Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko. Strategii Rozwoju Turystyki Województwa Zachodniopomorskiego do 2015 roku

Transkrypt

1 Strategiczna cena ddziaływania na śrdwisk Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku Prjekt Wersji Ostatecznej Raprtu Kńcweg Zamawiający: Wjewództw Zachdnipmrskie Urząd Marszałkwski Wjewództwa Zachdnipmrskieg Ul. Krsarzy Szczecin Wyknawca: 4 maja 2010

2

3 ----- SPIS TREŚCI 1 Wykaz uŝytych skrótów Streszczenie w języku niespecjalistycznym Wprwadzenie Pdstawy frmaln-prawne Prgnzy ddziaływania na śrdwisk Przedmit i cel Prgnzy Zakres prgnzy - bwiązujące wymgi ustawdawcze Metdyka prac Infrmacja zawartści i głównych celach Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku Pwiązania Strategii z innymi dkumentami Określenie, analiza i cena istniejąceg stanu śrdwiska, zasbów kulturalnych i kulturwych wjewództwa zachdnipmrskieg Klimat Mrflgia terenu Wdy pwierzchniwe Wdy pdziemne Gleby Kpaliny Pwietrze atmsferyczne Gspdarka wdn-ściekwa Gspdarka dpadami Klimat akustyczny Prmieniwanie elektrmagnetyczne Obszary chrnine Zasby przyrdnicze Zasby i dziedzictw kulturwe Zidentyfikwane prblemy chrny śrdwiska, isttne z punktu widzenia realizacji Strategii Ocena ddziaływania na śrdwisk realizacji działań w bszarach prirytetwych Strategii Obszar prirytetwy I Rzwój Markwych Prduktów Turystycznych Obszar prirytetwy II Rzwój Zasbów Ludzkich Obszar prirytetwy III Wsparcie Marketingwe Obszar prirytetwy IV Kształtwanie Przestrzeni Turystycznej Obszar prirytetwy V Wsparcie Instytucjnalne i Budwa Systemów Rzwijających Turystykę Prpzycja rzwiązań mających na celu zapbieganie, graniczanie lub kmpensację przyrdniczą negatywnych ddziaływań na śrdwisk Oddziaływanie transgraniczne Przewidywane zmiany stanu śrdwiska wjewództwa zachdnipmrskieg w przypadku dstąpienia d realizacji Strategii Rzwiązania alternatywne d rzwiązań zawartych w prjektwanym dkumencie Prpzycje dtyczące przewidywanych metd analizy skutków realizacji pstanwień Strategii raz częsttliwści jej przeprwadzania Prpzycje mdyfikacji Strategii Literatura Załącznik nr 1 Ocena antycypwanej intensywnści ddziaływań Załącznik nr 2 Pwiązania Strategii z innymi dkumentami

4 ----- SPIS RYSUNKÓW I TABEL Rysunek 1 Diagram przedstawiający w schematyczny spsób, prces związany z przygtwaniem i realizacją Strategicznej Oceny Oddziaływania na Śrdwisk Rysunek 2 Ocena stanu rzek wjewództwa zachdnipmrskieg w 2008 rku Rysunek 3 Ocena stanu jezir wjewództwa zachdnipmrskieg w 2008 rku Rysunek 4 Obszary wyskich walrach przyrdniczych w wjewództwie zachdnipmrskim Rysunek 5 Szlak knny Pjezierza Drawskieg Rysunek 6 Zachdnipmrski szlak Ŝeglarski Tabela 1 Wykaz uŝytych skrótów... 5 Tabela 2 Wyniki klasyfikacji wód pdziemnych w wjewództwie zachdnipmrskim w 2008 rku Tabela 3 Lkalizacja punktów pmiarwych mnitringu peracyjneg wód pdziemnych na bszarze wjewództwa zachdnipmrskieg Tabela 4 Prcentwy udział pszczególnych klas bnitacyjnych gleby Tabela 5 Charakterystyka kmunalnych czyszczalni ścieków działających w wjewództwie zachdnipmrskim w 2007 rku Tabela 6 Tereny bjęte chrną, przez które przebiegają i przebiegać będą szlaki rwerwe Tabela 7 Tereny bjęte chrną, przez które przebiegają i przebiegać będą szlaki rwerwe Tabela 8 Obszary Natura 2000 leŝące w pbliŝu miejscwści predystynwanych d utwrzenia pól glfwych 52 Tabela 9 Ptencjalne zagrŝenia pól glfwych dla bszarów Natura Tabela 10 Czynniki presji turystyki na eksystemy wdne Tabela 11 Przejawy duŝeg stpnia antrppresji na terenach nadmrskich Tabela 12 Oddziaływanie na Ŝycie i zdrwie ludzi Prirytetu I Tabela 13 Oddziaływania na pwietrze atmsferyczne i klimat akustyczny Prirytetu I Tabela 14 Oddziaływania na pwierzchnię ziemi i śrdwisk gruntwe Prirytetu I Tabela 15 Oddziaływania na wdy pwierzchniwe i pdziemne Prirytetu I Tabela 16 Oddziaływania na elementy przyrdy Ŝywinej Prirytetu I Tabela 17 Wybrane zagadnienia bjęte prgramem studiów Tabela 18 Studia na Wydziale Nauk Ziemi Tabela 19 Studia na Wydziale Zarządzania i Eknmiki Usług (MenedŜer turystyki) Tabela 20 Studia na wydziale Zarządzania i Eknniki Usług (Biznes turystyczny) Tabela 21 Studia na Wydziale Nauk Przyrdniczych Tabela 22 Studia na wydziale Zarządzania i Eknniki Usług (Zdrwtne pdstawy turystyki i rekreacji) Tabela 23 Przedmity na kierunku Turystyka i rekreacja, specjalnść usługi turystyczne Tabela 24 Przedmity na kierunku Stsunki Międzynardwe, specjlanść Eurturystyka Tabela 25 Miejsca i stanwiska pracy związane turystyką Tabela 26 Rdzaje zadań, ich lkalizacja i bszary chrnine w brębie planwanych prac Tabela 27 Oddziaływanie na Ŝycie i zdrwie ludzi Prirytetu II Tabela 28 Oddziaływania na pwietrze atmsferyczne i klimat akustyczny Prirytetu II Tabela 29 Oddziaływania na pwierzchnię ziemi i śrdwisk gruntwe Prirytetu II Tabela 30 Oddziaływania na wdy pwierzchniwe i pdziemne Prirytetu II Tabela 31 Oddziaływania na elementy przyrdy Ŝywinej Prirytetu II Tabela 32 Oddziaływanie na Ŝycie i zdrwie ludzi Prirytetu III Tabela 33 Oddziaływania na pwietrze atmsferyczne i klimat akustyczny Prirytetu III Tabela 34 Oddziaływania na pwierzchnię ziemi i śrdwisk gruntwe Prirytetu III Tabela 35 Oddziaływania na wdy pwierzchniwe i pdziemne Prirytetu III Tabela 36 Oddziaływania na elementy przyrdy Ŝywinej Prirytetu III Tabela 37 Rdzaje zadań, ich lkalizacja i bszary chrnine w brębie planwanych prac Tabela 38 Lista plaŝ i przystani włącznych d prgramu Blue Flag Tabela 39 Obszary Natura 2000 znajdujące się w pbliŝu realizacji mŝliwych zadań Tabela 40 Obszary chrnine na pjezierzach: Drawskim, Wałeckim i Myślibrskim mgące być naraŝne na skutek realizacji działania Tabela 41 Obszary chrnine w brębie wskazanych lkalizacji realizacji działania Tabela 42 Obszary chrnine w miejscwściach, w których nastąpi realizacja działania Tabela 43 Obszary chrnine w pbliŝu ltnisk Szczecin-Gleniów i Zegrze Pmrskie Tabela 44 Obszary chrnine w pbliŝu ltnisk Brne Sulinw, Bagicz, Kluczew, Chjna i Szczecinek Tabela 45 Obszary Natura 2000 stanwiące ptencjalne klizje z drgą S Tabela 46 Oddziaływanie na Ŝycie i zdrwie ludzi Prirytetu IV Tabela 47 Oddziaływania na pwietrze atmsferyczne i klimat akustyczny Prirytetu IV Tabela 48 Oddziaływania na pwierzchnię ziemi i śrdwisk gruntwe Prirytetu IV Tabela 49 Oddziaływania na wdy pwierzchniwe i pdziemne Prirytetu IV Tabela 50 Oddziaływania na elementy przyrdy Ŝywinej Prirytetu IV Tabela 51 Oddziaływanie na Ŝycie i zdrwie ludzi Prirytetu V Tabela 52 Oddziaływania na pwietrze atmsferyczne i klimat akustyczny Prirytetu V Tabela 53 Oddziaływania na pwierzchnię ziemi i śrdwisk gruntwe Prirytetu V Tabela 54 Oddziaływania na wdy pwierzchniwe i pdziemne Prirytetu V Tabela 55 Oddziaływania na elementy przyrdy Ŝywinej Prirytetu V Tabela 56 Tabela mŝliwych d zastswania działań mitygujących Tabela 57 Prpzycje zmian w Strategii

5 Wykaz uŝytych skrótów Tabela 1 Wykaz uŝytych skrótów CWU Ciepła Wda UŜytkwa HNV JST LOT OSO POIiŚ PWIS PTTK RDOŚ RPO WZ SOO SRT WZ UE UM WZ Ustawa OOŚ ZROT High Nature Value Farmland (tereny rlnicze wyskiej wartści przyrdniczej) Jednstki Samrządu Terytrialneg Lkalna Organizacja Turystyczna bszary specjalnej chrny Prgram Operacyjny Infrastruktura i Śrdwisk Państwwy Wjewódzki Inspektr Sanitarny Plskie Twarzystw Turystyczn Krajznawcze Reginalna Dyrekcja Ochrny Śrdwiska Reginalny Prgram Operacyjny Wjewództwa Zachdnipmrskieg specjalne bszary chrny Strategia Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku (zwana takŝe Strategią ) Unia Eurpejska Urząd Marszałkwski Wjewództwa Zachdnipmrskieg w Szczecinie Ustawa z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.) Zachdnipmrska Reginalna Organizacja Turystyczna 5

6 Streszczenie w języku niespecjalistycznym Plany i prgramy, które mgą mieć znaczący wpływ na śrdwisk, naleŝy zgdnie z dyrektywą UE 2001/42/WE Parlamentu Eurpejskieg i Rady z 27 lipca 2001 rku w sprawie ceny skutków niektórych planów i prgramów na śrdwisk pddać sprawdzeniu pd względem uwzględniania w nich aspektów śrdwiskwych. Obligatryjny charakter wyknania Prgnzy Oddziaływania na Śrdwisk dla dkumentu Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku wynika z zapisów ustawy udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz.U. z 2008 r. Nr 199 pz. 1227), mówiącej w art. 46 ust.2 pkt 2 wymgu przeprwadzenia strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk dla prjektów plityk, strategii, planów lub prgramów w dziedzinie m.in. turystyki. Na dzień zawarcia umwy, której przedmitem jest wyknanie Prgnzy Oddziaływania na Śrdwisk dla dkumentu Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku plskie przepisy prawne w tym zakresie są w pełni kmplementarne z zapisami dyrektywy Strategic Envirnmental Assessment raz dyrektywami dtyczącymi sieci bszarów Natura Pdstawwym celem niniejszej prgnzy jest próba ustalenia, czy przyjęte w prjekcie Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku cele i zadania wyznaczne d ich realizacji gwarantwać będą dpwiedni stpień uwzględnienia kwestii chrny śrdwiska (chrna cennych i wraŝliwych bszarów raz umŝliwienie zrównwaŝneg rzwju reginu). Rzetelnie przeprwadzna cena śrdwiskwa jest kluczwym elementem prwadzenia plityki zrównwaŝneg rzwju. Prgnza Oddziaływania na Śrdwisk pzwala cenić stpień uwzględnienia prblematyki śrdwiskwej w planach i prgramach dkumentów wymagających takiej ceny. Prgnza pzwala pdnieść merytryczną wartść dkumentów, skntrlwać gólną lgikę raz spójnść dkumentu przy uwzględnieniu generalnych celów plityki spójnści w tym plityki śrdwiskwej. W ramach niniejszej prgnzy zespół badawczy pdjął próbę identyfikacji mŝliwych d kreślenia skutków śrdwiskwych pwdwanych realizacją pstanwień cenianeg dkumentu raz starał się cenić czy przyjęte rzwiązania w dstateczny spsób dąŝą d uniknięcia knfliktów i zagrŝeń w śrdwisku. Celem niniejszej Prgnzy jest dstarczenie dpwiednim władzm i zaintereswanej spłecznści wjewództwa dpwiednieg pzimu wiedzy ptencjalnym wpływie realizacji SRT WZ na śrdwisk przyrdnicze. NaleŜy przy tym takŝe rzumieć ddziaływanie na zdrwie ludzi. Prgnza zawiera takŝe prpzycje dtyczące ceny wdraŝania zadań w ramach prjektu SRT WZ raz przeciwdziałania negatywnym zjawiskm i skutkm ich realizacji. Przedmitem analizy prgnzy SRT WZ są bszary prirytetwe raz ich pszczególne cele i działania. Jednym z głównych celów przeprwadzenia prgnzy był kreślenie na ile Strategia przyczyni się d wdraŝania w wjewództwie zachdnipmrskim zasad zrównwaŝneg rzwju, a na ile stanwić będzie dla nieg zagrŝenie. Ocena ta dknana zstała na pdstawie analizy ptencjalnych ddziaływań mgących zaistnieć pdczas realizacji pszczególnych działań pisanych w Strategii. W raprcie wskazan pwiązania Strategii z innymi, krajwymi i reginalnymi, dkumentami strategicznymi, scharakteryzwan stan śrdwiska w wjewództwie zachdnipmrskim, pisując pszczególne kmpnenty śrdwiska, takie jak klimat, czy wdy pwierzchniwe. Główny element prgnzy stanwi cena ddziaływania na śrdwisk realizacji działań w bszarach prirytetwych zamieszcznych w Strategii. Prgnza analizuje kaŝde z tych działań i celów raz kreśla w miejscach gdzie był t mŝliwe pzytywne i negatywne skutki ich realizacji. Pnadt raprt zawiera cenę uwzględnienia w Strategii prblematyki chrny śrdwiska. Raprt pdejmuje takŝe prblematykę ptencjalnych ddziaływań transgranicznych. Isttnym elementem prgnzy są prpzycje dtyczące metd analiz skutków realizacji pstanwień Strategii. Zawarte zstały tu infrmacje mnitringu dla: pwietrza, wdy, gleby, ziemi, hałasu, pla elektrmagnetyczneg i prmieniwania jnizująceg. W tym miejscu naleŝy z całą zasadniczścią pdkreślić, iŝ strategiczna cena ddziaływania na śrdwisk nie jest c d zasady prcedurą w sprawie Oceny Oddziaływania na Śrdwisk Planwanych Przedsięwzięć. W związku z pwyŝszym niniejsza Prgnza nie mŝe zastępwać w/w prcedur w dniesieniu d pszczególnych i knkretnych prjektów przewidzianych d realizacji w ramach Strategii. Niniejsza prgnza ma za zadanie uczulić ptencjalnych inwestrów i sby/pdmity dpwiedzialne za kształtwanie plityki turystycznej w wjewództwie zachdnipmrskim kniecznści zapznania się z Prgnzą SRT WZ, ale takŝe bwiązku przygtwywania stswnych pstępwań administracyjnych w zakresie indywidualnych cen ddziaływania pszczególnych działań i zamierzeń inwestycyjnych w parciu raprty ddziaływania na śrdwisk. Niniejsza prgnza ddziaływania na śrdwisk Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku jest dkumentem charakterze strategicznym, w związku z czym dnsi się d mŝliwych i ptencjalnych ddziaływań głównie na pzimie strategicznym. Jak wspmnian pwyŝej pszczególne działania przewidziane d realizacji w ramach Strategii mgą się wiązać zarówn z silniejszym jak i mniej znaczącym niŝ wynikałby t z niniejszej prgnzy ddziaływaniem. 6

7 ----- Pmim wyŝej wymieninych czynników raz trudnści związanych z szacwanym zakresem raz lkalizacją niektórych zamierzeń Strategii (np. kąpieliska, imprezy plenerwe itp.), niniejszy raprt przygtwany zstał z naleŝytą starannścią i uwzględnieniem dbrych praktyk w dziedzinie jakiej jest pświęcny raz w parciu aktualnie bwiązujące wymgi prawne. Niniejszy rzdział zstał pracwany zgdnie z wymgami Ustawy z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.). W rzdziale 2 pn. Prgnza ddziaływania na śrdwisk, art. 51 ust. 2 wskazuje się zakres prgnzy, w tym m.in. w pkt 1 ppkt e kniecznść zawarcia w Prgnzie streszczenia sprządzneg w języku niespecjalistycznym. 7

8 Wprwadzenie Przedmitwa Prgnza ddziaływania na śrdwisk prjektu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku (zwane dalej dpwiedni: Prgnzą raz Strategią) zstała sprządzna, aby wraz z prjektem Strategii stanwić materiał, który zgdnie z wymgami prawnymi ma zstać pddany knsultacjm spłecznym raz Opiniwaniu przez właściwe rgany administracji publicznej (tj. Reginalneg Dyrektra Ochrny Śrdwiska w Szczecinie zwaneg dalej RDOŚ, raz Państwweg Wjewódzkieg Inspektra Sanitarneg w Szczecinie zwaneg dalej PWIS). Wszelkie prace zespłu badawczeg wyknane na ptrzeby niniejszej Prgnzy (analizy, ceny, pisy raz zakres dkumentu) zstały sprządzne w pełnej zgdnści z unijnymi raz krajwymi wymgami prawnymi. W niniejszym rzdziale w uszczegółwiny spsób pisane zstały ramy frmaln-prawne przygtwywania Strategicznych Ocen Oddziaływania na Śrdwisk (w tym przedmitwej Prgnzy) raz cel i główne załŝenia Strategii. Pnadt w syntetyczny spsób pisan zastswane pdczas pracy nad Prgnzą załŝenia raz uwarunkwania metdyczne badania, które miały za zadanie umŝliwić dknanie ceny uwzględnienia szerkieg katalgu aspektów śrdwiskwych w Prjekcie Strategii. PwyŜsze załŝenia miały na celu wypracwanie biektywnych wnisków i rekmendacji w ramach prwadznych analiz eksperckich, w tym w zakresie wskazania zakresu, charakteru raz skali ewentualnych mdyfikacji i/lub uzupełnień Prjektu Strategii. Ustawą z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.) wprwadzny zstał bwiązek przeprwadzenia strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk między innym dla strategii rzwju w dziedzinie turystyki. W ramach tej ceny sprządzana jest niniejsza Prgnza, która stanwi pdstawwy instrument mnitrwania implementacji zasady zrównwaŝneg rzwju w dkumentach strategicznych i planistycznych. ZrównwaŜny rzwój jest fundamentalną zasadą działań strategicznych raz planwania przestrzenneg. Prgnza ma na celu zapewnienie, Ŝe rzwiązania przyjęte w Strategii, a w szczególnści ustalne cele strategiczne wyczerpują wymagania zasady zrównwaŝneg rzwju. Kategria rzwju zrównwaŝneg stanwi becnie niedłączny element plityki eklgicznej, a takŝe plityki spłeczn eknmicznej i róŝnych strategii rzwju spłeczn gspdarczeg, na szczeblu zarówn międzynardwym, krajwym, jak równieŝ reginalnym i lkalnym. Dkumenty strategiczne pwinny być pracwywane w parciu kncepcję rzwju zharmnizwaneg ze śrdwiskiem (tj. takieg, który uwzględniania, respektuje raz umiejętnie wykrzystuje dbra przyrdy zgdnie z bwiązującymi przepisami prawa w tym zakresie). Definicja rzwju zrównwaŝneg zawarta w ustawie Praw chrny śrdwiska kreśla, iŝ rzwój zrównwaŝny t taki rzwój spłeczn-gspdarczy, w którym następuje prces integrwania działań plitycznych, gspdarczych i spłecznych z zachwaniem równwagi przyrdniczej raz trwałści pdstawwych prcesów przyrdniczych, w celu zagwarantwania mŝliwści zaspkajania pdstawwych ptrzeb pszczególnych spłecznści lub bywateli, zarówn współczesneg pklenia jak i przyszłych pkleń.... Definicja ta ewluuje w klejnych aktach prawnych, jej isttą jest jednak trwałść i ciągłść prcesu wiązania rzwju gspdarczeg z chrną zasbów naturalnych raz glbalną równwagą eksystemów. Rzwój zrównwaŝny zakłada maksymalizację krzyści nett z rzwju eknmiczneg przy jednczesnej chrnie raz zapewnieniu warunków dtwarzania się uŝytecznści zasbów naturalnych w długim kresie czasu. Kncepcja ta bierze swój pczątek w kannach eknmii dbrbytu jak suma krzyści i satysfakcji siąganych w wyniku prcesów wzrstwych. Zgdnie z nią działania przynszące jedynie krzyści draźne, ale będące niekrzystnymi w dłuŝszej perspektywie czaswej, nie pmnaŝają dbrbytu spłeczneg. Definicji dbrbytu nie dpwiadają równieŝ takie krzyści jednstek, które pwdują pwstawanie strat w skali spłecznej. Zgdnie z kncepcją rzwju zrównwaŝneg działalnść gspdarcza winna być spójna z uŝyciem dnawialnych zasbów naturalnych zapewniając ich trwałść. Winna zapewniać pnadt chrnę właściwści i funkcji eksystemów raz zachwanie biróŝnrdnści. Plega równieŝ na utrzymywaniu szkdliwych emisji pniŝej krytyczneg prgu jakim jest zdlnść asymilacyjna i na unikaniu niedwracalnych zniszczeń w śrdwisku. W eknmii eklgicznej z rzwjem zrównwaŝnym związane są trzy główne, wzajemnie pwiązane grupy zadań: utrzymanie skali gspdarki w relacji d jej eklgiczneg systemu pdtrzymania Ŝycia, utrzymanie sprawiedliweg rzdziału zasbów i szans pmiędzy becnym pkleniem, a przyszłymi pkleniami, bejmujące równieŝ zakres relacji pmiędzy ludźmi, a innymi gatunkami, utrzymanie efektywnej alkacji zasbów w czasie. Eknmia eklgiczna zakłada trwałść mcną lub bardz mcną, bejmującą wielpkleniwy czaskres. Trwałść mcna znacza, Ŝe wszystkie aktywa naturalne mają mieć dziś i w przyszłści ten sam rzmiar. We współczesnych realiach spłeczn gspdarczych i plitycznych siągnięcie wyŝej wymieninych zadań rzwju zrównwaŝneg w rzumieniu eknmii eklgicznej jest celem bardz trudnym, a wręcz nierealnym. 8

9 ----- W szczególnści bardz trudn sprstać tym nrmatywnym wymaganim na najniŝszych szczeblach zarządzania eklgiczneg. Zachwanie zasad rzwju zrównwaŝneg na najniŝszych szczeblach naptyka znacznie więcej graniczeń i pwduje pwstawanie większej liczby knfliktów, niŝ w gólnym pdejściu w skali reginalnej, krajwej lub glbalnej. W przypadku terenów zurbanizwanych knieczne jest uwzględnienie nie tylk interesów śrdwiska przyrdniczeg, lecz w równej mierze śrdwiska przekształcneg wraz z dziedzictwem kulturwym, sfery eknmicznej bejmującej dąŝenia d rzwju przedsiębirczści i zwiększania zatrudnienia, a takŝe sfery spłecznej wraz z czekiwaniami pprawy warunków i jakści Ŝycia mieszkańców tych bszarów. Odmienne pdejście d zagadnienia rzwju zrównwaŝneg zawarte zstał w eknmii śrdwiska. Kncentruje się n na trwałści eknmicznej i wzrście gspdarczym. Eknmia śrdwiska definiuje i mierzy rzwój zrównwaŝny w warunkach słabej trwałści, pierającej się na załŝeniach, Ŝe kapitał naturalny i kapitał wytwrzny przez człwieka są substytutami. Warunkiem trwałści eknmii śrdwiska jest zasada stałej sumy kapitału naturalneg i wytwrzneg przez człwieka. Jedynie trwałść słaba, w przypadku której kapitał naturalny mŝe być zastępwany kapitałem wytwrznym, umŝliwia wzrst gspdarczy i rzwój zrównwaŝny. Bardz waŝną rlę w eknmii śrdwiska dgrywa więc pstęp techniczny i innwacje technlgiczne. W strategiach rzwju zrównwaŝneg i plityce eklgicznej waŝne jest nie tylk uwzględnienie interesów przyszłych generacji raz przyszłści świata rślin i zwierząt, lecz takŝe interesów becneg pklenia, w tym zwłaszcza grup biedniejszych. Wybór trwałści znajduje się pmiędzy pdejściem prezentwanym przez eknmię eklgiczną, a eknmię śrdwiska. Nwe prądy nauk eknmicznych próbują uwzględnić pnadt uwarunkwania spłeczne i plityczne. Świadme twrzenie strategii rzwju zrównwaŝneg, zapewniające mŝliwść udziału w tym prcesie grup reprezentujących róŝne dąŝenia, pzwala na minimalizwanie knfliktów i sprzecznści interesów raz na uzyskiwanie akceptacji spłecznej. Rzwój zrównwaŝny uwzględniający rzwój eknmiczn spłeczny stwarza szanse na graniczenie degradacji śrdwiska, a takŝe pdnszenie i wyrównywanie dbrbytu spłeczneg w czasie becnym i w przyszłści. 3.1 Pdstawy frmaln-prawne Prgnzy ddziaływania na śrdwisk Niniejsza Prgnza ddziaływania na śrdwisk prjektu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku wyknana zstała na zlecenie Wjewództwa Zachdnipmrskieg (umwa Nr 6/WTGiP-I/2010 z dnia 26 luteg 2010 r.) przez z siedzibą w Warszawie, ul. Dzika 19/23 lkal 55, pd kierunkiem i redakcją Pani Barbary Wigier. Zespół birący udział przy pracwaniu Prgnzy: mgr Barbara Wigier lider zespłu badawczeg; mgr RóŜa Chybwska człnek zespłu; mgr Agnieszka Rudlf człnek zespłu; mgr Jakub Tataj człnek zespłu; mgr inŝ. Paweł Pijanwski krdynatr zespłu badawczeg. Przedmitwa Prgnza sprządzna zstała dla prjektu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku pracwaneg przez Zachdnipmrską Reginalną Organizację Turystyczną (dkument zaktualizwany w grudniu 2008 r.). W dniu 15 listpada 2008 r. weszła w Ŝycie Ustawa z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz.U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.), zwana dalej w Prgnzie Ustawą OOŚ. Zasadniczym celem przyjęcia Ustawy OOŚ był uwzględnienie zarzutów Kmisji Eurpejskiej, pdnsznych w ramach wszczętych przeciwk Plsce pstępwań w sprawie naruszenie przepisów unijnych dyrektyw: Dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady Eurpy 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie ceny wpływu niektórych planów i prgramów na śrdwisk, Dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie ceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na śrdwisk naturalne - zmieninej dyrektywą Rady 97/11/WE i dyrektywą Parlamentu Eurpejskieg i Rady 2003/35/WE, Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie chrny siedlisk przyrdniczych raz dzikiej fauny i flry w części dtyczącej ceny ddziaływania na śrdwisk, w dniesieniu d przeprwadzania pstępwań dtyczących Ocen Oddziaływania na Śrdwisk. Pnadt jednym z załŝeń Ustawy OOŚ był usprawnienie (zwiększenie transparentnści, uprszczenie i skrócenie) prcedur w zakresie prwadzenia pstępwań OOŚ. Ustawa OOŚ wprwadziła takŝe instytucję nwych rganów ds. chrny śrdwiska: Generalneg Dyrektra Ochrny Śrdwiska raz 16 Reginalnych Dyrektrów Ochrny Śrdwiska. PwyŜsze zabiegi miały na celu m.in. usprawnienie absrpcji śrdków z funduszy pmcwych UE. Nie ustanwienie w wyznacznym terminie wszelkich przepisów ustawwych, wyknawczych i administracyjnych niezbędnych w celu zastswania się d dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu Eurpejskieg i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie ceny wpływu niektórych planów i prgramów na śrdwisk dczytany byłby jak uchybienie zbwiązania państwa człnkwskieg, na którym ciąŝy mc tej ustawy. Plska mgła by być bciąŝna ksztami pstępwania. 9

10 ----- Pdstawę prawną przeprwadzenia strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk prjektu Strategii stanwi art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz.U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.). Ustawa ta nakłada na rgan pracwujący (tj. Wydział Turystyki, Gspdarki i Prmcji Urzędu Marszałkwskieg Wjewództwa Zachdnipmrskieg w Szczecinie) prjekt dkumentu strategiczneg (tj. Prjekt Strategii) bwiązek przeprwadzenia niniejszej ceny (tj. Prgnzy) z uwzględnieniem następujących bszarów: charakteru przewidywanych działań, rdzaju i skali ddziaływania na śrdwisk, cech bszaru bjęteg ddziaływaniem na śrdwisk. NaleŜy w tym miejscu pdkreślić, iŝ zgdnie z art. 50 Ustawy OOŚ przeprwadzenie SOOŚ jest bligatryjne w przypadku wprwadzania zmian d juŝ przyjętych dkumentów (np. dla aktualizacji dkumentów/ strategii). Eurpejskim dpwiednikiem prgnzy jest, zgdnie z nazewnictwem przyjętym w Dyrektywie 2001/42/WE w sprawie ceny ddziaływania niektórych planów i prgramów na śrdwisk, raprt ddziaływaniu na śrdwisk, któreg szczegółwe wymagania kreśla Aneks I d wyŝej wymieninej Dyrektywy. Implementwane d Ustawy OOŚ z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk zapisy Dyrektywy 2001/42/WE wyczerpują zakres Prgnzy w rzumieniu wymgów prawa unijneg. Głównym celem niniejszeg rzdziału jest syntetyczny pis prcedury dnszącej się bezpśredni d kwestii Strategicznych Ocen Oddziaływania na Śrdwisk (Prgnz), ze wskazaniem schematów pstępwań w celu lepszeg i pełniejszeg zaryswania przedmitwej tematyki. Przeprwadzenie pstępwania w sprawie ceny ddziaływania skutków realizacji niektórych planów i prgramów na śrdwisk (w tym przedmitweg Prjektu Strategii) czyli tzw. Strategicznej Oceny Oddziaływania na Śrdwisk (zwanej dalej SOOŚ) uregulwane zstały w Ustawie OOŚ w dziale IV (art ). Pszczególne etapy pstępwania w sprawie SOOŚ zaprezentwane zstały na diagramie zamieszcznym na następnej strnie. W miejscu tym naleŝy pdkreślić, iŝ w przypadku niniejszej Prgnzy w parciu analizę istniejących zapisów Strategii nie stwierdzn jednznacznej mŝliwści wystąpienia transgraniczneg ddziaływania skutków realizacji Prjektu Strategii na śrdwisk. JednakŜe autrzy Prgnzy pragną zwrócić uwagę na hiptetyczną mŝliwść wystąpienia ddziaływania transgraniczneg w przypadku niektórych zamierzeń/inwestycji, c mŝe jednak zstać właściwie cenine dpier na etapie pszczególnych prjektów. Wart nadmienić, iŝ zgdnie z bwiązującym prawdawstwem przyjęcie Prjektu dkumentu pddawaneg prgnzie nie mŝe nastąpić przed zakńczeniem pstępwania transgraniczneg (jeŝeli te był zainicjwane). W ramach przedmitwej Prgnzy pstępwanie transgraniczne nie był zainicjwane. SOOŚ są uznanym w Unii Eurpejskiej instrumentem słuŝącym uwzględnianiu w planach i prgramach rzwjwych Państw Człnkwskich zasad trwałeg i zrównwaŝneg rzwju. Celem niniejszej Prgnzy jak narzędzia realizująceg i pzstająceg w pełnej zgdnści z dyrektywą 2001/42/WE jest zapewnienie wyskieg pzimu chrny śrdwiska i przyczynienie się d uwzględniania aspektów śrdwiskwych w przygtwaniu i przyjmwaniu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku. PwyŜsze ma na celu wspieranie stałeg rzwju, pprzez zapewnienie, Ŝe zgdnie z Dyrektywą 2001/42/WE dknywana jest cena wpływu na śrdwisk Strategii, jak dkumentu któreg wdraŝanie na pzimie knkretnych zamierzeń w nim wskazanych, ptencjalnie mŝe pwdwać znaczący wpływ na śrdwisk. Obwiązujące na dzień przygtwywania niniejszej Prgnzy plskie przepisy prawne w zakresie SOOŚ pzstają w pełnej zgdnści z pstanwieniami dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu Eurpejskieg i Rady Eurpy z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie ceny wpływu niektórych planów i prgramów na śrdwisk - tzw. Dyrektywa SEA (Strategic Envirnmental Assessment). Zgdnie z art. 3 ust. 1 przedmitwej Dyrektywy - pstępwanie w sprawie SOOŚ będzie przeprwadzane dla pracwań, których uchwalenie bądź przyjęcie mŝe mieć znaczące skutki dla śrdwiska. Reasumując, wszelkie pdstawy prawne dla sprządzenia niniejszej Prgnzy, zstały precyzyjnie dkreślne zarówn w prawdawstwie Unii Eurpejskiej, jak i w plskim. Art. 174 Traktatu ustanawiająceg Wspólntę Eurpejską stanwi, Ŝe plityka wspólntwa w dziedzinie śrdwiska ma przyczyniać się, między innymi, d zachwania, chrny i pprawy jakści śrdwiska, chrny zdrwia ludzkieg raz strŝneg i racjnalneg wykrzystywanie zasbów naturalnych, raz Ŝe ma być parta na zasadzie strŝnści. Art. 6 Traktatu stanwi, Ŝe wymgi chrny śrdwiska mają być brane pd uwagę przy ustalaniu i realizacji plityk i działań Wspólnty, w szczególnści w celu wspierania stałeg rzwju. Ocena wpływu na śrdwisk jest waŝnym narzędziem słuŝącym d uwzględnienia aspektów śrdwiskwych w prcesie przygtwania i przyjmwania niektórych planów i prgramów, które ptencjalnie mgą pwdwać znaczący wpływ na śrdwisk w Państwach Człnkwskich, pniewaŝ zapewnia, Ŝe taki wpływ planów i prgramów jest brany pd uwagę w czasie przygtwania tych dkumentów i przed ich przyjęciem. Przyjęcie prcedur w zakresie pstępwania w sprawie ceny wpływu na śrdwisk na pzimie planwania i prgramwania pwinn przynieść krzyści przedsięwzięcim, zapewniając bardziej spójne ramy działania pprzez włączenie dpwiednich infrmacji dtyczących śrdwiska d prcesu pdejmwania decyzji. Włączenie szerszeg zestawu czynników d prcesu pdejmwania decyzji pwinn przyczynić się d bardziej trwałych i skutecznych rzwiązań. 10

11 ----- Rysunek 1 Diagram przedstawiający w schematyczny spsób, prces związany z przygtwaniem i realizacją Strategicznej Oceny Oddziaływania na Śrdwisk START Przystąpienie d wprwadzenia zmian (aktualizacji) d już przyjętej Strategii Rzwju Turystyki dkumentu wymagająceg SOOŚ Opracwan w: Pdanie d publicznej wiadmści infrmacji przystąpieniu d pracwywania prjektu Strategii i jeg przedmicie (BIP, www, tablica głszeń itp.) KONIEC Opracwanie prjektu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku Prwadzenie mnitringu skutków realizacji pstanwień Strategii w zakresie ddziaływania na śrdwisk, zgdnie z częsttliwścią i metdami wskazanymi w Prgnzie Uzgdnienie zakresu i stpnia szczegółwści infrmacji wymaganych w Prgnzie Strategii z RDOŚ i PWIS (30 dni) Pdanie d publicznej wiadmści infrmacji przyjęciu Strategii mżliwściach zapznania się z jeg treścią Przystąpienie d realizacji Prjektu Prgnzy Oddziaływania na Śrdwisk dla Prjektu Strategii Przekazanie Prjektu Strategii wraz z pdsumwaniem, którym mwa pniżej, właściwym rganm (PWIS i RDOŚ) Pddanie Prjektu Strategii, wraz z prgnzą OOŚ, piniwaniu przez właściwe rgany (RDOŚ i PWIS 30 dni) Zapewnienie udziału spłeczeństwa Sprządzenie pisemneg pdsumwania spsbie uwzględnienia wyników strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk Rzpatrywanie uwag i wnisków zgłsznych w związku z udziałem spłeczeństwa, uwzględnienie ustaleń zawartych w prgnzie ddziaływania na śrdwisk raz pinii rganów (PWIS i RODŚ) Przyjęcie Prgnzy Oddziaływania na Śrdwisk 11

12 Niniejsza Prgnza stanwi etap pstępwania Strategicznej Oceny Oddziaływania na Śrdwisk. Prgnza prwadzić ma d przyjęcia Strategii tj. dkumentu, któreg realizacja mŝe znacząc ddziaływać na śrdwisk. Nadrzędnym etapem pstępwania SOOŚ jest sprządzenie Prgnzy, której zakres i stpień szczegółwści zstał uzgdniny (art. 53 ustawy OOŚ) z właściwymi rganami administracji publicznej (RDOŚ i PWIS). RównieŜ w/w rgany w swich kmpetencjach dpwiedzialne są za piniwanie niniejszej Prgnzy raz Prjektu Strategii. Równie isttnym etapem SOOŚ jest przeprwadzenie prcesu z zapewnieniem udziału spłeczeństwa (zgdnie z przepisami działu III rzdział 1 i 3 Ustawy OOŚ) jak rganu knsultacyjnpiniująceg przygtwane dkumenty (Prgnzę raz Prjekt Strategii). Ddatkw elementem prcedury SOOŚ mŝe być pstępwanie dtyczące transgraniczneg ddziaływania na śrdwisk, które jak nadmienin na wstępie niniejszeg raprtu na ptrzeby przedmitwej Prgnzy dla Strategii nie był przeprwadzane. Wszystkie infrmacje zebrane pdczas pstępwania w sprawie ceny ddziaływania na śrdwisk pwinny być uwzględnine w statecznej wersji dkumentu. 3.2 Przedmit i cel Prgnzy Przedmitem niniejszeg pracwania jest sprządzenie Prgnzy dla prjektu Strategii Rzwju Turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim d 2015 rku. Integralną część Strategii stanwią 2 załączniki: Analiza źródeł finanswania działań i inwestycji turystycznych w wjewództwie zachdnipmrskim d rku 2015, Kierunki zintegrwaneg zarządzania Strategią Rzwju Turystyki w Wjewództwie Zachdnipmrskim. Celem głównym Prgnzy jest cena stpnia uwzględnienia w Strategii zasad zrównwaŝneg rzwju (w rzumieniu pjęcia kreślneg w Prawie Ochrny Śrdwiska art. 3 pkt 50 Dz.U. z 2001 r. nr 62, pz. 627), a takŝe zidentyfikwanie kategrii ddziaływania na śrdwisk, wynikających z zakresu i spsbu sfrmułwania zaprpnwanych w tym dkumencie działań. Celem szczegółwym Prgnzy, wyznacznym dla siągnięcia wyŝej wymienineg celu główneg, jest kreślenie rdzaju przewidywanych skutków i ich zasięgu, jakie mgą wystąpić w śrdwisku przyrdniczym, w tym w wyniku realizacji zamierzeń cenianeg dkumentu. Ocena skutków śrdwiskwych realizacji zamierzeń Strategii, stanwiąca jeden z celów badawczych niniejszej Prgnzy, przeprwadzna zstała w parciu diagnzę spsbu uwzględnienia w przedmitwym dkumencie strategicznym aspektów śrdwiskwych i załŝeń zrównwaŝneg rzwju raz wskazanie i cenę skutków celów peracyjnych i działań wyznacznych w pszczególnych bszarach prirytetwych. Opart ją równieŝ cenę zgdnści zapisów Strategii z aktualnymi wymgami i ptrzebami w dziedzinie śrdwiska i rzwju zrównwaŝneg. 3.3 Zakres prgnzy - bwiązujące wymgi ustawdawcze Zgdnie z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008r. nr 199, pz. 1227) prgnza w szczególnści ma: zawierać (zgdnie z Art. 51, ust. 2, pkt 1 ustawy OOŚ): infrmacje zawartści, głównych cechach prjektwaneg dkumentu raz jeg pwiązaniach z innymi dkumentami, infrmacje metdach zastswanych przy sprządzaniu prgnzy, prpzycje dtyczące przewidywanych metd analizy skutków realizacji pstanwień prjektwaneg dkumentu raz częsttliwści jej przeprwadzania, infrmacje mŝliwym transgranicznym ddziaływaniu na śrdwisk, streszczenie sprządzne w języku niespecjalistycznym, kreślać, analizwać i ceniać (zgdnie z Art. 51, ust. 2, pkt 2 ustawy OOŚ): istniejący stan śrdwiska raz ptencjalne zmiany teg stanu w przypadku braku realizacji prjektwaneg dkumentu, stan śrdwisk na bszarach bjętych przewidywanym znaczącym ddziaływaniem, istniejące prblemy chrny śrdwiska, isttne z punktu widzenia realizacji prjektwaneg dkumentu, w szczególnści dtyczące bszarów pdlegających chrnie na pdstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 chrnie przyrdy, cele chrny śrdwiska ustanwine na szczeblu międzynardwym, wspólntwym i krajwym, isttne z punktu widzenia prjektwaneg dkumentu, raz spsby, w jakich te cele i inne prblemy śrdwiska zstały uwzględnine pdczas pracwywania dkumentu, przewidywane znaczące ddziaływania, w tym ddziaływania bezpśrednie, pśrednie, wtórne, skumulwane, krótkterminwe, średniterminwe i długterminwe, stałe i chwilwe

13 ----- raz pzytywne i negatywne na cele i przedmit chrny bszaru Natura 2000 raz integralnść teg bszaru, a takŝe na śrdwisk, a w szczególnści na: róŝnrdnść bilgiczną, ludzi, zwierzęta, rśliny, wdę, pwietrze, pwierzchnię ziemi, krajbraz, klimat, zasby naturalne, zabytki, dbra materialne z uwzględnieniem zaleŝnści między tymi elementami śrdwiska i między ddziaływaniami na te elementy, przedstawia (zgdnie z Art. 51, ust. 2, pkt 1 ustawy OOŚ): rzwiązania mające na celu zapbieganie, graniczanie lub kmpensację przyrdniczą negatywnych ddziaływań na śrdwisk mgących być rezultatem realizacji prjektwaneg dkumentu, w szczególnści na cele i przedmit chrny bszaru Natura 2000 raz integralnść teg bszaru, birąc pd uwagę cele i gegraficzny zasięg dkumentu raz cele i przedmit bszaru Natura 2000 raz integralnść teg bszaru rzwiązania alternatywne d rzwiązań zawartych w prjektwanym dkumencie wraz z uzasadnieniem ich wybru raz pis metd dknania ceny prwadzącej d teg wybru, alb wyjaśnienie braku rzwiązań alternatywnych, w tym wskazanie naptkanych trudnści wynikających z niedstatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Infrmacje zawarte w prgnzie ddziaływania na śrdwisk, pwinny być pracwane stswnie d stanu współczesnej wiedzy i metd ceny raz dstswane d zawartści i stpnia szczegółwści prjektwaneg dkumentu raz etapu przyjęcia teg dkumentu w prcesie pracwywania prjektów dkumentów pwiązanych z tym dkumentem. W prgnzie ddziaływania na śrdwisk uwzględnia się infrmacje zawarte w prgnzach ddziaływania na śrdwisk sprządznych dla innych, przyjętych juŝ, dkumentów pwiązanych z prjektem dkumentu będąceg przedmitem pstępwania. P przygtwaniu prjektu Prgnzy rgan pracwujący prjekt pddawaneg cenie dkumentu przedstawia g, wraz z prgnzą ddziaływania na śrdwisk, piniwaniu przez rgany chrny śrdwiska raz inspekcji sanitarnej raz zapewnia mŝliwść udziału spłeczeństwa, zgdnie z przepisami działu III rzdz. 1 i 3 ustawy OOŚ, w ramach prcedury strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk. Organ dpwiedzialny za przeprwadzenie strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk, zbwiązany jest wziąć pd uwagę ustalenia zawarte w prgnzie ddziaływania na śrdwisk, pinie rganów, których mwa w art. 57 i 58, raz rzpatrzeć uwagi i wniski zgłszne w związku z udziałem spłeczeństwa. D przyjęteg dkumentu załącza się pisemne pdsumwanie zawierające uzasadnienie wybru przyjęteg dkumentu w dniesieniu d rzpatrywanych rzwiązań alternatywnych, a takŝe infrmację, w jaki spsób zstały wzięte pd uwagę i w jakim zakresie zstały uwzględnine: ustalenia zawarte w prgnzie ddziaływania na śrdwisk, pinie właściwych rganów, których mwa w art. 57 i 58, zgłszne uwagi i wniski, wyniki pstępwania dtycząceg transgraniczneg ddziaływania na śrdwisk (jeŝeli zstał przeprwadzne), prpzycje dtyczące metd i częsttliwści przeprwadzania mnitringu skutków realizacji pstanwień dkumentu. W tym miejscu wart pdkreślić wprwadzenie d plskieg prawdawstwa zasady, stanwiącej iŝ: Prjekt dkumentu, nie mŝe zstać przyjęty, ile nie zachdzą przesłanki, których mwa w art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. chrnie przyrdy 1 (Dz.U. z 2004 r. nr 92, pz. 880) jeŝeli ze strategicznej ceny ddziaływania na śrdwisk wynika, Ŝe dkument ten mŝe znacząc negatywnie ddziaływać na bszar Natura Art. 34. JeŜeli przemawiają za tym knieczne wymgi nadrzędneg interesu publiczneg, w tym wymgi charakterze spłecznym lub gspdarczym, i wbec braku rzwiązań alternatywnych, właściwy miejscw wjewda, a na bszarach mrskich dyrektr właściweg urzędu mrskieg, mŝe zezwlić na realizację planu lub przedsięwzięcia, które mgą mieć negatywny wpływ na siedliska przyrdnicze raz gatunki rślin i zwierząt, dla których chrny zstał wyznaczny bszar Natura 2000, zapewniając wyknanie kmpensacji przyrdniczej niezbędnej d zapewnienia spójnści i właściweg funkcjnwania sieci bszarów Natura 2000, z zastrzeŝeniem: jeŝeli na bszarze Natura 2000 występuje siedlisk lub gatunek znaczeniu prirytetwym, zezwlenie, którym mwa pwyŝej, mŝe zstać udzielne wyłącznie w celu: chrny zdrwia i Ŝycia ludzi, zapewnienia bezpieczeństwa pwszechneg, uzyskania krzystnych następstw pierwszrzędnym znaczeniu dla śrdwiska przyrdniczeg, wynikającym z kniecznych wymgów nadrzędneg interesu publiczneg, p uzyskaniu pinii Kmisji Eurpejskiej. 13

14 ----- Organ pracwujący dkument bwiązany jest takŝe prwadzić mnitring skutków realizacji jeg pstanwień w zakresie ddziaływania na śrdwisk, zgdnie z ustalną w prcesie SOOŚ i zarekmendwaną w Prgnzie częsttliwścią i metdami. Wszystkie elementy Prgnzy, które wynikają z kniecznści dstswania jej treści d wymgów ustawwych zstały pracwane w zakresie i stpniu szczegółwści, na jaki pzwalał pzim szczegółwści Strategii raz zasób ptrzebnych infrmacji zawartych w tym dkumencie. Strategia jest dkumentem charakterze reginalnym, skupiającym planwane d realizacji zamierzenia na terenie całeg wjewództwa zachdnipmrskieg. W związku z pwyŝszym zasięg, skala i stpień szczegółwści ceny zawartej w niniejszej prgnzie jest stsunkw duŝy. Pzim szczegółwści infrmacji zawartych w Strategii raz brak danych dtyczących kiedy i jakie prdukty Strategii zstaną zrealizwane (na pczątku, czy na kńcu rzpatrywaneg kresu) raz w większści przypadków gdzie będą ne zlkalizwane, stanwi pewne utrudnienie w szczegółwym spełnieniu przez Prgnzę wszystkich wymgów ustawwych. Elementem prgnzy, który z wyŝej wymieninych przyczyn nie mŝe być w pełni uwzględniny w niniejszym pracwaniu jest kreślenie, które z ddziaływań realizacji strategii będą miały charakter bezpśredni, pśredni, pierwtny, wtórny, skumulwany, krótkterminwy, średniterminwy i długterminwy, stały lub chwilwy ze względu na fakt, iŝ ich umiejscwienie w przestrzeni i czasie jest nieprecyzyjne. Zakres niniejszej Prgnzy zgdnie z bwiązującymi przepisami prawnymi zstał uzgdniny z RDOŚ i PWIS. Prgnza uwzględnia zatem ustalenia dknane pmiędzy Marszałkiem Wjewództwa Zachdnipmrskieg, a Państwwym Wjewódzkim Inspektrem Sanitarnym w Szczecinie raz Reginalnym Dyrektrem Ochrny Śrdwiska w Szczecinie. Niniejsze pracwanie diagnzuje Strategię rzwju turystyki dla wjewództwa zachdnipmrskieg w krelacji d uwarunkwań prawnych, innych dkumentów strategicznych raz plityki eklgicznej państwa. 3.4 Metdyka prac Niniejszy rzdział zstał pracwany zgdnie z wymgami Ustawy z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.). W rzdziale 2 Ustawy OOŚ pn. Prgnza ddziaływania na śrdwisk, art. 51 ust 2 wskazuje się zakres prgnzy, w tym m.in. w pkt 1 ppkt b) kniecznść zawarcia w Prgnzie infrmacji metdach zastswanych przy sprządzaniu prgnzy. Nakreślne w pwyŝszych pdrzdziałach ramy prawne, w jakie wpisywać się ma przedmitwa Prgnza, w spsób bezpśredni dkreśliły bwiązek nagrmadzenia i późniejszeg zweryfikwania szerkieg katalgu danych róŝnym charakterze i stpniu skmplikwania. PwyŜej zaryswana prblematyka znajduje swje szczególne dzwierciedlenie w przypadku kniecznści analizy infrmacji dnszących się d planwanych zamierzeń, które zstały ujęte w Strategii i dkumentach z nią pwiązanych. Prace nad Prgnzą przebiegały wieletapw, zgdnie z Harmngramem Prac pracwanym przez Wyknawcę raz zaakceptwanym przez Zamawiająceg. Realizację Prgnzy zaplanwan zgdnie z SIWZ w pdziale na cztery etapy: Etap I plegający na pracwaniu harmngramu prac nad Prgnzą (sprządzny w frmie tabelarycznej, wskazujący pszczególne etapy Prgnzy raz planwany czas ich wyknania wraz z sbą dpwiedzialną za realizację knkretneg etapu), Etap II bejmujący przygtwanie Prjektu Prgnzy wersji statecznej, Etap III dtyczący pddania pracwaneg Prjektu Prgnzy wraz z Prjektem Strategii knsultacjm spłecznym raz zebrania w pstaci tabelarycznej zgłsznych w trackie knsultacji uwag i pinii, Etap IV dtyczy przygtwania statecznej wersji Prgnzy, uwzględniającej wyniki przeprwadznych knsultacji spłecznych ra uwag właściwych przedstawicieli rganów piniujących (tj. RDOŚ i PWIS). Obecny etap zaawanswania prac bejmuje pracwanie prjektu Prgnzy, który zstanie publikwany w ramach knsultacji spłecznych raz przekazany d zapiniwania RDOŚ i PWIS. P uwzględnieniu wyników knsultacji i pinii właściwych rganów administracji publicznej zstanie pracwana i publikwana stateczna wersja Prgnzy, której wyniki i rekmendacje psłuŝą ewentualnej mdyfikacji statecznych zapisów Strategii, przed jej przyjęciem przez Zarząd Wjewództwa. Klejny etap dtyczył przystąpienia Wyknawcy d realizacji właściwych prac związanych z pracwaniem Prjektu Prgnzy. W tym etapie kluczwym zagadnieniem metdlgicznym była identyfikacja przedsięwzięć, ich charakterystyk raz przestrzenneg ulkwania w kntekście zdiagnzwania ptencjalnych ddziaływań na śrdwisk. Uzyskane w ten spsób infrmacje stanwiły punkt wyjścia dla prwadznych w późniejszym subetapie analiz skali, zasięgu, trwałści raz charakteru ddziaływań. Niniejszy dkument zawiera wykaz i wyniki analiz zgrmadznych w pczątkwej fazie prwadzenia prac danych kniecznych d przygtwania Prgnzy (z uwzględnieniem źródeł infrmacji raz ceny dstępnści i adekwatnści danych pddawanych analizie). Ostatnie dwa etapy dtyczą pddania pracwaneg Prjektu Prgnzy wraz z Prjektem Strategii 14

15 ----- piniwaniu z właściwymi rganami raz knsultacjm spłecznym, w celu późniejszeg dniesienia się d ich rezultatów i sprządzenia statecznej wersji Prgnzy. W trakcie prac prwadznych nad niniejszą Prgnzą, Zespół badawczy bazwał na swim dtychczaswym dświadczeniu w realizacji pstępwań ws. Strategicznych Ocen Oddziaływania na Śrdwisk, sprządzania dkumentów planistycznych (miejscwe plany zagspdarwania przestrzenneg gmin, studium uwarunkwań i kierunków zagspdarwania przestrzenneg gmin), raz raprtów ddziaływaniu przedsięwzięcia na śrdwisk (w tym na bszary Natury 2000). Przyjęte przez Zespół badawczy załŝenia dnśnie zastswanej metdyki ceny ddziaływania na śrdwisk są w pełni zgdne z wytycznymi d sprządzania Strategicznych OOŚ raz bwiązująceg prawdawstwa w tym zakresie (ustawa OOŚ). Pnadt zastswana metda ceny ddziaływania na śrdwisk Strategii jest zgdna z zaleceniami kreślającymi warunki wyknywania cen strategicznych dla dkumentów związanych z realizacją plityki spójnści UE zawartymi w Handbk n SEA fr Chesin Plicy z luteg 2006 rku. Dkument ten, wydany p raz pierwszy przez Sieć na rzecz Eklgizacji Prgramów Rzwju Reginalneg, zstał zalecny d stswania przez Kmisję Eurpejską i wydany w wersji plskiej w 2006 rku przez Ministerstw Śrdwiska pd tytułem Pdręcznik d Strategicznych Ocen Oddziaływania na Śrdwisk dla Plityki Spójnści na lata Przyjęty dla niniejszej Prgnzy spsób ceny jest spójny z mdelami ceny realizacji celów (ang. bjectiveled appraisal) umŝliwiającymi włączenie szerkieg katalgu aspektów śrdwiskwych w strukturę dkumentu pddawaneg cenie. Analizy takie zstały p raz pierwszy przeprwadzne przez Reginalne Centrum Eklgiczne na Eurpę Śrdkwą i Wschdnią w listpadzie 2002 rku pdczas prac nad Ramwą strategiczną ceną ddziaływania na śrdwisk Nardweg Planu Rzwju na lata Metda pracwywania niniejszej Prgnzy zstała w knsekwencji parta na wyŝej wymieninych spsbach analizy, p ich uprzednim dstswaniu d aktualnych ptrzeb. Zespół badawczy pierając się na metdzie klejnych przybliŝeń, pdczas sptkań ekspertów, tzw. burzy mózgów raz knsultacji dknał wybru kryteriów ceny d Prgnzy, identyfikacji szans i zagrŝeń dla śrdwiska naturalneg płynących z realizacji Strategii i sfrmułwał stateczne wyniki ceny d Prgnzy. W trakcie trwania prac nad Prgnzą, Wyknawca pdejmwał róŝnrakie działania, m.in.: zgrmadził dkumenty strategiczne, materiały kartgraficzne, akty prawdawstwa krajweg i wspólntweg, ustalił kryteria i zakres wyknania Prgnzy, przeanalizwał przyrdnicze cechy bszaru wjewództwa zachdnipmrskieg, który bjęty będzie ddziaływaniem. Na pdstawie dstępnych materiałów i raprtów śrdwiskwych Wyknawca dknał ceny aktualneg stanu śrdwiska, analizy celów i zadań wyznacznych przez Strategię, kreślił pzim zgdnści z innymi dkumentami ustanwinymi na szczeblu krajwym i międzynardwym. Gruntwnie przeanalizwał zgdnść zapisów Strategii z ustaleniami dtyczącymi chrny śrdwiska zawartymi w tych dkumentach. Wyknawca charakteryzwał pszczególne dkumenty mając na uwadze wyznaczne przez nie cele śrdwiskwe, a następnie prównał te załŝenia z działaniami wyznacznymi przez Strategię, na pdstawie cech przyrdniczych bszaru wjewództwa zachdnipmrskieg zidentyfikwał ptencjalne ddziaływania na bszary specjalnej chrny (OSO), bszary spełniające kryteria bszarów znaczeniu wspólntwym (OZW) i na specjalne bszary chrny (SOO), a takŝe pzstałe tereny bjęte innymi frmami chrny bszarwej, wchdzące w skład krajweg systemu bszarów chrninych, ustalił rdzaj i skalę ddziaływania na śrdwisk knkretnych przedsięwzięć zawartych w Strategii ze szczegółwścią adekwatną d zawartści analizwaneg dkumentu, ustalił stpień zaleŝnści pmiędzy celami i zadaniami zawartymi w Strategii, a zidentyfikwanymi isttnymi prblemami dtyczącymi chrny śrdwiska, pracwał pis ddziaływania kaŝdeg z bszarów prirytetwych, wraz z kmentarzem je uzasadniającym. Wyknawca dniósł się d pszczególnych kategrii działań uwzględniając efekt ddziaływania zamierzeń na pszczególne kmpnenty śrdwiska, wskazał ewentualne negatywne ddziaływania. Tam, gdzie t był mŝliwe Wyknawca dniósł się d knkretnych miejsc lkalizacji przewidzianych inwestycji. Częstkrć z uwagi na brak mŝliwści rzpatrzenia kaŝdej inwestycji z sbna, zadanie t był niewyknalne. Wyknawca cenił nie tylk efekty charakterze negatywnym, ale takŝe wskazał pzytywne ddziaływania mgące mieć duŝy wpływ na pprawę jakści śrdwiska, 2 Dkument dstępny na strnie internetwej Ministerstwa Śrdwiska: 15

16 ----- przeprwadził syntezę ddziaływań wszystkich bszarów prirytetwych, ustalenia której zawarte zstały w spsób schematyczny w tabeli Ocena antycypwanej intensywnści ddziaływania realizacji zamierzeń Strategii - jak załącznik d Prgnzy, w dniesieniu d ceninych ddziaływań i zaprpnwanych działań Wyknawca sfrmułwał zalecenia dnśnie minimalizacji negatywnych skutków. Z uwagi na strategiczny charakter prgnzy Zespół badawczy wskazał działania minimalizujące dla tych zamierzeń inwestycyjnych, które mgą przynieść najbardziej niepŝądane skutki śrdwiskwe, przeanalizwał ptencjalny wpływ transgraniczny realizacji zapisów Strategii na teren landów Republiki Federalnej Niemiec: Brandenburgii raz Meklemburgii-Pmrza Przednieg, a takŝe na bszar wód Bałtyku, pracwał raprt Prgnzę Oddziaływania na Śrdwisk Strategii, Strategia wraz z niniejszą Prgnzą stanwi dkument, przy któreg pracwywaniu wymagane jest zapewnienie udziału spłeczeństwa. W związku z pwyŝszym, na wstępnym etapie prac nad Prgnzą pdan d publicznej wiadmści w Biuletynie Infrmacji Publicznej Urzędu Marszałkwskieg Wjewództwa Zachdnipmrskieg infrmację przystąpieniu d pracwywania prjektu dkumentu, jeg przedmicie i wyknawcy. Jedncześnie pinfrmwan mŝliwści udziału spłeczeństwa, w tym mŝliwści składania uwag i wnisków, p zakńczeniu prac nad prjektem dkumentu. Prgnza ma charakter pznawczy i aplikacyjny wskazujący na mŝliwe skutki jakie wystąpią na terenie wjewództwa zachdnipmrskieg w wyniku realizacji Strategii. Szczegółwa cena ddziaływania na śrdwisk pszczególnych inwestycji, które realizwane będą w ramach Strategii, pwinna zstać przeprwadzn w późniejszym terminie p ich szczegółwym zaprjektwaniu i umiejscwieniu w terenie, wraz ze specyfikacją ich parametrów technicznych. 16

17 Infrmacja zawartści i głównych celach Strategii Rzwju Turystyki Wjewództwa Zachdnipmrskieg d 2015 rku Niniejszy rzdział zstał pracwany zgdnie z wymgami Ustawy z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz. U. z 2008 r. nr 199, pz ze zm.). W rzdziale 2 Ustawy OOŚ pn. Prgnza ddziaływania na śrdwisk, art. 51 ust. 2. wskazuje się zakres prgnzy, w tym m.in. w pkt 1 ppkt a) kniecznść zawarcia w Prgnzie infrmacji zawartści, głównych celach prjektwaneg dkumentu (...). Na wstępie niniejszeg rzdziału naleŝy z całą stanwczścią pdkreślić fakt, iŝ turystyka jest isttnym i zarazem nwczesnym stymulatrem rzwju aktywnści gspdarczej. Wszelka aktywnść turystyczna jest pśredni miernikiem pzimu Ŝycia mieszkańców reginu raz wskaźnikiem rzwju cywilizacyjneg spłeczeństwa. PwyŜsze załŝenia są uwzględniane przez Autrów Strategii. Wszelkie prace nad Strategią parte były gruntwną analizę zapisów i dświadczeń nabytych z przygtwaniem raz realizacją zapisów Prgramu Rzwju Turystyki w Wjewództwie Zachdnipmrskim na lata W zamierzeniu Autrów Strategii, ma na być nwczesnym dkumentem realizującym kncepcję kmpleksweg rzwju gspdarki turystycznej w wjewództwie. Strategia zstała przygtwana w zgdnści z załŝeniami Prjektu Strategii Rzwju Turystyki na lata , prjektem Strategii Rzwju Turystyki na lata , Strategią Rzwju Wjewództwa Zachdnipmrskieg d rku 2020 raz dwłuje się d Kierunków Rzwju Turystyki d 2015r. W grudniu 2008 r. Strategia Rzwju Turystyki w Wjewództwie Zachdnipmrskim d rku 2015 zstała zaktualizwana, w ramach czeg pracwane zstały d niej : Analiza źródeł finanswania działań i inwestycji turystycznych w Wjewództwie Zachdnipmrskim d rku 2015, jak równieŝ Kierunki zintegrwaneg zarządzania Strategia Rzwju Turystyki w Wjewództwie Zachdnipmrskim. Pnadt widczna jest chęć skrelwania kresu bwiązywania Strategii raz działań przewidzianych w niej d realizacji z kresem prgramwania UE na lata (z uwzględnieniem zasady n+2 tj. d 2015 rku). Autrzy Strategii duŝą rlę przywiązali d wykrewania nwych raz umcnienia znaczenia szerkieg katalgu juŝ istniejących prduktów turystycznych wjewództwa zachdnipmrskieg. Dstrzegana jest kniecznść inwestwania w szerk rzumianą infrastrukturę twarzyszącą turystyce. Pprzez sfrmułwane w Strategii cele i zamierzenia wjewództw zachdnipmrskie ma zyskać mŝliwść trwałeg pdniesienia swjej atrakcyjnści turystycznej rzumianej jak wypadkwa juŝ istniejących zasbów bazwych (ptencjału gegraficzneg, przyrdniczeg i kulturweg) raz czynników zewnętrznych jak np. spsób frmułwania ferty turystycznej wraz z jej bieŝącą bsługą. Wśród licznych celów strategii wymienić naleŝ m.in.: plan kształtwania tŝsamści reginalnej mieszkańców, adaptacji prgramów kształcenia d ptrzeb bsługi róŝnrdnych frm turystyki, aktywizacji śrdwisk naukwych w badania nad turystyką raz m.in. rzwijania wiedzy na temat mŝliwści pzyskiwania funduszy i zarządzania prjektami turystycznymi. Strategia silnie ekspnuje ptrzebę szklenia wysk kwalifikwanych, specjalistycznych kadr w turystyce, dstswanych d ptrzeb rynku raz uwarunkwań rzwju turystyki na Pmrzu Zachdnim. Istnienie dbrze wykształcnej kadry jest gwarancją pwdzenia celów i działań przewidzianych d realizacji na plu rzwju infrastruktury, prduktów, marketingu Reginu. Strategia ma charakter długterminweg prgramu katalgująceg działania na plu gspdarki turystycznej w wjewództwie zachdnipmrskim. W załŝeniu Strategia ma stanwić punkt wyjściwy w celu naleŝyteg zarządzania sektrem turystyki w wjewództwie zachdnipmrskim. Pprzez kreślenie wizji strategicznej wjewództwa w zakresie turystyki Autrzy Strategii wyznaczają jej cel, któreg siągnięcie umŝliwić ma realizacja pszczególnych celów peracyjnych zgrupwanych w pięciu bszarach prirytetwych. Obszary prirytetwe, cele peracyjne raz działania przewidziane w Strategii W Strategii zamieszczne zstały uszczegółwine infrmacje nt. ptrzeb raz czynników, jakie determinwały wyznaczenie przyjętych w dkumencie Obszarów Prirytetwych, Celów Operacyjnych raz Działań. Szczegółwa struktura zstała zaprezentwana pniŝej: Obszar prirytetwy nr 1 Rzwój markwych prduktów turystycznych reginu Cel peracyjny 1.1 Krewanie i wdraŝanie markwych prduktów turystycznych identyfikujących unikatwe i sbliwe cechy Reginu Działanie Upwszechnianie wiedzy i infrmacji na temat pwstawania knkurencyjnych prduktów turystycznych Działanie Wspieranie prcesu pwstawania lkalnych i reginalnych markwych prduktów turystycznych Cel peracyjny 1.2 Budwa i rzwój kmplekswych markwych prduktów turystycznych wkół typów turystyki Działanie Budwa i rzwój prduktów turystyki aktywnej i specjalistycznej 17

18 ----- Działanie Budwa i rzwój prduktów markwych turystyki wdnej Działanie Cel peracyjny 1.4 Budwa i rzwój prduktów turystyki uzdrwiskwej i zdrwtnej Działanie Budwa i rzwój prduktów markwych turystyki miejskiej i kulturwej Działanie Budwa i rzwój prduktów markwych turystyki wypczynkwej i rekreacyjnej w tym turystyki wiejskiej Działanie Budwa i rzwój prduktów markwych skupinych wkół innych typów turystyki Obszar prirytetwy nr 2 Rzwój zasbów ludzkich Cel peracyjny 2.1 Kształtwanie kadr na ptrzeby bsługi ruchu turystyczneg w reginie Działanie WdrŜenie systemu szkleń i warsztatów Działanie Utwrzenie Instytutu Kształcenia Kadr Turystycznych Działanie Mnitrwanie efektywnści kształcenia w turystyce Działanie Rzwój systemu staŝy zawdwych Cel peracyjny 2.2 Kształtwanie turystyki spłecznej Działanie Wychwanie dla turystyki Działanie Kształtwanie spłecznych kadr ruchu turystyczneg Cel peracyjny 2.3 Rzwój edukacyjnej i integracyjnej funkcji turystyki w Reginie Działanie Integracja dzieci i młdzieŝy wkół walrów turystycznych Reginu Działanie Edukacja dzieci i młdzieŝy wkół walrów turystycznych Reginu Działanie Integracja spłecznści lkalnej wkół turystyki Obszar prirytetwy nr 3 Wsparcie marketingwe Cel peracyjny 3.1 Kperacja w zakresie wspólneg marketingu Reginu Działanie Opracwanie zintegrwaneg systemu prmcji markwych prduktów Wjewództwa Działanie Krewanie spójneg wizerunku turystyczneg Reginu Cel peracyjny 3.2 Usprawnienie systemu infrmacji turystycznej Działanie Budwa zintegrwaneg analgweg systemu infrmacji turystycznej Działanie Budwa zintegrwaneg cyfrweg systemu infrmacji turystycznej Działanie Stwrzenie kmplekswej i nwczesnej bazy infrmacyjnej fercie turystycznej Reginu Obszar prirytetwy nr 4 Kształtwanie przestrzeni turystycznej Cel peracyjny 4.1 Kształtwanie infrastruktury na styku śrdwisk wda/ląd Działanie Kształtwanie plaŝ nadmrskich Działanie Wsparcie infrastruktury Ŝeglugi śródlądwej i mrskiej Działanie Wsparcie budwy infrastruktury turystyki wdnej i sprtów wdnych Cel peracyjny 4.2 Kształtwanie śrdwiska w kntekście rzwju przestrzeni turystycznej Działanie Innwacje na rzecz ekrzwju w turystyce Działanie Rzwój sieci lądwych szlaków turystycznych Działanie Wykrzystanie infrastruktury uzdrwisk dla ptrzeb ruchu turystyczneg Działanie Wykrzystanie turystyczne terenów i biektów pwjskwych, ppegeerwskich, pklejwych i pprzemysłwych Działanie Rzwój estetyki wsi, miejscwści nadmrskich, uzdrwisk Cel peracyjny 4.3 Kształtwanie jakści infrastruktury turystycznej Działanie Ewidencja i standaryzacja infrastruktury turystycznej Reginu Działanie Wspieranie rzwju reginalnych sieci turystycznych Działanie WdrŜenie systemu wzrcwych rzwiązań infrastrukturalnych Działanie Rzwój infrastruktury przystswanej d bsługi knkretneg typu turysty Cel peracyjny 4.4 Zwiększanie dstępnści turystycznej Reginu Działanie Współpraca przy rzbudwie reginalnej infrastruktury ruchu ltniczeg Działanie Uwzględnienie ptrzeb reginalneg rynku turystyczneg przy mdernizacji i rzbudwie infrastruktury transprtwej Działanie Wspmaganie preklgicznych rzwiązań transprtwych w miejscwściach i bszarach największym natęŝeniu ruchu turystyczneg Obszar prirytetwy nr 5 Wsparcie instytucjnalne i budwa systemów rzwijających turystykę Cel peracyjny 5.1 Wsparcie rzwju systemów finanswania Działanie Pprawa dstępu przedsiębirstw turystycznych d kapitału Działanie Rzwój finanswania w ramach partnerstwa publiczn-prywatneg Cel peracyjny 5.2 Wsparcie rzwju systemów bezpieczeństwa 18

19 ----- Działanie Zwiększenie bezpieczeństwa sbisteg uczestników ruchu turystyczneg Działanie Zwiększenie bezpieczeństwa turystów krzystających z wdnych walrów turystycznych Działanie Pprawa zabezpieczenia mienia uczestników ruchu turystyczneg Działanie Stymulwanie działań lkalnych mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa turystów i mienia Cel peracyjny 5.3 Opracwanie i wdrŝenie systemu badań rynku turystyczneg w Reginie Działanie Mnitrwanie rynku turystyki przyjazdwej w Reginie Działanie Analiza pdaŝy turystycznej Reginu Działanie Analizy prfilu turysty dwiedzająceg zachdnipmrskie Działanie Rzwój badań nad chłnnścią i przepustwścią turystyczną bszarów i szlaków turystycznych Działanie Mnitrwanie wizerunku turystyczneg Reginu Cel peracyjny 5.4 Wsparcie rzwju fachweg dradztwa Działanie Stwrzenie platfrmy dradztwa turystyczneg Działanie Organizacja Frum Innwacji Turystycznych Cel peracyjny 5.5 Wsparcie działań w ramach współpracy pnad lkalnej i pnad reginalnej Działanie Wsparcie aktywnści w reginalnych i pnadreginalnych strukturach turystycznych Działanie Kształtwanie sieci Lkalnych Organizacji Turystycznych Prgramy Wyknawcze jak narzędzia realizacji zakładanych celów i prirytetów W strategii zdefiniwan katalg 18 Prgramów Wyknawczych pgrupwanych w 3 kategrie: Prgramy hryzntalne (7 prgramów), Prgramy bszarw/liniwe (6 prgramów), Prgramy wspierające (5 prgramów). Mają ne za zadanie wskazywać najbliŝsze zamierzenia raz kreślać czaskres ich realizacji. NaleŜy pdkreślić, iŝ katalg przedmitwych Prgramów Wyknawczych ma charakter piltaŝwy dla siągnięcia załŝeń Strategii. Prgramy Wyknawcze mają pełnić swjeg rdzaju łącznik transfrmujący pisane w Strategii cele w praktyczne zamierzenia, mające sknkretyzwany charakter raz dprecyzwany hryznt czaswy ich realizacji. W frmie tabelarycznej zestawine zstały wszystkie Prgramy Wyknawcze, wraz z przyprządkwaniem ich dpwiednich Prirytetów i Celów Strategii, które przy ich pmcy mają być realizwane i siągane. W następnym rzdziale Strategii w/w Prgramy Wyknawcze są w spsób uszczegółwiny pisywane. Wskazuje się w ramach pszczególnych Prgramów grupy Pdprgramów wpisujące się w załŝenia tych pierwszych. Autrzy pdejmują takŝe próbę identyfikacji ptencjalnych źródeł finanswania Prgramów Wyknawczych raz ptencjalnych Partnerów przy ich wdraŝaniu. W ramach pszczególnych Prgramów dknywana jest diagnza ptrzeb raz zadań i typów prjektów przewidzianych d realizacji, wraz ze wskazaniem kamieni milwych w ich siąganiu. Identyfikwane są takŝe płączenia w zakresie kmplementarnści działań pmiędzy pszczególnymi Prgramami. Prces wdraŝania i mnitringu Strategii W celu uzyskania gwarancji, iŝ zaplanwane w Strategii działania będą w najefektywniejszy spsób przyczyniały się d intensyfikacji atrakcyjnści turystycznej i inwestycyjnej wjewództwa, Autrzy dkumentu wskazują na kniecznść stwrzenia jednliteg systemu wdraŝania i mnitringu. W rzdziale tym, dnszącym się d systemu wdraŝania Strategii, wskazan na kniecznść łączenia i krdynwania działań przez róŝne instytucje, pdmity i sby. Autrzy wskazują na niezwykle isttną rlę jaka spczywa na władzach administracji publicznej szczebla wjewódzkieg i gminneg, jak pdmitów dpwiedzialnych za krewanie raz planwanie i późniejszą realizację plityki rzwjwej (w tym turystycznej). Sugeruje się wprwadzenie pdziału kmpetencji pmiędzy pdmitami angaŝującymi się we wdraŝanie Strategii na róŝnych szczeblach. W zakresie prwadzenia mnitringu upatruje się jeg funkcjnwania jak narzędzia wspierająceg i uzupełniająceg zadania prwadzne w zakresie systemu wdraŝania pisaneg pwyŝej. Pstuluje się wprwadzenie systemu mnitringu równlegle d przyjęcia Strategii. Główną funkcją knstrukcji systemu mnitringu ma być bieŝąca cena celwści realizacji zapisów Strategii. Mnitring ma pzwlić na wczesne identyfikwanie szerkieg katalgu zjawisk, mgących mieć negatywny wpływ na realizację zapisów Strategii. Organem wyknawczym dpwiedzialnym za system mnitrwania będzie Zespół Mnitrujący Realizację Strategii, w skład któreg wejdą takie pdmity, jak: Zachdnipmrska Reginalna Organizacja Turystyczna i właściwe kmórki Urzędu Marszałkwskieg Wjewództwa Zachdnipmrskieg wraz z jednstkami samrządu terytrialneg i innymi interesariuszami Strategii. Natmiast Zespół Mnitrujący Realizację 19

20 ----- Strategię będzie kresw i cyklicznie ceniać realizację przyjętej Strategii, na pdstawie analiz dstarcznych przez Zespół Rbczy (rganu dpwiedzialneg m.in. za grmadzenie i pracwywanie raprtów z przebiegu realizacji Strategii raz dknywanie krekt w prwadznych juŝ działaniach). Na zakńczeni Strategii wskazuje się na kniecznść utwrzenia bazy infrmacji, mającej na celu zapewnienie przepływu infrmacji d wszystkich dpwiedzialnych i zaintereswanych wdraŝaniem Strategii pdmitów. Wspmniana baza danych miałaby umŝliwiać zbieranie i aktualizwanie danych. Pwinna mieć na uniwersalny charakter, tak by mŝliwe stał się stwrzenie rzetelneg źródła infrmacji dnsząceg się d wdraŝania Strategii. 20