć ponownie rosnąć, m.in. dzięki korzystnej dla Polski perspektywie unijnej na lata , a także zapowiadanej realizacji przynajmniej jednego dużego projektu autostradowego w formule PPP. 6 Rysunek 2 Całkowite nakłady na wszystkie drogi rzeczywiste oraz prognozowane wykonanie do 2015 r. Źródło: A. Baranowska-Skimina, Budownictwo drogowe - kondycja i prognozy, egospodarka, (ostatni dostęp: ) Z uwagi na trudną sytuację w branży i prognozy zakładające spadek w sektorze budownictwa drogowego, założono, że przychody w przedsiębiorstwie spadną o 14%. Prognozowane przepływy pieniężne na kolejny rok zostały przedstawione w Tabeli 2: 6 K. Urbańska, Budownictwo drogowe w Polsce , egospodarka, (ostatni dostęp: )

5 Tabela 2 Prognozowane przepływy pieniężne na kolejny rok 2011 Przyrost 2012 Przyrost CR zł -13% zł -14% -CE zł zł -NCE zł zł EBIT zł zł NOPAT zł zł +NCE zł zł - NWC zł zł -CAPEX zł zł FCF zł zł EBT zł zł ZN zł zł Źródło: Monitor Polski B, , Sprawozdanie finansowe badanego przedsiębiorstwa za lata Poniżej przedstawiono prognozowany bilans badanego przedsiębiorstwa (Tabela 4) zakładając, że przedsiębiorstwo będzie w przyszłości funkcjonować w podobnym zakresie jak obecnie. Tabela 3 zawiera informacje pomocnicze przydatne przy sporządzaniu prognozowanego bilansu. Tabela 3 Informacje pomocnicze 2010 Przyrost 2011 Przyrost 2012 NWC ,56 zł -12% ,15 zł -13% ,20 zł NWC 0 zł ,71 zł ,95 zł Źródło: Monitor Polski B, , Sprawozdanie finansowe badanego przedsiębiorstwa za lata Tabela 4 Prognozowany bilans dla badanego przedsiębiorstwa AKTYWA PASYWA ,00 zł AT ,50 zł ,10 zł E ,68 zł 0,00 zł ZAP 0,00 zł ,75 zł D ,62 zł ,62 zł NAL ,43 zł ,67 zł ŚP ,82 zł ,44 zł ZwD ,45 zł ,29 zł ,75 zł ,29 zł ,75 zł ,86 zł INT ,40 zł Źródło: Monitor Polski B, , Sprawozdanie finansowe badanego przedsiębiorstwa za lata

6 Prognozowany 14% spadek sprzedaży spowoduje także 14% spadek wartości wszystkich aktywów przedsiębiorstwa. Koszty wynikające z obsługi długu w prognozowanym roku ulegną zmniejszeniu, jednak nadal w przedsiębiorstwie kapitał obcy będzie miał dużo wyższy udział w finansowaniu przedsiębiorstwa niż kapitał własny. 4. Analiza wskaźnikowa W analizie wskaźnikowej, na podstawie raportów finansowych, tworzy się szereg wskaźników pomagających ocenić działalność przedsiębiorstwa. 7 Poniższa Tabela 5 przedstawia wybrane wskaźniki 8 charakteryzujące działalność badanego przedsiębiorstwa w ostatnich dwóch latach. Tabela 5 Wybrane wskaźniki finansowe Wskaźniki Rentowność sprzedaży 23,69 1,02 Rentowność kapitału 237,81 8,91 Rentowność aktywów 69,23 2,36 Wskaźnik ogólnego zadłużenia 0,70 0,73 Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego 2,41 2,78 Wskaźnik bieżącej płynności 0,90 1,05 Wskaźnik rotacji majątku 2,92 2,32 Źródło: Monitor Polski B, , Sprawozdanie finansowe badanego przedsiębiorstwa za lata W 2011 r. poziom wskaźników charakteryzujących rentowność badanego przedsiębiorstwa uległ drastycznemu spadkowi, co oznacza, że pogorszyła się kondycja finansowa przedsiębiorstwa. W roku poprzedzającym, zysk przypadający na każdą złotówkę ze sprzedaży był ponad 20-krotnie wyższy, podobnie jak i efektywność zarządzania kapitałem własnym. Wysokość wskaźników zadłużenia w 2010 i 2011 roku nie uległa znacznym zmianom (niewielki wzrost w 2011 r.). Wartość wskaźnika zadłużenia kapitału własnego mieści się 7 Analiza wskaźnikowa, Finansopedia, (ostatni dostęp: ) 8 Wskaźniki zamieszczone w Tabeli 5 zostały wyliczone na podstawie wzorów znajdujących się na stronie: Analiza wskaźnikowa, Finansopedia, (ostatni dostęp: )

7 w zalecanych granicach (od 1 do 3) 9, natomiast wartość wskaźnika ogólnego zadłużenia jest znacznie wyższa od wartości optymalnej 10, co może świadczyć o dużym ryzyku finansowym. W 2011 roku poprawiła się wartość wskaźnika płynności (w tym roku przedsiębiorstwo nie wykazało w bilansie żadnych zapasów), jednak dalej nie jest to wartość optymalna (od 1,2 do 2,0). Oznacza to, że badane przedsiębiorstwo ma kłopoty z utrzymaniem płynności finansowej, a także może mieć problemy z regulowaniem bieżących zobowiązań. 11 W 2011 r. wskaźnik rotacji majątku uległ spadkowi, co oznacza spadek sprawności zarządzania aktywami Podsumowanie Po przeanalizowaniu historycznych sprawozdań finansowych badanego przedsiębiorstwa oraz zapoznaniu się z koniunkturą panującą na rynku robót drogowych, sporządzono prognozowane przepływy pieniężne oraz bilans pro forma na rok 2012 (przy zastosowaniu metody procentu od sprzedaży). Założono, że prognozowane tempo wzrostu przychodów ze sprzedaży wyniesie -14%, co sprawi, że przychody przedsiębiorstwa spadną z zł w 2011 r. do zł w roku Przeprowadzona analiza wskaźnikowa wskazuje na problemy przedsiębiorstwa związane z kondycją finansową (m.in. z utrzymaniem płynności finansowej i regulacją bieżących zobowiązań) na co mogło mieć wpływ pogorszenie się sytuacji na rynku robót drogowych. 9 Analiza wskaźnikowa 2, ING Dom maklerski, 2.xml#tab_2, (ostatni dostęp: ) 10 wartość tego wskaźnika powinna oscylować w granicach od 0,57 do 0,67. Analiza zadłużenia przedsiębiorstwa - wskaźnik zadłużenia, Teoria Inwestowania, ia-przedsiebiorstwa-wskazn ik-zadlu zenia, (ostatni dostęp: ) 11 Wskaźnik bieżącej płynności, Finansopedia, (ostatni dostęp: ) 12 Wskaźnik rotacji majątku, Finansopedia, (ostatni dostęp: )

8 Spis tabel Tabela 1 Zmiany w wielkości sprzedaży w latach Tabela 2 Prognozowane przepływy pieniężne na kolejny rok Tabela 3 Informacje pomocnicze Tabela 4 Prognozowany bilans dla badanego przedsiębiorstwa Tabela 5 Wybrane wskaźniki finansowe Spis rysunków Rysunek 1 Koniunktura rynku robót drogowych w latach Rysunek 2 Całkowite nakłady na wszystkie drogi rzeczywiste oraz prognozowane wykonanie do 2015r. Bibliografia 1. G. Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa, W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa, G. Michalski, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych, ODiDK, Gdańsk G. Michalski, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, wyd. C.H. Beck, Warszawa, M. Sierpińska, T. Jachna, Ocena Przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa, W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzenie kapitałem. Jak zachować płynność finansową, C.H. Beck Sp. z o.o., Warszawa, G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw, ODiDK, Gdańsk, R. Kowalak, Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa, ODiDK, Gdańsk, 2003

9 9. G. Michalski (2008), Decreasing operating risk in accounts receivable mangement: influence of the factoring on the Enterprise value, [in] Culik, M., Managing and Modelling of Financial Risk, G. Michalski (2010), Planning optimal from the Enterprise value creation perspective. Levels of operating cash investment, Romanian Journal of Economic Forecasting, vol: 13 iss: 1 pp G. Michalski, (2012), Financial liquidity management in relation to risk sensitivity: Polish enterprises case, Quantitative Methods in Economics, Vydavatelstvo EKONOM, Bratislava, G. Michalski, Value-Based Inventory Management, Value-Based Inventory Management, Journal of Economic Forecasting, 9/1, 82-90, Available at SSRN: or Klasyfikacja PKD, Gofin, (ostatni dostęp: ). 14. Z. Bolkowska, Inwestycje i budownictwo wobec kryzysu gospodarczego, Budownictwo, (ostatni dostęp: ). 15. A. Baranowska-Skimina, Budownictwo drogowe - kondycja i prognozy, egospodarka, K. Urbańska, Budownictwo drogowe w Polsce , egospodarka, Analiza wskaźnikowa, Finansopedia, Analiza wskaźnikowa 2, ING Dom maklerski, Analiza zadłużenia przedsiębiorstwa - wskaźnik zadłużenia, Teoria Inwestowania, Monitor Polski B, Sprawozdanie finansowe Spółki za rok 2010 i michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt

10 strona internetowa badanego przedsiębiorstwa