(1) Nazwa przedmiotu Dydaktyka medyczna (2) Nazwa jednostki prowadzącej Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego przedmiot Katedra: Położnictwa (3) Kod przedmiotu - (4) Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Położnictwo Studia II stopnia Stacjonarne (5) Rodzaj przedmiotu Nauki społeczne (6) Rok i semestr studiów I rok: II sem., II rok: III i IV sem. (7) Imię i nazwisko koordynatora Dr n. med. Barbara Zych przedmiotu (8) Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu Dr n. med. Barbara Zych (wykłady, ćwiczenia), dr n. med. Edyta Barnaś, dr n. med. Elżbieta Kraśnianin, dr n o zdr. Dominika Pasierb, mgr Anna Kremska, mgr Bernadeta Kołodziej, mgr Romana Wróbel (praktyka zawodowa), (9) Cele zajęć z przedmiotu Celem zajęć jest: 1. Przygotowanie studenta do interpretowania i rozumienia wiedzy dotyczącej: - samodzielnego kształcenia zawodowego położnych na poziomie licencjackim - samodzielnego określania celów kształcenia 2. Przygotowanie studenta w zakresie umiejętności do: - samodzielnego określania celów kształcenia zawodowego położnych - samodzielnego planowania procesu dydaktyczno-wychowawczego - samodzielnego realizowania procesu dydaktycznego (zajęcia teoretyczne, zajęcia w samodzielnej pracowni umiejętności położniczych, zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe) w kształceniu położnych 3. Kształtowanie postawy studenta do: - aktywnego pogłębiania wiedzy z zakresu dydaktyki medycznej w położnictwie - przekonania o znaczeniu wiedzy z dydaktyki medycznej w położnictwie w praktyce zawodowej magistra położnictwa (10) Wymagania wstępne Student posiada wiedzę z zakresu programu kształcenia na studiach I stopnia, kierunek Położnictwo z przedmiotu Pedagogika. (11) Efekty kształcenia Wiedza: Student: A_W34 charakteryzuje warunki organizowania i planowania działalności dydaktycznej. A_W35 omawia cele i zadania dydaktyki ogólnej oraz kształcenia medycznego. A_W36 wyjaśnia genezę, rozwój i cechy nowoczesnego modelu nauczania-uczenia się. A_W37 wymienia cele kształcenia zawodowego (klasyfikacja, taksonomia i operacjonalizacja celów kształcenia zawodowego). A_W38 objaśnia znaczenie treści kształcenia oraz zna teorie ich doboru A_W39 wyjaśnia klasyfikację i zastosowanie metod nauczania w kształceniu medycznym.
A_W40 wymienia zasady pomiaru dydaktycznego, kontroli i oceny w procesie dydaktycznym. A_W41 określa istotę, cele i uwarunkowania kształcenia ustawicznego Umiejętności: Student: A_U29 dobiera, ocenia i wdraża formy i metody nauczania w procesie dydaktycznym A_U30 planuje proces dydaktyczno-wychowawczy, zgodnie z określonymi w tym zakresie zasadami, obowiązującą dokumentacją programową oraz przeprowadzoną diagnozą podmiotu interakcji dydaktycznej i warunków działania. A_U31 dostosowuje treści kształcenia medycznego do wymagań programowych, ukierunkowując to kształcenie na rozwój kompetencji. A_U32 Realizuje zadania dydaktyczne z wykorzystaniem nowoczesnych strategii kształcenia, w zależności od przewidzianych form kształcenia i z zastosowaniem zróżnicowanych metod nauczania Kompetencje społeczne: Student: B_K01 przejawia odpowiedzialność za udział w podejmowaniu decyzji zawodowych B_K03 rozwiązuje dylematy etyczne w organizacji pracy własnej i zespołu B_K06 przestrzega zasad etyki zawodowej w relacji z pacjentem, zespołem terapeutycznym i w pracy badawczej B_K07 dba o wizerunek własnego zawodu B_K08 wykorzystuje zdobytą wiedzę w praktyce zawodowej (12) Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Wykłady - 45 godz. (I rok, II semestr 15 godz.; II rok, III semestr 30 godz.) Ćwiczenia 15 godz.(i rok, II semestr 5 godz., II rok, III semestr 10 godz.) Praktyka zawodowa 40 godzin (II rok, IV semestr) (13) Treści programowe
Lp. Treści merytoryczne wykładów (I rok, semestr II): Czas 1 Istota kształcenia zawodowego położnych w Polsce. 3 2 Kształcenie ogólne a zawodowe. 3 3 Taksonomie celów kształcenia. Koncepcje celów kształcenia. 3 4 Metody nauczania teoretycznego. 2 5 Metody nauczania działań praktycznych i ich wykorzystanie w położnictwie. 2 6 Plan pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela. Struktura i typy lekcji. 2 Struktura konspektu. Razem 15 Lp. Treści merytoryczne wykładów (II rok, semestr III): Czas 7 Metody nauczania teoretycznego - przypomnienie. 1 8 Cele i zasady stosowania środków dydaktycznych w kształceniu zawodowym 2 położnych. 9 Rola i znaczenie nauczania problemowego w edukacji położnych. 2 10 Metody aktywizujące w nauczaniu położnych. Metody stosowane w edukacji 2 zdrowotnej osób zdrowych i chorych. 11 Przygotowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą inscenizacji. 2 12 Przygotowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą przypadków. 2 13 Przygotowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą sytuacyjną. 1 14 Projektowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą dyskusji. 2 15 Projektowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą pojedynczego zdarzenia. 2 16 Projektowanie zajęć z dydaktyki medycznej metodą burzy mózgów. 2 17 Metody kontroli i oceny. Projektowanie zajęć kontrolno-oceniających. 3 18 Projektowanie dydaktyczne tworzenie programu nauczania w kształceniu 2 zawodowym. Modułowe programy nauczania. 19 Ewaluacja i pomiar procesu kształcenia. Ewaluacja i pomiar w edukacji 2 zdrowotnej. 20 Zasady stosowania testów osiągnięć szkolnych. Przygotowanie testu 3 sprawdzającego wiedzę. 21 Kryteria akredytacji na szczeblu narodowym i międzynarodowym dla kształcenia 2 zawodowego ECTS. Razem 30 Lp. Treści merytoryczne ćwiczeń (I rok, semestr II): Czas 1. Projektowanie konspektu do zajęć z uwzględnieniem założeń dydaktycznowychowawczych. 2,5 Projektowanie konspektu do zajęć teoretycznych lub kształtujących umiejętności praktyczne w pracowni ćwiczeniowej. 2. Projektowanie konspektu zajęć praktycznych planowanych. 2,5 Razem 5 Lp. Treści merytoryczne ćwiczeń (II rok, semestr III): Czas 3. Hospitacja zajęć cele, zadania, zasady przygotowania i przeprowadzania. Projekt 3 konspektu hospitacji zajęć 4. Projektowanie metod kontroli i oceny osiągnięć szkolnych. Zajęć kontrolnooceniających. 3 5. Samodzielne prowadzenie przez studenta zajęć teoretycznych/ ćwiczeniowych na 4 kierunku położnictwo wybraną metodą. Razem 10 Lp. Zadania do realizacji w ramach praktyki dydaktycznej (II rok, semestr IV): Czas 1. Hospitowanie wybranych zajęć z przedmiotów teoretycznych 2
2. Analiza pohospitacyjna zajęć teoretycznych 1 3. Przygotowanie merytoryczne, metodyczne i organizacyjne studenta do 4 realizacji zajęć teoretycznych 4. Samodzielne przeprowadzenie przez studenta wybranych zajęć teoretycznych 2 5. Przygotowanie merytoryczne, metodyczne i organizacyjne studenta do 6 realizacji lekcji ćwiczeniowej w pracowni umiejętności 6. Samodzielne przeprowadzenie przez studenta lekcji ćwiczeniowej w pracowni 4 umiejętności położniczych 7. Hospitowanie lekcji ćwiczeniowej w pracowni umiejętności 2 8. Analiza pohospitacyjna lekcji ćwiczeniowej 1 9. Samodzielne przeprowadzenie zajęć praktycznych lub praktyki zawodowej 8 w wybranej placówce kształcenia praktycznego 10. Przygotowanie studenta do realizacji zajęć w placówce kształcenia 10 praktycznego Razem 40 (14) Metody dydaktyczne 1.Wykład 2. Ćwiczenia: praca indywidualna, ćwiczenia indywidualne i w grupach z instruktażem, dyskusja dydaktyczna, próba pracy. 3. Praktyka zawodowa: Próba pracy samodzielne zrealizowanie zadań do wykonania w ramach praktyki dydaktycznej (zawarte w pkt 13 Sylabusa Treści programowe) (15) Sposób(y) i forma(y) zaliczenia 1. Wykład (zaliczenie z oceną): student generuje/ rozpoznaje odpowiedź: krótkie strukturyzowane pytania, test jedno-, wielokrotnego wyboru, test wielokrotnej odpowiedzi, test dopasowania, test T/N, test uzupełniania odpowiedzi 2. Ćwiczenia (zaliczenie z oceną): realizacja zleconego zadania, projekt, prezentacja, próba pracy, portfolio. 3. Praktyka zawodowa (zaliczenie z oceną): Próba pracy samodzielne zrealizowanie zadań do wykonania w ramach praktyki dydaktycznej Numer efektu kształcenia A_W34 W 1-2, ĆW 3 Forma zajęć dydaktycznych - odniesienie do treści kształcenia Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia portfolio Metody i narzędzia dydaktyczne Wykład próba pracy. A_W35 W 2 Test Wykład A_W36 W 1-3, ĆW 3-4 portfolio Wykład
próba pracy. A_W37 W 1-3, Test Wykład A_W38 W 6 ĆW 4 portfolio Wykład próba pracy. A_W39 W 4-5, 7-16 Test Wykład A_W40 W 17, 19-21 ĆW 4 portfolio Wykład próba pracy. A_W41 W 18, 21, Test. Wykład A_U29 Ćw 1-5, PZ 1,2,7,8 A_U30 ĆW 1-5 PZ 1,3,5,10 A_U31 ĆW 1, 2, 5 A_U32 ĆW 5 B_K01 ĆW 1-5
B_K03 ĆW 5 B_K07 ĆW 5 B_K08 ĆW 5 (16) Metody i kryteria oceny Wykłady (I rok: II semestr; II rok: III semestr), Ćwiczenia (I rok: II semestr; II rok: III semestr),, Praktyka zawodowa (II rok: IV semestr): 1. aktywne uczestnictwo podczas wykładów i ćwiczeń 2. zaliczenia pisemne cząstkowe z wykładów i ćwiczeń, 3. pisemne cząstkowe zaliczenie ćwiczeń, przygotowanie i rzeczywiste przeprowadzenie przez studenta zajęć w oparciu o nowoczesne strategie kształcenia z zastosowaniem zróżnicowanych metod nauczania - przygotowanie konspektu do zajęć teoretycznych lub praktycznych planowanych wybraną przez studenta metodą ( próba pracy ) Zakres ocen: 2,0 5,0 Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych: obserwacja przez opiekuna/ nauczyciela prowadzącego pracy studenta na ćwiczeniach, bieżąca informacja zwrotna, ocena aktywności studenta w czasie zajęć, obserwacja pracy na ćwiczeniach, ocena przygotowania do zajęć, dyskusja w czasie ćwiczeń, ocena wyciągniętych wniosków z eksperymentów, (w tym port folio zaliczenie poszczególnych czynności) Ocena wiedzy: Wykład pozytywna ocena z egzaminu testowego, jednokrotnego wyboru tj. uzyskanie przez studenta, co najmniej 60% pozytywnych odpowiedzi z testu pisemnego. Punktacja: za każdą poprawną odpowiedź student otrzymuje 1 pkt (maksymalnie 30 pkt, minimalnie 18 pkt), liczba pytań egzaminacyjnych wymaganych w celu uzyskania zaliczenia/ zdania egzaminu powinna wynosić przynajmniej 60% poprawnych odpowiedzi na zadane pytania egzaminacyjne
Ocena umiejętności Ocena umiejętności odbywa się w oparciu o pięć kryteriów: - zasady - sprawność/ skuteczność - samodzielność - komunikowanie się z grupą - postawa wg opracowanej własnej metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia w zakresie zdobywanych umiejętności praktycznych (Tabela 1). Za każde kryterium student może otrzymać od 0 do 2 pkt. Punktacja / oceny: 10 pkt. - bardzo dobra; 9 pkt. plus dobra 8 pkt. dobra 7 pkt.- plus dostateczna 6 pkt. dostateczna 5 pkt niedostateczna Przedmiot Dydaktyka medyczna kończy się egzaminem pisemnym (II rok, semestr IV). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu końcowego z przedmiotu jest uzyskanie pozytywnego zaliczenia z: - wykładów, ćwiczeń i praktyki zawodowej Egzamin będzie polegał na rozpoznawaniu przez studenta odpowiedzi: krótkich strukturyzowanych pytań, testu jednokrotnego wyboru w zakresie efektów kształcenia: A.W 34-41; A.U 29-32. W przypadku, jeżeli student nie otrzyma pozytywnego zaliczenia z egzaminu pisemnego w pierwszym terminie, ponowny egzamin odbywał się będzie w formie ustnej. W sytuacji zastosowania egzaminu ustnego metody weryfikacji efektów kształcenia przedstawiają się następująco: Ocenę dostateczną (3,0) otrzymuje student, który: posiada podstawową wiedzę skupiającą się na umiejętności pamiętania i przywoływania z pamięci pojęć, faktów, terminologii Ocenę dostateczny plus (3,5) otrzymuje student, który: dodatkowo posiada umiejętność wytłumaczenia i interpretacji znaczenia pojęć, porównywania i wnioskowania na bazie zapamiętanych informacji Ocenę dobrą (4,0) otrzymuje student, który: dodatkowo koncentruje się na użyciu informacji ich zastosowaniu do rozwiązania znanych problemów, poprzez wybór rozwiązania z zamkniętej listy Ocenę dobrą plus (4,5) otrzymuje student, który: dodatkowo posiada umiejętności rozpoznania
elementów składowych, a także powiązań i relacji między elementami struktury, co prowadzi do wnioskowania i rozwiązywania problemów poprzez podanie własnej odpowiedzi Ocenę bardzo dobrą (5,0) otrzymuje student, który: dodatkowo dobiera i zestawia elementy składowe w nową strukturę, tworzy nową informację, nowe odpowiedzi i w sposób unikalny rozwiązuje problemy oraz ocenia i wartościuje informacje z uwagi na odpowiednie kryterium, czy cel, a także tworzy własne kryteria oceny i argumentuje swoje stanowisko (17) Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność wykład ćwiczenia przygotowanie do ćwiczeń udział w konsultacjach Czas na napisanie refaratu/esseju przygotowanie do egzaminu udział w egzaminie SUMA GODZIN LICZBA PUNKTÓW ECTS 7 (18) Język wykładowy polski (19) Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu 40 godzin Uwagi organizacyjne: Liczba godzin/nakład pracy studenta 45 godz. 15 godz. 60 godz. 4 godz. --- 50 godz. 1 godz. 175 godz. 1. Student w porozumieniu z wyznaczonym z ramienia katedry opiekunem praktyk organizuje czas i miejsce realizacji poszczególnych zajęć dydaktycznych. 2. Zajęcia prowadzone przez studenta są hospitowane, oceniane i podpisane przez opiekuna praktyki nauczyciela akademickiego 3. Student jest zobowiązany do sporządzania protokołów z hospitalizowanych zajęć oraz do pisemnego opracowania konspektów do prowadzonych przez siebie zajęć Miejsce praktyki: 1. Kierunek Położnictwo, Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego, Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego 2. Placówki oświatowo-wychowawcze, służby zdrowia, zakłady pracy na terenia miasta Rzeszowa. Warunki zaliczenia praktyki zawodowej z Dydaktyki medycznej: I. Dokumenty niezbędne do zaliczenia praktyki: 1. Protokoły z hospitalizowanych zajęć 2. Konspekty z przeprowadzonych samodzielnie zajęć
3. Indywidualne, autorskie projekty realizowanych zajęć dydaktycznych, 4. Uzupełnione Karty przebiegu praktyki pedagogicznej z podpisami osób potwierdzających realizację zadań dydaktycznych. Powyższe dokumenty należy złożyć opiekunowi Praktyki Dydaktycznej na dwa tygodnie przed egzaminem końcowym z przedmiotu (II rok, IV sem.) (20) Literatura Literatura podstawowa: 1. Ciechaniewicz W. (red.): Pedagogika. Wydawnictwo PZWL Warszawa 2008. 2. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2003. Wybrane dokumenty: 1. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy zmieniającej ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U.Nr 109, poz. 1029) 2. Ustawa z dnia 6 lipca 2007 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.Nr 07.176.1237) 3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki (Dz.U.Nr 164, poz. 1166) 4. Europejskie porozumienie w sprawie szkolenia i kształcenia pielęgniarek sporządzone w Strasburgu dnia 25 października 1967 r. (Dz.U. 96.83.384) 5. Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu i Rady Europy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz.U.UE.L.05.255.22) 6. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U.Nr 164, poz.1365 z późn. zm.) z uwzględnieniem zmian wprowadzonych ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 84, poz. 455), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2011 r. 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 17 lipca 2007 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia. Literatura uzupełniająca: 1. Okoń. W.: Nowy słownik pedagogiczny. Wyd. 10 uzup. i popr. Wyd. "Żak", Warszawa 2007. 2. Pilch T. (red. nauk.): Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. 1, A - F 2003; T. 2, G - Ł 2003; T. 3, M O: 2004; T. 4, P : 2005; T. 5, R St: 2006; T. 7, V Ż: 2007. Wyd. "Żak", Warszawa 2008. 3. Wysocka E. Diagnostyka pedagogiczna : nowe obszary i rozwiązania. - Kraków : Impuls, 2013. 4. Dąbrowska-Bąk M., Pawełek K. Dysfunkcjonalność lokalnego społeczeństwa wychowującego. - Poznań : Wydawnictwo
Przeprowadzanie zajęć dydaktycznych próba pracy Podpis koordynatora przedmiotu Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2013. 5. red. Dobrowolska B., Pawilonis A. Europejska perspektywa edukacji człowieka: pedagogika - przyszłość - tendencje. - Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, 2010. Podpis kierownika jednostki Tabela 1.Ocena umiejętności praktycznych KRYTERIA OGÓLNE PKT 2 1 0 NORMY Student: Zasady przestrzega elementów procesu dydaktycznego (struktury), jest dobrze przygotowany, potrafi umiejętnie zaplanować, i dobierać metod i treści kształcenia w procesie dydaktycznym przestrzega elementów procesu dydaktycznego po ukierunkowaniu, właściwy dobór metod i treści kształcenia w procesie dydaktycznym sprawia mu pewne trudności nie przestrzega elementów procesu dydaktycznego, chaotycznie przeprowadza zajęcia, nie potrafi umiejętnie zaplanować, dobrać metod i treści kształcenia w procesie dydaktycznym Sprawność, skuteczność poszczególne elementy procesu dydaktycznego przeprowadza sprawnie, uwzględniając podmiot interakcji dydaktycznej i warunki działania poszczególne elementy procesu dydaktycznego przeprowadza mało pewnie, po krótkim zastanowieniu, uwzględniając podmiot interakcji dydaktycznej i warunki działania poszczególne elementy procesu dydaktycznego przeprowadza niepewnie, bardzo wolno, nie uwzględniając podmiotu interakcji dydaktycznej i warunków działania Samodzielność proces dydaktyczny przeprowadza samodzielne wymaga przypomnienia i ukierunkowania w działaniu wymaga stałego naprowadzania Komunikowanie się z grupą poprawne, samodzielne, skuteczne wymaga naprowadzania, ukierunkowania nie potrafi utrzymać kontaktu werbalnego z grupą Postawa potrafi krytycznie ocenić i dokonać rzeczowej analizy prowadzonych przez siebie zajęć dydaktycznych ma trudności w krytycznej ocenie i rzetelnej analizie prowadzonych przez siebie zajęć dydaktycznych nie potrafi krytycznie ocenić i dokonać rzetelnej analizy prowadzonych przez siebie zajęć dydaktycznych