1. WSTĘP Wychowanie to nieustannie toczony dialog nauczyciela z uczniem prowadzący ku horyzontowi dobra, prawdy i piękna.

Transkrypt

1 1. WSTĘP Wychowanie to nieustannie toczony dialog nauczyciela z uczniem prowadzący ku horyzontowi dobra, prawdy i piękna. T. Gadacz Aktualny program wychowawczy Zespołu Szkół w Rycerce Górnej powstał po modyfikacji istniejącego wcześniej programu. Zmiany zostały wprowadzone ze względu na zmiany w oświatowym systemie prawnym dotyczącym wychowania, a w szczególności ze względu na wprowadzenie nowej podstawy programowej dla szkół. Tworzenie programu poprzedziła zarówno diagnoza aktualnej sytuacji wychowawczej, oczekiwań rodziców, spostrzeżeń uczniów i nauczycieli. Treści programu wychowawczego są przeznaczone do realizacji przez wszystkich nauczycieli wychowawców, nauczycieli zajęć edukacyjnych i specjalistów szkoły. 1

2 PRAWNE PODSTAWY PROGRAMU Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Art.48, ust.1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania Art.53, ust.3. Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) Art.54,ust.2 Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy: 1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną: a) programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli. Rozporządzenie Ministra edukacji i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zmianami). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009r. poz. 17 ) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. [Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526] (Polska ratyfikowała konwencję 30 września

3 r. z zastrzeżeniami oraz deklaracjami interpretacyjnymi, Konwencja weszła w życie w stosunku do Polski 7 lipca 1991 r.) Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46) Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11 poz. 114). 3

4 2. ZADANIA W DZIEDZINIE WYCHOWANIA WG PODSTAWY PROGRAMOWEJ Nauczyciele w pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, zmierzają do tego, aby uczniowie w szczególności: - znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym), - rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie, - mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów nauczania, jak i całej edukacji na danym etapie, - stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie z odpowiedzialnością za innych, wolność własną z wolnością innych, - poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie, - uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie, - przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się, - kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów. 4

5 3. ZADANIA W DZIEDZINIE WYCHOWANIA WG NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ Nauczyciele w pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, zmierzają do tego, aby uczniowie w szczególności: - kształtowali postawy warunkujące sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie, - przygotowywali się do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą, - odróżniali dobro od zła, - byli świadomi przynależności społecznej, - kształtowali postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej, - kształtowali postawę: obywatelską, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania dla innych kultur i tradycji, - wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami. 5

6 4. OGÓLNE CELE WYCHOWAWCZE ZESPOŁU SZKÓŁ W RYCERCE GÓRNEJ 1. Wulgaryzmom NIE - dbałość o kulturę słowa. 2. Profilaktyka i eliminowanie niedostosowań społecznych wśród dzieci i młodzieży szkolnej ze szczególnym naciskiem na profilaktykę antynikotynową, antynarkotykową oraz przeciw dopalaczom. 3. Rozwijanie umiejętności społecznych ucznia przez zdobywanie prawidłowych doświadczeń we współżyciu i współdziałaniu w grupie rówieśniczej. 4. Rozbudzanie i rozwijanie wrażliwości estetycznej i moralnej ucznia oraz jego indywidualnych zdolności twórczych w celu angażowania się w życie szkoły i reprezentowania jej na zewnątrz. 5. Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć obowiązkowych, pozalekcyjnych i zorganizowanych form wypoczynku zgodnie z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny w szkole. 6. Wspieranie wszechstronnego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych zainteresowań i potrzeb ucznia. 7. Przeciwdziałanie zagrożeniom płynącym z Internetu. 8. Umacnianie wiary ucznia we własne siły i w zdolności osiągania wartościowych i trudnych celów. Zachęcanie do działalności charytatywnej. 9. Kształtowanie postaw antydyskryminacyjnych. 10. Uczenie uczniów punktualności oraz odpowiedzialności za swoje czyny. 6

7 PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ W RYCERCE GÓRNEJ Cel główny Zadania Odpowiedzialni dyrektor, nauczyciele, 1. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie. wychowawcy, pedagog Wulgaryzmom NIE 2. Przestrzeganie norm kulturalnego zachowania. szkolny, - dbałość o kulturę słowa. 3. Zwracanie uwagi na wypowiedzi, słownictwo. pracownicy szkoły, 4. Dbałość o stosowanie form grzecznościowych. rodzice Profilaktyka i eliminowanie 1. Przestrzeganie przez uczniów zasad zdrowego odżywiania. 2. Przestrzeganie zasad higieny osobistej. 3. Aktywne uczestnictwo w zajęciach sportowych i ruchowych na świeżym opiekun PCK, pielęgniarka szkolna, nauczyciele, pedagog niedostosowań społecznych powietrzu. szkolny, specjaliści, wśród dzieci i młodzieży szkolnej ze szczególnym naciskiem na profilaktykę antynikotynową, antynarkotykową oraz przeciw dopalaczom. 4. Poznawanie i przestrzeganie zasady bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią. 5. Znajomość przyczyn i skutków zażywania narkotyków, dopalaczy, nikotyny i alkoholu. 6. Umiejętność rozpoznawania zagrożenia i szukania pomocy. 7. Dokonywanie świadomego wyboru zachowań prozdrowotnych. 8. Uczulanie na wagę punktualności w życiu człowieka oraz sumienne wypełnianie obowiązku szkolnego. 9. Uwrażliwienie na poszanowanie mienia szkolnego i cudzego. 10. Udział w projektach: Mleko z klasą, Owoce w szkole. rodzice 7

8 Rozwijanie umiejętności społecznych ucznia przez zdobywanie prawidłowych doświadczeń we współżyciu i współdziałaniu w grupie rówieśniczej. Rozbudzanie i rozwijanie wrażliwości estetycznej i moralnej ucznia oraz jego indywidualnych zdolności twórczych w celu angażowania się w życie szkoły i reprezentowania jej na zewnątrz. 11. Organizowanie warsztatów dla uczniów o zdrowym odżywianiu, o szkodliwości stosowania używek, dopalaczy. 1. Poznawanie i przestrzeganie przez uczniów normy pracy w grupie. 2. Aktywne uczestniczenie ucznia w życiu klasy, szkoły i środowiska lokalnego. 3. Inicjowanie działań wynikających z potrzeb klasy, szkoły. 4. Kształtowanie postawy odpowiedzialnej za podejmowane działania. 5. Uwrażliwienie na problemy innych ludzi, pobudzanie do empatii. 6. Organizowanie pomocy koleżeńskiej. 7. Organizacja wyjazdów na wycieczki, warsztaty naukowe, zielone szkoły. 1. Kształtowanie umiejętności dostrzegania piękna w regionie, kraju, świecie. 2. Uwrażliwienie na estetykę otoczenia, twórczości własnej. 3. Udział w projektach edukacyjnych. 4. Poznawanie i rozwijanie tradycji regionalnych. 5. Kształtowanie szacunku do symboli narodowych. 6. Uwrażliwienie na kulturę i tradycję innych narodów. 7. Zachęcanie wszystkich uczniów do aktywnego udziału w konkursach, zawodach, apelach, reprezentowania szkoły na zewnątrz. 8. Analizowanie własnego zachowania i samoocena. 9. Organizowanie warsztatów dotyczących postaw moralnych i wartości ważnych w życiu człowieka. 10. Zachęcanie uczniów do udziału w warsztatach: np. Uniwersytety dziecięce. 11. Organizowanie w szkole zawodów sportowych, festynów (Dni Otwarte, jasełka, Sportowy Dzień Dziecka, Święto Patrona Szkoły). samorząd uczniowski, nauczyciele, wychowawcy nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny, katecheta, rodzice 8

9 Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć obowiązkowych, pozalekcyjnych i zorganizowanych form wypoczynku zgodnie z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny w szkole. Wspieranie wszechstronnego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych zainteresowań i potrzeb ucznia. 12. Poznawanie i przestrzeganie norm pracy w grupie. 13. Organizowanie wyjazdów do kina, teatru, muzeum, zapraszanie grup teatralnych z przedstawieniami. 14. Wskazanie uczniom zafałszowanego obrazu życia przedstawianego przez telewizję. 1. Zapewnienie opieki i bezpieczeństwa uczniom dowożonym i pozostającym na świetlicy szkolnej. 2. Monitoring kamery, system alarmowy. 3. Uwrażliwianie uczniów na bezpieczeństwo w czasie przerw. 4. Przestrzeganie przez nauczycieli dyżurów na przerwach. 5. Dyżury na stołówce podczas przerw obiadowych. 6. Zaangażowanie Samorządu Uczniowskiego w dyżury na przerwach. 7. Bezpieczne przystosowanie sal do zajęć lekcyjnych 8. Zaznajomienie uczniów z regulaminem korzystania z sali gimnastycznej, boiska, placu zabaw, pracowni komputerowej oraz obsługą z tablicy interaktywnej. 9. Uwrażliwianie uczniów na zasady bezpieczeństwa oraz stosowania się do regulaminu podczas wycieczek szkolnych. 10. Obwarowanie wyjść poza szkołę odpowiednimi regulaminami i procedurami. 11. Przeglądy budynku, próbne alarmy przeciwpożarowe. 1. Ukazywanie uczniom możliwości zastosowania zdobytej przez nich wiedzy i umiejętności w praktyce. 2. Wzmacnianie i rozwijanie mocnych stron ucznia. 3. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych koła przedmiotowe, koła zainteresowań. dyrektor szkoły, nauczyciele, wychowawcy, opiekun busa, autobusu nauczyciele, wychowawcy, specjaliści 9

10 Przeciwdziałanie zagrożeniom płynącym z Internetu. Umacnianie wiary ucznia we własne siły i w zdolności osiągania wartościowych i trudnych celów. Zachęcanie do działalności charytatywnej. Kształtowanie postaw antydyskryminacyjnych 4. Organizowanie zajęć wyrównujących braki dydaktyczne. 5.Organizowanie zajęć socjoterapeutycznych dla uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym. 6. Indywidualizacja nauczania. 1. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia płynące z Internetu tematyka lekcji wychowawczych, zajęć komputerowych, informatyki. 2. Uczenie umiejętnego korzystania z portali społecznościowych, z zasobów Internetu. 3. Pogadanki na lekcjach wychowawczych, zajęciach komputerowych, informatyce na temat cyberprzemocy. 1. Uczenie jak być twórczym, aktywnym, samodzielnym. 2. Uczenie właściwych wyborów: wiem kim jestem, jaki jestem i kim chcę być. 3. Zwracanie uwagi na dostrzeganie potrzeb innych osób. 4. Uczenie odpowiedzialności za siebie i za innych. 5. Podejmowanie odpowiedzialności za swoje zadania. 6. Uczenie zrozumienia dla potrzeb drugiego człowieka, wdrażanie do wolontariatu. 7. Organizacja konkursu o Puchar Dyrektora Szkoły. 1. Kształtowanie postaw tolerancyjnych. 2. Zorganizowanie warsztatów dotyczących postaw antydyskryminacyjnych, tolerancyjnych. 3. Organizowanie wyjazdów integracyjnych. 4. Przeciwdziałanie specyficznym dla grup dziecięcych i młodzieżowych formom wykluczenia z uwagi na status społeczny i ekonomiczny nauczyciele, wychowawcy, 10

11 problematyka na lekcjach wychowawczych, przedmiotowych. 5. Uwrażliwianie członków społeczności szkolnej w zakresie rozpoznawania różnych form działań dyskryminacyjnych. 6. Świadome uczenie wielokulturowości. 7. Wyjazdy na przedstawienia teatralne o tematyce antydyskryminacyjnej oraz zapraszanie teatrzyków z przedstawieniami o powyższej tematyce. Uczenie uczniów punktualności oraz odpowiedzialności za swoje czyny. 1. Sprawdzanie frekwencji. 2. Informowanie rodziców na bieżąco o spóźnieniach. 3. Kontakt z rodzicami w sprawie częstych nieobecności dziecka. 4. Modyfikacja oceniania zachowania w związku z powtarzającymi się spóźnieniami. nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny 11

12 7. WIZJA ABSOLWENTA ZESPOŁU SZKÓŁ W RYCERCE GÓRNEJ ABSOLWENT TRZECIEJ KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Absolwent trzeciej klasy szkoły podstawowej zna swoje najbliższe otoczenie: dom, szkołę, swoją miejscowość. Sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą w życiu codziennym. W kontaktach z ludźmi stosuje podstawowe zasady z komunikowaniem się, formułuje pytania, poszukuje odpowiedzi. Jest otwarty. Prawidłowo współpracuje z osobami dorosłymi w codziennym życiu. Jest samokrytyczny przyjmuje uwagi i sugestie w związku z popełnionymi błędami. Potrafi prezentować swoje własne zdanie, słuchać opinii innych. Nawiązuje przyjazne kontakty z innymi ludźmi, współdziała z nimi, akceptuje ich odmienność. Jest odpowiedzialny. Wykazuje gotowość przewidywania skutków swoich działań. Rozumie potrzebę ponoszenia konsekwencji swoich działań. Zna sytuacje powodujące zagrożenie i potrafi odstąpić od działania. Przestrzega zasad bezpieczeństwa, potrafi je zastosować. Jest ciekawy świata. Korzysta z poznawanych źródeł wiedzy i obserwacji zjawisk zachodzących w najbliższym otoczeniu. Potrafi wyciągać proste wnioski ze swoich obserwacji. Jest prawy. Stosuje się do norm obowiązujących w jego otoczeniu. Rozróżnia zachowania złe i dobre. 12

13 ABSOLWENT SZKOŁY PODSTAWOWEJ Absolwent szkoły podstawowej bardzo dobrze funkcjonuje w swoim otoczeniu: w domu, w szkole, w środowisku. Pozytywnie postrzega otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Umie uczyć się. Ma określony krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas i stara się je rozwijać. Ma usystematyzowany system wartości zgodnie z wzorcem prezentowanym przez patrona szkoły. Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości jakie stwarza mu dom i szkoła, chętnie i skutecznie nawiązuje komunikację, prezentując swój punkt widzenia i rozważając poglądy innych. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania się i wykorzystuje je w życiu codziennym. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi zasadami. Interesuje się stawianymi przed nim zadaniami, potrafi planować swoje działania. Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań, potrafi ponosić konsekwencje swoich czynów, cieszy się z sukcesów, akceptuje porażki. Samodzielnie rozwiązuje problemy. Akceptuje zdanie innych osób, korzysta z ich rad. Jest ciekawy świata. Umiejętnie gromadzi wiadomości korzystając z różnych źródeł. Poszerza swoją wiedzę. Potrafi dostrzec otaczający go świat, umie analizować istniejące w nim zależności i związki przyczynowo skutkowe. Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje. Jest tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdej osobie stara się dostrzec dobre strony i zrozumieć ją. 13

14 ABSOLWENT GIMNAZJUM Absolwent gimnazjum doskonale zna swoje środowisko, swój region, godnie go reprezentuje. Kultywuje tradycje i obrzędy. Ma swoje hobby i zainteresowania, które pomagają mu w wyborze zawodu i kierunku. Posiada kompetencje do samokształcenia. Jest otwarty. Prawidłowo funkcjonuje w otaczającym go świecie, komunikując się co najmniej dwoma językami, sprawnie posługuje się nowoczesnymi technologiami. Właściwie ocenia siebie i innych. Potrafi przyznać się do błędu. Jest odpowiedzialny. Zdaje sobie sprawę z następstw swoich działań. Wykazuje odwagę cywilną w działaniu indywidualnym i zbiorczym. Akceptuje swoje porażki i szuka alternatywnych rozwiązań. Jest rozważny. Odróżnia fikcję od świata realnego, potrafi przewidywać zagrożenia i dostosować swoje zachowania. Potrafi ocenić siebie i innych w trudnych i niejednoznacznych sytuacjach. Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w świecie. W zachowaniu wykazuje dobre intencje. Potrafi dokonywać dobrych wyborów, budować własny system wartości, szanować system innych. Jest słowny i obowiązkowy, szanując swój czas i innych. Jest tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdej osobie stara się dostrzec dobre strony i zrozumieć ją. Ze zrozumieniem traktuje różnice między ludźmi wynikające z uzdolnień, różnych możliwości oraz odmienności kulturowych. 14

15 SPIS TREŚCI: 1. Wstęp. 2. Prawne podstawy programu. 3. Zadania w dziedzinie wychowania wg podstawy programowej. 4. Zadania w dziedzinie wychowania wg nowej podstawy programowej. 5. Ogólne cele wychowawcze Zespołu Szkół w Rycerce Górnej. 6. Program wychowawczy Zespołu Szkół w Rycerce Górnej. 7. Wizja absolwenta Zespołu Szkół w Rycerce Górnej. Absolwent trzeciej klasy szkoły podstawowej. Absolwent szkoły podstawowej. Absolwent gimnazjum