www.ar.pl Czy szoły gorsze wyprą szoły lepsze? Wpływ strutury adry nauczycelsej jednost samorządu terytoralnego na wysoość należnej jej subwencj ośwatowej. Autor: dr Bogdan Stępeń Rozporządzene Mnstra Eduacj Narodowej w sprawe podzału subwencj ośwatowej defnuje trzy zadanowe woty subwencj: SOA wota bazowa, SOB wota uzupełnająca SOC wota na zadana pozaszolne. Algorytm podzału subwencj ośwatowej posada uryty w sobe bardzo funcjonalny pratyczny podzał subwencj ze względu na wydat, ta z łącznej woty subwencj należnej jst można wyróżnć dwe woty: SON - wotę na wydat na nauczycel oraz SOR wotę na wydat rzeczowe oraz płacowe na admnstrację obsługę. Podzał subwencj ośwatowej ze względu na wydat jest dawno opracowany przez autora tego opracowana prezentowany w czase szoleń na temat subwencj. Dla mejsch jst wota SON oscyluje woół 80% a wota SOR woół 20% jej łącznej subwencj ośwatowej natomast dla wejsch jst wota SON oscyluje woół 82% a wota SOR woół 18% jej łącznej subwencj ośwatowej. Dodatowo wotę na wydat na nauczycel można podzelć na wotę na wynagrodzena nauczycel wraz z pochodnym oraz wotę na dodate wejs meszanowy wraz z pochodnym. Wyn ostatnego podzału można poddać olejnemu podzałow tym razem ze względu na stopne awansu zawodowego nauczycel. Każda szoła ja równeż nna placówa ośwatowa, ta publczna ja nepublczna swym danym wprowadzanym do wrześnowego SIO wpływa na wysoość subwencj ośwatowej należnej jst w rou następnym. Na wysoość należnej jst subwencj ośwatowej mają wpływ: statystyczna lczba ucznów (ne mylć tego pojęca z lczbą ucznów) szół publcznych nepublcznych, lczebnośc ucznów wg poszczególnych wag szół/placówe publcznych nepublcznych oraz lczebnośc etatów nauczycelsch wg stopn awansu wyłączne setora publcznego: szół netórych nnych placówe ośwatowych. Subwencja ośwatowa dla ażdej jst to ogromne penądze a wydat na zadane własne jst, jam jest ośwata w węszośc jst są jeszcze węsze, w bardzo welu przypadach dramatyczne wysoe w stosunu do otrzymywanej subwencj. Od welu lat zajmuję sę analzą subwencj ośwatowej oraz optymalzacją osztów ośwatowych. Przeprowadzłem już 50 szoleń w raju z tej tematy na temat subwencj ośwatowej wem pratyczne wszysto. Temat subwencj ośwatowej jest trudnym zagadnenem ze względu na somplowaną onstrucję matematyczną algorytmu podzału subwencj ośwatowej. Somplowaność algorytmu jest pochodną uwzględnena w algorytme podzału subwencj wszystch wymogów zwązanych z zapsam ustawy Karta Nauczycela. Na podstawe przeprowadzonych dotychczas szoleń w tym zarese oraz z ontatów z samorządam, wem, że wedza samorządów w tym zarese jest newela, powem mocnej wedza ta jest zła w tym sense, że samorządowcy posługują sę mtam na temat subwencj ośwatowej a w onsewencj podejmują newłaścwe decyzje dla potrzeby racjonalzacj wydatów. Tym opracowanem Copyrght Instytut Analz Regonalnych maj 2010 1
www.ar.pl pragnę loma przyładam spowodować chwlę reflesję nad dzałanem/własnoścam algorytmu podzału subwencj ośwatowej Na początu proponuję rozważene nalczena subwencj ośwatowej dla jst w trzech przypadach. W ażdym z tych przypadów załóżmy, że rozważana jst to masto powyżej 5000 meszańców, wtedy lczba ucznów w szołach zloalzowanych na terenach wejsch L, ) wynese po 0. Przyjmjmy, ponadto, że w ażdym z tych przypadów w jst ne ma szół ( w nepublcznych oraz że szoły publczne to tylo lasyczne szoły podstawowe a ucznowe ne posadają nepełnosprawnośc jest ch łączne po 200. Wtedy w ażdym przypadu statystyczna lczba ucznów ( U, ) wynese po 200 a uzupełnająca lczba ucznów ( U, ) oraz r przelczenowa lczba wychowanów ( U, ) wynosą po ZERO. Suma statystycznej lczby z ucznów oraz uzupełnającej lczby ucznów przelczenowej lczby wychowanów wynese w ażdym przypadu wynosć będze po 200. Powyższą sumę nazwjmy wagową lczbą ucznów oznaczmy ją przez U, ( = U + U U ). w U w, r, u, + z, Różnce pomędzy poszczególnym przypadam polegać będą wyłączne na lczebnośc etatów nauczycelsch wg poszczególnych stopn awansu. I ta załóżmy, że w perwszym przypadu w jst pracują wyłączne nauczycele ontratow nech lczba etatów tych nauczycel wynese 13,2, w drugm przypadu pracują wyłączne nauczycele dyplomowan nech ch lczba wynese tyle samo etatów co w perwszym przypadu czyl 13,2. W trzecm przypadu w jst pracują nauczycele ontratow w lczbe etatów 6,6 dyplomowan w lczbe etatów też 6,6. W/w dane są wg wrześnowego stanu w SIO. Kwota subwencj ośwatowej dla jst przewdzana na wydat na nauczycel wynos PsW + + + ( ) = s, P W, PmW m, Pd Wd, Lw, SON AU w, 1 wr 1 + R, (1) PsW s + P W + PmW m + Pd Wd L a na wydat rzeczowe oraz płacowe admnstracj obsług wynos SOR = AU w, wr, (2) gdze welośc: W s,, W,, W m, W d, to współczynn strutury adry nauczycelsej w jst wg stopn awansu zawodowego nauczycel oreślone są, jao: Ws, s, / N, W,, / N, Wm, m, / N Wd, d, / N, gdze N s, N,, N m,, N d, to odpowedno lczby etatów wg stopn awansu zawodowego wg wrześnowego stanu w SIO a + N + N N. Wszyste powyższe welośc z ndesem dotyczą danej jst a N s,, m, + d, pozostałe welośc to welośc rajowe zdefnowane są w rozporządzenu MEN. Łączna wota subwencj ośwatowej dla jst jest sumą powyższych wot wynos SO = SON + SOR. (3) Wartość długego lczna we wzorze (1) to średne wynagrodzene nauczycela w jst merzone średnm wynagrodzenam rajowym wg stopn awansu zawodowego oznaczmy je przez P (nazywane dalej średnm wynagrodzenem w jst) P PsW s, + P W, + PmW m, + Pd Wd, =, (4) a wartość długego manowna we wzorze (1) to średne wynagrodzene nauczycela w raju merzone średnm wynagrodzenam rajowym wg stopn awansu zawodowego oznaczmy je przez P (nazywane dalej średnm wynagrodzenem w raju) u Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 2/7
www.ar.pl = P W + P W + P W P W, (5) P s s,, m m, + d d, Wyorzystując wprowadzone wyżej pojęca P P możemy zapsać, że subwencja ośwatowa na wydat na nauczycel wynos P L ( ) = w, SON AU w, 1 wr 1 + R. (6) P L Jeżel wprowadzmy teraz dodatowo nowe pojęce: współczynn osztownośc adry nauczycelsej w jst ( ), oreślmy go, jao stosune średnego wynagrodzena w jst do średnego wynagrodzena w raju P =, (7) P to wtedy wota subwencj ośwatowej na wydat na nauczycel przyjme jeszcze prostszą postać Lw, ( ) SON = AU w, 1 wr 1 + R. (8) L Jeżel średne wynagrodzene w jst byłoby równe średnemu wynagrodzenu w raju to współczynn osztownośc adry nauczycelsej wynósłby 1. Kalulacje subwencj ośwatowej dla ażdego z wyżej wymenonych przypadów przedstawa tab. 1. Należy po perwsze zauważyć, że pommo tego, że lczba wagowa ucznów w ażdym przypadu wynos po 200 (równeż w tym przypadu lczba ucznów też wynos po 200) wersz 1 tab.1 to woty subwencj ośwatowej (SO) radyalne różną sę medzy sobą wersz 7 tab. 1. Należy równeż zauważyć, że woty subwencj na wydat rzeczowe oraz płacowe dla admnstracj obsług (SOR) w ażdym z przypadów wynos po tyle samo werz 9 tab. 2. W werszu 8 tab. 1 podane są woty subwencj ośwatowej na wydat na nauczycel (SON) to one są odpowedzalne za różnce pomędzy łącznym wotam subwencj ośwatowej pomędzy poszczególnym przypadam. W werszach 15 do 20 przedstawone są zmany wot subwencj w przypadu 2 3 względem przypadu 1 ta: 1. W przypadu 2 względem przypadu 1 nastąpł wzrost subwencj ośwatowej (SO) o 49% a w przypadu 3 względem przypadu 1 wzrost ten wynósł 24%. 2. W przypadu 2 względem przypadu 1 nastąpł wzrost subwencj ośwatowej na wydat na nauczycel (SON) o 66% a w przypadu 3 względem przypadu 1 wzrost ten wynósł 33%. 3. W przypadu 2 względem przypadu 1 ja równeż w przypadu 3 względem 1 ne wystąpła zmana subwencj ośwatowej na wydat rzeczowe oraz płacowe dla admnstracj obsług (SOR). Jaa jest przyczyna ta radyalne różnych wot subwencj na wydat na nauczycel w poszczególnych przypadach a w onsewencj równeż łącznej subwencj ośwatowej dla jst? Przyczyną tego są różne średne wynagrodzena nauczycel w jst pomędzy omawanym przypadam. Wartośc średnch wynagrodzeń w jst salulowane wg wzoru (4) przedstawone są w werszu 6 tab. 1 a w werszach 13 14 przedstawone są zmany wartośc przypadu 2 3 względem przypadu 1. Proszę zauważyć, że wartośc względnych zman średnch wynagrodzeń w jst są doładne równe wartoścom względnych zman wot subwencj ośwatowych na wydat na nauczycel (SON)! Gdyby jeden uczeń przeszedł z omawanego przypadu 1 do przypadu 2 to wota subwencj dla przypadu 1 zmalałaby o 3374,93zł a w przypadu 2 wzrosłaby o 5021,45zł. Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 3/7
www.ar.pl Pomędzy tym wotam stneje bardzo duża różnca. Czy jest, zatem usprawedlwone mówene o tym, że subwencja dze za ucznem? Z oreślena subwencja dze za ucznem, ażdy normalny człowe wnosuje, że ta pownno być a przypade przedstawony wyżej mów, że ne jest to pełna prawda. Gdyby subwencja szła tylo za ucznem to powyższe woty pownny być tae sama, ale ne są! To wyna z fatu, że subwencja zależy ne tylo od lczby wagowej ucznów, ale równeż od osztownośc adry nauczycelsej, tóra będze realzować zadane nauczana na tych ucznach. W tabel 2 przedstawona jest alulacja subwencj dla jst oraz podzał tej subwencj na poszczególne szoły jst. Rozważane są dwa przypad: przypade p1 przypade p2. W ażdym przypadu w jst występują tylo dwe szoły są to szoły publczne. W ażdym przypadu w ażdej szole, ta lczba ucznów ja lczba wagowa ucznów wynoszą tyle samo. Różnca pomędzy przypadem 1 a przypadem 2 polega na tym, że w szole S2 w przypadu 1 strutura nauczycelsa jest taa sama ja w szole S1 a w drugm przypadu strutura adry nauczycelsej szoła S1 pozostała bez zman, ale w szole S2 strutura adry nauczycelsej została zmenona. W werszu 15 tab. 2 przedstawone są woty subwencj ośwatowej (SO) należnej jst a w werszach 17 18 przedstawone są woty subwencj na wydat na nauczycel (SON) oraz woty na wydat rzeczowe oraz płacowe dla admnstracj obsług (SOR). W werszu 23 do 25 w olumne 4 5 przedstawone są subwencje przypadające na poszczególne szoły: S1 S2. Wartośc odpowednch wot subwencj przypadające na poszczególne szoły w tym przypadu są sobe równe stanową połowę odpowednch wot należnych jst. Równośc tych wot wyna z symetr uładu naczej mówąc z tach samych dany obu szół, tóre wpływają na wysoość woty subwencj należnej jst. Kwoty subwencj w werszu 15 17 w przypadu p2 są zdecydowane wyższe od wot subwencj w przypadu p1. Co wpłynęło na wzrost subwencj w przypadu p2 względem przypadu p1? Lczba ucznów oraz lczba wagowa ucznów była taa sama w obu przypadach. Otóż powodem wzrostu subwencj był wzrost osztownośc adry nauczycelsej (wzrost średnego wynagrodzena P ) w przypadu p2 względem przypadu p1. Wzrost osztownośc adry nauczycelsej w przypadu p2 spowodowany został wyłączne wzrostem osztownośc (wzrostem średnego wynagrodzena P S ) adry nauczycelsej szoły S2. Kosztowność adry nauczycelsej szoły S1 pozostała bez zman. Pytane, tóra szoła przyczynła sę do stotnego wzrostu subwencj dla jst w przypadu p2 względem przypadu p1. Odpowedź dla ażdego jest zapewne prosta: to szoła S2 swom danym wpłynęła na wzrost subwencj dla jst. I teraz rodz sę fundamentalne pytane: le subwencj przypada w przypadu p2 na szołę S1 a le na szołę S2? Zaznaczam od razu, że na to pytane ne udzelę tutaj odpowedz. Ne udzelę jej, dlatego aby ażdy we własnym zarese mógł sę nad tym problemem zastanowć. Mam nadzeję, że powyższe wywody wywołają chwlę reflesj u tych, co dotychczas subwencję ośwatową dzell pomędzy poszczególne szoły uznając, że osztowność adry nauczycelsej wszystch szół w jst jest taa sama. W rzeczywstośc jedna osztownośc adry nauczycelsej poszczególnych szół w jst mogą być bardzo zróżncowane. Współczynn osztownośc adry nauczycelsej zawarty jest we wsaźnu orygującym D. Dzeląc subwencję pomędzy szoły przy założenu, że D jest tae samo dla ażdej szoły (nazywam to barbarzyństwem) można doprowadzać do tego, że szoła, tóra pownna meć nadwyżę będze meć defcyt a szoła, tóra pownna meć defcyt będze meć nadwyżę. Dyretor szoły dobrze zarządzanej, tóry pownen być stawany jao wzór będze napętnowany a dyretor szoły źle zarządzanej będze stawany jao wzór a pownen być napętnowany! Szoła, tóra jest dobrze zarządzana będze mogła podupadać a szoła, tóra jest źle zarządzana będze mogła być dalej źle zarządzana ta szoły gorzej zarządzane będą mogły wyperać szoły lepej zarządzane. Będze zatem równane w dół. Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 4/7
www.ar.pl W cały tym barbarzyństwe uczestnczy (a może jest nawet głównym sprawcą) Mnsterstwo Eduacj Narodowej, uczestnczy poprzez wypowedz swoch przedstawcel (opracowane: Wybrane wypowedz netórych osób na temat subwencj ośwatowej znalezone w nternece ) oraz poprzez stanowene prawa (opracowane: Mnster Eduacj Narodowej wprowadza w błąd zapsem w punce 3 w załącznu do rozporządzena w sprawe sposobu podzału częśc ośwatowej subwencj ogólnej dla jednoste samorządu terytoralnego ). W/w opracowana dostępne są na strone www.ar.pl. Tabela 1. Subwencja ośwatowa dla JST (na 2010r.) trzy przypad. Ponższe alulacje wyonano przy założenu, że: A = 4364,3937zł, w r = 0,2, L w, = 0, L = U w,, P s = 2340zł, P = 2597zł, P m = 3370zł, P d = 4306zł, W s = 0,041379790376355, W = 0,187002413559590, W m = 0,300268221637892, W d = 0,471349574426163. Średne wynagrodzene nauczycela w raju merzone średnm mnmalnym wynagrodzenam wg stopn awansu: P = P s * W s + P * W + P m * W m + P d * W d = 3624zł. Lp. Welość Przypad p1 p2 p3 1 2 4 3 5 1 Lczba ucznów 200 200 200 2 Lczba wagowa ucznów - U w, 200 200 200 3 stażystów - N s (W s ) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 4 Lczba ontratowych - N (W ) 13,2 (1) 0 (0) 6,6 (0,5) 5 etatów manowanych - N m (W m ) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 6 dyplomowanych - N d (W d ) 0 (0) 13,2 (1) 6,6 (0,5) 7 Średne wynagrodzena nauczycela w JST merzone średnm rajowym P 2 597,00zł 4 306,00zł 3 451,50zł 8 Subwencja ośwatowa SO=SON+ SOR 674 986,42 zł 1 004 290,18zł 839 638,30zł 9 Subwencja na wydat na nauczycel SON 500 410,68zł 829 714,43zł 665 062,55zł 10 Subwencja na wydat rzeczowe oraz admnstrację obsługę SOR 174 575,75zł 174 575,75zł 174 575,75zł 11 SO/U w, 3 374,93zł 5 021,45zł 4 198,19zł 12 SON/U w, 2 502,05zł 4 148,57zł 3 325,31zł 13 SOR/U w, 872,88zł 872,88zł 872,88zł 14 (P,p2 - P,p1 )/ P,p1 x 100% 65,81% 15 (P,p3 - P,p1 )/ P,p1 x 100% 32,90% 16 (SO p2 - SO p1 )/ SO p1 x 100% 48,79% 17 (SO p3 - SO p1 )/ SO p1 x 100% 24,39% 18 (SON p2 - SON p1 )/ SON p1 x 100% 65,81% 19 (SON p3 - SON p1 )/ SON p1 x 100% 32,90% 20 (SOR p2 - SOR p1 )/ SOR p1 x 100% 0% 21 (SOR p3 - SOR p1 )/ SOR p1 x 100% 0% 22 ((SO/U w, ) p2 -(SO/U w, ) p1 )/ (SO/U w, ) p1 x 100% 48,79% 23 ((SO/U w, ) p3 -(SO/U w, ) p1 )/ (SO/U w, ) p1 x 100% 24,39% 24 ((SON/U w, ) p3-(son/u w, ) p1)/ (SON/U w, ) p1 x 100% 65,81% 25 ((SON/U w, ) p3-(son/u w, ) p1)/ (SON/U w, ) p1 x 100% 32,90% 26 ((SOR/U w, ) p2-(sor/u w, ) p1)/ (SOR/U w, ) p1 x 100% 0% 27 ((SOR/U w, ) p3-(sor/u w, ) p1)/ (SOR/U w, ) p1 x 100% 0% Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 5/7
www.ar.pl Tabela 2. Kalulacja subwencj ośwatowej dla JST poszczególnych szół (na 2010r.) dwa przypad. Ponższe alulacje wyonano przy tach samych założenach ja w tabel 1. 2 2 Przypad Lp. Welość Przypade - p1 Przypade - p2 (szoły dentyczne) (szoły różne) Szoła S1 Szoła S2 Szoła S1 Szoła S2 1 2 3 4 5 6 1 Lczba ucznów wg szół 100 100 100 100 2 Lczba wagowa ucznów wg szół- U w, (dla uproszczena załóżmy, że JST to masto powyżej 5000 meszańców, wszyste szoły w JST to tylo (lasyczne) szoły podstawowe publczne wszyste dzec są bez nepełnosprawnośc, to wtedy U w, jest równa lczbe ucznów) 100 100 100 100 3 Lczba wagowa ucznów w JST- U w, 200 200 4 stażystów - N ss (W ss ) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) Lczba 5 ontratowych - N s (W s ) 6,6 (1) 6,6 (1) 6,6 (1) 0 (0) etatów 6 manowanych - N ms (W ms ) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) w szole 7 dyplomowanych - N ds (W ds ) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 6,6 (1) 8 stażystów - N s (W s ) 0 (0) 0 (0) 9 Lczba ontratowych - N (W ) 13,2 (1) 6,6 (0,5) 10 etatów manowanych - N m (W m ) 0 (0) 0 (0) 11 w JST dyplomowanych - N d (W d ) 0 (0) 6,6 (0,5) 12 łączne wszyscy 13,2 13,2 13 Średne wynagrodzena nauczycela w JST merzone średnm rajowym P 2 597,00zł 3 451,50zł 14 Średne wynagrodzena nauczycela w szole merzone średnm 597,00zł 2 597,00zł 597,00zł 3 624,01zł rajowym P S 15 (P S,p2 P S,p1 )/ P S,p1 x 100% 0% 39,54% 16 Subwencja ośwatowa dla JST SO 674 986,42zł 839 638,30zł 17 (P,p2 - P,p1 )/ P,p1 x 100% 32,90% 18 Subwencja na wydat na nauczycel w JST SON 500 410,68zł 665 062,55zł 19 Subwencja na wydat rzeczowe oraz admnstrację obsługę SOR 174 575,75zł 174 575,75zł 20 (SO p2 - SO p1 )/ SO p1 x 100% 24,39% 21 (SON p2 - SON p1 )/ SON p1 x 100% 32,90% 22 (SOR p2 - SOR p1 )/ SOR p1 x 100% 0% 23 Subwencja wg szół 24 SO wg szół 25 SON wg szół 26 SOR wg szół Przypade prosty, bo szoły są dentyczne w sense subwencj (674 986,42/2) 337493,21zł (500 410,68/2) 250205,34zł (174 575,75/2) 87287,88zł (674 986,42/2) 337493,21zł (500 410,68/2) 250205,34zł (174 575,75/2) 87287,88zł Przypade trudnejszy, bo szoły są różne w sense subwencj. Ile wynos? Ile wynos? Ile wynos? Ile wynos? Ile wynos? Ile wynos? Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 6/7
Dodate: www.ar.pl Przyład 1. Jednost samorządu terytoralnego słuchając wypowedz przedstawcel rządu przyjmują z założena, że to, co on mówą jest prawdą, słuszne, ta postąpłby ażdy - bez dośwadczena życowego - racjonalne myślący, zwarzywszy na fat, że to c przedstawcele projetują węszość ustaw podejmowanych przez Sejm. Wypowedz przedstawcel rządu tratowane są, jao wyroczna, jao prawda objawona. Dowodów na to, że wypowedz tych przedstawcel ne należy tratować zawsze poważne można przytoczyć całą masę. W dwóch mastach wojewódzch to jest w Katowcach w Warszawe w czase szoleń (na temat subwencj ośwatowej) zapytano mne: Ja to jest w ońcu z tym godznam ponadwymarowym dla nauczycel, w czase spotań z przedstawcelam Mnsterstwa Eduacj Narodowej mówono nam, że ne pownnśmy dawać godzn ponadwymarowych, bo w subwencj ośwatowej ne ma na ne penędzy musmy to fnansować z własnych środów że jst sę to ne opłaca a Pan mów zupełne coś nnego? Opadły m wtedy ręce. Można bardzo łatwo udowodnć, że przedstawcele c wprowadzal swom wypowedzam w błąd jst. Te jst, tóre zastosowały sę do proponowanych przez przedstawcel MEN zaleceń ponosły bezzasadne dodatowe wydat. Przyład 2. W czase dotychczasowych szoleń na temat subwencj ośwatowej przedstawałem wele przyładów, w tym równeż ta: Wyobraźmy sobe, że mamy jst, w tórej dla uproszczena, ośwata to tylo szoły publczne oraz że pracują w nch tylo nauczycele np. manowan z pozomem walfacj 1. Robmy teraz opę tej jst stawamy obo. Soro druga jst jest opą perwszej to są one dentyczne. Jeżel jst dostała mlon zł subwencj ośwatowej to jej opa też dostała mlon zł. Jeżel jst wydała na ośwatę mlon zł to opa też wydała mlon. Jeżel w jst doładne zostało osągnęte średne wynagrodzene nauczycel na stopnu manowanych to na op równeż. Teraz dopuszczamy możlwość zróżncowana jst jej op, ale tylo wyłączne w lczbe etatów nauczycelsch.. Załóżmy, że w orygnale lczba nauczycel pozostaje bez zman a w op lczba ta może sę zmenć, ale tylo wyłączne w ramach awansu manowanych z pozomem walfacj 1. Można wyazać, że jeżel jst dostane mlon zł subwencj ośwatowej to jej opa dostane wtedy równeż mlon zł. Przyjmjmy teraz, że w jst osągnęto doładne średne wynagrodzene na stopnu awansu manowanych a w op jst to średne wynagrodzene było (sporo) wyższe. I teraz jest pytane, w tórej jst wydat na nauczycel były wyższe? Ludze odpowadają, że wydat te będą wyższe tu gdze jest wyższe średne wynagrodzene, czyl w op jst. Odpowedź właścwa jest doładne odwrotna: w tym wypadu wydat na nauczycel są wyższe gdze średne wynagrodzene jest nższe. Uzasadnene: soro jst jej opa są dentyczne poza lczbą etatów nauczycels soro w op jest wyższe średne wynagrodzene nż w jst to w op musało być węcej godzn ponadwymarowych a w onsewencj mnej etatów nauczycelsch,. Poneważ oszt godzny ponadwymarowej jest nższy od osztu godzny w etace, co wyazuję w czase szoleń, to wydat na nauczycel w op jst były nższe nż w jst. Copyrght Instytut Analz Regonalnych autor: Bogdan Stępeń 7/7