Czy jesteś już naszym subskrybentem? To najprostszy i najszybszy sposób otrzymywania naszych raportów. Bezpłatnie. http://www.analizy.pl/subskrypcja.shtml www.analizy.pl 15-11-2005 Polacy rozkochani w funduszach stabilnego wzrostu. W październiku stało się to, co przewidywaliśmy kilka miesięcy wcześniej. Po 5,5 proc. wzroście, aktywa funduszy należących do grupy stabilnego wzrostu (SWP) przekroczyły wartość 12 mld złotych i stały się liderem wśród grona wszystkich grup funduszy. Ich udział w rynku wyniósł 22,2 proc. Nie często dochodzi do tak istotnych zmian. Ostatnie przetasowanie na stanowisku lidera miało miejsce 4 lata temu, kiedy to fundusze polskich papierów dłużnych (PDP) zdetronizowały grupę funduszy lokujących w instrumenty rynku pieniężnego. Przebieg zmian udziału wybranych grup funduszy w rynku 10 9 8 7 6 5 4 3 17, 17,1% 16,8% 17,5% 17, 17,9% 18,5% 18,2% 17,9% 17,9% 17,4% 17,4% 18,2% 11,9% 12,3% 12,8% 12,2% 11,6% 10,3% 9,7% 9,9% 9,6% 9,6% 9,2% 9,6% 9,1% 15,7% 15,2% 13,7% 13,8% SWP PDP MIP RPP AKP pozostałe 13,6% 13,7% 13,6% 13,6% 13,8% 13,8% 14,1% 14,1% 14,8% 15,6% 16, 16,4% 16,1% 16,2% 15,3% 14,9% 14,7% 14,4% 14,4% 14,5% 15,1% 15, 20,8% 20,4% 21,5% 21,7% 22,8% 24, 24,6% 24,9% 25,4% 25,4% 23,8% 22,5% 21,4% 2 1 19, 19, 18,9% 18,7% 18,8% 18,8% 18,8% 18,7% 18,7% 19, 20,5% 21,4% 22,2% paź-04 sty-05 kwi-05 lip-05 paź-05 Do zmiany lidera doszło dzięki niesłabnącej już od lat popularności funduszy stabilnego wzrostu, jak również w wyniku spadku zainteresowania ofertą funduszy polskich papierów dłużnych. Szczególny wzrost zainteresowania i skokowy wzrost udziału w rynku nastąpił w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Związane to było z bardzo dobrą koniunkturą na rynku akcji w ostatnich miesiącach oraz z narastającymi obawami, co do jej dalszego rozwoju. Druga przyczyna to wyraźne pogorszenie nastrojów na rynku instrumentów dłużnych. Na czym polega fenomen funduszy stabilnego wzrostu, segmentu rynku, który nigdzie na świecie nie zdobył takiej popularności jak w Polsce? Trudno jest udzielić krótkiej i sprecyzowanej odpowiedzi na tak postawione pytanie. Z pewnością fundusze stabilnego wzrostu charakteryzuje wiele cech, które przysparzają im popularności. Najważniejsza, która leży u podstaw wszystkich przypisywanych im zalet, to niski, zazwyczaj nie przekraczający 30 proc. udział akcji w ich portfelu inwestycyjnym. Dzięki tak skonstruowanej polityce inwestycyjnej, ryzyko, na jakie narażany jest inwestor ze strony inwestycji giełdowych jest w znacznej mierze redukowane. Najwyraźniej fundusze zrównoważone (MIP), bliski ideowo konkurent, które na rynku akcji inwestują średnio 50 proc. aktywów i które sześć lat wcześniej pojawiły się na polskim rynku (1992 rok) oferują zbyt ryzykowną politykę. Trudno jest jednak stwierdzić, kto bardziej boi się polityki inwestycyjnej funduszy zrównoważonych. Czy jest to obawa klientów, czy może, co wydaje się nam bardziej prawdopodobne jest to wstrzemięźliwość dystrybutorów, którzy zachowują dużą ostrożność i wolą nakłaniać klientów do mniej ryzykownych inwestycji. Podobnie wygląda rywalizacja, pomiędzy funduszami stabilnego wzrostu a funduszami polskich papierów dłużnych. W tym wypadku, zachęty oraz namowy dystrybutorów i doradców finansowych odciągają klientów od funduszy dłużnych w stronę funduszy stabilnego wzrostu (w zamian za potencjalnie wyższe zyski). Jest jeszcze trzeci, najbliższy politycznie konkurent, są to strategie inwestycyjne zbudowane na bazie czystych funduszy akcyjnych (~30 proc. portfela) i dłużnych (~70 proc. portfela), które odzwierciedlają portfel inwestycyjny funduszu stabilnego wzrostu. Trudno jest zbadać i określić wielkość środków podlegających takiemu zarządzaniu. Wiadomo jednak, że jak dotychczas, nie są one aktywnie promowane przez dystrybutorów i TFI. Wygląda więc na to, że liderująca rynkowi grupa funduszy stanowi złoty środek oraz antidotum na wiele problemów, z którymi stykają się inwestorzy i dystrybutorzy. W nagrodę za to, fundusze stabilnego wzrostu, zyskują popularność i gromadzą coraz większe środki finansowe klientów, podliczone obecnie na 12 mld złotych. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 1 z 5
Zmiana wartości aktywów netto i udziału w rynku funduszy stabilnego wzrostu tyś zł 14 000 wartość udział w rynku 25% 12 000 2 10 000 8 000 15% 6 000 1 4 000 2 000 5% 0 sty 00 kwi 01 lip 02 paź 03 sty 05 Skąd bierze się przekonanie o wyjątkowości strategii inwestycyjnej stosowanej przez fundusze stabilnego wzrostu? Czy określenie stabilny wzrost ma pokrycie w historycznych wynikach funduszy? Dzięki niskiemu, zaledwie 30 procentowemu zaangażowaniu w akcje, fundusze stabilnego wzrostu osiągały stosunkowo stabilne i atrakcyjne na tle alternatywnych lokat, wyniki inwestycyjne. Przez atrakcyjność stóp zwrotu rozumiemy również bardzo korzystną relację zysków do ponoszonego w tym czasie ryzyka. Historyczne wyniki funduszy stabilnego wzrostu przedstawiają się bardzo pozytywnie. Kształtowanie się 12-miesięcznej śrdniej stopy zwrotu funduszy stabilnego wzrostu 25% 23% 2 18% 15% 13% 1 8% 5% 3% sty-99 wrz-99 maj-00 sty-01 wrz-01 maj-02 sty-03 wrz-03 maj-04 sty-05 wrz-05 W okresie ostatnich 6 lat średnia stopa zwrotu funduszy stabilnego wzrostu, liczona za okres pełnych 12 miesięcy nigdy nie była ujemna. Inaczej mówiąc, 12-miesięczna inwestycja rozpoczęta w dowolnym miesiącu w latach 1998-2004 po upływie inwestycji nie powinna była przynieść straty (wyliczenia na podstawie średniej, liczonej dla całej grupy). Tak więc, jak dotychczas, ryzyko poniesienia straty podczas przynajmniej 12-miesięcznej inwestycji było bardzo niskie. Co więcej, najniższa 12-miesięczna średnia stopa zwrotu całej populacji w tym okresie wyniosła nieco poniżej 3 proc. a najwyższa niejednokrotnie przekraczała 15 proc. Skąd tak dobre wyniki inwestycyjne? W okresie od powstania pierwszego funduszu stabilnego wzrostu do dzisiaj, mieliśmy do czynienia z permanentnym spadkiem stóp procentowych z bardzo wysokiego, dwucyfrowego poziomu do zaledwie 5 proc. obecnie. Dzięki temu, część portfela inwestycyjnego, ulokowana w dłużne instrumenty finansowe pozwalała osiągać bardzo dobre wyniki i niwelowała spadki portfela akcyjnego, podczas giełdowej dekoniunktury. Na stabilność wyników wpływ miała również wysoka ujemna korelacja pomiędzy rynkami akcji i obligacji. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 2 z 5
Warto wspomnieć o jeszcze jednej zalecie funduszy stabilnego wzrostu. Dotyczy ona sposobu zarządzania częścią dłużną portfela. Z uwagi na wysoki udział instrumentów dłużnych w portfelu oraz duży wpływ wyników wypracowywanych w tej części portfela na wyniki całego funduszu, zarządzający funduszami stabilnego wzrostu przykładają dużą wagę do zarządzania częścią dłużną portfela. W szczególności, aktywnie dostosowują strukturę części dłużnej do oczekiwanych trendów na rynku obligacji, bardzo często wykorzystując instrumenty o długim terminie do wykupu, które są bardzo wrażliwe na zmiany rynkowych stóp procentowych. W funduszach zrównoważonych, sposób zarządzania ulokowaną w instrumentach dłużnych częścią portfela jest często bardzo bierny. Niekiedy sprowadza się do utrzymywania w portfelu instrumentów o krótkim terminie do wykupu, które w zamian za bezpieczeństwo, oferują jednak bardzo niskie stopy zwrotu w okresach dobrej koniunktury na rynku obligacji. Co dalej z funduszami stabilnego wzrostu? Niemal wszystkie zalety przypisane omawianej grupie funduszy pozostają niezmienne. To, co ewoluuje, to wzrost wrażliwości funduszy na zmiany zachodzące na rynku akcji, spowodowane spadkiem rynkowych stóp procentowych. Około 70 proc aktywów funduszy lokowane jest w instrumenty dłużne, przynoszące zysk w wysokości około 5%. Kilka lat temu było to kilkanaście procent. W takiej sytuacji rynkowej, niwelowanie wahań na rynku akcji jest więc trudniejsze. Z uwagi na to, każdy inwestor, który zamierza ulokować oszczędności w funduszach stabilnego wzrostu, powinien brać pod uwagę fakt, że krótkoterminowe inwestycje obarczone są większym ryzykiem niż inwestycje średnio i długoterminowe. Dlatego też, aby unikać krótkoterminowych inwestycji, wszelkie decyzje dotyczące lokowania naszych nadwyżek finansowych powinniśmy podejmować w sposób przemyślany i konsekwentny. Wybór funduszy powinien być podparty wiedzą o jego dotychczasowych osiągnięciach oraz wiedzą na temat prowadzonej polityki inwestycyjnej. Poniżej przedstawiamy populację funduszy, sklasyfikowanych przez nas jako fundusze stabilnego wzrostu, na tle wypracowanych przez te fundusze stóp zwrotu w dwóch horyzontach czasu: 12 i 6 12 - miesięczne stopy zwrotu funduszy stabilnego wzrostu fundusz 12 miesiecy Arka Stabilnego Wzrostu SFIO 17,86% BPH Bezpieczna Inwestycja1 FIZ 17,09% KBC Stabilny 15,99% Lukas Stabilnego Wzrostu 15,98% Pioneer SFIO TP S.A. 15,9 UniStoProcentPlus 14,48% Pioneer Stabilnego Wzrostu 13,33% PKO/CS Stabilnego Wzrostu 12,51% Skarbiec III filar 12,35% ING Stabilnego Wzrostu Emerytura Plus 12,11% BPH Stabilnego Wzrostu 11,91% CU Stabilnego Inwestowania 11,34% ING Stabilnego Wzrostu FIZ 10,38% CitiSenior SFIO 10,31% AIG Stabilnego Wzrostu 10,23% Millennium Stabilnego Wzrostu 10,1 PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK 9,92% CU Ochrony Kapitalu Plus 9,61% Allianz Stabilnego Wzrostu 8,96% GTFI Stabilnego Wzrostu 8,77% BPH Pro Lokata FIZ 8,01% SEB 4 - Stabilnego Wzrostu 6,94% DWS Emerytalny 6,52% DWS Stabilnego Wzrostu FIZ 3,05% miesięcznym. Obecny skład grupy to 30 podmiotów, z których 24 prowadzi niezmienną politykę inwestycyjną od 12 miesięcy. W grupie jest 5 funduszy zamkniętych (BPH Bezpieczna Inwestycja 1, BPH Bezpieczna Inwestycja 2, ING Stabilnego Wzrostu, DWS Stabilnego Wzrostu, BPH Pro Lokata) jeden jest dedykowany ograniczonej grupie klientów (Pionier SFIO TP S.A.), a pozostałe to fundusze otwarte, oferowane szerokiemu gronu inwestorów. W czołówce zestawienia 12-miesięcznego występują dwa fundusze otwarte: Arka Stabilnego Wzrostu SFIO i KBC Stabilny oraz jeden fundusz zamknięty - BPH Bezpieczna Inwestycja 1. W horyzoncie 6-miesięcznym, liderami są trzy fundusze, które, co ciekawe i warte podkreślenia, charakteryzuje specyficzna, wspólna dla nich polityka inwestycyjna. Są to BPH Bezpieczna Inwestycja 1, BPH Bezpieczna Inwestycja 2 oraz UniStoProcentPlus. Ich polityka (ang. Constant Portfolio Protection Insurance) polega na takim modelowaniu struktury portfela inwestycyjnego (udział akcji i papierów dłużnych), by wartość jednostki lub certyfikatu inwestycyjnego, na koniec umownego okresu nie była niższa od zakładanego poziomu. Polityka ta skutkuje ograniczeniem ryzyka poniesienia nominalnych strat przez klientów inwestujących w dany fundusz na początku okresu rozliczeniowego, dla którego ustalana jest końcowa minimalna wartość jednostki. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 3 z 5
6 - miesięczne stopy zwrotu funduszy stabilnego wzrostu fundusz 6 miesięcy BPH Bezpieczna Inwestycja1 FIZ 11,65% UniStoProcentPlus 11,13% BPH Bezpieczna Inwestycja2 FIZ 10,37% Arka Stabilnego Wzrostu SFIO 10,19% Lukas Stabilnego Wzrostu 9,58% Skarbiec III filar 9,31% KBC Stabilny 9,03% BPH Stabilnego Wzrostu 8,6 Pioneer SFIO TP S.A. 8,5 PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK 8,31% CU Stabilnego Inwestowania 8,12% ING Stabilnego Wzrostu Emerytura Plus 7,98% SKARBIEC-TOP Funduszy Stabilnych 7,67% Pioneer Stabilnego Wzrostu 7,01% GTFI Stabilnego Wzrostu 6,51% PKO/CS Stabilnego Wzrostu 6,4 CU Ochrony Kapitalu Plus 6,27% AIG Stabilnego Wzrostu 5,9 FORTIS Stabilnego Wzrostu 5,68% CitiSenior SFIO 5,58% Millennium Stabilnego Wzrostu 5,56% ING Stabilnego Wzrostu FIZ 5,16% Allianz Stabilnego Wzrostu 4,89% DWS Emerytalny 3,78% SEB 4 - Stabilnego Wzrostu 3,58% BPH Pro Lokata FIZ 2,62% DWS Stabilnego Wzrostu FIZ 1,46% Uderzające w analizie wyników funduszy, zarówno w horyzoncie 12 jak i 6-miesięcznym są bardzo duże różnice występujące pomiędzy najlepszymi, a najgorszymi podmiotami. Podczas, gdy najlepsze fundusze osiągały wyniki bliskie 18 procent (12 miesięcy) oraz 12 procent (6 miesięcy), najgorsze zanotowały zaledwie 3 procent (12 miesięcy) i 1,5 procent zysku (6 miesięcy). Różnice te, to pochodna prognoz i przewidywań zarządzających, co do kształtowanie się trendów na rynku akcji i długu. Z reguły, najwyższe stopy zwrotu osiągnęły te fundusze, które angażowały się w spółki największe, a więc te, które w ciągu ostatnich miesięcy dały najwięcej zarobić, a najgorsze wyniki były domeną funduszy, które obstawiały spółki o średniej i małej kapitalizacji. Decydujący był również poziom akcji w portfelu. Im on był większy, tym zarobki funduszu były wyższe. Grzegorz Raupuk gr@analizy.pl Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 4 z 5
Spółka Analizy Online jest niezależną firmą analityczną zajmującą się monitoringiem rynku polskich i zagranicznych instytucji zbiorowego lokowania środków: funduszy inwestycyjnych, emerytalnych oraz ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych). W zakres analiz rynku funduszy wchodzą między innymi rankingi funduszy, ocena efektywności działań zarządzających oraz analiza ich wpływu na polski rynek finansowy. Zakres działalności firmy obejmuje również monitoring zmian akcjonariatu polskich spółek publicznych oraz analizę rynku polskich papierów dłużnych. Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym zgodnie z najlepszą wiedzą i starannością autorów. Dane wykorzystane przy tworzeniu opracowania pochodzą ze źródeł uważanych przez firmę Analizy Online Sp. z o.o. za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one kompletne i odzwierciedlają stan faktyczny. Opinie zawarte w niniejszym opracowaniu częściowo bazują na wartościach szacunkowych, wyznaczanych zgodnie z metodologią stosowaną przez Analizy Online Sp. z o.o., które mogą odbiegać od danych rzeczywistych. Spółka Analizy Online Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane wykorzystaniem opinii i informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejsze opracowanie jest przeznaczone do wyłącznego, własnego użytku Klientów spółki Analizy Online Sp. z o.o., którzy otrzymali je bezpośrednio od spółki Analizy Online Sp. z o.o. Publikowanie niniejszego opracowania w prasie, internecie i innych środkach masowego przekazu w całości bądź w części, jak również przytaczanie zawartych w nim opinii wymaga pisemnej zgody spółki Analizy Online Sp. z o.o. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 5 z 5