Kluczowe przesłania. III Europejska Konferencja Wodna. Bruksela, maja Centrum Konferencyjne Charlemagne w Brukseli. Sala Alcide de Gasperi

Transkrypt

1 III Eurpejska Knferencja Wdna Bruksela, maja 2012 Centrum Knferencyjne Charlemagne w Brukseli Sala Alcide de Gasperi Kluczwe przesłania Organizwane przez na rzecz

2 O knferencji Trzecia Eurpejska Knferencja Wdna dbyła się w dniach maja 2012 w Brukseli jak frum knsultacji i dyskusji między Kmisją Eurpejską, państwami człnkwskimi i i innymi zaintereswanymi strnami. Dyskutwan na temat pcji plitycznych, które zstaną uwzględnine w planie chrny zasbów wdnych Eurpy ( Blueprint t Safeguard Eurpe s waters ). Szczegółwy prtkół z Knferencji, prezentacje, transmisja brad raz wypwiedzi w frmie wide są dstępne na strnie: Stan wdy w Eurpie i wyzwania dla plityki wdnej Z punktu widzenia eklgii pnad 50% eurpejskich wód pwierzchniwych jest w mniej niż dbrym stanie, a cele śrdwiskwe Ramwej Dyrektywy Wdnej (RDW) d 2015 nie zstaną w pełni zrealizwane. Niepkjący jest również stan wód pdziemnych. Główne wyzwania w związku z tym wiążą się z rlnictwem, zmianami klimatycznymi, presjami hydrmrflgicznymi raz prblemami systemwymi (np. kmunikacja i wymiana danych). Pnadt znaczna część drzeczy w UE cierpi z pwdu niedbru wdy i dsetek ten wzrśnie d 2030 rku. Niektóre działania zstały już pdjęte, ale nie będą ne w stanie dwrócić teg trendu w najbliższej przyszłści. Istnieje silna ptrzeba rzwinięcia ptencjału Eurpy w dziedzinie szczędnści wdy. Innwacja i badania mgą dgrywać fundamentalną rlę w tym zakresie. Pierwszy cykl RDW siąga znaczące skutki (integracja z perspektywy eklgicznej w gspdarce wdnej, wzmcnienie współpracy międzynardwej, udziału spłeczeństwa i zaintereswanych strn, zwiększenie pzimu wiedzy, pprawa chemicznej jakści wdy), ale mamy przed sbą jeszcze długą drgę, jeśli chcemy siągnąć ambitne cele eurpejskiej plityki wdnej (np. nie wszystkie Plany Gspdarwania Wdami (PGW) zstały złżne, zwraca też uwagę ich niski pzim ambicji, brak knkretnści i prównywalnści, jak również przedstawianie zwykłeg tku działań jak rzekmeg pstępu we wdrżeniu RDW). Uruchmienie najbardziej biecujących działań Niezbędne dla rzwiązania eurpejskich prblemów wdnych jest kmplekswe płączenie działań. Należy pstawić na skuteczną krdynację, w przeciwnym razie nie uda się rzwiązać stjących przed nami wyzwań. Należy silniej zintegrwać plitykę wdną, rlną i energetyczną, także w brębie głównych refrm plitycznych (np. w ramach Wspólnej Plityki Rlnej (WPR)). Kmisja Eurpejska 1

3 mże degrać kluczwą rlę w dalszych działaniach na rzecz integracji, raz zapewnić dalsze instrumenty i praktyczne wskazówki dtyczące pprawy gspdarki wdnej na szczeblu lkalnym. Isttny jest dbry zestaw zarówn bwiązkwych, jak i dbrwlnych działań w sektrze rlnym. Jedncześnie wzmacnianie plityki nie dknuje się jedynie pprzez przepisy. Bezpieczne finanswanie (z publicznych i prywatnych źródeł) ma fundamentalne znaczenie dla realizacji działań. Umwy między rlnikami i przedsiębirstwami wdnymi są sprawdznym rzwiązaniem, które wart prmwać. Niektóre zaintereswane strny ppierają rzwijanie standardów UE w sprawie pnwneg użycia wdy, pdkreślając ptrzebę wprwadzenia gólnunijnych parametrów jakściwych przy pnwnym wykrzystywaniu wdy. Różne pzimy jakści wdy d pnwneg użytku pwinny być ustalane dla pszczególnych użytkwników na pdstawie badań naukwych i współpracy z dpwiednimi sektrami (rlnictw, dstawcy wdy, przemysł). Niektórzy argumentują jednak, że nrmy unijne nie pmgą, gdyż pszczególne kraje i sektry zbyt się d siebie różnią. Istnieje ptrzeba dalszeg prmwania wzajemnie krzystnych działań dla chrny eksystemów wdnych, np. pprzez przywracanie terenów pdmkłych, c krzystnie wpłynie na wdrżenie RDW, dyrektywy ptasiej i siedliskwej, a także przyczyni się d zapbiegania pwdzim. Należy pstawić na pdejście strategiczne, takie jak strategia zielnych krytarzy, czy infrastruktury na pzimie drzecza rzek. Zaintereswane strny wskazały ptrzebę dalszych działań raz regulacji eurpejskich w sprawie zanieczyszczeń wdy substancjami farmaceutycznymi. Oprócz dyskusji w kntekście dyrektywy śrdwiskwych nrm jakści, należy również: p pierwsze, stswać rygrystyczne kryteria prawne, a p drugie, pszukiwać spsbów zmniejszania zanieczyszczenia substancjami farmaceutycznymi u źródła, również pprzez zarządzanie htspt (źródła przemysłwe np. dpady szpitalne). Eknmiczne zachęty d skuteczniejszeg zarządzania zasbami wdnymi Kształtwanie ceny wdy należy stswać w płączeniu z innymi narzędziami plityki przy równczesnym spełnieniu pewnych warunków wstępnych: Skutecznść twrzenia i realizacji instrumentów eknmicznych warunkwana jest dstępnścią pdstawwych danych (np. infrmacji śrdwiskwych przepływach) raz spełnieniem warunków wstępnych (np. licencje pbru). Kniecznym wymgiem jest wyknanie i mnitrwanie legislacji wdnej i praw własnści. Nielegalne pbry wdy muszą być kntrlwane. 2

4 Obwiązkwy pmiar jest ptrzebny d realizacji plityki płat za wdę w Eurpie. Ustalaniu cen wdy pwinny twarzyszyć kampanie infrmacyjne w dziedzinie zarządznia zaptrzebwaniem na wdę. Zaangażwanie zaintereswanych strn ma wielkie znaczenie dla ustalania prawidłwych cen i płat. Wszystkie zaintereswane pdmity (rlnictw, przemysł, gspdarstwa dmwe) muszą współpracwać w realizacji celów plityki wdnej. W dniesieniu d stswania taryf scjalnych i dpłaty d wdy, stwierdzn, że wszyscy pwinni płacić taką samą cenę za zużycie wdy, c zapewni spójnść. Rządy mgą krzystać z innych narzędzi plityki d wspierania grup niskich dchdach. Istnieje ptrzeba narzucenia warunków dtyczących krzystania ze śrdków unijnych (Rzwój Obszarów Wiejskich, Plityka Spójnści). Argumentwan również, że cele RDW pwinny być zawarte w Wymgach Wzajemnej Zgdnści w ramach WPR. Mże być uznane za niesprawiedliwe, że kszty rekultywacji nie są pnszne przez zanieczyszczająceg. Kszty te, zgdnie z najnwszym raprtem OECD, są bardz znaczące. Istnieje ptrzeba wzmcnienia stswania zasady zanieczyszczający płaci. Interpretacja ksztów eklgicznych i materiałwych wymaga praktycznych wskazówek ze strny Kmisji Eurpejskiej. System zarządzania i pzim wiedzy Od czasu jej przyjęcia RDW była głównym mtrem pprawy zarządzania w eurpejskiej gspdarce wdnej. Udział spłeczeństwa, współpraca międzynardwa i pzim wiedzy uległy pprawie. Istniejąca plityka wdna raz prces Wspólnej Strategii Wdrażania RDW pwinny być kntynuwane. Realizacja plityki wdnej bywa trudna wskutek fragmentacji instytucji. Aby rzwinąć współpracę i krdynację na wyższym pzimie wymagane jest kreślenie wspólnych celów. Państwa człnkwskie mają trudnści z zastswaniem międzysektrwych działań pmiędzy RDW i innymi dziedzinami, pnieważ decydenci w dziedzinie gspdarki wdnej nie mają kmpetencji d interweniwania w innych sektrach takich jak rlnictw i energia. Pnadt krdynacja pmiędzy jakścią wdy i aspektem hydrmrflgicznym, jak również pmiędzy plityką wdną i chrną przyrdy d tej pry nie była wystarczająca. Najbardziej brakuje współpracy między sektrem wdy i rlnictwa, głównie z pwdu trudnści w kmunikacji ze względu na system dpłat w sektrze rlnym. D rzwju dalszej współpracy między WPR i RDW ptrzebna jest wla plityczna. Aby rzwiązać prblem nielegalneg pbru wdy, rgany dpwiedzialne za drzecza rzek ptrzebują szerszych 3

5 uprawnień d identyfikacji i karania teg typu praktyk. Ptrzebne są mechanizmy egzekwwania pzwalające się zastswać d wszystkich drzeczy. W niektórych częściach Eurpy sztywnść systemu kncesyjneg wdy jest nadal pważnym prblemem dla rganów zajmujących się drzeczami, graniczając przez t zdlnść rejestracji ilści pbieranej wdy. Slidne wyniki naukwe przystswane d ptrzeb plityki muszą być przekazywane d decydentów pprzez sprawny mechanizm przepływu infrmacji między nauką i plityką. Prace badawcze mgłyby wyłnić dpwiednie dane służące wsparciu głównych działań, np. wyznaczania celów wydajnści wdy, raz pwinny w większym stpniu skupić się na przyczynach brak usiągnięcia celów plityki wdnej. Innwacje i glbalne aspekty UE musi rzważyć wyzwania wdne pza Eurpą i włączyć glbalny wymiar wdy d dyskusji w ramach planu chrny zasbów wdnych Eurpy. Eurpejskie Innwacyjne Partnerstw w zakresie wdy jest kazją d znalezienia nwych rzwiązań dla wyzwań w dziedzinie wdy. Jest t również szansa dla przemysłu wdneg UE, by pprawić własną knkurencyjnść, a kncepcje eurpejskieg sektra wdneg przełżyć na wymierne rzwiązania rynkwe. Zakres i cele Eurpejskieg Innwacyjneg Partnerstwa zstaną dprecyzwane wspólnie z przemysłem i sektrem publicznym d kńca 2012 rku, kiedy t czekiwany jest strategiczny plan realizacji Partnerstwa. Eurpejska Inicjatywa Wdy (EUWI) skutecznie pdjęła prblematykę wdy w dyskusjach dtyczących plityki rzwjwej. Zaintereswane strny ppierają kntynuację teg tematu. Trwają strategiczne dyskusje tym, czy i w jaki spsób należy kntynuwać EUWI. Pszukuje się przy tym dróg zwiększenia wpływu na sektr wdny i zdbycia większeg wsparcia charakterze plitycznym. 4