PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej nr 21 im. Królowej Jadwigi w Lublinie na rok szkolny
WSTĘP Program profilaktyki na bieżący rok szkolny powstał w oparciu o potrzeby wynikające z diagnozy problemów pojawiających się w szkole. Bierze pod uwagę możliwe ewentualne zagrożenia jakie mogą zaistnieć w każdym środowisku szkolnym. Program obejmuje, także zagadnienia dotyczące profilaktyki zdrowia i ochrony życia. Jest zgodny z kierunkami polityki oświatowej państwa w roku szkolnym. Formy i sposoby działań z zakresu profilaktyki dostosowane są do wieku. Program kierowany jest do każdego ucznia zarówno zdolnego jak i ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997r. nr 78, poz. 483 ze zm.); Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. nr 120, poz.526 ze zm.); Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 2014 r., poz. 382); Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. nr 231, poz. 1375 ze zm.); Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2012 nr 0, poz. 1356); Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U 2012 r., poz. 124 ze zm.); Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 1996 r. nr 10, poz. 55 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. nr 26, poz. 226). 2
DOKUMENTY SZKOLNE: Statut szkoły, Program wychowawczy szkoły. Identyfikacja problemu w oparciu o obserwacje zachowań i analizy środowiska szkolnego. Zdiagnozowane problemy: Występujące w ubiegłym roku problemy wychowawcze to: konflikty rówieśnicze, przemoc fizyczna (zaczepki, drobne bójki), agresja słowna, nieprzestrzeganie zasad netykiety, problemy emocjonalne związane z niską samooceną. Zagrożenia mogące być następstwem występujących problemów: pogłębienie się agresji fizycznej i słownej, przemoc z wykorzystaniem narzędzi technologii informacyjnej i komunikacyjnej, nieprawidłowe relacje w zespole klasowym, nieadekwatne reakcje emocjonalne. Cele ogólne programu: Zapewnienie bezpieczeństwa w różnych sytuacjach życiowych. Zapobieganie zachowaniom agresywnym i przemocy w szkole. Wspieranie pozytywnych zachowań oraz profilaktyka uzależnień. 3
Podniesienie świadomości dotyczącej zachowań prozdrowotnych. Cele szczegółowe programu: OGRANICZENIE ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH I PRZEMOCY W SZKOLE 1. Diagnoza poziomu bezpieczeństwa w szkole. 2. Uświadamianie uczniom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. 3. Kształtowanie umiejętności asertywnych oraz kontroli emocji. 4. Rozbudzanie empatii zachowań troski o bezpieczeństwo swoje i innych. 5.Wspołpraca z rodzicami, uświadamia problemów oraz ich rozwiązywania. PROPAGOWANIE ZDROWEGO TRYBU ŻYCIA 1. Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 2. Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą. 3. Poszerzanie wiedzy na temat prowadzenia aktywnego trybu życia i zdrowego odżywiania. 4. Rozwijanie zainteresowań i wiedzy ucznia. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ: 1. Asertywność. 2. Profilaktyka palenia papierosów. 3. Profilaktyka picia alkoholu. 4. Profilaktyka narkomanii, lekomanii, uzależnienia od komputera. 5. Wdrażanie wybranych programów profilaktycznych 4
PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU WZMOCNIENIE MOTYWACJI DO WŁASNEGO ROZWOJU: 1. Uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i możliwości. 2. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań. 3. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 4. Zapobieganie nadmiernej absencji 5. Pomoc uczniom w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń. 6. Pomoc uczniom w organizowaniu i planowaniu swojej pracy. 7. Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji. WDRAŻANIE METOD RADZENIA SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH 1. Poszerzenie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych. 2. Wdrażanie metod asertywnych. 3. Pomoc uczniom w radzeniu sobie ze stresem i własnymi ograniczeniami. 4. Umiejętne szukanie pomocy. OCZEKIWANE EFEKTY: 1. Uzyskanie przez ucznia pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 2. Akceptacja siebie i utożsamianie się ucznia ze środowiskiem szkolnym. 3. Uświadamianie przez ucznia korzyści płynących z prowadzenia zdrowego stylu życia. 4. Wyposażenie w wiedzę dotyczącą profilaktyki uzależnień i rodziców współpracujących. 5. Wyposażenie w wiedzę dotyczącą zagrożeń współczesnego świata oraz umiejętności zapobiegania im lub radzenia sobie z ich skutkami. 5
Szczegółowe treści programu profilaktyki: Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania 1. Działania mające na celu Zajęcia dotyczące przeciwdziałania agresji wychowawcy klas, pedagog, poprawę efektywności wychowania w obszarze niewłaściwych zachowań ze szczególnym uwzględnieniem bójek i zaczepek oraz innych w każdej klasie wg psycholog nauczyciele potrzeb. zaproszeni goście (specjaliści) Zajęcia warsztatowe dla klas V październik 2014 A. Korczyk, R. Kołodziejczyk i VI dotyczące rozwiązywania problemów: wychowawcy klas Budowanie klasowego regulaminu zachowań agresywnych w odpowiednie zachowanie w szkole szkole. Współpraca z rodzicami - poruszanie rodziców tablice informacyjne dla zagadnień dot. uzależnień, potrzeb rodziców, zebrania z kolejnych etapów rozwojowych, okresu rodzicami, rozmowy dojrzewania, przemocy i agresji, indywidualne, prelekcje wychowawczej funkcji rodziny. Organizowanie imprez sprzyjających wg harmonogramu nauczyciele edukacji integracji środowiska szkolnego : rodziców imprez (kalendarz wczesnoszkolnej, klas IV-VI wycieczek, wyjazdów na zieloną szkołę, szkolny) oraz na i świetlicy festynów, spartakiady i zawody sportowe. bieżąco wg potrzeb. 6
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania Aktywne i rzetelne pełnienie dyżurów nauczycielskich podczas przerw międzylekcyjnych oraz jednolite oddziaływania wychowawcze. 2. Bezpieczna droga do Pogadanki wychowawców na temat wrzesień 2014, szkoły, bezpieczeństwo bezpieczeństwa w różnych styczeń i czerwiec w szkole i życiu sytuacjach życiowych (przed feriami 2015 codziennym. zimowymi i wypoczynkiem wakacyjnym). Spotkania z policjantem. Organizacja Dnia Profilaktyki dla klas IV: II okres roku szk. warsztaty tworzenie mapy niebezpiecznych miejsc w szkole. wszyscy nauczyciele M. Dziuba I-III D. Bodak IV-VI A. Korczyrczyk, R. Kołodziejczyk Monitorowanie dokumentu komisja ds. bezpieczeństwa wewnątrzszkolnego Procedury rodziców i profilaktyki zapewniania bezpieczeństwa w szkole. Aktualizacja przepisów dotyczących I okres roku szkolnego Małgorzata Nowosad organizacji turystyki szkolnej (wyjścia, rodziców wycieczki, kolonie, półkolonie, zielone 7
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania szkoły, białe szkoły, obozy sportowe i 3. Zapobieganie zachowaniom agresywnym z użyciem narzędzi TIK (technologii informacyjnej i komunikacyjnej) cyberprzemocy. 4. Budowanie właściwych relacji rówieśniczych, stwarzanie możliwości rozwoju zainteresowań, podniesienie poziomu motywacji do nauki oraz uczenie akceptacji i podnoszenie poczucia inne). Organizacja Dnia Bezpiecznego Internetu. luty 2015 nauczyciele informatyki, Konkursy, gazetki, wystawy poświęcone bezpieczeństwu w Internecie. Spotkania z rodzicami, konsultacje indywidualne, informatory, ulotki. Szkolenie nowych oraz przypomnienie o zagrożeniach wynikających ze stosowania TI w szkole na zajęciach dydaktycznych. Prowadzenie zajęć w oparciu o szkolny program profilaktyki Jestem bezpieczny. Realizacja założeń programu Z uśmiechem do szkoły skierowanego do klas pierwszych. edukacji wczesnoszkolnej i świetlicy, wychowawcy klas rodziców luty 2015 r. wychowawcy klas, pedagog, rodziców wrzesień październik psycholog, specjaliści zaproszeni goście Komisja TI, zaproszeni goście wychowawcy klas pedagog 8
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania własnej wartości. 5. Zapobieganie Organizowanie zajęć przez wychowawcy, pedagog powstawaniu zjawiska wychowawców klas z udziałem pedagoga i psycholog depresji i występowania i psychologa szkolnego na temat: lęków (fobii). - sposobów rozwiązywania konfliktów, - budowania poczucia własnej wartości, - form mediacji, - komunikacji interpersonalnej. Spotkania z terapeutą, psychologiem wg potrzeb Instytucje wspomagające rodziców szkołę, psycholog i pedagog szkolny. Prezentowanie przez nauczyciele na zajęciach z wychowawcą pasji i zainteresowań. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych zgodnych z zainteresowaniami wcześniej zdiagnozowanymi. 9
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania Przygotowanie do konkursów, olimpiad - wspieranie ucznia zdolnego Indywidualizacja procesu nauczania, uwzględnienie zaleceń poradni, stosowanie pochwał wobec najmniejszych sukcesów wsparcie ucznia z trudnościami. Organizowanie akcji charytatywnych, spotkań z ciekawymi ludźmi. 6. Uświadomienie uczniom Publikacja gazetek profilaktycznych, negatywnego działania wystawy na temat uzależnień i przemocy. rodziców wyrobów tytoniowych, alkoholowych oraz Organizacja i udział w konkursach narkotyków. i akcjach profilaktycznych. rodziców Przestrzeganie przed stosowaniem Prowadzenie lekcji wychowawczych ogólnodostępnych programem Spójrz inaczej. napojów energetyzujących oraz nauczyciele wychowawcy klas, specjaliści komisja ds. bezpieczeństwa i profilaktyki komisja ds. bezpieczeństwa i profilaktyki oraz komisja prozdrowotna. przeszkoleni nauczyciele, pedagog 10
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania następstwami działania tych substancji. 7. Podnoszenie świadomości Organizowanie konkursów o tematyce na temat dbania o własne prozdrowotnej oraz festynu promujące rodziców ; nauczyciele Komisja prozdrowotna zdrowie. zdrowy styl życia i odżywiania. 5.06.2015 r. Spotkania z dietetykiem październik 2014 Monika Samborska-Wełna Propagowanie aktywności sportowej, nauczyciele w-f zachęcanie do aktywności w czynnym uprawianiu sportu na zajęciach UKS, kołach sportowych, zajęciach na basenie. Zachęcanie do udziału w na bieżąco opiekunowie kół zajęciach promujących zdrowy i aktywny styl życia np. koło ekologiczne, przyrodnicze. Kontynuowanie współpracy z Ligą Ochrony Przyrody oraz klubami nauczyciel przyrody, nauczyciele wych.-fiz. sportowymi, Zwracanie uwagi na drugie śniadanie - organizacja posiłku w szkole. Promowanie zdrowego stylu odżywiania wychowawcy, Intendent, komisja prozdrowotna 11
Lp. Zadanie Formy i metody realizacji Działania kontrola artykułów w sklepiku szkolnym. Realizacja programu własnego Uczę się kl. I-III żyć zdrowo i bezpiecznie. 8. Udzielanie pomocy Ratujemy i uczymy ratować zajęcia przedmedycznej. warsztatowe z fantomem. Szkolenia wśród nowych szkoły. 9. Współdziałanie wszystkich Udział i specjalistów rodziców pracowników szkoły oraz rodziców w zakresie interwencji i profilaktyki. w szkoleniach i konferencjach tematycznych. Rozwijanie współpracy z instytucjami promującymi zdrowy styl życia oraz oferującymi pomoc w zakresie profilaktyki uzależnień. Poszerzanie współpracy z rodzicami w zakresie profilaktyki i dbania o zdrowie. Cały rok szkolny październik 2014 kwiecień 2015 M. Olejarczyk, S. Bychawska M. Olejarczyk, S. Bychawska E. Mrozek M. Dudek L. Kuryło-Słaby rok szkolny dyrektor, nauczyciele, pedagog, psycholog, rodzice 12
Program profilaktyki na rok szkolny podlega ewaluacji poprzez : Analizę dokumentacji szkolnej: porównanie okresowych i semestralnych ocen zachowania ; Analizę dokumentacji pedagoga i psychologa szkolnego; Obserwacji zachowań ; Analizę ankiet przeprowadzonych dla,, pracowników szkoły i rodziców. Rozmowy z uczniami, nauczycielami i rodzicami; Sprawozdanie z realizacji zadań komisji ds. bezpieczeństwa i profilaktyki i komisji prozdrowotnej.......... Przewodniczący Przewodniczący Przewodniczący Samorządu Uczniowskiego Rady Rodziców Rady Pedagogicznej 13