ZESPÓŁ SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 1 W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Czerwiec, 2013 r.
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w I Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Gorzowie Wlkp. Wymaganie 2.5: Kształtuje się postawy uczniów. Cel ewaluacji: Rozpoznanie zjawiska agresji, szczególnie słownej (z uwzględnieniem wulgaryzacji języka) i skali jego występowania wśród uczniów. Zespół ewaluacyjny: Ewa Andrzejewska-Sidorowicz, Aleksandra Gratka, Zofia Gromala, Krystyna Gutowska, Urszula Jagiełło, Bogusława Kołodzińska -Rusin, Krzysztof Krawczyk, Elżbieta Mierzejewska, Ewa Olczak. Przewodnicząca zespołu: Jolanta Śmigiel 2
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w I Liceum Ogólnokształcącym i. T. Kościuszki w Gorzowie Wlkp. przez powołany w tym celu zespół. Ewaluacja dotyczyła Obszaru 1. Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki. Wymaganie 2.5. Kształtuje się postawy uczniów. I. Ewaluacja zewnętrzna przeprowadzona w naszej szkole na przełomie marca i kwietnia 2012 r., wykazała, że wymaganie 2.5 nasza placówka spełnia na poziomie B (oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagań przez szkołę lub placówkę). W związku z tym, że ankietowani uczniowie zwracali uwagę na występujące w nasze szkole przypadki agresji, postanowiono rozpoznać skalę występowania tego zjawiska. Ewaluacji poddany został obszar 1 (Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły). W trakcie ewaluacji zbierano informacje na podstawie przeprowadzonych ankiet, rozmów z uczniami i nauczycielami oraz protokołów Rad Pedagogicznych. Na podstawie zebranych danych sporządzono poniższy raport, w którym przedstawiono wyniki badań oraz wnioski do dalszej pracy, zmierzające do podniesienia jakości pracy szkoły. W badaniu wzięło udział 94 uczniów klas I III wybranych losowo (ankietę wypełniali uczniowie mający w dzienniku kolejno nr 1,5,10,15,20,25) oraz 8 nauczycieli, z którymi przeprowadzono wywiad. Do problemu badawczego postawione zostały następujące pytania kluczowe: 1. W jaki sposób uczniowie rozumieją pojęcie agresji? 2. W jaki sposób uczniowie rozumieją pojęcie agresji słownej? 3. W jakim stopniu Internet potęguje agresję słowną? 4. Jaki jest poziom agresji wśród uczniów naszej szkoły?/jakie jest samopoczucie ( w zakresie bezpieczeństwa) w naszej szkole? 5. Jaka jest wiedza uczniów na temat konsekwencji stosowania przemocy lub agresji wobec innych? 6. Jakie zachowania prezentują uczniowie na terenie szkoły? II. Prezentacja wyników ewaluacji: II.1. Ustalenie odpowiedzi na pytania kluczowe. 3
1. W jaki sposób uczniowie rozumieją zjawisko agresji? Chcąc poznać odpowiedź na to pytanie, poprosiliśmy uczniów, by wskazali, jakie rodzaje zachowań uznają za agresywne. Oprócz tych oczywistych, takich jak przezywanie, wyzywanie, znęcanie i dręczenie, 1 osoba ankietowana za agresywne zachowanie uznała blokowanie wyjścia z szatni. 66 osób (na 94 ankietowane) wskazało, że spotkało się w szkole z przejawami zachowań agresywnych (61 osób z przezywaniem i wulgaryzmami; 8 ze znęcaniem i dręczeniem; 3 z próbami wyłudzenia pieniędzy; 1 z atakami rozboju (biciem, kopaniem); 6 z kradzieżami (np. butów, telefonów komórkowych). Uczniowie mogli wskazywać więcej niż jedną odpowiedź. Wyniki ukazuje poniższy wykres: 70 60 50 40 30 20 10 0 61 8 6 3 1 przezywanie znęcanie wyłudzenia rozboje kradzieże ilość osób 2. W jaki sposób uczniowie rozumieją pojęcie agresji słownej? Dla 64% ankietowanych agresja słowna równoznaczna jest ze stosowaniem wulgaryzmów. 4
3. W jakim stopniu Internet potęguje agresję słowną? 74% ankietowanych wskazało Internet jako źródło agresji słownej. Dla 23% Internet nie jest czynnikiem powodującym agresję słowną. Trzy osoby wstrzymały się od udzielenia odpowiedzi. 4. Jaki jest poziom agresji wśród uczniów naszej szkoły?/jakie jest samopoczucie uczniów (w zakresie bezpieczeństwa) w naszej szkole? 12 spośród ankietowanych uczniów spotkało się z atakami agresji w szkole w sposób bezpośredni. Wśród nich: 7 ze strony kolegów lub koleżanek z klasy, 1 uczeń ze strony starszego kolegi lub koleżanki z innych klas, 1 ze strony nauczyciela, 3 ze strony młodzieży z innej szkoły. Chcąc poznać odpowiedź na drugą część tego pytania, poprosiliśmy uczniów, by ocenili poczucie swojego bezpieczeństwa w skali od 1 do 6, gdzie 1 oznaczało poczucie zagrożenia, niebezpieczeństwo, a 6 bezpieczeństwo. Wyniki przedstawiają się następująco: 5
5. Jaka jest wiedza uczniów na temat konsekwencji stosowania przemocy lub agresji wobec innych? 20% ankietowanych nie znało konsekwencji stosowania przemocy wobec innych. W związku z tym wychowawcy klas otrzymali scenariusze lekcji do ich przeprowadzenia na godzinie wychowawczej. Celem przeprowadzonej lekcji było uświadomienie uczniom konieczności przestrzegania prawa oraz rozwijanie umiejętności przewidywania skutków i następstw łamania ustalonych norm postępowania. 6. Jakie zachowania prezentują uczniowie na terenie szkoły? Ocena zachowania uczniów klas I III ma charakter opisowy. Z opinii wychowawców na temat zachowania poszczególnych uczniów wynika, że większość z nich zachowuje się zgodnie z zasadami obowiązującymi w szkole. Obraz społeczności uczniowskiej klas I III po drugim semestrze przedstawia się następująco: 6
Klasy III ocen wzorowych 75, bardzo dobrych 61, dobrych 28, poprawnych 9, nieodpowiednich 9, nagannych 0. Klasy II ocen wzorowych 38, bardzo dobrych 71, dobrych 52, poprawnych 12, nieodpowiednich 7, nagannych 3. 7
Klasy I wzorowych 52, bardzo dobrych 73, dobrych 47, poprawnych 9, nieodpowiednich 1, nagannych 0. Analizując oceny z zachowania należy oczywiście pamiętać o tym, że są one składową kilku czynników. Jednak niezależnie od osiągnięć ucznia na szczeblu naukowym czy sportowym nie otrzyma on oceny wyższej niż poprawna, jeżeli prezentuje negatywną postawę zachowania. II.2 Rozmowy z nauczycielami. Na podstawie rozmów z nauczycielami różnych przedmiotów można stwierdzić, że uczniowie na lekcji w większości zachowują się poprawnie. Zdarzają się sytuacje, w których nauczyciele słyszą niecenzuralne słowa. Najczęściej jednak są to okoliczności, w których uczeń nie ma świadomości tego, że słyszy go nauczyciel. 8
Wniosek Na podstawie przeprowadzonej ewaluacji rozpoznano zjawisko agresji i skalę jej występowania u uczniów. Kierunek działań: Należy włączyć wszystkich nauczycieli do efektywnej współpracy, by eliminować występującą wśród uczniów naszej szkoły agresję słowną. Opracowała: Jolanta Śmigieł Raport przedstawiono na posiedzeniu Rady Pedagogicznej 25 czerwca 2013 r. 9