SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI XII Liceum Ogólnokształcącego przy Zespole Szkół nr 24 Im. Mariana Rejewskiego W Bydgoszczy
SPIS TREŚCI I. Podstawy prawne dotyczące wprowadzania działań profilaktycznych w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki. II. Diagnozowanie środowiska. III. Cele i zadania Szkolnego Programu Profilaktyki. IV. Działania profilaktyczne. V. Ewaluacja programu.
I. PODSTAWY PRAWNE DOTYCZĄCE WPROWADZANIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W RAMACH SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 72. 2. Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, art. 19 i art. 33. 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. nr 67 z póż. zm.), np. art. 1 i inne. 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 26.02.2002 Dz. U. nr poz. 458, w sprawie podstawy programowej kształcenia w profilach kształcenia ogolnózawodowego. 5. Rozporządzenie MENiS z dnia 19.06.2001 w sprawie ramowych statutów wraz z rozporządzeniem zmieniającym z dn. 31.01.2002 (Dz.U. nr 10 poz. 96) zmieniajace rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół w załącznikach & 2 ust. 1,2; & 16b1 od słów Statut Szkoły określa prawa ucznia... & 16b2 od słów Statut Szkoły określa obowiązki.... 6. Rozporządzenie MEN z dnia 12.08.1999 w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. nr 17 poz. 78 z póż. zm.). 7. Program Ochrony Zdrowia. 8. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 9. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 10. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii. 11. Rozporządzenie MENiS z dnia 17.11.2010 w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. 12. Statut Szkoły. 13. Program Wychowawczy Szkoły.
II. DIAGNOZOWANIE ŚRODOWISKA Narzędzia badawcze, dzięki którym dokonano diagnozy środowiska: obserwacja zachowań uczniów rozmowy z rodzicami i uczniami wywiad z pedagogiem wywiady i rozmowy z wychowawcami klas, nauczycielami i personelem szkoły analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych analiza indywidualnej dokumentacji uczniów analiza wniosków wynikających z przeprowadzonej ewaluacji poprzedniego programu Zebrane materiały pozwoliły wyłonić następujące zachowania ryzykowne: znaczna absencja uczniów na zajęciach szkolnych możliwość uzależnień brak znajomości zasad zdrowego stylu życia palenie papierosów na terenie szkoły lub w niewielkim oddaleniu od niej nieumiejętność radzenia sobie ze stresem słaba adaptacja do warunków szkolnych w klasach pierwszych
III. CELE I ZADANIA PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO Spodziewane efekty/ Oczekiwania poszczególnych stron: nauczycieli, uczniów, rodziców. 1. Szkoła jest uważana za bezpieczną przez rodziców i uczniów. 1. Uczniowie i ich rodzice maja możliwość korzystania z pomocy profesjonalnych instytucji i są tego świadomi. 2. Biblioteka zaopatrzona jest w materiały dotyczące prowadzenia godzin wychowawczych. 3. Nauczyciele chętnie poszerzają swoją wiedzę na temat dojrzewania młodzieży i problemów z tym związanych. 4. Uczniowie biorą udział w codziennym życiu szkoły, angażują się we wszystkie działania inicjowane przez kadrę. 5. Liczba uczniów wagarujących maleje. 6. Uczniowie klas pierwszych szybko adaptują się w nowym środowisku i odnoszą sukcesy w nauce. 7. Członkowie społeczności uczniowskiej integrują się podczas inicjowanych akcji kulturalnych na terenie szkoły i poza nią (wypracowują zasady współżycia w grupie i tolerancji). 8. Uczniowie wyposażeni są w wiedzę z zakresu profilaktyki. 9. Uczniowie znają zasady zdrowego stylu życia. 10. W szkole panuje atmosfera zaufania oraz wzajemnej pomocy. 11. Uczniowie mają możliwość pracy nad swoją postawą w szkole i są do tego motywowani. Profilaktyczne działania szkoły mające na celu eliminację problemów: Doskonalenie umiejętności i pogłębianie wiedzy nauczycieli i wychowawców klas oraz pedagoga szkolnego w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych. Współpraca z samorządem uczniowskim i włączenie go w realizację programu wychowawczego. Systematyczne organizowanie zajęć profilaktycznych przez pedagoga i wychowawców klas. Pedagogizacja rodziców, włączanie ich w życie szkoły. Współpraca z policją i strażą miejską- natychmiastowe informowanie o występujących problemach oraz zagrożeniach i konsekwencjach z tego płynących. Współpraca z władzami miasta i instytucjami samorządowymi w zakresie pomocy materialnej dla uczniów. Współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w kwestii opieki nad uczniami ze specjalnymi trudnościami w uczeniu się oraz problemami wieku dojrzewania. Organizowanie opieki nad uczniami posiadającymi opinie poradni psychologicznopedagogicznej. Zaproponowanie uczniom ciekawych form spędzania wolnego czasu w szkole. Zachęcanie młodzieży do udziału w różnorodnych akcjach na rzecz szkoły i środowiska (działania wolontariackie i charytatywne). Aktywizacja wszystkich pracowników szkoły do dbałości o podniesienie poziomu kulturalnego uczniów.
Wprowadzenie korekt do statutu szkolnego pozwalającego na skuteczniejsze egzekwowanie wymaganych form zachowań uczniów Ewaluacja programu wychowawczego IV. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE 1. Zapobieganie absencji uczniów Działania 1. Kontrola frekwencji uczniów i szybka interwencja w razie potrzeby 2. Indywidualne rozmowy z uczniami niesystematycznie uczęszczającymi na zajęcia i ich rodzicami 3. Zapoznanie z systemem ocen zachowania oraz kryteriami ocen z poszczególnych przedmiotów 4. Stosowanie ciekawych i aktywizujących metod pracy na lekcjach, indywidualizacja wymagań 5. Konsekwentne wymaganie znajomości tematyki zajęć, na których uczeń był nieobecny 6. Systematyczne i skrupulatne sprawdzanie obecności Osoby odpowiedzialne Czas działania Sposób ewaluacji wychowawcy, wpis w nauczyciele dziennikach, przedmiotów, inne pedagog dokumenty j. w. j. w. wpis w dziennikach, inne dokumenty wychowawcy, nauczyciele j. w. wpis w dziennikach nauczyciele j. w. ankieta nauczyciele j. w. ankieta nauczyciele j. w. Wpis w dzienniku
2. Zapobieganie uzależnieniom Działania Osoby odpowiedzialne Czas działania Sposób ewaluacji 1. Zaproszenie do współpracy osób z zewnątrz zajmujących się profilaktyką uzależnień MONAR, Straż Miejska 2. Omówienie w klasach zajęć ze specjalistami (podsumowanie i usystematyzowanie wiedzy uczniów) 3. Ewentualne interwencje i konsultacje dla uczniów i rodziców 4. Przestrzeganie procedur postępowania w przypadku wystąpienia incydentu 5. Jasne określenie w statucie oraz programie wychowawczym systemu kar i nagród 6. Zapoznanie uczniów i rodziców ze statutem szkolnym i wymaganiami wychowawczymi 7. Wyrabianie u uczniów postaw asertywnych oraz poczucia własnej wartości 8. Ustalenie dyżurów nauczycieli na korytarzach, w szatni i boisku 9. Ewentualna interwencja w przypadku palenia pedagog ankieta ewaluacyjna prowadzących zajęcia, wpis w dzienniku pedagoga i dziennikach lekcyjnych pedagog lub wychowawcy klas wychowawca, nauczyciele, pedagog wszyscy pracownicy szkoły dyrektor, osoby pracujące nad statutem, cała kadra, samorząd wychowawcy klas pedagog, wychowawcy bezpośrednio po zajęciach w przypadku podejrzenia o zażywanie środków psychoaktywnych lub spożycie alkoholu początek roku szkolnego wpis w dzienniku wpis w dokumentacji ucznia notatki służbowe dokumenty szkoły wpis w dzienniku dokumentacja pedagoga, wpisy w dziennikach dyrektor grafik dyżurów nauczyciel dyżurujący, dokumentacja szkolna
papierosów w szkole lub jej pobliżu 10. Zaproponowanie uczniom ciekawej oferty zajęć (w tym działalność charytatywna i wolntariat) 11. Wdrażanie uczniów do uczestnictwa w kulturze wychowawca, pedagog, dyrektor Rada pedagogiczna dzienniki zajęć pozalekcyjnych Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, dokumentacja szkolna, strona internetowa szkoły 3. Sytuacje trudne, sposoby radzenia sobie ze stresem. Działania Osoby odpowiedzialne Czas działania Sposób ewaluacji 1. Przeprowadzenie godzin wychowawczych na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych 2. Pedagogizacja rodziców na temat wpływu stresu na rozwój i funkcjonowanie organizmu w okresie dojrzewania 3. Tworzenie przyjaznej atmosfery, poczucia zrozumienia i klimatu akceptacji w szkole 4. Zapoznanie uczniów klas trzecich i ich rodziców z regulaminem przebiegu matur pisemnych i ustnych 5. Podjęcie na godzinach wychowawczych, WDŻ oraz religii tematyki przyjaźni, miłości, rodziny oraz odpowiedzialności moralnej i prawnej za swoje decyzje wychowawcy klas, pedagog pedagog, psycholog, wychowawcy klas wszyscy pracownicy szkoły dyrektor, wychowawcy klas, nauczyciele wychowawcy klas, nauczyciele WDŻ, księża IX-X w klasach pierwszych, cały rok w pozostałych klasach wpisy w dziennikach j. w. wpisy w dziennikach I semestr klasy trzeciej wyniki ankiety wpis w dzienniku, dokumentacja szkolna wpisy w dziennikach 6. Poradnictwo indywidualne pedagog, dokumentacja pielęgniarka 7. Organizowanie zajęć terapeutycznych dla uczniów ze specyficznymi problemami pedagog dziennik zajęć
4. Adaptacja do warunków szkolnych w klasach pierwszych Działania Osoby odpowiedzialne Czas działania Sposób ewaluacji 1. Wyraźne określenie wymagań dydaktycznych i wychowawczych (PSO, Program wychowawczy) 2. Udzielanie indywidualnych konsultacji dla uczniów 3. Zorganizowanie zajęć integracyjnych dla uczniów klas pierwszych 4. Pedagogizacja rodziców na temat problemów adaptacyjnych związanych ze zmianą szkoły 5. Stwarzanie przyjaznych uczniowi warunków do nauki w szkole nauczyciele, wychowawcy klas dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog pedagog, wychowawcy wychowawcy, pedagog wszyscy pracownicy szkoły IX -X IX - X zapisy w dziennikach rozmowy z uczniami, ankieta wpis w dzienniku, zdjęcia, strona internetowa dokumentacja ankieta wśród uczniów 5. Propagowanie zdrowego stylu życia Działania 1. Prowadzenie psychoedukacji wśród uczniów, rodziców, nauczycieli na temat przyczyn i objawów zaburzeń jedzenia (anoreksja, bulimia), nerwic i depresji Osoby odpowiedzialne pedagog, psycholog, wychowawcy klas Czas działania Sposób ewaluacji dokumentacja 2. Zorganizowanie zajęć pedagog, X - XI wpisy w
z udziałem pracowników Zakładu Profilaktyki Regionalnego Centrum Onkologii 3. Przeprowadzenie zajęć na temat roli mediów w kształtowaniu negatywnych wzorców zachowań zdrowotnych 4. Rozwijanie zainteresowań sportem 5. Analiza kart zdrowia oraz profilaktyka zdrowia wychowawcy klas dzienniku, ankieta ewaluacyjna RCO psycholog, pedagog II - semestr wpisy w dzienniku Nauczyciele wych. fiz. dokumentacja pielęgniarka Dokumentacja pielęgniarki szkolnej V. Ewaluacja programu Szkolny Program Profilaktyczny będzie systematycznie monitorowany. Informacje niezbędne do ewaluacji będą pozyskiwane w różny sposób : ankiety przeprowadzane wśród uczniów, nauczycieli i rodziców, bezpośrednie rozmowy z uczniami i rodzicami, obserwacje, dyskusje, wywiady, spotkania Zespołu Wychowawczego - wymiana uwag, spostrzeżeń i doświadczeń analizę dokumentacji szkolnej (zapisy, notatki, protokoły )