PROSTY MODEL EWAPOTRANSPIRACJI DLA WYBRANYCH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH
|
|
- Jolanta Nina Łukasik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2012 (IV VI): t. 12 z. 2 (38) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN s pdf: Istytut Techologiczo-Przyrodiczy w Faletach, 2012 Wpłyęło r. Zrecezowao r. Zaakceptowao r. A kocepcja B zestawieie daych C aalizy statystycze D iterpretacja wyików E przygotowaie maszyopisu F przegląd literatury PROSTY MODEL EWAPOTRANSPIRACJI DLA WYBRANYCH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH Adrzej ŻYROMSKI 1) ABCDEF, Wiesław SZULCZEWSKI 2) ABCDEF, Małgorzata BINIAK-PIERÓG 1) ABCDEF, Haa OKRASIŃSKA 2) ABCDEF 1) Uiwersytet Przyrodiczy we Wrocławiu, Istytut Kształtowaia i Ochroy Środowiska 2) Uiwersytet Przyrodiczy we Wrocławiu, Katedra Matematyki S t r e s z c z e i e Pomiary tereowe ewapotraspiracji rośli są pracochłoe i wymagają specjalistyczej aparatury. Z tego też względu postaowioo opracować model umożliwiający oceę ewapotraspiracji dobową w ciągu okresu wegetacji rośli a podstawie pomiarów tereowych ewapotraspiracji wierzby wiciowej (Salix vimialis L.) i ślazowca pesylwańskiego (Sida hermaphrodita (L.) Rusby), parowaia z wolej powierzchi wodej i sum dobowych opadów atmosferyczych. Badaia prowadzoo a tereie Obserwatorium Agro- i Hydrometeorologii Wrocław Swojec, ależącego do Uiwersytetu Przyrodiczego we Wrocławiu. Zagadieie zostało rozwiązae za pomocą algorytmu geetyczego, który pozwala a uzyskaie ajlepszego dopasowaia szukaej fukcji do daych uzyskaych empiryczie. Ocey modelu dokoao a podstawie astępujących wskaźików: RRMSE (ag. Relative Root Mea Squared Error ), EF (ag. Modelig Efficiecy ), CRM (ag. Coefficiet of Residual Mass ), współczyika korelacji oraz współczyika determiacji. Weryfikacja modelu została przeprowadzoa a zestawie daych dla tych samych rośli, jedak uzyskaych z iego ewaporometru. Przeprowadzoe aalizy dają podstawy do stwierdzeia, że opracoway model umożliwia obliczeie ewapotraspiracji rzeczywistej dla dwóch rośli eergetyczych: ślazowca pesylwańskiego oraz wierzby wiciowej. Ze względu a krótki okres badań wymaga o jeszcze doprecyzowaia a dłuższym ciągu pomiarowym. Słowa kluczowe: ewapotraspiracja, model matematyczy, rośliy eergetycze Adres do korespodecji: dr hab. iż. A. Żyromski, prof. adzw., Uiwersytet Przyrodiczy we Wrocławiu, Istytut Kształtowaia i Ochroy Środowiska, pl. Gruwaldzki 24, Wrocław; tel , adrzej.zyromski@up.wroc.pl
2 392 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 12 z. 2 (38) WSTĘP Prowadzoe od wielu lat badaia ad odawialymi źródłami eergii skupiły się w dużym stopiu a rośliach, dających w okresie wegetacji możliwość uzyskaia zaczej ilości biomasy, wykorzystywaej do produkcji biopaliwa bądź do bezpośrediego spalaia, w celu przetworzeia a eergię cieplą lub elektryczą. Najczęściej wykorzystywae do badań są: wierzba wiciowa (Salix vimialis L.), ślazowiec pesylwański (Sida hermaphrodita (L.) Rusby), miskat (Miskathus sp.) i topiambur (słoeczik bulwiasty Heliathus tuberosus L.). W prowadzoych badaiach podejmuje się często podstawowy problem, jakim jest wykorzystaie biomasy do produkcji eergii elektryczej i biopaliwa [HELLER i i. 2004; JE- ŻOWSKI 2003]. Ze względu a małe wymagaia glebowe i awozowe pierwsze miejsce pod względem zaiteresowaia zajmuje wierzba [DUBAS 2003; STOLAR- SKI i i. 2002; SZCZUKOWSKI i i. 2004]. Coraz częściej sięga się rówież po ie rośliy, a temat których mamy zaczą wiedzę, a mają ie, oprócz eergetyczych, walory użytkowe, p. długi okres kwitieia, pozwalający a zbieraie pożytku przez pszczoły. Taką roślią jest ślazowiec pesylwański [BORKOWSKA, STYK 2006; DENISIUK 2005]. Produkcja biomasy wymaga dostępu do wody, bez której rośliy szybko zasychają, kończąc okres wegetacji i dając małe przyrosty [SŁAWIŃSKI i i. 2009]. Z tego też względu istote są uwarukowaia ewapotraspiracji rośli eergetyczych, które moża rozpozać jedyie poprzez badaia eksperymetale tego procesu. Badaia modelowe, dotyczące traspiracji, prowadzoe były między iymi przez KOWALIKA [2010]. Biorąc to pod uwagę, jako cel badań postawioo oceę możliwości powiązaia pomiarów tereowych ewapotraspiracji wybraych rośli eergetyczych oraz procesu parowaia z wolej powierzchi wody. METODY BADAŃ Do realizacji tak postawioego celu wykorzystao wyiki pomiarów tereowych ewapotraspiracji wierzby wiciowej i ślazowca pesylwańskiego z okresu od kwietia do paździerika 2009 roku, prowadzoych a tereie Obserwatorium Agro- i Hydrometeorologii Wrocław Swojec, ależącego do Uiwersytetu Przyrodiczego we Wrocławiu. Obserwacje ewapotraspiracji prowadzoo dwukrotie w ciągu doby, wykorzystując do tego celu ewaporometry glebowe UPZR, skostruowae i eksploatowae a tereie Obserwatorium [BAC, JANGAS 1984, 1985] (fot. 1a). Ewaporometry mają powierzchię 3000 cm 2 i miąższość moolitu glebowego 70 cm. W celu korekty pomiarów ewapotraspiracji wykorzystao rówież pomiary sum dobowych opadów atmosferyczych. Do pomiarów parowaia z wolej powierzchi wodej wykorzystyway był programowaly ewaporometr EWP 992 (fot. 1b) [A-STER].
3 A. Żyromski i i.: Prosty model ewapotraspiracji dla wybraych rośli eergetyczych 393 a) b) Fot. 1. Ewaporometry: a) glebowy ze ślazowcem pesylwańskim (Sida hermaphrodita (L.) Rusby), b) ewaporometr EWP 992; źródło: włase Photo. 1. Soil evaporimetera: a) with Sida hermaphrodita (L.) Rusby, b) evaporimeter EWP 992; source: ow WYNIKI BADAŃ Poiżej przedstawioo próbę oszacowaia wartości ewapotraspiracji ślazowca pesylwańskiego oraz wierzby wiciowej a podstawie dwóch zmieych: opadów atmosferyczych i ewaporacji z wolej powierzchi wody. Szacuek te ma a celu stworzeie modelu, który umożliwiłby obliczeie ewapotraspiracji wspomiaych rośli eergetyczych a podstawie jedyie tych dwóch zmieych, uikając przez to czasochłoych i kosztowych tereowych badań eksperymetalych. Do szczegółowej aalizy wykorzystao sumy dobowe ewapotraspiracji wierzby wiciowej i ślazowca pesylwańskiego, uzyskae z ewaporometrów glebowych, dobowe sumy parowaia z wolej powierzchi wodej oraz dobowe sumy opadów atmosferyczych z pomiarów tereowych. Dae obejmowały okres od kwietia do paździerika 2009 roku. Wyiki pomiarów tereowych zaprezetowao w formie graficzej (rys. 1). Staowiły oe dae wejściowe do modelu. Na podstawie tych daych zapropoowao model WSMT (azwa modelu powstała od pierwszych liter rośli eergetyczych, ad którymi prowadzoe są badaia: wierzba, ślazowiec, miskat, topiambur), umożliwiający wyzaczeie wartości ewapotraspiracji rzeczywistej w kolejych diach wegetacji a podstawie opadu oraz ewaporacji z wolej powierzchi wody: F,,,,, ) Pi i 1+ e 19 ( ETRi = E0i i19 i19 (1)
4 394 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 12 z. 2 (38) a) b) Rys. 1. Dae wejściowe do modelu WSMT: a) dla ślazowca pesylwańskiego (Sida hermaphrodita (L.) Rusby), b) wierzby wiciowej (Salix vimialis L.); źródło wyiki włase Fig. 1. WSMT model iput data: a) Sida hermaphrodita (L.) Rusby, b) Salix vimialis L.; source: ow studies gdzie: ETR i ewapotraspiracja rzeczywista w i-tym diu wegetacji, mm; E 0i ewaporacja z wolej powierzchi wodej w i-tym diu wegetacji, mm; P i wielkość opadu atmosferyczego w i-tym diu wegetacji, mm; -ty dzień wegetacji; α, β, γ, θ, δ parametry modelu. Wartości parametrów modelu określoo, poszukując globalego miimum fukcji wielu zmieych, zdefiiowaej astępująco: f F,,,,, F (2) gdzie: F suma ewapotraspiracji rzeczywistej dla dwudziestu di od 19 do -tego dia wegetacji, mm. Zagadieie zostało rozwiązae za pomocą algorytmu geetyczego, zapropoowaego przez PRICE A i i. [2005], który umożliwia ajlepsze dopasowaie szukaej fukcji do daych uzyskaych empiryczie. Wartości parametrów modelu, uzyskae za pomocą procedury poszukiwaia globalego miimum fukcji wielu zmieych dla badaych rośli eergetyczych przedstawioo w tabeli 1. Dopasowaie przeprowadzoo dla jedego zestawu daych dla każdej z badaych rośli i zostało przedstawioe a wykresach (rys. 2). 2
5 A. Żyromski i i.: Prosty model ewapotraspiracji dla wybraych rośli eergetyczych 395 Tabela 1. Wartości parametrów modelu WSMT Table 1. WSMT model parameters values Gatuek rośliy Plat species Parametr Parameter α β γ θ δ Ślazowiec pesylwański (Sida hermaphrodita (L.) Rusby) 1,65 48,2 2,35 0, Wierzba wiciowa (Salix vimialis L.) 2,36 76,9 0,5 0,39 62 Źródło: wyiki włase. Source: ow studies. a) b) Rys. 2. Dopasowaie modelu WSMT do daych empiryczych: a) dla ślazowca pesylwańskiego (Sida hermaphrodita (L.) Rusby), b) wierzby wiciowej (Salix vimialis L.); źródło: wyiki włase Fig. 2. WSMT model fit to empirical data: a) Sida hermaphrodita (L.) Rusby, b) Salix vimialis L.); source: ow study Wstępa weryfikacja modelu została przeprowadzoa a zestawie daych dla tych samych rośli, jedak uzyskaych z iego ewaporometru. Próba opracowaia związku ilościowego, który umożliwia oszacowaie ewapotraspiracji a podstawie opadu i parowaia z wolej powierzchi wody, została podjęta po raz pierwszy i dlatego, ze względu a małą liczbę daych otrzymaych empiryczie, weryfikacja modelu mogła zostać przeprowadzoa jedyie w taki sposób. Wyiki weryfikacji przedstawioo graficzie (rys. 3). Ocea modelu została dokoaa a podstawie astępujących wskaźików: RRMSE (ag. Relative Root Mea Squared Error ), EF ( Modelig Efficiecy ), CRM ( Coefficiet of Residual Mass ), współczyika korelacji oraz współczyika determiacji. W przypadku powyższych wskaźików przyjmujemy, że O i ozacza wartości obserwowae, P i wartości przewidywae uzyskae z modelu, atomiast O wartość średią z daych obserwowaych. Stosując kryterium EF [LOAGUE, GREEN 1991], porówuje się błędy przewidywań w otoczeiu wartości średiej mierzoej wielkości. Jak widać z poiższego wzoru, EF ie jest ograiczoy z dołu, z kolei maksymalą wartością, jaką może
6 396 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 12 z. 2 (38) a) b) Rys. 3. Wyiki weryfikacji modelu WSMT: a) dla ślazowca pesylwańskiego (Sida hermaphrodita (L.) Rusby, b) dla wierzby wiciowej (Salix vimialis L.); źródło: opracowaie włase Fig. 3. WSMT model verificatio: a) Sida hermaphrodita (L.) Rusby, b) Salix vimialis L.; source: ow study przyjmować jest 1. Ujeme jego wartości świadczą o złym dopasowaiu przewidywań do mierzoej wielkości. Wyraża się oo astępującym wzorem: Pi Oi EF = 1 (3) O i O Kolejym kryterium trafości dopasowaia modelu do daych pomiarowych jest RRMSE [BELLOCCHI i i. 2002; FOX 1981]. Wskaźik te może przyjmować jedyie dodatie wartości. Za jego pomocą mierzy się średie, względe odchyleia między wartościami przewidywaymi w modelu a rzeczywistymi. Oczywiście, im RRMSE jest bliższy zeru, tym lepsze są przewidywaia odoszące się do pomiarów. 2 2 RRMSE = P O i O i 2 / 0,5 (4) Wskaźik CRM [LOAGUE, GREEN 1991] podobie jak EF może przyjmować ujeme wartości. Jest o miarą względych różic między wartościami przewidywaymi a obserwowaymi. Maksymalą jego wartością jest 1, a im bardziej jest ujemy, tym miej dokładie model opisuje wartości mierzoe.
7 A. Żyromski i i.: Prosty model ewapotraspiracji dla wybraych rośli eergetyczych 397 Pi CRM = 1 (5) O Weryfikację poprawości modelu przeprowadzoo w dwóch etapach. Pierwszy z ich to określeie zgodości przewidywaych daych z wartościami ewapotraspiracji, uzyskaymi eksperymetalie (tab. 2). i Tabela 2. Wartości miar dopasowaia modelu WSMT dla rozpatrywaych rośli eergetyczych w I etapie weryfikacji Table 2. Values of WSMT model fittig measures for cosidered eergy crops o the 1 st stage of verificatio Gatuek rośliy Plat species Kryteria ocey modelu Model evaluatio criteria RRMSE EF CRM R R 2 Ślazowiec pesylwański (Sida hermaphrodita (L.) Rusby) 0, ,957 0,908 Wierzba wiciowa (Salix vimialis L.) 0, ,911 0,795 Objaśieia: Explaatios: RRMSE Relative Root Mea Squared Error, EF Modelig Efficiecy, CRM Coefficiet of Residual Mass, R correlatio coefficiet, R 2 determiatio coefficiet. Źródło: wyiki włase. Source: ow studies. Uzyskae wyiki dopasowaia są zadowalające i bliskie wartościom bardzo dobrego dopasowaia modelu. Na drugim etapie weryfikacji sprawdzoo wiarygodość modelu dla daych uzyskaych z iezależego eksperymetu polowego (tab. 3). Tabela 3. Wartości miar dopasowaia modelu WSMT dla rozpatrywaych rośli eergetyczych w II etapie weryfikacji Table 3. Values of WSMT model fittig measures for cosidered eergy crops o the 2 d stage of verificatio Gatuek rośliy Plat species Kryteria ocey modelu Model evaluatio criteria RRMSE EF CRM R R 2 Ślazowiec pesylwański (Sida hermaphrodita (L.) Rusby) 0, ,099 0,837 0,662 Wierzba wiciowa (Salix vimialis L.) 0, ,02 0,87 0,736 Objaśieia, jak pod tabelą 2. Explaatios as i Tab. 2. Źródło: wyiki włase. Source: ow studies. Wartości wskaźików uzyskae w drugim etapie weryfikacji modelu uległy pogorszeiu, jedak pozostają w graicach, świadczących o jego poprawości.
8 398 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 12 z. 2 (38) PODSUMOWANIE Opracoway model umożliwia obliczeie ewapotraspiracji rzeczywistej dla dwóch rośli eergetyczych ślazowca pesylwańskiego oraz wierzby wiciowej. Do jego opracowaia wykorzystao dae eksperymetale, pochodzące jedyie z jedego sezou pomiarowego i dotyczące sum dobowych ewapotraspiracji i parowaia z wolej powierzchi wody oraz sum dobowych opadów atmosferyczych. Przeprowadzoe badaia dla tych dwóch gatuków rośli eergetyczych oraz uzyskae za pomocą modelu wyiki potwierdzają celowość prowadzoych w tym zakresie prac. Pozyskaie większej liczby daych eksperymetalych umożliwi pełiejszą weryfikację zapropoowaego modelu. Praca aukowa fiasowaa ze środków budżetowych a aukę w latach jako projekt badawczy N N LITERATURA A-STER. Ewaporometr EWP 992. Istrukcja obsługi. Kraków ss. 21. BAC S., JANGAS J Urządzeie do pomiarów i rejestracji parowaia, osadów i opadów atmosferyczych. W: Problematyka hydrologicza i meteorologicza małych zlewi rzeczych. Materiały Ogólopolskiego Sympozjum Naukowego. Wrocław. PTGeof. s BAC S., JANGAS J Wzór użytkowy r Urządzeie do pomiaru i rejestracji zmia masy, zwłaszcza iektórych elemetów bilasu wodego. BELLOCCHI G., ACUTIS M., FILA G., DONATELLI M A idicator of solar radiatio model performace based o a fuzzy expert system. Agroomy Joural. Vol. 94 s BORKOWSKA H., STYK B Ślazowiec pesylwański (Sida hermaphrodita Rusby). Uprawa i wykorzystaie. Wyd. 2. Lubli. Wydaw. AR. ISBN ss. 69. DENISIUK W Możliwości wykorzystaia ślazowca pesylwańskiego w eergetyce. Iżyieria Rolicza. Nr 6 s DUBAS J.W Wierzba eergetycza uprawa i techologie przetwarzaia. Bytom. Wyższa Szkoła Ekoomii i Admiistracji ss FOX D.G Judgig air quality model performace: a summary of the AMS workshop o dispersio models performace. Bulleti of the America Meteorological Society. Vol. 62 s HELLER M.C., KEOLEIAN G.A., MANN M.K., VOLK T.A Life cycle eergy ad evirometal beefits of geeratig electricity from willow biomass. Reewable Eergy. Vol. 29. Iss. 7 s JEŻOWSKI S Rośliy eergetycze produktywość oraz aspekt ekoomiczy, środowiskowy i socjaly ich wykorzystaia jako biopaliwa. Postępy Nauk Roliczych. T. 3 s KOWALIK P Agrohydrologia obliczeiowa. Moografie KGW PAN. Z. 33. ISSN ss LOAGUE K., GREEN R.E Statistical ad graphical methods for evaluatig solute trasport models: overview ad applicatio. Joural Cotamiat Hydrology. Vol. 7 s PRICE K.V., STORN R.M., LAMPINEN J.A Differetial evolutio A practical approach to global optimizatio. Berli, Heidelberg. Spriger Verl. ISBN ss SŁAWIŃSKI C., CYMERMAN J., LAMORSKI K., RYŻAK M Stosuki wode w wybraych glebach pod wierzbą krzewiastą i ślazowcem pesylwiańskim. Acta Agrophysica. No 14(2) s
9 A. Żyromski i i.: Prosty model ewapotraspiracji dla wybraych rośli eergetyczych 399 STOLARSKI M., SZCZUKOWSKI S., TWORKOWSKI J Produktywość kloów wierzb krzewiastych uprawiaych a grutach orych w zależości od częstotliwości zbioru i gęstości sadzeia. Fragmeta Agroomica. No 2 s SZCZUKOWSKI S., TWORKOWSKI J., STOLARSKI M., PRZYBOROWSKI J Plo biomasy wierzb krzewiastych pozyskiwaych z grutów roliczych w cyklach jedoroczych. Fragmeta Agroomica. No 2 s Adrzej ŻYROMSKI, Wiesław SZULCZEWSKI, Małgorzata BINIAK-PIERÓG, Haa OKRASIŃSKA SIMPLE MODEL OF EVAPOTRANSPIRATION OF SELECTED ENERGY PLANTS Key words: eergy plats, evapotraspiratio, mathematical model S u m m a r y Field measuremets of evapotraspiratio are time cosumig ad require specialized equipmet. For this reaso, basig o field measuremets of commo osier ad Virgiia fapetals evapotraspiratio, evaporatio from free water surface ad daily precipitatio sums, it was decided to develop mathematical model allowig to estimate evapotraspiratio durig growig seaso. The study was coducted i the area of Agro ad Hydrometeorology Observatory located i Wrocław Swojec, that belogs to Wrocław Uiversity of Evirometal ad Life Scieces. The problem was solved usig the geetic algorithm, which allowed to obtai the best fit of the fuctio to the data obtaied empirically. Model evaluatio was based o the followig idices: RRMS (Relative Root Mea Squared Error), EF (Modelig Efficiecy), CRM (Coefficiet of Residual Mass), the correlatio ad determiatio coefficiets. Model verificatio was performed for the data of the same plats, but obtaied for aother evaporimeter. The aalyzes led to the coclusio that the developed model allowed to calculate actual evapotraspiratio for two eergy plats: Virgiia fapetals ad commo osier. However, the short period of field measuremets requires further clarificatio basig o loger observatio series.
ZASTOSOWANIE MODELU WSMT DO OCENY EWAPOTRANSPIRACJI MISKANTA I TOPINAMBURU
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2012 (IV VI): t. 12 z. 2 (38) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 401 409 pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoMetrologia: miary dokładności. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie
Metrologia: miary dokładości dr iż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczeciie Miary dokładości: Najczęściej rozkład pomiarów w serii wokół wartości średiej X jest rozkładem Gaussa: Prawdopodobieństwem,
Bardziej szczegółowoMetoda analizy hierarchii Saaty ego Ważnym problemem podejmowania decyzji optymalizowanej jest często występująca hierarchiczność zagadnień.
Metoda aalizy hierarchii Saaty ego Ważym problemem podejmowaia decyzji optymalizowaej jest często występująca hierarchiczość zagadień. Istieje wiele heurystyczych podejść do rozwiązaia tego problemu, jedak
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ *
PRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ * Jacek Kwiatkowski, Łukasz Graban, Waldemar Lajszner, Józef Tworkowski Katedra Hodowli Roślin
Bardziej szczegółowoOCENA METOD OBLICZANIA ŁADUNKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WYMYWANYCH ZE ZLEWNI. Mariusz Sojka, Sadżide Murat-Błażejewska, Jolanta Kanclerz
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 6 (1) 2007, 3 13 OCENA METOD OBLICZANIA ŁADUNKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WYMYWANYCH ZE ZLEWNI Mariusz Sojka, Sadżide Murat-Błażejewska, Jolata Kaclerz Akademia Rolicza w Pozaiu
Bardziej szczegółowoUwarunkowania rozwojowe województw w Polsce analiza statystyczno-ekonometryczna
3 MAŁGORZATA STEC Dr Małgorzata Stec Zakład Statystyki i Ekoometrii Uiwersytet Rzeszowski Uwarukowaia rozwojowe województw w Polsce aaliza statystyczo-ekoometrycza WPROWADZENIE Rozwój społeczo-gospodarczy
Bardziej szczegółowoĆwiczenia rachunkowe TEST ZGODNOŚCI χ 2 PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA
Aaliza iepewości pomiarowych w esperymetach fizyczych Ćwiczeia rachuowe TEST ZGODNOŚCI χ PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA UWAGA: Na stroie, z tórej pobrałaś/pobrałeś istrucję zajduje się gotowy do załadowaia arusz
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA NR 06-2 POMIARY TEMPA METABOLIZMU METODĄ TABELARYCZNĄ
LABORATORIUM OCHRONY ŚRODOWISKA - SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ - INSTRUKCJA NR 06- POMIARY TEMPA METABOLIZMU METODĄ TABELARYCZNĄ 1. Cel istrukcji Celem istrukcji jest określeie metodyki postępowaia w celu
Bardziej szczegółowoANALIZA SKORELOWANIA WYNIKÓW POMIAROWYCH W OCENACH STANU ZAGROŻEŃ HAŁASOWYCH ŚRODOWISKA
SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI Środowisko i Bezpieczeństwo w Iżyierii Produkcji 2013 5 ANALIZA SKORELOWANIA WYNIKÓW POMIAROWYCH W OCENACH STANU ZAGROŻEŃ HAŁASOWYCH ŚRODOWISKA 5.1 WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoOCENA DOKŁADNOŚCI GLOBALNYCH MODELI GEOPOTENCJAŁU EGM96 I EGM08 NA OBSZARZE DOLNEGO ŚLĄSKA 1
Acta Sci. Pol., Geodesia et Descriptio Terrarum 8(1) 2009, 19-30 OCENA DOKŁADNOŚCI GLOBALNYCH MODELI GEOPOTENCJAŁU EGM96 I EGM08 NA OBSZARZE DOLNEGO ŚLĄSKA 1 Marek Trojaowicz Uiwersytet Przyrodiczy we
Bardziej szczegółowoISSN 1898-6447. Zeszyty Naukowe. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Cracow Review of Economics and Management. Metody analizy danych.
ISSN 1898-6447 Uiwersytet Ekoomiczy w Krakowie Zeszyty Naukowe Cracow Review of Ecoomics ad Maagemet 93 Metody aalizy daych Kraków 013 Rada Naukowa Adrzej Atoszewski (Polska), Slavko Arsovski (Serbia),
Bardziej szczegółowoANALYSIS OF LOCAL AGRICULTURAL BIOMASS RESOURCES IN ŁASIN COMMUNITY
28 Staisław Stowarzyszeie Bielski, Aleksader Mikołaj Ekoomistów Jasiński Rolictwa i Agrobizesu Rocziki Naukowe tom XVI zeszyt 4 Staisław Bielski, Aleksader Mikołaj Jasiński Uiwersytet Warmińsko-Mazurski
Bardziej szczegółowoROŚLINY WIELOLETNIE ŹRÓDŁEM BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE
ROŚLINY WIELOLETNIE ŹRÓDŁEM BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE dr inż. Mariusz Jerzy Stolarski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Centrum Badań Energii Odnawialnej Pl. Łódzki 3, 10-724 Olsztyn, tel (089)
Bardziej szczegółowoZAŁOśENIA DO PROGRAMU WSPOMAGAJĄCEGO OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA BIOMASĘ DO CELÓW GRZEWCZYCH W GOSPODARSTWIE ROLNYM
InŜynieria Rolnicza 11/2006 Dariusz Kwaśniewski, Michał Cupiał Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie ZAŁOśENIA DO PROGRAMU WSPOMAGAJĄCEGO OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA
Bardziej szczegółowoINWESTYCJE MATERIALNE
OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI INWESTCJE: proces wydatkowaia środków a aktywa, z których moża oczekiwać dochodów pieiężych w późiejszym okresie. Każde przedsiębiorstwo posiada pewą liczbę możliwych projektów
Bardziej szczegółowoSTATYSTYCZNA OCENA WYNIKÓW POMIARÓW.
Statytycza ocea wyików pomiaru STATYSTYCZNA OCENA WYNIKÓW POMIARÓW CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczeia jet: uświadomieie tudetom, że każdy wyik pomiaru obarczoy jet błędem o ie zawze zaej przyczyie i wartości,
Bardziej szczegółowoĆwiczenia nr 5. TEMATYKA: Regresja liniowa dla prostej i płaszczyzny
TEMATYKA: Regresja liiowa dla prostej i płaszczyzy Ćwiczeia r 5 DEFINICJE: Regresja: metoda statystycza pozwalająca a badaie związku pomiędzy wielkościami daych i przewidywaie a tej podstawie iezaych wartości
Bardziej szczegółowoJak obliczać podstawowe wskaźniki statystyczne?
Jak obliczać podstawowe wskaźiki statystycze? Przeprowadzoe egzamiy zewętrze dostarczają iformacji o tym, jak ucziowie w poszczególych latach opaowali umiejętości i wiadomości określoe w stadardach wymagań
Bardziej szczegółowoZeszyty naukowe nr 9
Zeszyty aukowe r 9 Wyższej Szkoły Ekoomiczej w Bochi 2011 Piotr Fijałkowski Model zależości otowań giełdowych a przykładzie otowań ołowiu i spółki Orzeł Biały S.A. Streszczeie Niiejsza praca opisuje próbę
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH
PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH POMIAR FIZYCZNY Pomiar bezpośredi to doświadczeie, w którym przy pomocy odpowiedich przyrządów mierzymy (tj. porówujemy
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE METODY CBR DO SZACOWANIA KOSZTÓW WYTWARZANIA W FAZIE PROJEKTOWANIA
ZASTOSOWANIE METODY CBR DO SZACOWANIA KOSZTÓW WYTWARZANIA W FAZIE PROJEKTOWANIA prof. r hab. iż. Ryszar Kosala r.kosala@po.opole.pl mgr iż. Barbara Baruś b.barus@po.opole.pl Politechika Opolska Wyział
Bardziej szczegółowoANALIZA DRGAŃ POPRZECZNYCH PŁYTY PIERŚCIENIOWEJ O ZŁOŻONYM KSZTAŁCIE Z UWZGLĘDNIENIEM WŁASNOŚCI CYKLICZNEJ SYMETRII UKŁADU
Dr iż. Staisław NOGA oga@prz.edu.pl Politechika Rzeszowska ANALIZA DRGAŃ POPRZECZNYCH PŁYTY PIERŚCIENIOWEJ O ZŁOŻONYM KSZTAŁCIE Z UWZGLĘDNIENIEM WŁASNOŚCI CYKLICZNEJ SYMETRII UKŁADU Streszczeie: W publikacji
Bardziej szczegółowoEstymacja przedziałowa
Metody probabilistycze i statystyka Estymacja przedziałowa Dr Joaa Baaś Zakład Badań Systemowych Istytut Sztuczej Iteligecji i Metod Matematyczych Wydział Iformatyki Politechiki Szczecińskiej Metody probabilistycze
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE MODELU CIE Lab W BADANIACH BARWY LOTNYCH POPIOŁÓW
3-2012 PROBLEMY EKSPLOATACJI 177 Jarosław MOLENDA, Małgorzata WRONA, ElŜbieta SIWIEC Istytut Techologii Eksploatacji PIB, Radom ZASTOSOWANIE MODELU CIE Lab W BADANIACH BARWY LOTNYCH POPIOŁÓW Słowa kluczowe
Bardziej szczegółowoNAKŁADY ROBOCIZNY I SIŁY POCIĄGOWEJ NA PLANTACJACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ
Inżynieria Rolnicza 5(114)/2009 AKŁADY ROBOCIZY I SIŁY POCIĄWEJ A PLATACJACH WIERZBY EERGETYCZEJ Jan Pawlak Katedra Elektrotechniki i Energetyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Instytut Budownictwa,
Bardziej szczegółowoLIGNOCELLULOSIC BIOMASS PRODUCTION AND DELIVER FOR BIOREFINERIES
LIGNOCELLULOSIC BIOMASS PRODUCTION AND DELIVER FOR BIOREFINERIES Mariusz Stolarski, Stefan Szczukowski, Józef Tworkowski, Michał Krzyżaniak University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland PRESENTATION
Bardziej szczegółowoElementy modelowania matematycznego
Elemety modelowaia matematyczego Wstęp Jakub Wróblewski jakubw@pjwstk.edu.pl http://zajecia.jakubw.pl/ TEMATYKA PRZEDMIOTU Modelowaie daych (ilościowe): Metody statystycze: estymacja parametrów modelu,
Bardziej szczegółowoMINIMALIZACJA PUSTYCH PRZEBIEGÓW PRZEZ ŚRODKI TRANSPORTU
Przedmiot: Iformatyka w logistyce Forma: Laboratorium Temat: Zadaie 2. Automatyzacja obsługi usług logistyczych z wykorzystaiem zaawasowaych fukcji oprogramowaia Excel. Miimalizacja pustych przebiegów
Bardziej szczegółowoPERSPECTIVES OF STATISTICAL METHODS IN DESIGN OF TRADING STRATEGIES FOR FINANCIAL MARKETS USING HIERARCHICAL STRUCTURES AND REGULARIZATION
STUDIA INFORMATICA 2013 Volume 34 Number 2A (111) Alia MOMOT Politechika Śląska, Istytut Iformatyki Michał MOMOT Istytut Techiki i Aparatury Medyczej ITAM PERSPEKTYWY ZASTOSOWAŃ METOD STATYSTYCZNYCH W
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE NR 11(83) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Analiza dokładności wskazań obiektów nawodnych. Accuracy Analysis of Sea Objects
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 11(83) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE IV MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA E X P L O - S H I P 2 0 0 6 Adrzej Burzyński Aaliza dokładości wskazań obiektów
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA KOSZTY WYKONANIA PRAC NA PLANTACJACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2009 Jan Pawlak Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA KOSZTY
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA OPISOWA WYKŁAD 1 i 2
STATYSTYKA OPISOWA WYKŁAD i 2 Literatura: Marek Cieciura, Jausz Zacharski, Metody probabilistycze w ujęciu praktyczym, L. Kowalski, Statystyka, 2005 2 Statystyka to dyscyplia aukowa, której zadaiem jest
Bardziej szczegółowoEMPIRYCZNA WERYFIKACJA METOD SZACUNKU OBJĘTOŚCI PĘDÓW NA KARPACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 EMPIRYCZNA WERYFIKACJA METOD SZACUNKU OBJĘTOŚCI PĘDÓW NA KARPACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ Tadeusz Juliszewski, Krzysztof Klamka, Maciej Waligóra Katedra Eksploatacji Maszyn,
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 1) z dnia 21 października 2011 r.
Dzieik Ustaw Nr 251 14617 Poz. 1508 1508 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 1) z dia 21 paździerika 2011 r. w sprawie sposobu podziału i trybu przekazywaia podmiotowej dotacji a dofiasowaie
Bardziej szczegółowoANALIZA ZJAWISKA STARZENIA SIĘ LUDNOŚCI ŚLĄSKA W UJĘCIU PRZESTRZENNYM
Katarzya Zeug-Żebro Uiwersytet Ekoomiczy w Katowicach Katedra Matematyki katarzya.zeug-zebro@ue.katowice.pl ANALIZA ZJAWISKA STARZENIA SIĘ LUDNOŚCI ŚLĄSKA W UJĘCIU PRZESTRZENNYM Wprowadzeie Zjawisko starzeia
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA PRODUKCJI BIOMASY Z TRZYLETNIEJ WIERZBY
Inżynieria Rolnicza 5(123)/2010 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA PRODUKCJI BIOMASY Z TRZYLETNIEJ WIERZBY Dariusz Kwaśniewski Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Streszczenie.
Bardziej szczegółowoPlonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach
Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach Wybrane elementy agrotechniki Gatunek Obsada roślin [tys./ha] Nawożenie [kg/ha] N P 2 O 5 K 2 O Odchwaszczanie
Bardziej szczegółowoSYSTEM KOMPUTEROWY UŁATWIAJĄCY WYKORZYSTANIE INFORMACJI O ZJAWISKACH SOCJALNO-EKONOMICZNYCH PRZY WYBORZE FIRM INWESTUJĄCYCH NA DANYM TERENIE
Autoreferat rozprawy doktorskiej SYSTEM KOMPUTEROWY UŁATWIAJĄCY WYKORZYSTANIE INFORMACJI O ZJAWISKACH SOCJALNO-EKONOMICZNYCH PRZY WYBORZE FIRM INWESTUJĄCYCH NA DANYM TERENIE mgr iŝ. Jausz Rybarski PROMOTOR:
Bardziej szczegółowoOpracowanie danych pomiarowych. dla studentów realizujących program Pracowni Fizycznej
Opracowaie daych pomiarowych dla studetów realizujących program Pracowi Fizyczej Pomiar Działaie mające a celu wyzaczeie wielkości mierzoej.. Do pomiarów stosuje się przyrządy pomiarowe proste lub złożoe.
Bardziej szczegółowoSYSTEM OCENY STANU NAWIERZCHNI SOSN ZASADY POMIARU I OCENY STANU RÓWNOŚCI PODŁUŻNEJ NAWIERZCHNI BITUMICZNYCH W SYSTEMIE OCENY STANU NAWIERZCHNI SOSN
ZAŁĄCZNIK B GENERALNA DYREKCJA DRÓG PUBLICZNYCH Biuro Studiów Sieci Drogowej SYSTEM OCENY STANU NAWIERZCHNI SOSN WYTYCZNE STOSOWANIA - ZAŁĄCZNIK B ZASADY POMIARU I OCENY STANU RÓWNOŚCI PODŁUŻNEJ NAWIERZCHNI
Bardziej szczegółowoWytwarzanie energii odnawialnej
Adrzej Nocuñ Waldemar Ostrowski Adrzej Rabszty Miros³aw bik Eugeiusz Miklas B³a ej yp Wytwarzaie eergii odawialej poprzez współspalaie biomasy z paliwami podstawowymi w PKE SA W celu osi¹giêcia zawartego
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA I ANALIZA DANYCH
TATYTYKA I ANALIZA DANYCH Zad. Z pewej partii włókie weły wylosowao dwie próbki włókie, a w każdej z ich zmierzoo średicę włókie różymi metodami. Otrzymao astępujące wyiki: I próbka: 50; średia średica
Bardziej szczegółowoobie z mocy ustawy. owego.
Kwartalik Prawo- o-ekoomia 3/015 Aa Turczak Separacja po faktycza lub prawa obie z mocy ustawy cza, ie ozacza defiitywego owego 1 75 1 61 3 Art 75 88 Kwartalik Prawo- o-ekoomia 3/015 zaspokajaia usp iedostatku
Bardziej szczegółowoWYBRANE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE TRZYLETNIEJ WIERZBY ENERGETYCZNEJ
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE TRZYLETNIEJ WIERZBY ENERGETYCZNEJ Dariusz Baran Katedra Techniki Rolno-Spożywczej, Akademia Rolnicza w Krakowie Dariusz Kwaśniewski Katedra Inżynierii
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE OBJĘTOŚCI ŁODYG WIERZBY SALIX VIMINALIS
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Jarosław Frączek, Krzysztof Mudryk Katedra Inżynierii Mechanicznej i Agrofizyki Akademia Rolnicza w Krakowie OKREŚLENIE OBJĘTOŚCI ŁODYG WIERZBY SALIX VIMINALIS Wstęp Streszczenie
Bardziej szczegółowoALGORYTM OPTYMALIZACJI PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH ŚRODKÓW TRANSPORTU
Łukasz WOJCIECHOWSKI, Tadeusz CISOWSKI, Piotr GRZEGORCZYK ALGORYTM OPTYMALIZACJI PARAMETRÓW EKSPLOATACYJNYCH ŚRODKÓW TRANSPORTU Streszczeie W artykule zaprezetowao algorytm wyzaczaia optymalych parametrów
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE CENY OGÓRKA SZKLARNIOWEGO ZA POMOCĄ SIECI NEURONOWYCH
InŜynieria Rolnicza 14/2005 Sławomir Francik Katedra InŜynierii Mechanicznej i Agrofizyki Akademia Rolnicza w Krakowie PROGNOZOWANIE CENY OGÓRKA SZKLARNIOWEGO ZA POMOCĄ SIECI NEURONOWYCH Streszczenie W
Bardziej szczegółowoENERGOCHŁONNOŚĆ SKUMULOWANA UPRAWY MISKANTUSA
Problemy Iżyierii Roliczej r 2/2010 Marek Hryiewicz, Aa Grzybek Istytut Techologiczo-Przyrodiczy w Faletach Oddział w Warszawie ENERGOCHŁONNOŚĆ SKUMULOWANA UPRAWY MISKANTUSA Streszczeie W pracy przeaalizowao
Bardziej szczegółowoRachunek prawdopodobieństwa i statystyka W12: Statystyczna analiza danych jakościowych. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok 407 adan@agh.edu.
Rachuek prawdopodobieństwa i statystyka W12: Statystycza aaliza daych jakościowych Dr Aa ADRIAN Paw B5, pok 407 ada@agh.edu.pl Wprowadzeie Rozróżia się dwa typy daych jakościowych: Nomiale jeśli opisują
Bardziej szczegółowoModele tendencji rozwojowej STATYSTYKA OPISOWA. Dr Alina Gleska. Instytut Matematyki WE PP. 18 listopada 2017
STATYSTYKA OPISOWA Dr Alia Gleska Istytut Matematyki WE PP 18 listopada 2017 1 Metoda aalitycza Metoda aalitycza przyjmujemy założeie, że zmiay zjawiska w czasie moża przedstawić jako fukcję zmieej czasowej
Bardziej szczegółowoMiary położenia (tendencji centralnej) to tzw. miary przeciętne charakteryzujące średni lub typowy poziom wartości cechy.
MIARY POŁOŻENIA I ROZPROSZENIA WYNIKÓW SERII POMIAROWYCH Miary położeia (tedecji cetralej) to tzw. miary przecięte charakteryzujące średi lub typowy poziom wartości cechy. Średia arytmetycza: X i 1 X i,
Bardziej szczegółowoWystępowanie depresji poporodowej wśród położnic
Występowaie depresji poporodowej wśród położic The occurrece of postpartum depressio amog wome i childbirth Mgr Emilia Iracka1, dr. med. Magdalea Lewicka2 1 SPZOZ w Kraśiku, Polska 2 Zakład Położictwa,
Bardziej szczegółowoUPRAWA WIERZBY ORAZ INNYCH WIELOLETNICH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH W POLSCE DOŚWIADCZENIA UNIWERSYTETU WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO
UPRAWA WIERZBY ORAZ INNYCH WIELOLETNICH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH W POLSCE DOŚWIADCZENIA UNIWERSYTETU WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO Mariusz J. Stolarski Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Wydział Kształtowania
Bardziej szczegółowo218 MECHANIK NR 3/2015
8 MECHANIK NR 3/05 Włodzimierz MAKIEŁA Damia GOGOLEWSKI trasformata falkoa, chropoatość poierzchi, dekompozycja, korelacja, autokorelacja, etropia avelet trasform, surface roughess, decompositio, correlatio,
Bardziej szczegółowoJak skutecznie reklamować towary konsumpcyjne
K Stowarzyszeie Kosumetów Polskich Jak skuteczie reklamować towary kosumpcyje HALO, KONSUMENT! Chcesz pozać swoje praw a? Szukasz pomoc y? ZADZWOŃ DO INFOLINII KONSUMENCKIEJ BEZPŁATNY TELEFON 0 800 800
Bardziej szczegółowoMirosława Gazińska. Magdalena Mojsiewicz
STUDIA DEMOGRAFICZNE 1(145) 2004 Mirosława Gazińska Katedra Ekoometrii i Statystyki Magdalea Mojsiewicz Katedra Ubezpieczeń i Ryków Kapitałowych Uiwersytet Szczeciński MODELOWANIE CZASU TRWANIA ŻYCIA BEZ
Bardziej szczegółowoTRANSFORMACJA DO UKŁADU 2000 A PROBLEM ZGODNOŚCI Z PRG
Tomasz ŚWIĘTOŃ 1 TRANSFORMACJA DO UKŁADU 2000 A ROBLEM ZGODNOŚCI Z RG Na mocy rozporządzeia Rady Miistrów w sprawie aństwowego Systemu Odiesień rzestrzeych już 31 grudia 2009 roku upływa termi wykoaia
Bardziej szczegółowoOCENA EFEKTYWNOŚCI OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZASOBÓW WODY W GLEBIE BRUNATNEJ NIEPOROŚNIĘTEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2012 (X XII). T. 12. Z. 4(40) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 45 58 pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2012
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO
Agieszka Jakubowska ROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO. Wstęp Skąplikowaie współczesego życia gospodarczego powoduje, iż do sterowaia procesem zarządzaia
Bardziej szczegółowoOptymalizacja sieci powiązań układu nadrzędnego grupy kopalń ze względu na koszty transportu
dr hab. iż. KRYSTIAN KALINOWSKI WSIiZ w Bielsku Białej, Politechika Śląska dr iż. ROMAN KAULA Politechika Śląska Optymalizacja sieci powiązań układu adrzędego grupy kopalń ze względu a koszty trasportu
Bardziej szczegółowoAnaliza popytu na alkohol w Polsce z zastosowaniem modelu korekty błędem AIDS
Ekoomia Meedżerska 2011, r 10, s. 161 172 Jacek Wolak *, Grzegorz Pociejewski ** Aaliza popytu a alkohol w Polsce z zastosowaiem modelu korekty błędem AIDS 1. Wprowadzeie Okres trasformacji, zapoczątkoway
Bardziej szczegółowoPLONOWANIE I CECHY BIOMETRYCZNE WIERZBY W ZALEŻNOŚCI OD WARUNKÓW SIEDLISKOWYCH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2010 Jan Kuś, Mariusz Matyka Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach PLONOWANIE I CECHY BIOMETRYCZNE WIERZBY W ZALEŻNOŚCI OD
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 14. Porównanie doświadczalnego rozkładu liczby zliczeń w zadanym przedziale czasu z rozkładem Poissona
Ćwiczeie r 4 Porówaie doświadczalego rozkładu liczby zliczeń w zadaym przedziale czasu z rozkładem Poissoa Studeta obowiązuje zajomość: Podstawowych zagadień z rachuku prawdopodobieństwa, Zajomość rozkładów
Bardziej szczegółowoLaboratorium Sensorów i Pomiarów Wielkości Nieelektrycznych. Ćwiczenie nr 1
1. Cel ćwiczeia: Laboratorium Sesorów i Pomiarów Wielkości Nieelektryczych Ćwiczeie r 1 Pomiary ciśieia Celem ćwiczeia jest zapozaie się z kostrukcją i działaiem czujików ciśieia. W trakcie zajęć laboratoryjych
Bardziej szczegółowoKADD Metoda najmniejszych kwadratów
Metoda ajmiejszych kwadratów Pomiary bezpośredie o rówej dokładości o różej dokładości średia ważoa Pomiary pośredie Zapis macierzowy Dopasowaie prostej Dopasowaie wielomiau dowolego stopia Dopasowaie
Bardziej szczegółowoBADANIA DOCHODU I RYZYKA INWESTYCJI
StatSoft Polska, tel. () 484300, (60) 445, ifo@statsoft.pl, www.statsoft.pl BADANIA DOCHODU I RYZYKA INWESTYCJI ZA POMOCĄ ANALIZY ROZKŁADÓW Agieszka Pasztyła Akademia Ekoomicza w Krakowie, Katedra Statystyki;
Bardziej szczegółowoWpływ religijności na ukształtowanie postawy wobec eutanazji The impact of religiosity on the formation of attitudes toward euthanasia
Ewelia Majka, Katarzya Kociuba-Adamczuk, Mariola Bałos Wpływ religijości a ukształtowaie postawy wobec eutaazji The impact of religiosity o the formatio of attitudes toward euthaasia Ewelia Majka 1, Katarzya
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BIOMASY A KOSZTY SUROWCOWO- -MATERIAŁOWE NA JEDNOROCZNYCH PLANTACJACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ
Inżynieria Rolnicza 10(108)/2008 PRODUKCJA BIOMASY A KOSZTY SUROWCOWO- -MATERIAŁOWE NA JEDNOROCZNYCH PLANTACJACH WIERZBY ENERGETYCZNEJ Dariusz Kwaśniewski Katedra Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWspółpraca instytucji pomocy społecznej z innymi instytucjami
Projekt 1.16 Koordyacja a rzecz aktywej itegracji jest współfiasoway przez Uię Europejską w ramach Europejskiego Fu duszu Społeczego Współpraca istytucji pomocy społeczej z iymi istytucjami a tereie gmiy,
Bardziej szczegółowoMETODYKA BADAŃ MAŁYCH SIŁOWNI WIATROWYCH
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 METODYKA BADAŃ MAŁYCH SIŁOWNI WIATROWYCH Krzysztof Nalepa, Maciej Neugebauer, Piotr Sołowiej Katedra Elektrotechniki i Energetyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoStatystyka i Opracowanie Danych. W7. Estymacja i estymatory. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407
Statystyka i Opracowaie Daych W7. Estymacja i estymatory Dr Aa ADRIAN Paw B5, pok407 ada@agh.edu.pl Estymacja parametrycza Podstawowym arzędziem szacowaia iezaego parametru jest estymator obliczoy a podstawie
Bardziej szczegółowoStatystyka opisowa. () Statystyka opisowa 24 maja / 8
Część I Statystyka opisowa () Statystyka opisowa 24 maja 2010 1 / 8 Niech x 1, x 2,..., x będą wyikami pomiarów, p. temperatury, ciśieia, poziomu rzeki, wielkości ploów itp. Przykład 1: wyiki pomiarów
Bardziej szczegółowoKOMPETENCJE EKSPERTÓW W INFORMATYCZNYM SYSTEMIE WSPOMAGANIA DECYZJI
KOMPETENCJE EKSPERTÓW W INFORMATYCZNYM SYSTEMIE WSPOMAGANIA DECYZJI Ryszard Budziński, Marta Fukacz, Jarosław Becker, Uiwersytet Szczeciński, Wydział Nauk Ekoomiczych i Zarządzaia, Istytut Iformatyki w
Bardziej szczegółowoPodstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych (w zakresie materiału przedstawionego na wykładzie organizacyjnym)
Podstawy opracowaia wyików pomiarów z elemetami aalizepewości pomiarowych (w zakresie materiału przedstawioego a wykładzie orgaizacyjym) Pomiary Wyróżiamy dwa rodzaje pomiarów: pomiar bezpośredi, czyli
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH BIOPALIW Z BIOMASY STAŁEJ
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2007 Mariusz Stolarski, Stefan Szczukowski, Józef Tworkowski Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH
Bardziej szczegółowoHalina Borkowska 1, Wojciech Lipiński 2. ul. Akademicka 15, Lublin 2 Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza
Acta Agrophysica, 2007, 10(2), 287-292 ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W BIOMASIE KILKU GATUNKÓW ROŚLIN ENERGETYCZNYCH Halina Borkowska 1, Wojciech Lipiński 2 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia
Bardziej szczegółowoKontrola i zapewnienie jakości wyników
Kontrola i zapewnienie jakości wyników Kontrola i zapewnienie jakości wyników QA : Quality Assurance QC : Quality Control Dobór systemu zapewnienia jakości wyników dla danego zadania fit for purpose Kontrola
Bardziej szczegółowoPRODUKTYWNOŚĆ WIELOLETNICH PLANTACJI ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2008 Włodzimierz Majtkowski, Gabriela Majtkowska Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Ogród Botaniczny w Bydgoszczy PRODUKTYWNOŚĆ
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska
Politechika Pozańska Temat: Laboratorium z termodyamiki Aaliza składu spali powstałych przy spalaiu paliw gazowych oraz pomiar ich prędkości przepływu za pomocą Dopplerowskiego Aemometru Laserowego (LDA)
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ. Ćwiczenie nr 16
KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I ROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, ROCESOWEJ I BIOROCESOWEJ Ćwiczeie r 16 Mieszaie Osoba odpowiedziala: Iwoa Hołowacz Gdańsk,
Bardziej szczegółowo3. Regresja liniowa Założenia dotyczące modelu regresji liniowej
3. Regresja liiowa 3.. Założeia dotyczące modelu regresji liiowej Aby moża było wykorzystać model regresji liiowej, muszą być spełioe astępujące założeia:. Relacja pomiędzy zmieą objaśiaą a zmieymi objaśiającymi
Bardziej szczegółowoSUPLEMENTY MAGNEZU I POTRZEBA ICH STOSOWANIA W DIETACH DZIECI ZDROWYCH I Z CELIAKIĄ
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Techologia. Jakość, 29, 4 (65), 295 32 ANNA WOJTASIK, HANNA KUNACHOWICZ, JERZY SOCHA 1 SUPLEMENTY MAGNEZU I POTRZEBA ICH STOSOWANIA W DIETACH DZIECI ZDROWYCH I Z CELIAKIĄ Streszczeie Na
Bardziej szczegółowoZmiany w zarządzaniu jakością w polskich szpitalach
Łopacińska Hygeia Public I, Tokarski Health 2014, Z, Deys 49(2): A. 343-347 Zmiay w zarządzaiu jakością w polskich szpitalach 343 Zmiay w zarządzaiu jakością w polskich szpitalach Quality maagemet chages
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA PRODUKCJI BIOMASY Z ROCZNEJ WIERZBY
nżynieria Rolnicza 1(119)/2010 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA PRODUKCJ BOMASY Z ROCZNEJ WERZBY Dariusz Kwaśniewski nstytut nżynierii Rolniczej i nformatyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Streszczenie. W pracy
Bardziej szczegółowoNiepewności pomiarowe
Niepewości pomiarowe Obserwacja, doświadczeie, pomiar Obserwacja zjawisk fizyczych polega a badaiu ych zjawisk w warukach auralych oraz a aalizie czyików i waruków, od kórych zjawiska e zależą. Waruki
Bardziej szczegółowo3.1. Charakterystyka próby oraz metodyka badań
Praktyka polskich przedsiębiorstw w zakresie zarządzaia majątkiem obrotowym 201 3. Praktyka polskich przedsiębiorstw w zakresie zarządzaia majątkiem obrotowym i jego wpływu a proces kreowaia wartości przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 4 MARIA STRZELCZYK
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI Leonard Woroncow, Ewa Wachowicz Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoEfektywność projektów inwestycyjnych. Statyczne i dynamiczne metody oceny projektów inwestycyjnych
Efekywość projeków iwesycyjych Saycze i dyamicze meody ocey projeków iwesycyjych Źródła fiasowaia Iwesycje Rzeczowe Powiększeie mająku rwałego firmy, zysk spodzieway w dłuższym horyzocie czasowym. Fiasowe
Bardziej szczegółowoAnaliza potencjału energetycznego depozytów mułów węglowych
zaiteresowaia wykorzystaiem tej metody w odiesieiu do iych droboziaristych materiałów odpadowych ze wzbogacaia węgla kamieego ależy poszukiwać owych, skutecziej działających odczyików. Zdecydowaie miej
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA STOP-LOSS & PROFIT OPTYMALIZACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO
Studia Ekoomicze. Zeszyty Naukowe Uiwersytetu Ekoomiczego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 221 2015 Współczese Fiase 1 Tadeusz Czerik Uiwersytet Ekoomiczy w Katowicach Wydział Fiasów i Ubezpieczeń Katedra
Bardziej szczegółowoWSTĘPNA OCENA PRODUKCYJNOŚCI WYBRANYCH GATUNKÓW ROŚLIN ENERGETYCZNYCH
Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (4) 2007 WSTĘPNA OCENA PRODUKCYJNOŚCI WYBRANYCH GATUNKÓW ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ANTONI FABER, MIECZYSŁAW STASIAK, JAN KUŚ Instytut Uprawy Nawożenia
Bardziej szczegółowoCoraz większe wymagania jakości produkcji oraz
Dobór oprogramowaia do modelowaia i symulacji procesów wytwarzaia Ryszard Zdaowicz* Ogrome zapotrzebowaie a programy symulacyje powoduje ich ciągły rozwój, ale także coraz większą różorodość oprogramowaia
Bardziej szczegółowoMAPPING SPATIAL DISTRIBUTION OF CHOSEN ENVIRONMENTAL CHARACTERISTICS FOR AGRICULTURAL USE IN LOWER SILESIA1
Acta Sci. Pol., Geodesia et Descriptio Terrarum 2 (2) 203, 29-40 ISSN 644 0668 (prit) ISSN 2083 8662 (o-lie) MAPPING SPATIAL DISTRIBUTION OF CHOSEN ENVIRONMENTAL CHARACTERISTICS FOR AGRICULTURAL USE IN
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE WYKRESÓW CZTEROPOLOWYCH W BADANIACH SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH 1
Agieszka Staimir Uiwersytet Ekoomiczy we Wrocławiu WYKORZYSTANIE WYKRESÓW CZTEROPOLOWYCH W BADANIACH SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH 1 Wprowadzeie W badaiach społeczo-ekoomiczych bardzo często występują zmiee
Bardziej szczegółowoGLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland
GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland INSTITUTE OF TECHNOLOGY AND LIVE SCIENCES POZNAŃ BRANCH Department of Environmental Management in Livestock Buildings and
Bardziej szczegółowoOCENA NAKŁADÓW ENERGETYCZNYCH WYBRANYCH TECHNOLOGII ZAKŁADANIA PLANTACJI ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO
Inżynieria Rolnicza 10(108)/2008 OCENA NAKŁADÓW ENERGETYCZNYCH WYBRANYCH TECHNOLOGII ZAKŁADANIA PLANTACJI ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO Tomasz Piskier Katedra Agroinżynierii, Politechnika Koszalińska Streszczenie.
Bardziej szczegółowoStatystyka powtórzenie (I semestr) Rafał M. Frąk
Statystyka powtórzeie (I semestr) Rafał M. Frąk TEORIA Statystyka Statystyka zajmuje się badaiem procesu zbieraia oraz iterpretacji daych liczbowych lub jakościowych. Przedmiotem statystyki są metody badaia
Bardziej szczegółowoSiłownie ORC sposobem na wykorzystanie energii ze źródeł niskotemperaturowych.
Siłowie ORC sposobem a wykorzystaie eergii ze źródeł iskotemperaturowych. Autor: prof. dr hab. Władysław Nowak, Aleksadra Borsukiewicz-Gozdur, Zachodiopomorski Uiwersytet Techologiczy w Szczeciie, Katedra
Bardziej szczegółowo