PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO W STARYM BOSEWIE

Transkrypt

1 Załącznik nr 5 do Statutu Zespołu Szkół w Starym Bosewie PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO W STARYM BOSEWIE Profilaktyka jest ciągłym procesem chronienia człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji i opinii. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości i zdrowym stylem życia. 1

2 Diagnozowanie zakresu potrzeb i problemów uczniów: Diagnozy potrzeb i problemów dokonano: analizując dokumenty szkolne (dzienniki lekcyjne i zajęć pozalekcyjnych, protokoły Rad Pedagogicznych i zespołów nauczycieli uczących w danej klasie); analizując: wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczniów i rodziców w roku szkolnym 2015/2016 "Bezpieczna szkoła"; prowadząc obserwację zachowania uczniów w szkole i na terenie szkoły; przeprowadzając ankietę dotyczącą zapotrzebowania na ofertę zajęć pozalekcyjnych; analizując uwagi rodziców zgłaszane na zebraniach z wychowawcami klas oraz na spotkaniach Rady Rodziców. Problemy wynikające z przeprowadzonej diagnozy: Nieumiejętność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. Niska świadomość zagrożeń związanych z piciem alkoholu, paleniem papierosów i zażywaniem narkotyków (w tym dopalaczy). Cel główny programu Zwiększenie skuteczności działań wychowawczych, edukacyjnych, informacyjnych i profilaktycznych wśród uczniów, ich rodziców (opiekunów) oraz nauczycieli i pracowników szkoły na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w szkole. 2

3 Cele szczegółowe: 1. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły, m.in. przez: Kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli, rodziców i uczniów. Zwiększanie świadomości uczniów na temat powstawania, funkcjonowania, przejawów i skutków dyskryminacji oraz narzędzi ich zwalczania. Integrowanie środowiska szkoły, w tym uczniów z niepełnosprawnościami. Rozwijanie kompetencji społecznych uczniów, wspieranie ich działalności wolontarystycznej. Wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną. Rozwijanie potencjału szkoły w zakresie bezpiecznego funkcjonowania uczniów. Rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli i rodziców. Kształtowanie kompetencji czytelniczych i informatycznych. Zwiększanie roli rodziców w szkole. Współpraca z instytucjami wspierającymi działania szkoły z zakresu profilaktyki i bezpieczeństwa: jednostką samorządu terytorialnego, policją, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, zakładem Opieki Zdrowotnej "Medyk", powiatową stacją sanitarno-epidemiologiczną, placówkami doskonalenia nauczycieli, Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii. 2. Zapobieganie problemom i sytuacjom problemowym dzieci i młodzieży, m.in. przez: Działania uprzedzające mające na celu przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów. Profilaktykę agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy. Profilaktykę uzależnień od gier komputerowych, Internetu. Kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym, w szczególności tzw. nowych mediów. 3

4 Rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów, m.in. związanych z problemem alkoholowym oraz przemocą w rodzinie. Rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych, społecznych i życiowych wśród uczniów (samokontrola, radzenie sobie ze stresem, rozpoznawanie i wyrażanie własnych emocji). 3. Promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży, m.in. przez: Zdobycie przez uczniów wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie działań prozdrowotnych. Ukierunkowanie uczniów na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi. Tworzenie i realizowanie całościowej polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej w szkole. Tworzenie warunków do prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego uczniów. Spodziewane efekty: 1) Umiejętność dokonywania właściwych wyborów w trudnych sytuacjach życiowych. 2) Świadomy udział uczniów w różnych formach spędzania czasu wolnego bez używek. 3) Uczniowie rozwijają swoje pasje i zainteresowania, potrafią współpracować w zespole, są wrażliwi na potrzeby innych, włączają się w działania wolontariatu. 4) Wzrost bezpieczeństwa na terenie szkoły. 5) Zapewnienie różnorodnej pomocy potrzebującym. 6) Lepsze relacje między uczniami nauczycielami rodzicami. 7) Większa świadomość zagrożeń wynikających z uzależnienia od papierosów, alkoholu, narkotyków (dopalaczy). 8) Wykształcenie umiejętności wśród uczniów skutecznego szukania pomocy w walce z uzależnieniem. 9) Zwrócenie większej uwagi uczniów na dbałość o swoje zdrowie i podejmowanie środków zaradczych w sytuacjach zagrożenia. 4

5 KIERUNKI I REALIZACJA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Nauczyciele Zadania Formy i sposób realizacji Strategie Wykonawcy Termin szkolenia w ramach WDN studiowanie literatury bibliotekarze doskonalenie własne nauczycieli (szkolenia, warsztaty, kursy, konferencje) 1. Systematyczne podnoszenie wiedzy nauczycieli na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych (dopalaczy). 2. Podejmowanie przez nauczycieli działań profilaktycznych w klasach i w indywidualnej pracy z uczniami: a) wspieranie wszystkich uczniów w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych, niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich substancji psychoaktywnych (profilaktyka uniwersalna); b) wspieranie uczniów, którzy realizacja programów profilaktycznych: "Czyste powietrze wokół nas", "Nie pal przy mnie proszę" rozmowy indywidualne zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania i uzdolnienia interwencyjna psycholog szkolny pedagog szkolny 5

6 ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych (profilaktyka selektywna); c) wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków psychoaktywnych (profilaktyka wskazująca). 3. Podejmowanie działań integrujących, szczególnie w klasach pierwszych. 4. Współpraca nauczycieli ze specjalistami w zapobieganiu zachowaniom ryzykownym wśród dzieci i młodzieży. 5. Pomoc w pokonywaniu trudności dydaktycznych. 6. Kształtowanie przez nauczycieli zachowań i postaw wśród uczniów poprzez przykład własny i relacje zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania i uzdolnienia spotkania z przedstawicielami policji, sądu, poradni psychologiczno- -pedagogicznej, pracownikami MONAR. konsultacje z poszczególnych przedmiotów pomoc koleżeńska podczas świetlicy szkolnej realizacja programów profilaktycznych interwencyjna interwencyjna psycholog pedagog szkolny pracownicy instytucji współpracujących ze szkołą prowadzący zajęcia wyrównawcze wolontariusze klas wychowania 6

7 między sobą: promujących zdrowy styl życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych; otwartości w życiu społecznym w tym działalności wolontarystycznej; ukierunkowanych na zdobycie stabilnego i konstruktywnego systemu wartości; wzmacniających więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną. 7. Dbanie o prawidłowe relacje interpersonalne w kontaktach nauczyciel-uczeń (przykład własny nauczycieli) opartych na życzliwości, zaufaniu i porozumieniu. 8. Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa. Uświadamianie uczniów możliwości zwrócenia się o pomoc do, nauczycieli, psychologa, pedagoga, koordynatora do spraw bezpieczeństwa w sytuacjach trudnych. Reagowanie w sytuacjach zagrożenia uczniów i innych pracowników szkoły. imprezy szkolne, konkursy zajęcia przedmiotowe zajęcia sportowe praca indywidualna udział w imprezach i uroczystościach klasowych oraz szkolnych zajęcia integracyjne w klasie pierwszej rozmowy indywidualne konsultacje z psychologiem szkolnym dyżury nauczycielskie przestrzeganie procedur informowania o sytuacjach zagrożenia fizycznego pielęgniarka klas interwencyjna pracownicy szkoły koordynator do spraw bezpieczeństwa psycholog szkolny pedagog szkolny policja 7

8 9. Systematyczne diagnozowanie sytuacji wychowawczej klasy i wczesne rozpoznanie zagrożeń. Dokonywanie systematycznej oceny skuteczności prowadzonych działań wychowawczych i modyfikowanie programu działań wychowawczo- -profilaktycznych, dostosowując go do aktualnych potrzeb uczniów. 10. Ukazanie uczniom przyczyn i skutków palenia papierosów, używania alkoholu i substancji psychoaktywnych. 11. Rozwijanie twórczego myślenia wśród uczniów. 12. Współpraca z instytucjami wspierającymi nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych: poradnią psychologiczno- pedagogiczną, policją, zakładem Opieki Zdrowotnej "Medyk", powiatową stacją sanitarno-epidemiologiczną, Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii. 13. Realizacja tematów z zakresu profilaktyki antydyskryminacyjnej. obserwacja i rozmowy z uczniami i rodzicami spotkania z przedstawicielami instytucji wspierających działania szkoły z zakresu profilaktyki i bezpieczeństwa zajęcia dydaktyczne spotkania z przedstawicielami instytucji wspierających nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych zajęcia świetlicowe interwencyjna klas klas pracownicy instytucji współpracujących ze szkołą przedstawiciele instytucji wspierających szkołę w jej działaniach 8

9 14. Dostarczanie aktualnych informacji rodzicom i uczniom na temat: skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używania środków i substancji psychoaktywnych, ofert pomocy specjalistycznej dla uczniów używających środków odurzających i ich rodziców, konsekwencji prawnych zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży, cyberprzemocy i agresji bezpiecznego korzystania z mediów przez uczniów, obowiązujących procedur postępowania nauczycieli ora metodach współpracy szkoły z policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. 15. Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów jako alternatywnej formy działalności wychowanie do życia w rodzinie zebrania z rodzicami spotkania profilaktyczne z przedstawicielami, m.in.: policji, poradni psychologiczno - -pedagogicznej, gminnego punktu promocji zdrowia i profilaktyki zajęcia pozalekcyjne specjaliści do spraw profilaktyki 9

10 zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej. (wychowanie do wartości). 16. Rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów i wychowanków, trudnościami wieku dorastania oraz budowanie właściwych relacji między rodzicami i dziećmi 17. Kształtowanie kompetencji czytelniczych i informatycznych. Zastosowanie technologii informatyczno technicznej w nauczaniu. Udostępnienie rodzicom i opiekunom materiałów informacyjnych na tematy związane z kryzysami rozwojowymi i życiowymi dzieci i młodzieży, Diagnoza problemów, zorganizowanie wsparcia dla uczniów Prowadzenie w miarę możliwości zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem technologii informatycznej. Umożliwienie uczniom korzystanie z komputerów po zajęciach lekcyjnych. Udział w programach: Pierwszy Mail. Bezpieczeństwo w Internecie, Ogólnopolska Sieć Edukacyjna. Upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i dorosłych poprzez: - organizację konkursów szkolnych o tematyce Informacyjna Edukacyjna Informacyjna psycholog pedagog szkolny bibliotekarz świetlicy J. Skiba W. Rydzewska 10

11 czytelniczej - Poranki Czytelnicze - udział w Paradzie czytelniczej happening gminny - obchody Międzynarodowego Dnia Bibliotek Szkolnych i praw Autorskich, - organizację akcji Magiczny Kufer wymiana książek między klasami - organizację imprezy czytelniczej Czytanie łączy pokolenia, Wieczoru poezji Rodzice Zadania Formy i sposób realizacji Strategie Wykonawcy Termin zebrania z rodzicami spotkania profilaktyczne psycholog szkolny z przedstawicielami, m.in.: pedagog szkolny policji, poradni specjaliści psychologiczno - do spraw -pedagogicznej, gminnego profilaktyki punktu promocji zdrowia i profilaktyki 1. Rozwijanie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych rodziców. Przygotowanie do profilaktyki domowej. 2. Nastawienie na czynną współpracę rodziców ze szkołą. Włączanie ich w życie szkoły. działalność Rady Rodziców współdecydowanie w Rada Rodziców 11

12 3. Wspólna z rodzicami analiza problemów wychowawczych uczniów mająca na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań wśród uczniów. 4. Stałe podnoszenie jakości wzajemnych kontaktów z rodzicami. Współpraca rodziców i nauczycieli w zakresie budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży. sprawach szkoły (włączenie w tworzenie dokumentacji szkolnej) inicjatywy rodziców i nauczycieli na rzecz środowiska i klasowego (wycieczki, biwaki, imprezy i uroczystości) udział w pracach społecznych na rzecz szkoły konsultacje, spotkania indywidualne, kierowanie do specjalistów wykorzystanie wiedzy i doświadczenia rodziców - -specjalistów, zapraszanie na prelekcje, pogadanki, warsztaty kontakty wychowawców i nauczycieli z rodzicami (frekwencja, oceny, problemy wychowawcze) zebrania z rodzicami spotkania ze specjalistami zebrania klasowe spotkania indywidualne z rodzicami imprezy i uroczystości klasowe i szkolne i rodzice i specjaliści: m.in.: policja, psycholog, pedagog szkolny rodzice dyrekcja 12

13 5. Systematyczne informowanie rodziców o sukcesach ich dzieci, prezentacja wytworów pracy twórczej uczniów, listy gratulacyjne i inne. zebrania szkolne zebrania klasowe spotkania indywidualne z rodzicami imprezy klasowe i szkolne strona internetowa szkoły, gazetka szkolna "Luzik" dyrekcja zespół redakcyjny gazetki szkolnej administrator strony internetowej Uczniowie Zadania Formy i sposób realizacji Strategie Wykonawcy Termin 1. Wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą konsekwencji zachowań ryzykownych. spotkania ze specjalistami (psychologiem, policją, prawnikiem) i specjaliści: m.in.: policja, psycholog szkolny, pedagog 2. Dostarczenie uczniom wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania narkotyków (dopalaczy). 3. Zapoznanie uczniów z: systemem pomocy specjalistycznej (szkolnej i instytucjonalnej) w sytuacjach zagrożeń, konsekwencjami prawnymi związanymi z naruszeniem obowiązującego prawa i przepisów, realizacja programów: "Czyste powietrze wokół nas", "Nie pal przy mnie proszę". spotkania indywidualne szkolny koordynatorzy programów 13

14 obowiązującymi procedurami postępowania nauczycieli oraz o metodach współpracy szkoły z policją. 4. Uświadomienie uczniom negatywnych skutków absencji na zajęciach. 5. Rozwijanie umiejętności psychologicznych, społecznych i życiowych (samokontrola, rozeznanie własnych wartości, dobrych i złych wyborów), komunikacja interpersonalna, rozwiązywanie konfliktów, problemy emocjonalne). 6. Realna i właściwa samoocena uczniów. Spotkania z psychologiem i pedagogiem szkolnym oraz innymi specjalistami: zajęcia integrujące grupę, motywowanie do nauki, warsztaty z efektywnych sposobów uczenia się, inne zajęcia poruszające tematykę typowych problemów wieku dorastania (np. dojrzewanie, przyjaźń, pierwsza miłość, tolerancja, radzenie sobie z uczuciami, kształtowanie osobowości, komunikacja spotkania indywidualne z uczniem opuszczającym zajęcia lekcyjne indywidualna praca z uczniem zajęcia z psychologiem szkolnym, pedagogiem szkolnym indywidualne rozmowy z nauczycielami zajęcia z psychologiem szkolnym i pedagogiem szkolnym zajęcia w ramach klubu mediatora tematyka realizowana podczas zajęć wychowania do życia w rodzinie i psycholog pedagog szkolny i psycholog szkolny pedagog szkolny opiekunowie klubu mediatora 14

15 w rodzinie i środowisku rówieśniczym, reagowanie w sytuacjach konfliktowych). 7. Aktywizowanie uczniów na rzecz działań promujących zdrowy styl życia w szkole i w środowisku. 8. Promowanie aktywnego spędzania czasu wolnego. Podnoszenie sprawności fizycznej i stanu zdrowia uczniów. imprezy klasowe i szkolne (wycieczki, biwaki) zajęcia pozalekcyjne praca Samorządu Uczniowskiego realizacja zasad bezpiecznej drogi do szkoły turniej "Bezpieczeństwo w ruchu drogowym" przygotowanie do egzaminu na Kartę Rowerową gazetka szkolna "Luzik" radiowęzeł szkolny lekcje przedmiotowe zajęcia pozalekcyjne zajęcia sportowe zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia poprzez realizację szkolnych programów: Szklanka mleka dla każdego, Owoce w szkole, Szkoła czystych rąk, Trzymaj formę, Pierwszy dzwonek oraz fluoryzacja zębów i wychowania fizycznego opiekunowie zajęć pozalekcyjnych i wychowania fizycznego opiekunowie zajęć pozalekcyjnych zespół redakcyjny gazetki szkolnej opiekunowie radiowęzła koordynatorzy programów profilaktycznych 15

16 9. Zachęcanie uczniów do rozwijania własnych zainteresowań i uzdolnień 10. Wyposażenie uczniów w umiejętności rozwiązywania sytuacji problemowych i stresowych wynikających z codziennego życia. 11. Wspieranie inicjatyw dzieci i młodzieży związanych z wolontariatem. 12. Budowanie atmosfery bezpieczeństwa w środowisku szkolnym. Zapobieganie zjawiskom dyskryminacji w szkole. 13. Udział dzieci i młodzieży w ogólnopolskich akcjach i programach profilaktycznych. 14. Kształtowanie kompetencji informatycznych i czytelniczych. zajęcia pozalekcyjne zajęcia pozaszkolne zajęcia sportowe indywidualna praca z uczniem zajęcia edukacyjne imprezy klasowe i szkolne WOŚP Góra grosza Korek do korka Szlachetna paczka pomoc koleżeńska w nauce utworzenie Szkolnego Klubu Wolontariatu indywidualna praca z uczniem dyżury nauczycielskie na przerwach zajęcia edukacyjne Zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem internetu, programów edukacyjnych, projektora, tablicy interaktywnej. Udział w programach: Mój interwencyjna Edukacyjna wychowania fizycznego opiekunowie zajęć pozalekcyjnych psycholog szkolny pedagog szkolny Samorząd Uczniowski psycholog szkolny dyrektor pracownicy szkoły Wszyscy J. Skiba W. Rydzewska Opiekunowie biblioteki 16

17 pierwszy mail. Bezpieczeństwo w internecie, Ogólnopolska Sieć Edukacyjna Organizacja konkursów szkolnych o tematyce czytelniczej Obchody Międzynarodowego Dnia Bibliotek Szkolnych oraz Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, Udział w Paradzie Czytelniczej- heppening gminny Akcja Magiczny Kufer wymiana książek między klasami Impreza czytelnicza Czytanie łączy pokolenia oraz Wieczór poezji Program opracował Zespół Wychowawczy w składzie: Anna Łobacz Dorota Suchcicka Paweł Skibiński Projekt Programu Profilaktyki zatwierdzono uchwałą Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół w Starym Bosewie nr III/2016/2017 z dnia r. Program Profilaktyki zatwierdzono uchwałą Rady Rodziców Zespołu Szkół w Starym Bosewie nr II/2016/2017 z dnia r. 17