PROGRAM PROFILAKTYKI NR 5/P/2014/2015 DLA KLAS I, II i III rok szkolny 2014/2015 Internet, nowe media, przestrzeń cyfrowa szanse i zagrożenia Program Profilaktyki w Gimnazjum Nr 1 dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska; obejmuje treści i działania o charakterze profilaktycznym. Lp. ZADANIA REALIZACJA UCZNIOWIE Uwagi dot. realizacji Programu PROFILAKTYKA PIERWSZORZĘDOWA 1. Diagnoza stanu bezpieczeństwa uczniów w szkole. Diagnoza klimatu społecznego. 2. Prawidłowe zachowania i umiejętności społeczne. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Przeprowadzenie wśród uczniów anonimowej ankiety nt. poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole. Kl. I, II, III Strategia: wczesnej interwencji. Realizacja: Pedagog, Psycholog, Zespół ds. Modyfikacji Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki, Wychowawcy Termin: I,II półrocze Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów bez agresji i przemocy. Kl. I i wczesnej interwencji. Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Psycholog Termin: I, II półrocze Postępowanie w sytuacjach konfliktowych. Kl. II i wczesnej interwencji. Realizacja: Wychowawcy Przeciwdziałanie agresji rówieśniczej. Eliminowanie zachowań agresywnych wobec uczniów klas pierwszych. 1
, edukacyjna Realizacja: Pedagog, Psycholog Realizacja programu Golden Five wspomagającego osiągnięcia szkolne i rozwój osobisty uczniów, zwłaszcza zagrożonych wykluczeniem. Kl. I Strategia: zmian środowiskowych, alternatywy Realizacja: Wychowawcy klas pierwszych, Pedagog Informacja o telefonie zaufania dla dzieci i młodzieży. Realizacja: Pedagog, Wychowawcy Zapoznanie i przypomnienie form pomocy świadczonych przez różne instytucje działające na rzecz pomocy dziecku i rodzinie Kl. I i II Realizacja: Wychowawcy klas, Pedagog, Psycholog, nauczyciel WDŻ Uwrażliwienie na sygnały świadczące o stosowanej przemocy płynące z otoczenia. Umiejętność reagowania. Kl. III Realizacja: Pedagog, Psycholog, wychowawcy klas, nauczyciel WDŻ 3. Zapobieganie używaniu substancji uzależniających narkotyków, dopalaczy i innych substancji psychoaktywnych. Stop narkotykom zajęcia profilaktyczne. Kl. I Realizacja: nauczyciel WDŻ Zajęcia warsztatowe Narkotyki i dopalacze niszczą życie. Kl. II Strategia: psychoedukacja, edukacyjna Realizacja: Pedagog Termin: II półrocze 2
4. Zapobieganie używaniu alkoholu. Realizacja zajęć profilaktyki antyalkoholowej Można inaczej nie piję. Kl. I, II i III Strategia: psychoedukacja, edukacyjna, alternatywy Realizacja: Psycholog, Wychowawcy Zajęcia warsztatowe : Alkohol prawda i mity Kl. I Strategia: psychoedukacja, alternatywy. Realizacja: Poradnia Psych. Pedagog. 5. Zapobieganie paleniu tytoniu. Zajęcia z zakresu profilaktyki palenia tytoniu. Światowy Dzień Rzucania Palenia. Kl. I, II i III, alternatywy, wczesnej interwencji Realizacja: Wychowawcy Przeprowadzenie antynikotynowej akcji plakatowej (kl. I, II i III) Realizacja: Pedagog, Wychowawcy, Nauczyciel Biologii 6. Kształtowanie prawidłowych postaw w ramach edukacji zdrowotnej. Kształtowanie postaw związanych z prawidłowym odżywianiem się. Rozkład posiłków, normy zapotrzebowania na energię, ocena sprawności fizycznej. Zdrowy styl życia. Kl. I, II i III Realizacja: Wychowawcy Zaburzenia odżywiania, gdzie kończy się zdrowe odżywianie a zaczyna problem??? Kl. I,II Strategia: psychoedukacyjna Realizacja: Psycholog Termin: II półrocze Przeciwdziałanie zagrożeniom wirusowym Jak unikać zakażeń wirusowych, w tym zagrożenia 3
HIV/ AIDS. Kl. I, II i III Realizacja: Wychowawcy, Pielęgniarka Szkolna, Nauczyciel biologii. Profilaktyka chorób nowotworowych, stanowisko wobec transplantacji Kl. I,II,III Realizacja: Nauczyciel biologii Skuteczne sposoby redukcji stresu Kl. III Strategia: psychoedukacyjna Realizacja: Psycholog Termin: II półrocze Zajęcia warsztatowe: Jak radzić sobie z trudnymi emocjami Kl. III c Strategia: psychoedukacja, alternatywy. Realizacja: Poradnia Psych. Pedagog. 7. Zapobieganie ryzykownym zachowaniom seksualnym wśród uczniów. Wspomaganie i akceptowanie siebie i innych oraz rozumienie zmian związanych z okresem dojrzewania. Kl. I Realizacja: Wychowawcy, Nauczyciel Biologii, Nauczyciel WDŻ Troska o ochronę sfery osobistej i intymnej. Kl. II Realizacja: Wychowawcy, Nauczyciel Biologii, Nauczyciel WDŻ Antykoncepcja w aspekcie zdrowotnym i etycznym. Realizacja: Wychowawcy, Nauczyciel Biologii, Nauczyciel WDŻ 4
8. Profilaktyka przestępczości nieletnich. 9. Budowanie poczucia bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą. Zorganizowanie prelekcji na temat: Odpowiedzialność nieletnich za czyny karalne i zabronione wynikająca z Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Kl. I, edukacyjna Realizacja: Pedagog, KM Policji Wychowawcy Termin: II półrocze Przypomnienie numerów telefonów alarmowych i ogólnych zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. Zapoznanie z różnymi rodzajami zagrożeń, sygnałami alarmowymi i zasadami ewakuacji. Kl. I, II i III Realizacja: Nauczyciele pracowni przedmiotowych, nauczyciel przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa, nauczyciel bibliotekarz, świetlicy, nauczyciele wychowania fizycznego, Inspektor BHP, PCK Termin : I półrocze Zapoznanie z przepisami BHP dot. bezpiecznego korzystania z pracowni i urządzeń szkolnych. Kl. I Realizacja: wszyscy nauczyciele Przypomnienie przepisów BHP dot. bezpiecznego korzystania z pracowni i urządzeń szkolnych. II i III Realizacja: wszyscy nauczyciele Zapoznanie z regulaminem wycieczek, dyskusja na temat bezpiecznego udziału w imprezach szkolnych, bezpieczne zachowanie podczas przerw. Kl. I Realizacja: opiekunowie wycieczek Przypomnienie regulaminu wycieczek. Bezpieczeństwo w czasie 5
imprez szkolnych i przerw międzylekcyjnych. Kl. II i III Realizacja: opiekunowie wycieczek Bezpieczna droga do i ze szkoły. Kl. I, II i III Realizacja: wychowawcy klas Bezpieczny wypoczynek letni i zimowy. Kl. I, II i III Realizacja: wychowawcy klas 10. Zapobieganie zachowaniom agresywno przemocowym podczas korzystania z technologii komunikacyjno informacyjnych w szkole i poza nią. Szkolny Falochron: Szkolny Falochron: Internet, nowe media, przestrzeń cyfrowa szanse i zagrożenia Kl. II Strategia: psychoedukacyjna Realizacja: pedagog, psycholog, terapeuta do spraw uzależnień, Śląskie Centrum Profilaktyki, wychowawcy klas Realizacja zajęć Stop cyberprzemocy Kl. I, II i III Strategia: psychoedukacyjna Realizacja: psycholog, wychowawcy klas Warsztaty profilaktyczne Czy dam się złapać w sieć? Internet, gry, komputer tyczne. Kl. II Strategia: psychoedukacyjna Realizacja: pedagog, psycholog, wychowawcy klas Realizacja zajęć Bezpiecznie podróżuj po cyberprzestrzeni Kl. I 6
PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA 1. Reagowanie i/lub incydentalnego zachowania agresywnego uczniów. 2. Reagowanie i/lub zauważenia sygnałów lub objawów świadczących o stosowaniu wobec dziecka przemocy w rodzinie. 3. Reagowanie i/lub incydentalnego używania środków psychoaktywnych. Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, np. Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym i Nieletnich, Prokuratura Rejonową Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy oraz w zależności od wagi problemu Pedagog, Psycholog, Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny 4. Reagowanie i/lub incydentalnego używania alkoholu. 5. Reagowanie i/lub incydentalnego palenia Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne 7
tytoniu. 6. Reagowanie i udzielanie obserwowania sygnałów świadczących o zaburzeniach w odżywianiu się uczniów. 7. Reagowanie i/lub pojawienia się symptomów świadczących o ryzykownych zachowaniach seksualnych. 8. Reagowanie i/lub zachowań świadczących o incydentalnym naruszaniu Uopn (przestępczość nieletnich). 9. Reagowanie i/lub uczniów sporadycznie opuszczających zajęcia lekcyjne bez usprawiedliwienia. 10. Reagowanie i/lub Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, np. Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym, Prokuraturą Rejonową i Nieletnich Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Psycholog, Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, np. Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym, Prokuraturą Rejonową i Nieletnich 8
incydentalnych zachowań świadczących o stosowaniu lub byciu ofiarą cyberprzemocy. 11. Reagowanie i/lub zagrożenia ujawnienia myśli samobójczych ucznia. Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Psycholog, Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny PROFILAKTYKA TRZECIORZĘDOWA 1. Podejmowanie działań interwencyjnych agresywnych zachowań uczniów. 2. Podejmowanie działań interwencyjnych zauważenia sygnałów lub objawów świadczących o stosowaniu wobec dziecka przemocy w rodzinie. 3. Podejmowanie działań interwencyjnych używania środków psychoaktywnych. Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, np. Poradni Psychologiczno -, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami socjalnymi Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym i Nieletnich oraz Prokuraturą Rejonową Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych Współpraca z placówkami wychowawczymi, w których przebywają/ których powracają uczniowie Współpraca z placówką SANEPID, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian 9
4. Podejmowanie działań interwencyjnych, udzielanie pomocy używania alkoholu. 5. Podejmowanie działań interwencyjnych, udzielanie pomocy palenia tytoniu. 6. Podejmowanie działań pomocowych, udzielanie pomocy wystąpienia zaburzeń w odżywianiu się uczniów. 7. Podejmowanie działań interwencyjnych stwierdzenia ryzykownych zachowań seksualnych. 8. Podejmowanie działań interwencyjnych popełnienia przez uczniów czynów karalnych lub zabronionych (przestępczość nieletnich). 9. Podejmowanie działań interwencyjnych środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Psycholog Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, np. Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym i Nieletnich oraz Prokuraturą Rejonową Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych Współpraca z placówkami wychowawczymi, w których przebywają/ których powracają uczniowie Współpraca z placówką SANEPID, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny Stosowanie procedur szkolnych Przeprowadzanie apeli porządkowych Poradnictwo indywidualne Poradnictwo dla rodziców Kierowanie do specjalistów, 10
opuszczania zajęć bez usprawiedliwienia lub braku realizacji obowiązku szkolnego. 10. Podejmowanie działań interwencyjnych stosowania cyberprzemocy lub bycia ofiarą cyberprzemocy. 11. Podejmowanie działań pomocowych zagrożenia podjęciem próby samobójczej. 12. Podejmowanie działań pomocowych powrotu z placówek opiekuńczo wychowawczych i resocjalizacyjnych. np. Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Poradni Zdrowia Psychicznego, punktów konsultacyjnych ds. narkomanii Działania Komisji Obowiązku Szkolnego (pkt.9) Współpraca z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie współpracy z Policją współpracy z Sądem Rodzinnym i Nieletnich oraz Prokuraturą Rejonową Współpraca z Gimnazjum dla Dorosłych Współpraca z placówkami wychowawczymi, w których przebywają/ których powracają uczniowie Współpraca z placówką SANEPID, edukacyjna, wczesnej interwencji, alternatywy, zmian środowiskowych, zmiany przepisów Realizacja: Wychowawcy, Pedagog, Pielęgniarka Szkolna, KOS, Dyrektor Termin: na bieżąco, cały rok szkolny 13. Podejmowanie interwencji i udzielanie powzięcia informacji, że uczeń jest nosicielem wirusa HIV/AIDS. 11
NAUCZYCIELE Uwagi dot. realizacji Programu 1. Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli 1. Szkolenie: Internet zagrożenia wynikające z nadużywania Internetu. Realizacja: Pedagog, Psycholog we współpracy z Śląskim Centrum Profilaktyki. Termin: listopad 2014 2. Dostarczenie materiałów edukacyjnych z zakresu profilaktyki narkomanii Realizacja: Pedagog, Psycholog Termin: II półrocze 3. Spotkania superwizyjne programu Golden Five. Wychowawcy klas pierwszych Realizacja: METIS Katowice, Pedagog 4. Dostarczenie materiałów edukacyjnych i scenariuszy zajęć na temat zaburzeń odżywiania oraz bezpiecznych diet. Realizacja: Pedagog, Psycholog 5. Dostarczenie materiałów edukacyjnych na temat przeciwdziałania przemocy w rodzinie (Niebieska Karta). Realizacja: Psycholog 6. Dostarczenie materiałów nt. bezpiecznego korzystania z Internetu, nowych mediów i cyberprzemocy. Realizacja: Pedagog, Psycholog 6. Szkolenie: Depresja młodzieńcza Realizacja: Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna Termin: II sem. Szkolenie z zakresu Programu "Falochron dla Śląska". 12
R Realizacja: METIS Katowice T RODZICE Uwagi dot. realizacji Programu 1. Edukacja dla Rodziców. Przeprowadzenie spotkań z Rodzicami: 1. Zapoznanie ze szkolnymi procedurami. Zapoznanie z procedurą kontroli obowiązku szkolnego. Realizacja: Wychowawcy klas Termin: wrzesień 2014 r. 2. Zapobieganie uzależnieniom od substancji psychoaktywnych narkotyków i dopalaczy. Zapoznanie z materiałami edukacyjnymi i informacyjnymi na ten temat. Realizacja: Pedagog, Psycholog ( kl. II ), wychowawcy ( kl. I i III) Termin: II półrocze 3. Internet, nowe media, przestrzeń cyfrowa jak pomóc dziecku bezpiecznie z nich korzystać? Realizacja: Wychowawcy klas EWALUACJA Uwagi dot. realizacji Programu 1. Ocena efektów podjętych działań profilaktycznych. Ewaluacja stanu bezpieczeństwa na terenie szkoły. Przeprowadzenie anonimowej ankiety na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole. Realizacja: Zespół ds. Modyfikacji Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki Termin: styczeń 2015 r., czerwiec 2015 r. Ewaluacja działań wynikających z Programu Profilaktyki. Zbadanie skuteczności Szkolnego Programu Profilaktyki. Zastosowanie procedury, wykorzystanie narzędzi diagnostycznych (ankiety dla uczniów, rodziców, nauczycieli). 13
Realizacja badań ewaluacyjnych. Upublicznienie raportu ewaluacyjnego wewnątrz szkoły. Realizacja: Zespół ds. Modyfikacji Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki. Termin: czerwiec 2015 r. Opracował Zespół ds. modyfikacji Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki w składzie: 1. mgr Mariola Sieroda 2. mgr Natasza Sitko 3. mgr Agnieszka Glazer - Białkowska 14