PLANOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTWA Z BRANŻY MAGAZYNOWANIE I DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA WPOMAGAJĄCA TRANSPORT

Transkrypt

1 R. Zagórowicz Wroclaw University of Economics PLANOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTWA Z BRANŻY MAGAZYNOWANIE I DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA WPOMAGAJĄCA TRANSPORT JEL Classification: A10 Słowa kluczowe: prognoza przychodów ze sprzedaży, planowanie finansowe, prognoza sprawozdań finansowych Streszczenie: Raport przedstawia prognozę przyszłorocznej sprzedaży w przedsiębiorstwie działającym w branży magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport, poprzez ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, planowanie przychodów ze sprzedaży i prognozę sprawozdań finansowych na kolejny rok. 1

2 Spis treści: 1. Wstęp...s.3 2. Opis teoretyczny metody.. s.3 3. Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych pochodzących z bazy Monitor Polski B.s.4 4. Zakończenie - podsumowanie.. s.6 5. Spis tabel..s.7 6. Bibliografia..s.8 2

3 1.Wstęp Aby zarządzać firmą powinniśmy posiadać wiedzę z zarządzania, mikroekonomii oraz rachunkowości. Nauki matematyczne takie jak teoria podejmowania decyzji, matematyka finansowa, statystyka i ekonometria, także odgrywają istotną rolę. Korzystanie z dorobku wielu dyscyplin jest spowodowane tym, że podejmowane w firmie decyzje maja aspekt finansowy. Każda decyzja ze sfery produkcji, marketingu czy odnosząca się do rozwoju, ma finansowy wymiar, a ponadto skutki decyzji podejmowanych w danej chwili będą ujawniać się przez pewien okres, niekiedy nawet kilkudziesięcioletni. 1 W pracy tej przeanalizuję najważniejsze czynniki mające wpływ na przedsiębiorstwo oraz skorzystam ze sprawozdań finansowych, głównie bilansu i rachunku zysków i strat, co pozwoli na zaplanowanie przyszłych wyników finansowych firmy. Wykorzystam do tego model stabilnego rozwoju oraz jedną z prostych, często stosowanych metod planistycznych, a mianowicie metoda zmian proporcjonalnych do zmian sprzedaży. 2. Opis teoretyczny metody Model stabilnego rozwoju nazywana też metoda stabilnego wzrostu lub modelem wzrostu podtrzymanego jest bardzo prosta. Jednym z podstawowych warunków jest przyjęcie, że przedsiębiorstwo jest zarządzane w sposób poprawny i dlatego funkcjonuje prawidłowo pod względem finansowym. Przyjmuje się zatem, że przedsiębiorstwo pozyskuje kapitały obce i własne po minimalnym koszcie, w pełni wykorzystuje swoje zdolności produkcyjne i na optymalnym poziomie kształtuje się jego płynność finansowa. W przyszłości warunki funkcjonowania firmy nie ulegną zmianie. Zakłada się także, że przyszły przyrost majątku będzie finansowany przez kapitały własne, pochodzące z zysku zatrzymanego. Wskaźniki w tej metodzie są i będą stabilne, a wartości tych wielkości będą przyrastać proporcjonalnie. Do wskaźników tych należą: wskaźnik rotacji aktywów, wskaźnik zysku zatrzymanego, wskaźnik marży zysku netto, wskaźnik zadłużenia. 2 Metoda zmian procentowych lub proporcjonalnych polega na przyjęciu zasady bezpośrednich powiązań sprzedaży z większością składników sprawozdań finansowych, zmieniają się one tak samo jak sprzedaż. Jeśli sprzedaż zwiększy się o pewną wartość, to o tyle samo wzrosną niektóre ze składników bilansu oraz rachunku zysków i strat. W metodzie tej chodzi o skonstruowanie podstawowych sprawozdań finansowych. Przyjmuje się dwa podstawowe założenia. Pierwsze dotyczy powiązania między niektórymi składnikami aktywów i pasywów a sprzedażą. Składniki te zwiększają, bądź zmniejszają swoją wartość o taki sam procent, o jaki zmienia się sprzedaż. Drugie założenie dotyczy optymalnej wartości wszystkich składników bilansu. 1 Wiesław Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1999, s Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa2005, s.141 3

4 Po przeprowadzeniu założeń przechodzi się do budowania sprawozdań finansowych pro forma, do których punktem wyjścia są aktualne sprawozdania oraz prognoza sprzedaży Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych pochodzących z bazy Monitor Polski B Przedsiębiorstwo z branży 52 specjalizuje się w przewozach plandekowych oraz posiada wiele Stacji Obsługi Pojazdów, które oferują szeroki wachlarz usług i wyspecjalizowaną kadrę. W okresie objętym sprawozdaniem finansowym, podstawowe przychody osiągnięte z tytułu prowadzonej działalności w zakresie: transport lądowy i spedycja, najem środków transportowych i pomieszczeń, usługi warsztatowe i serwisu ogumienia, usługi prowadzone przez stację kontroli pojazdów, sprzedaż detaliczna paliw. W tabela 1.1 przedstawione są wartości podstawowych składników sprawozdania finansowego. Tabela 1.1 Dane ze sprawozdania finansowego za rok 2011 firmy X w zł Dane ze sprawozdania finansowego za rok 2011 firmy X w zł przychody ze sprzedaży ,45 zysk netto ,62 zysk zatrzymany ,62 aktywa razem ,02 kapitały własne ,89 kapitały obce ,05 Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Monitor Polski B Korzystając z danych z tabeli 1.1 wskaźniki przedsiębiorstwa z branży 52 przedstawiono w tabeli 1.2 Tabela 1.2 Wskaźniki modelu stabilnego rozwoju przychody ze sprzedaży aktywa = wskaźnik rotacji aktywów 1,61896 zysk zatrzymany zysk netto = wskaźnik zysku zatrzymanego 1,00000 zysk netto przychody ze sprzedaży = wskaźnik marży zysku netto 0,05670 kapitały obce kapitały własne = wskażnik zadłużenia 1,37089 Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa2005, s Wiesław Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1999, s

5 Na podstawie danych z tabeli 1.2 obliczam względny przyrost sprzedaży na wzorze przyjmując, że w przyszłym roku wartości składników będą takie same. 4 Wzór 1.1 Względny przyrost sprzedaży 1 1,61896*1*0,05670*(1 1,37089) 1,61896*1*0,05670*(1 1,37089) Żródło: Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa2005, s ,82% Jeśli firma będzie funkcjonowała w niezmienionych warunkach i do sfinansowania przyrostu majątku wykorzysta tylko zysk zatrzymany, to sprzedaż wzrośnie 0 27,82% i będzie wynosiła w przyszłym roku ,88 zł, a zysk netto ,03 zł 5 Aby sporządzić sprawozdanie pro forma, musimy zastosować metodę procentu od sprzedaży. Więc jeśli prognoza przychodów ze sprzedaży została poprawnie wykonana, można prognozować kolejne składniki bilansu i rachunku zysków i strat, jako określony procent tych przychodów. 6 Przedsiębiorstwo z branży 52 z powodu bardzo dużej konkurencji na rynku oraz pogłębiającego się kryzysu gospodarczego, przyjęło bardzo ostrożną prognozę przyrostu na kolejny rok, a mianowicie 15%, mimo iż względny przyrost sprzedaży wyniósł 27,82%. Możemy więc wyliczyć przychody ze sprzedaży na kolejny rok. Wyniosą one ,72 7 W tabeli 1.3 zaprezentowane dane z rachunku wyników. Tabela 1.3. Prognostyczne sprawozdanie na rok 2012 RZiS Przychody ze sprzedaży , ,72 - koszty zmienne , ,26 - koszty stałe , ,88 EBIT , ,58 - odsetki , ,37 EBT , ,21 - podatek dochodowy , ,92 ZYSK NETTO , ,29 rok 2011 rok 2012 Źródło: Opracowanie na podstawie danych z Monitor Polski B Tabela 1.3. przedstawia przychody ze sprzedaży, koszty zmienne i stałe, ale to koszty zmienne rosną proporcjonalnie do przyrostu sprzedaży, a zatem i do przyrostu aktywów, natomiast koszty stałe nie ulegają zmianie. Po ich oszacowaniu przechodzi się do obliczenia EBIT. Jest to zysk przed zapłaceniem odsetek i 4 Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa2005, s Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa2005, s M. Sierpińska, T. Jachna, Metody podejmowania decyzji finansowych, PWN, Warszawa 2007, s L.Widziak Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstwa z branży magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport s.4 5

6 podatku dochodowego 19%. Po odjęciu odsetek od EBIT otrzymuje się EBT, od którego przedsiębiorstwo zapłaci podatek i otrzyma zysk netto. Zysk netto wynosić będzie więc ,29 zl. 8 Wszystkie dane z tabeli 1.3 mają swoje odbicie w planowanym bilansie na 2012 r. przedstawionym w tabeli 1.4 Tabela 1.4 Prognostyczny bilans na rok 2012 Bilans AKTYWA , ,71 Aktywa trwałe , ,38 Aktywa obrotowe , ,33 zapasy , ,00 należności krótkoterminowe , ,04 inwestycje krótkoterminowe , ,87 krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe , ,42 rok 2011 rok 2012 PASYWA , ,71 Kapitał własny , ,18 Kapitały obce , ,19 Rezerwy na zobowiązania , ,81 Zobowiązania długoterminowe , ,80 Zobowiązania krótkoterminowe , ,58 Rozliczenie międzyokresowe ,08 Zapotrzebowanie na fundusze z zewnątrz 9 125,34 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Monitor Polski B Z przedstawionych w tabeli 1.4 danych wynika, że firma zaplanowała wzrost o 15% składników bilansu na kolejny rok. Wartość aktywów zasobów przedsiębiorstwa i pasywów źródła ich finansowania - wyniesie ,02*(1+15%)= ,71, jednostka będzie musiała pozyskać środki zaciągając zobowiązanie krótkoterminowe na kwotę 9 125,34 zł 4. Zakończenie podsumowanie Aby firma sprawnie funkcjonowała należy badać dynamikę poszczególnych składników sprawozdania finansowego. Przedsiębiorstwo musi być elastyczne i zmieniać się wraz ze zmianami występującymi na rynku, aby konkurencja nie była dla niego zagrożeniem. Tworzenie planów jest bardzo ważne i niezbędne do prawidłowych i skutecznych poodejmowań decyzji, które pozwolą na znalezienie i osiągnięcie wybranych celów. 8 Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa 2005, s.134 6

7 5. Spis tabel Tabela 1.1. Dane ze sprawozdania finansowego za rok 2011 firmy X w zł s.4 Tabela 1.2. Wskaźniki modelu stabilnego rozwoju... s.4 Tabela 1.3. Prognostyczne sprawozdanie na rok 2012 s.5 Tabela 1.4. Prognostyczny bilans na rok 2012.s.6 7

8 6. Bibliografia 1. Michalski G., Finansowe strategie przedsiębiorstwa: podstawy teorii i przykłady, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji, 2004, 2. Michalski G., Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych ODDK, Gdańsk 2008, 3. Michalski G., Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa 2013, 4. Michalski G., Strategie finansowe przedsiębiorstw, ODDK, Gdańsk 2009, 5. Michalski G., Prędkiewicz K., Tajniki finansowego sukcesu dla mikrofirm. Od uruchomienia do stabilnego wzrostu, DH BECK, 2007, 6. Pluta W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1999, 7. Pluta W., Michalski G., Krótkoterminowe zarządzanie płynnością, C.H. Beck, Warszawa 2005, 8. Pluta W.,Definicja i znaczenie krótkoterminowej płynności finansowej, Zarządzanie finansami firm Teoria i praktyka, AE, Wrocław 2004, 9. Pluta W., Zarządzanie wartością w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo PWE, Warszawa 2009, 10. Bera A., red. nauk. Bielawska A, Nowoczesne zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2009, 11. Dresler Z., Czekaj J., Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, 12. Dudycz T., Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Indygo zahir media, Wrocław 2011, 13. Gołębiowski G., Tłaczała A., Analiza finansowa w teorii i w praktyce, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2009, 14. Gryko J.M., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2008, 15. Jog V., Suszyński C., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo CIM, 2001, 16. Juja T., Analiza finansowa i opodatkowanie przedsiębiorstw : studium przypadków, Wydawnictwo Forum Naukowe Passat - Paweł Pietrzyk, Poznań 2007, 17. Kaczmarek T., Zarządzanie płynnością finansów małych i średnich przedsiębiorstw - ujęcie praktyczne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2007, 18. Kopiński A., Finanse przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2010, 8

9 19. Komorowski J., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, ODDK, 2001, 20. Kowalczyk J., Kusak A., Decyzje finansowe firmy : metody analizy, C.H.Beck, 2006, Krzemińska D., Finanse małych i średnich przedsiębiorstw, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, 2007, 21. Kusak A., Płynność finansowa : analiza i sterowanie, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW, Warszawa 2006, 22. Panfil M., Zarządzanie należnościami w małym i średnim przedsiębiorstwie, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 2004, 23. Siudak M., Zarządzanie kapitałem przedsiębiorstwa, Politechnika Warszawska, Warszawa 2001, 24. Smolarek M., Planowanie strategiczne w małej firmie, Wydawnictwo HUMIANITAS, Sosnowiec 2008, 25. Śpiewak T., Zarządzanie środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie : teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008, 26. Tyrańska M., Zarządzanie zapasami produkcyjnymi: planowanie potrzeb materiałowych, Wydawnictwo AE, Kraków 1999, 27. Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa z branży 52 za rok 2010 i 2011 z Monitor Polski B, 28. Strona internetowa analizowanego przedsiębiorstwa z branży nr 52, 29. Sierpińska M., Jachna T., Metody podejmowania decyzji finansowych, PWN, Warszawa 2007, s. 573; 30. Wiesław Pluta, Grzegorz Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa L.Widziak Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstwa z branży magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport 9