Program Profilaktyki

Transkrypt

1 Progrm Profilktyki w Ośrodku dl Dzieci z Wdmi Słuchu i Mowy w Żrch im. Korl Mkuszyńskiego 1. WSTĘP Progrm Profilktyki prznczony jest dl uczniów kls Ośrodk dl Dzieci z Wdmi Słuchu i Mowy w Żrch Progrm dostosowny jest do potrb rozwojowych uczniów orz potrb środowisk. Tworzy spójną cłość z Szkolnym Progrmem Wychowwczym. Progrm prwidziny jest do relizcji n trzy lt, począwszy od roku szkolgo 2010/2013. Oprcowny progrm sporządzony zostł w oprciu o ktul prpisy prw oświtowego. 2. PODSTAWA PRAWNA Konstytucj Rczypospolitej Polskiej z dni 2 kwietni 1997 r. (tj. Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 zm.), Rozporządnie Ministr Edukcji Nrodowej z dni 23 grudni 2008 r. w sprwie podstwy progrmowej wychowni prdszkolgo orz ksztłceni ogólgo w poszcgólnych typch szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), Rozporządnie Ministr Edukcji Nrodowej i Sportu z dni 31 styczni 2003 r. w sprwie szcgółowych form dziłlności j i zpobiegwcj wśród dzieci i młodzieży zgrożonych uzleżnieniem (Dz. U. z 2006 r. Nr 26 poz. 226), Ustw z dni 19 sierpni 1994 r. o ochronie zdrowi psychiczgo (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 231 poz zm.), Ustw z dni 26 pździernik 1982 r. o wychowniu w trźwości i prciwdziłniu lkoholizmowi (tj. Dz. U. z 2007 r. Nr 70 poz. 472 zm.), Ustw z dni 24 kwietni 1997 r. o prciwdziłniu nrkomnii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 124), Ustw z dni 9 listopd 1995 r. o ochronie zdrowi prd nstępstwmi używni tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 zm.), Progrm polityki prorodzinj pństw z dni 3 listopd 1999 r. przygotowny prz Międzyresortowy Zespół do Sprw Oprcowni Polityki Prorodzinj Pństw. 3. Dignoz problemów występujących w społeczności szkolj Dignozę zchowń problemowych prprowdzono n podstwie rozmów, obserwcji orz nkiety dl uczniów. Bdniem nkietowym objęto 162-osobową grupę uczniów z kls I III. Prprowdzon nliz wykzł, że njwiększymi problemem w szkole są: nisk kultur osobist uczniów, trudności w ucniu się,

2 plenie ppierosów, przypdki stosowni prmocy, wgry i nisk frekwencj, brk umiejętności rcjonlgo wykorzystni czsu wolgo. 4. Złożeni progrmu A. Profilktyk, rozumin jko zpobiegnie występowniu niepożądnych procesów i zjwisk, określnych jko prjwy ptologii życi społeczgo, jko system dziłń wzmcnijących lub podtrzymujących róż, dodtnie społecznie postwy uczniów w toku wychowni, relizown jest podczs dziłlności edukcyjj szkoły, tj. w rmch godzin zych i w postci różnych odrębnych zjęć profilktyczno-edukcyjnych. B. Twornie Szkolgo Progrmu Profilktyki zostło poprdzo dignozą potrb nszych uczniów, ich problemów, możliwości orz uwrunkowń otocni. C. Profilktyk w nsj szkole powinn koncentrowć się n wzmcniniu czynników chroniących: ) rozwijnie zinteresowń uczniów orz prciwdziłnie niepowodniom szkolnym (zinteresownie nuką szkolną), b) wspomgnie rozwoju morlgo uczniów (posznownie norm, wrtości i utorytetów), c) stwrznie uczniom możliwości przynleżeni do pozytywnych grup rówieśniczych: kół zinteresowń, społów sportowych, muzycznych itp. (przynleżność do pozytywj grupy rówieśnicj), d) wspomgnie w prwidłowym pełnieniu prz nich funkcji zych (siln więź emocjonln z rodzicmi). D. Dziłlność profilktyczn szkoły pozostje w ścisłym związku z dziłlnością profilktyczną w środowisku loklnym odgryw ono wżną rolę w ksztłtowniu osobowości uczni. Jest tkże pomoc w ksztłtowniu odpowiednich postw morlnych i przygotowniu wychownków do dokonywni włściwych i prmyślnych wyborów życiowych. Aby profilktyk odniosł włściwy skutek, szkoł współprcuje z nstępującymi instytucjmi: ) plcówki kulturlno-oświtowe (ośrodek kultury, bibliotek publiczn, kino, tetr, mu i in): ucstnictwo w spektklch tetrlnych o chrkter profilktycznym, udził w spotknich poświęconych problemom zdrowotnym, udził w konkursch orgnizownych prz plcówki kulturlno-oświtowe, ucstnictwo w sensch filmowych o chrkter profilktycznym; 2

3 b) plcówki oświtowo-opiekuńc (pordni psychologiczno-pedgogiczn, pordni uzleżnień, gminny/miejski ośrodek pomocy społeczj): pomoc uczniom prjwijącym trudności w zchowniu i nuce, pomoc dzieciom z rodzin uzleżnionych i ptologicznych, udzielnie pomocy rodzinom znjdującym się w trudj sytucji mterilj, udził w prelekcjch orgnizownych prz psychologów, pedgogów, lekrzy specjlistów; c) wymir sprwiedliwości (sąd, kurtorzy, policj): współprc z kurtorem, udził w zjęcich prowdzonych prz policję n temt prciwdziłni cyberprmocy, gresji i prstępczości. 5. Cele progrmu stwornie wrunków bezpieczgo funkcjonowni szkoły, stwornie wrunków powstni szkoły wolj od zgrożeń, oprcownie bieżącego lgorytmu dziłni dopsowgo do określonych przypdków występowni zdrń prstępczych n terenie plcówki, zpobiegnie poprz odpowiednią dziłlność profilktyczną tkim uzleżnieniom jk: lkoholizm, nrkomni, nikotynizm, lekomni; informownie o zgrożenich, m.in. HIV i AIDS, bulimi i noreksj, chorob brudnych rąk, zły dotyk, promocj zdrowego stylu życi, ksztłtownie włściwego zchowni uczniów, utrwlenie postw i zchowń społecznych wrunkujących prwidłowy rozwój, zmin obiegowych prkonń n temt stosowni środków psychoktywnych. 6. Z opercjonlizow cele progrmu/cele szcgółowe Adresci dziłń profilktycznych zdobędą nleżytą wiedzę i umiejętności w trkcie relizcji progrmu. A. Uczniowie: ) cł społeczność szkoln (według Szkolgo Progrmu Wychowwcgo): uczniowie nbywją prktycz umiejętności umożliwijące smostnowienie i obronę włsnych prw, szcgólnym uwzględnieniem sertywności, nuczyciele integrują społeczność szkolną orz stwrzją system wsprci dl młodzieży, który promowłby dziłni związ zdrowym stylem życi, uczniowie posidją umiejętność podejmowni i relizcji włsnych pomysłów orz trenowni smodzielności, 3

4 uczniowie zdobywją umiejętność efektywj komunikcji, podejmowni decyzji orz rdni sobie stresem, uczniowie potrfią budowć pozytywny obrz włsj osoby, uczniowie pogłębiją i wzmcniją nturl systemy wsprci, tj.: koleżeństwo, przyjźń, zufnie i uczciwość, uczniowie zdobywją wiedzę i nbywją umiejętności dotyczące zdrowi fizyczgo, psychiczgo, społeczgo i duchowego; b) grup podwyższogo ryzyk: uczniowie wyksztłcją postwy sprzyjjące podejmowniu rcjonlnych decyzji związnych z zżywniem lkoholu i środków odurzjących, uczniowie rozwijją tkie umiejętności interpersonl jk: chronienie siebie w sytucji ncisku grupowego, sertywność, otwrtość, empti, odregownie npięć i budownie udnych relcji z ludźmi, uczniowie potrfią rozwiązywć problemy określją różnice zdń, kceptują różnice, poszukują rozwiązń, uczniowie są przygotowni do rdni sobie z trudnościmi wieku młodzieńcgo; c) grup njwyżsgo ryzyk: szkoł prowdzi utodignozę dzieci i młodzieży mjących kontkt z lkoholem, nrkotykmi, nikotyną i innymi środkmi psychoktywnymi; ukzywnie możliwości pomocy w specjlistycznych ośrodkch, grupch smopomocowych, szkoł podnosi świdomość młodzieży n temt skutków używni środków psychoktywnych i podejmowni rcjonlnych decyzji dotyczących ich zżywni, nuczyciele ukzują możliwości stworni w środowisku lterntyw dl ndużywni lkoholu, nrkotyków, tkże innych destruktywnych zchowń, uczniowie uczą się umiejętności rdni sobie z włsnymi gtywnymi emocjmi orz z prmocą z wnątrz. B. Rodzice pedgog szkolny, psycholog i y kls orgnizują spotkni specjlistmi, n których rodzice uczniów: poznją motywy sięgni młodzieży po środki uzleżnijące, uzyskują rtel informcje i zdobywją wiedzę o uzleżnienich i ich wpływie n funkcjonownie orgnizmu, poznją możliwości rozpoznwni, czy ich dziecko zżyw środki psychoktyw, poznją możliwości i miejsc pomocy dl osób uzleżnionych. 4

5 są wspomgni prz ów i pozostłych nuczycieli w procesie wychowni dzieci. C. Nuczyciele: stnowią przykłd dl uczniów, potrfią rozpoznwć wcs objwy uzleżnieni, poznją sposoby interwencji w sytucjch spożywni prz uczniów lkoholu czy zżywni nrkotyków, potrfią postępowć w kontktch z ucznimi w tki sposób, by nie wyzwlć w nich złości, prkory i bezrdności. 7. Treści progrmu profilktyki wskzniem drest A. Uczniowie (z uwzględnieniem potrb rozwojowych uczni orz rodzju grup ryzyk): urczywistninie wrtości i prstrgnie norm społecznych, ucnie njwżniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, np.: umiejętności rdni sobie stresem, nwiązywni i podtrzymywni dobrych kontktów z ludźmi, odpierni presji otocni i grupy rówieśnicj, rozwijnie umiejętności prowdni zdrowego trybu życi, motywownie do podejmowni osobistych wyborów i postnowień, ucnie kceptownych społecznie sposobów spędzni czsu wolgo, prkznie rtelj i dekwtj wiedzy o konsekwencjch zchowń ryzykownych. B. Rodzice: podnosnie wiedzy i umiejętności zych (grupy wsprci), współudził w określniu kierunków dziłń profilktycznych, współudził przy rozwiązywniu konfliktów pomiędzy ucznimi, pomoc rodzicom w rozwiązywniu problemów dzieck. C. Nuczyciele: prentownie prwidłowych wzorców zchowń prz nuczycieli (i innych prcowników szkoły), podnosnie wiedzy i doskonlenie kompetencji zych nuczycieli, rozwijnie umiejętności dobrej współprcy n linii nuczyciele rodzice, wyciągnie odpowiednich konsekwencji prz nuczycieli (i innych prcowników szkoły) wobec nieprwidłowych zchowń uczniów. 5

6 8. Strtegie i metody relizcji progrmu profilktyki A. Strtegie informcyj (metody): Pogdnk podczs lekcji, spotknie specjlistą, prentcj filmu pełnometrżowego, wideo, wycieczk temtyczn, prc w oprciu o tekst prwodni (książkę), prentcj tetrln i prtetrln itp. B. Strtegie edukcyj (metody): relizcj znnych progrmów edukcyjnych, krąg uczuć, rysunki, drm, prdstwieni, burz mózgów, dyskusj, symulcj różnych sytucji życiowych, np.: rozwiązywnie wyimginowgo konfliktu, technik uzupełnini zdń, gry i zbwy dydktycz, prc w młych grupch, metody pedgogiki zbwy, hppeningi, uroczystości (obrzędowość szkoln) itp. C. Strtegie dziłń lterntywnych (metody): koł zinteresowń, spotkni hobbystów, wycieczki, festyny, zjęci i zwody sportowe itp. 6

7 D. Strtegie interwencyj (metody): interwencj w środowisku domowym uczni prowdzon prz upowżnio osoby lub instytucje, interwencj w środowisku szkolnym uczni, interwencj w sytucji kryzysu rozwojowego (prowdzon prz specjlistę), pomoc psychologiczn, pedgogiczn (prowdzon prz specjlistę), terpi specjlistyczn indywiduln, grupow (prowdzon prz specjlistę). 9. Osoby odpowiedzil z relizcję dyrektor/wicedyrektor ośrodk/ kierownik interntu, y kls, y grup interntowych, nuczyciele pozostłych prdmiotów, pedgog szkolny, psycholog szkolny, rodzice, pielęgnirk szkoln. 10. Ewlucj progrmu nkiet ewlucyjn skierown do uczniów, obserwcje, wywid środowiskowy, rozmowy, opinie uczniów i, nliz dokumentów szkoły. 11. Spodziew efekty zmniejsnie liczby zchowń gresywnych w szkole, utrwlenie zchowń sertywnych, wzrost wiedzy uczniów orz n temt uzleżnień i prciwdziłni im, dbnie o zdrowie fizycz i psychicz, umiejętność orgnizowni czsu wolgo, świdome i umiejęt korzystnie z komputer, intertu, TV, prwidłowe rekcje w sytucji zgrożeni, zchownie higieny osobistej, sukcesy uczniów w szkole. 7

8 OBSZAR - UCZNIOWIE Cel I: Ucń posid wiedzę n temt prw człowiek, dzieck i uczni orz procedur postępowni w przypdku łmni zsd. Zdni 1.Prkznie wiedzy n temt prw i obowiązków uczni i dzieck 2. Zpoznnie uczniów z systemem pomocy szkolj i instytucjonln ej w sytucjch zgrożeń pojwijących się w njbliższym środowisku. Strtegi profilktycz n informcyjn informcyjn, informcyjn o edukcyjn Formy relizcji Godzin z Godzin Spotknie z prcownikie m Wydziłu Prewencji Policji Monitoring Ewlucj Osob odpowiedzi ln Zpis w Zpis w, obserwcj Omówienie n lekcji Omówienie n lekcji Obserwcj zchowń uczniów Wychowwc Dyrekcj pedgog Cel II: Ucń utrzymuje pozytyw więzi z rówieśnikmi w klsie i w szkole 1. Integrcj klsow (klsy pierws) Edukcyjn Alterntywy obserwcj obserwcj 2. Stwornie mozliwości integrcji międzyklsow ej uczniów. 3. Udził uczniów w zjęcich djących lterntywy Edukcyjn, lterntywy Biwki, wycieczki, herbtki, spotkni z psychologie m, pedgogie m itp. Imprezy szkol (Andrjki, choink, opłtek, Dzień Wiosny, zjęci integrcyjn e Godzin z, Spotkni z obserwcj obserwcj Dyrekcj, SU, Grono pedgogicz Zpis w obserwcj Omówienie n lekcji Temin relizcji I semestr I semestr I semestr Początek semestru Cły rok W zleżności 8

9 możliwości odregowni npięć orz rozwijjących umiejętności rdni sobie z emocjmi. 4.Aktywizown ie uczniów do udziłu w imprezch środowiskowyc h i włącnie ich do dziłń związnych z kcjmi ogólnopolskimi np. sprzątnie świt lterntywy pedgogie m, psychologie m Orgnizow nie kcji n terenie szkoły np. Sprzątnie Świt, Wielk Orkiestr Świąteczj Pomocy itp. nkiet obserwcj obserwcj Dyrekcj, SU, grono pedgogicz W zleżności od okoliczności Cel III: Ucń posid umiejętność rozwiązywni konfliktów, rdni sobie stresem i prmocą włsną i cudzą. 1. Stwornie możliwości nbyci umiejętności konstruktyw j komunikcji Edukcyjn Godziny Zpis w obserwcj Obserwcj zchowń uczniów Wychowwc y II semestr 2. Udził uczniów w zjęcich djących możliwość odregowni npięć orz rozwijnie umiejętności społecznych (sertywność i empti) 3. Rozwijnie sztuki utoprentcj i. 4. Wyprcownie prz uczniów norm klsowych i doskonlenie dekwtj nlizy ich postrgni z włącniem elementów smooceny. edukcyjn edukcyjn edukcyjn Godziny spotkni z psychologie m, pedgogie m Godziny Spotkni z psychologie m pedgogie m Godziny Indywiduln e rozmowy z ucznimi Zpis w obserwcj Zpis w obserwcj Zpis w obserwcj Obserwcj zchowń uczniów nkiet Obserwcj zchowń uczniów nkiet Obserwcj sytucji klsowej nkiety y W zleżności W zleżności I semestr 9

10 edukcyjn 5. Regownie nuczycieli n wslkie prjwy zchowń niekceptown ych społecznie 6. Relizcj progrmu Sper 7. Wzmocnienie u uczniów poczuci dekwtj smooceny 8. Prc z uczniem prjwijący m zburni zchowni, zwiernie kontrktów z gresormi i ich egkwownie 9. Zpoznnie uczniów z problemtyką gresji i prmocy Zminy środowisko we Edukcyjn lterntywy Wcsn interwencj Wcsn interwencj Interwencyj n edukcyjn Interwencje n dyżurch, Indywiduln e rozmowy z uczniem Spotkni z ucznimi W trkcie codziennyc h lekcji Indywiduln e rozmowy z uczniem i ich rodzicmi Godziny Zpis w obserwcj Obserwcj sytucji klsowej nkiety I semestr obserwcj nkiet pedgog W zleżności obserwcj obserwcj Grono Cły rok pedgogicz Tekst kontrktu obserwcj Zpis w Obserwcj uczni Obserwcj zchowń uczniów Dyrekcj y Psycholog pedgog Wychowwc Cły rok II semest Cel IV: Ucń posid rtel informcje dotyczące zjwisk uzleżnień i gtywnych skutków zżywni środków uzleżnijących. 1. Informcyjn Godziny Zpis w Omówienie n Pedgog Cły rok dostrcnie uczniom wiedzy o konsekwencjc h zżywni używek., edukcyjn Spotkni z psychologie m Pedgogiem, lekcji y Terpeutą Cel V: Ucń posid umiejętności służące podejmowniu rcjonlnych decyzji w sprwie przyjmowni substncji uzleżnijących. 1.Upowschni edukcyjn Lekcje Obserwcj Obserwcj Grono I semestr enie wśród omówienie zchowń pedgogicz uczniów, n lekcji uczniów, znjomości Lekcje zchowń prdmioto sertywnych we 2. Udził uczniów w konkursch o temtyce profilktyczj 3. Oprcownie lterntywy Wcsn interwencj, Czynny udził w konkursch, ucstnictw o uczniów Powołnie społu Obserwcj zchowń w trkcie konkursów Nottk z prc Omówienie z ucznimi Informcj od nuczycieli Dyrekcj SU, grono pedgogicz, psycholog, pedgog Dyrekcj, SU, grono W zleżności Cły rok 10

11 systemu regowni n przypdki pici lkoholu, pleni ppierosów, kontktu z używkmi. 4. Stwornie możliwości nbyci prktycznych doświdcń z kontktu z osobmi uzleżnionymi Zmin prpisów informcyjn go Spotknie z członkmi AA byłymi nrkomn mi społu go Omówienie z ucznimi Dyrekcj, SU pedgogicz, Psycholog, pedgog Dyrekcj, pedgog W zleżności OBSZAR NAUCZYCIELE I RODZICE Cel I: Nuczyciele strją się nwiązć jk njlepszą komunikcję w relcjch z ucznimi i rodzicmi. Zdni 1. Dzielenie się doświdcni mi z innymi nuczycielmi w zkresie sposobów udzielni pomocy uczniom 2. Budownie relcji z ucznimi oprtych n wzjemnym zrozumieniu, szcunku. Strtegi profilktycz n informcyjn edukcyjn Formy relizcji Prce społu wychoww cgo Rdy Pedgogicz j Godziny wychoww c, lekcje prdmioto we Monitoring Ewlucj Osob odpowiedzi ln sprwozdn i Zpis w Informcje od nuczycieli obserwcj dyrekcj Grono pedgogicz Termin relizcji W zleżności Cły rok Cel II: Rodzice czują się odpowiedzilni z wychownie młodego człowiek. 1. Wspiernie w sytucjch trudnych zo. Wcsn interwencj Indywidul rozmowy z rodzicmi obserwcj obserwcj Dyrekcj y, psycholog, pedgog 2. pedgogizcj. 3. Włącnie do dziłń n rcz szkoły informcyjn lterntywy Prelekcj w trkcie wywidówe k Udził w życiu szkoły Komitetu Rodzicielski Informcje zwrot od obserwcj Informcje zwrot od Obserwcj zchowń Psycholog, pedgog Dyrekcj y Cły rok W zleżności Cły rok 11

12 4. Ujednolicenie oddziływń zyc h Wcsn interwencj ego, Pomoc w orgnizcji imprez Pedgogiz cj w trkcie wywidówe k, indywidul rozmowy z rodzicmi Obserwcj Obserwcj zchowń Dyrekcj y, Psycholog, pedgog Cel III. Nuczyciele posrzją wiedzę i umiejętności dotyczące prowdni zjęć profilktycznych. 1. Ucstnictwo w szkolenich edukcyjn Udził w szkoleniu Informcj od nuczycieli, nkiet dyrekcj 2. Ucstnictwo w spotknich mjących n celu dzielenie się doświdcnie m edukcyjn Prce Rdy Pedgogiczj, Zespołu Wychoww cgo Informcj od prszkolon ych nuczycieli sprwozdn i Informcje od nuczycieli dyrekcj W zleżności W zleżności W zleżności Cel IV: Rodzice orz nuczyciele posidją umiejętności niezbęd w rozwiązywniu trudnych problemów. 1. Wspiernie niewydolnych zo w pełnieniu ich ról Wcsn interwencj, edukcyjn Indywidul rozmowy z rodzicmi obserwcj Obserwcj, informcj od Dyrekcj, Pedgog, psycholog Cły rok 2. Stwornie grupy wsprci nuczycieli dzielących się doświdcnie m i sposobmi rdni sobie w sytucjch trudnych zo edukcyjn Prce społu go sprwozdn ie Informcj od OBSZAR ŚRODOWISKO Dyrekcj, pedgog W zleżności Cel: Osoby i instytucje środowisk loklgo czynnie włączją się w relizcję celów wynikjących z progrmu profilktyki. 1. Elimincj miejsc, gdzie młodzież prjwi zchowni Informcyjn, Zminy środowiskow e Kontkt z kurtorem, policją, opieką społeczną, obserwcj Obserwcj zchowń młodzieży n mieście Dyrekcj, pedgog Cły rok 12

13 niekceptow społecznie 2. Wspól oprcownie systemu regowni n niewłściwe zchownie młodzieży Wcsn interwencj Jw. Nwiąznie współprcy Intensyfikcj współprcy Dyrekcj, pedgog Cły rok Rdy Rodziców Uchwłą nr 2/2012/2013 z dni 1 wrśni 2012 r.. w Ośrodku dl Dzieci z Wdmi Słuchu i Mowy w Żrch przyjęł Progrm Profilktyki w Specjlnym Ośrodku dl Dzieci z Wdmi Słuchu i Mowy w Żrch po pozytywnym zopiniowniu jego treści prz Rdę Pedgogiczną i Smorząd Uczniowski.. PODPISY: PRZEWODNICZĄCY RADY PEDAGOGICZNEJ Jnusz Stsik PRZEWODNICZĄCY SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO Ewelin Zjąc PRZEWODNICZĄCY RADY RODZICÓW Aleksndr Dolido 13