SYLABUS na rok 2014/2015 (1) Nazwa przedmiotu Socjologia (2) Nazwa jednostki Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego prowadzącej przedmiot Katedra: Położnictwa (3) Kod przedmiotu - (4) Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Położnictwo Studia I stopnia Stacjonarne (5) Rodzaj przedmiotu - Kierunkowy Nauki społeczne (6) Rok i semestr studiów I rok, sem. I (7) Imię i nazwisko dr Małgorzata Nagórska koordynatora przedmiotu (8) Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu dr Małgorzata Nagórska (9)Cele zajęć z przedmiotu Przygotowanie studenta do interpretowania i rozumienia wiedzy dotyczącej: - przedmiotu i zakresu socjologii ogólnej i socjologii medycyny; - podstawowych metod i technik badawczych w socjologii; - funkcjonowania wybranych grup społecznych; Przygotowanie studenta w zakresie umiejętności do: - wyjaśniania zjawisk socjologicznych zachodzących w naukach medycznych Kształtowanie postawy studenta do: - pogłębiania wiedzy z zakresu socjologii, - rozumienia zjawisk zachodzących w grupach społecznych, zawodowych i społeczeństwie. (10) Wymagania wstępne Podstawy wiedzy o społeczeństwie z zakresu szkoły średniej (11) Efekty kształcenia Wiedza Student: B_W14 omawia wybrane teorie i metody modelowania rzeczywistości z perspektywy socjologii, mające zastosowanie w pielęgniarstwie i opiece położniczej; B_W15 omawia wybrane obszary odrębności kulturowych i religijnych; B_W16 charakteryzuje zakres interakcji społecznej i procesu socjalizacji oraz działanie lokalnych społeczności i ekosystemu; B_W17 definiuje pojęcia: rodziny, grupy, organizacji i Instytucji, populacji, społeczności i ekosystemu oraz zna zasady ich funkcjonowania; B_W18 różnicuje pojęcia dewiacji i zaburzenia, ze szczególnym uwzględnieniem patologii dziecięcej; B_W19 definiuje i interpretuje zjawisko nierówności klasowej, etnicznej, płci i dyskryminacji; B_W20 zna strukturę i dynamikę rodziny, społeczne konsekwencje choroby, bezdzietności i ciąży niepożądanej oraz problemy nieletnich i samotnych matek; Umiejętności Student: B_U15 analizuje i krytycznie ocenia zjawisko dyskryminacji i rasizmu; B_U16 kontroluje i koordynuje działania zapobiegające dewiacjom i patologiom wśród dzieci i młodzieży; Kompetencje społeczne Student: D_K1 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece oraz 1
okazuje zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych; D_K2 systematycznie aktualizuje wiedzę zawodową i kształtuje swoje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; D_K3 przestrzega wartości i powinności moralnych w opiece nad ciężarną, rodząca, położnicą i jej dzieckiem oraz kobietą zagrożoną chorobą i chorą ginekologicznie; D_K4 wykazuje odpowiedzialność za pacjenta i wykonywanie zadań zawodowych; D_K5 przestrzega praw pacjenta; D_K6 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; D_K7 zachowuje tajemnicę zawodową; D_K8 współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; D_K9 przejawia empatię w realizacji z podopieczną i jej rodziną oraz współpracownikami ` Łączna liczba godzin: 30, w tym: Socjologia wykład 10 godz. (I rok, sem. I) Socjologia ćwiczenia 5 godz. (I rok, sem. I) Socjologia samokształcenie 15 godz. (I rok, sem. I) (13) Treści programowe Treści merytoryczne wykładów ( I rok, sem. I) Czas (godz.) 1. Socjologia jako nauka. Socjologia: ogólna i szczegółowa. 2 2. Socjologia instytucji i zawodów medycznych. 2 3. Metody i techniki badań socjologicznych. 2 4. Socjologia zdrowia i choroby. Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby. Społeczne konsekwencje choroby, bezdzietności, ciąży niepożądanej. 2 Razem 5. Struktura i dynamika rodziny. Modele i funkcje rodziny. Społeczne problemy młodocianych i samotnych matek. 2 10 godz Treści merytoryczne ćwiczeń ( I rok, sem.i ) 1. Przedmiot badań socjologicznych. Metody badań socjologicznych. Narzędzia badawcze. Podstawowe techniki badawcze w socjologii. Przygotowanie i sprawdzenie narzędzia badawczego. Czas (godz.) 0,5 2. Zbiorowości społeczne. Wybrane teorie grup społecznych. Struktura grupy społecznej. 3. Rodzina jako mała grupa społeczna. Zakres i charakter współczesnych badań nad rodziną. 4. Niepełnosprawność jako problem społeczny. 0,5 5. Patologie w życiu społecznym. Dewiacje społeczne. Kontrola społeczna. 0,5 0,5 1 6. Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby. Zachowania i postawy wobec zdrowia i choroby. Zachowania zdrowotne a styl życia. 1 Razem 7. Wybrane aspekty socjologiczne zawodu położnej. 1 5 godzin (14) Metody dydaktyczne Wykład (W): wykład konwersatoryjny z prezentacją multimedialną, metody aktywizujące Ćwiczenia (Ć): dyskusja na temat zadanej literatury przedmiotu oraz 2
(15) Sposób(y) i forma(y) zaliczenia praca w grupach, metody aktywizujące Samokształcenie: praca indywidualna studenta Wykład (W): zaliczenie testu końcowego (test jednokrotnego wyboru) Ćwiczenia (Ć): warunkiem zaliczenia jest przygotowanie do zajęć oraz aktywne w nich uczestnictwo, bieżąca informacja zwrotna Samokształcenie: zaliczenie na podstawie przygotowania zleconego zadania pracy indywidualnej tj. prezentacji multimedialnej na wskazany temat: sem.i : Patologie w życiu społecznym. Dewiacje społeczne. Kontrola społeczna (realizacja efektów: B_W18, B_U16) (16) Metody i kryteria oceny Numer efektu kształcenia B_W14 W 1-5, Ć 1,2,6 B_W15 W 1, 5 Ć 2,3 B_W16 W 1, 3 Ć 2,3,4 B_W17 W 5 Ć 3,4 B_W18 W 4,5 Ć 5, 6 B_W19 W 4,5 Ć 3,4,5 B_W20 W 4,5 Ć 3-7 B_U15 B_U16 Forma zajęć dydaktycznych odniesienie do treści kształcenia W4 Ć2-6 W5 Ć 3-7 D_K1 W 2,4 Ć 4,5,6 Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia (W); test wiedzy (jednokrotnego wyboru), (Ć): obserwacja pracy studenta, bieżąca informacja zwrotna D_K2 Ć 1-7 (Ć): obserwacja pracy D_K3 Ć 2-7 studenta, bieżąca informacja zwrotna D_K4 Ć 1-7 D_K5 Ć 1-7 D_K6 Ć 1-7 D_K7 Ć 1-7 D_K8 Ć 1-7 D_K9 Ć 1-7 Metody i narzędzia dydaktyczne (W): wykład konwersatoryjny z prezentacją multimedialną, metody aktywizujące (Ć): dyskusja na temat zadanej literatury przedmiotu, praca w grupach, metody aktywizujące (Ć): dyskusja na temat zadanej literatury przedmiotu, praca w grupach, metody aktywizujące Wykład Pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego, jednokrotnego wyboru tj. uzyskanie, co najmniej 60% puktów - udzielenie poprawych odpowiedzi 3
- zaliczenie teoretyczne pisemne, składające się z pytań jednokrotnego wyboru obejmujących całość materiału - czas trwania zaliczenia: 1 godz. - za uzyskanie prawidłowej odpowiedźi student otrzymuj1 punkt, za błędną 0 punktów - zakres ocen: 2,0 5,0 Ocena wiedzy: 5,0 - wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 91-100% 4,5 - wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 81-90% 4,0 - wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 71-80% 3,5 - wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 61-70% 3.0 - wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 60% Ćwiczenia: 1. Pełne uczestnictwo i aktywność studenta na ćwiczeniach 2. Bieżąca informacja zwrotna 3. Obserwacja pracy studenta na ćwiczeniach 4. Ocena przygotowania do zajęć 5. Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zakres ocen: 2,0 5,0 Ocena umiejętności: 5,0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, jest dobrze przygotowany, potrafi umiejętnie wykorzystać wiedzę z zakresu socjologii 4,5 - student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z niewielką pomocą prowadzącego, w dobrym stopniu potrafi operować wiedzę z zakresu socjologii 4,0 - student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z większą pomocą prowadzącego, jest poprawiany, w dobrym stopniu potrafi operować wiedzę z zakresu socjologii 3,5 student uczestniczy w zajęciach, jego zakres przygotowania nie pozwala na przeprowadzenie rozmowy z prowadzącym w stopniu dobrym z zakresu socjologii 3,0 student uczestniczy w zajęciach, na poziomie dostatecznym wykształcił umiejętność z zakresu socjologii 2,0 student biernie uczestniczy w zajęciach, wypowiedzi są niepoprawne merytorycznie, nie potrafi wykorzystać wiedzy z zakresu socjologii Samokształcenie 1. Pozytywna ocena z realizacji wyznaczonego zadania 60% uzyskanych punktów 2. Kryteria oceny stanowią: ilość slajdów 20 (+/- 5) zgodność przedstawionej tematyki w prezentacji z realizowanym efektem kształcenia (B_W18, B_U16) gromadzenie i przedstawienie aktualnego piśmiennictwa w oparciu o najnowszą wiedzę w zakresie ww. tematu wiedza odtwórcza studenta w zakresie prezentowanej tematyki oraz uzasadnienie wypowiedzi zgodnie z medycyną opartą na dowodach naukowych 4
podstawowe zasady tworzenia prezentacji multimedialnych przedstawienie tytułu, celu, istoty prezentacji, dostosowanie prezentacji do odbiorców, rozkład procentowy ilości tekstu zawartego w slajdzie, odpowiednia czcionka, czytelność elementów graficznych, kolorystyka, celowość zastosowanych animacji, autorstwo prezentacji 3. Ocena samokształcenia Zakres ocen 2.0 5.0 poniżej 60% (2.0) realizacja zleconego zadania nie uwzględnia poprawności żadnego z w/w przyjętych kryteriów oceniania 60% (3.0) realizacja zleconego zadania uwzględnia jedynie zgodność przygotowanej i przedstawionej treści w prezentacji z realizowanymi efektami kształcenia, ilość literatury <3 61-70% (3,5) - realizacja zleconego zadania uwzględnia prawidłową liczbę slajdów, wyłącznie zgodność przygotowanej i przedstawionej treści w prezentacji z realizowanymi efektami kształcenia, ilość literatury <5 71-80% (4.0) - realizacja zleconego zadania uwzględnia prawidłową liczbę slajdów, zgodność przygotowanej i przedstawionej treści w prezentacji wychodzącej poza zakres literatury będącej przedmiotem prezentacji, z realizowanymi efektami kształcenia, ilość literatury > 5 81-90% (4.5) - realizacja zleconego zadania uwzględnia prawidłową liczbę slajdów, zgodność przygotowanej i przedstawionej treści w prezentacji z realizowanymi efektami kształcenia, student potrafi odpowiedzieć na zadawane pytania zgodnie z tematyką prezentacji ale jego wiedza wykracza poza materiał przygotowany w prezentacji 91-100% (5.0) realizacja zleconego zadania uwzględnia prawidłowość wszystkich w/w kryteriów oceniania, student potrafi odpowiedzieć na zadawane pytania zgodnie z tematyką prezentacji oraz uzasadnia, swoją wypowiedź zgodnie z wykorzystaną literaturą (17) Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do Aktywność Liczba godzin/ osiągnięcia założonych efektów nakład pracy w godzinach oraz punktach studenta ECTS wykład 10 godz. ćwiczenia 5 godz. udział w konsultacjach 1 godz. samokształcenie 15 godz. zajęcia praktyczne --- praktyki zawodowe --- przygotowanie do zaliczenia 2 godz. udział w zaliczeniu 1 godz. SUMA GODZIN 34 godz. LICZBA PUNKTÓW ECTS 1 (18) Język wykładowy Język polski (19) Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu (20) Literatura Literatura podstawowa: 1. Gołdyka L., Markowska D., Stankiewicz J.: Socjologia: pojęcia, 5
teorie, problemy [Wyd. 2]. W ydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra 2000 2. Kawczyńska-Butrym Z., Taranowicz I., Majchrowska A.: Wybrane elementy socjologii dla pielęgniarek. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2000. 3. Polakowska-Kujawa J.: Socjologia ogólna: wybrane problemy. Wyd. 5, popr. - Szkoła Główna Handlowa - Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2005. 4. Ostrowska A. Socjologia medycyny : podejmowane problemy, kategorie analizy. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 2009. Literatura uzupełniająca: 1. Kaufman J-C.: Ego: socjologia jednostki [inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu]; przeł. [z fr.] Krzysztof Wakar. Wydawnictwo "Oficyna Naukowa", Warszawa 2004. 2. Wachowiak A. (red. nauk.): Socjologia jako społeczna terapia. Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2008. 3. Mauss M.: Socjologia i antropologia medycyny w działaniu. przeł. [z fr.] Marcin Król [i in.]. Wydawnictwo "KR", Warszawa 2001 4. Szlendak T. Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie. Wyd. 1., 3 dodr. - Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki 6