Szkolny Program Profilaktyki Zespół Szkół im. Oskara Langego Rok Szkolny 2014/2015
I. Wstęp Szkolny program profilaktyki jest programem profilaktyki środowiskowej, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program profilaktyki w Zespole Szkół im. Oskara Langego jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów oraz potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły. Podstawowym założeniem tego programu jest eliminowanie rozpoznanych czynników ryzyka i wzmacnianie czynników chroniących. W działaniach swych koncentrujemy się na: profilaktyce pierwszorzędowej kierowanej do całej społeczności uczniowskiej, mającej na celu promocję zdrowia i zapobieganie pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami destrukcyjnymi, kierowanej również do nauczycieli i innych pracowników szkoły, a także do rodziców uczniów, profilaktyce drugorzędowej kierowanej do uczniów o wysokim ryzyku dysfunkcjonalności, pomagając im w jego redukcji. Tę formę profilaktyki będą realizować specjaliści współpracujący ze szkołą. Działania profilaktyki pierwszorzędowej będą prowadzone na trzech poziomach: informacyjnym są to działania pomocne w profilaktyce, same nie prowadzą bowiem do redukcji zachowań, edukacji psychologicznej i społecznej to działania, które dostarczają wiedzy i umiejętności przydatnych, korzystnych lub wręcz niezbędnych do tego, by uczniowie byli w stanie sami lepiej radzić sobie z zagrożeniami, np. uzależnieniem, stresem itp. Są bardzo wiarygodne, efektywne i najskuteczniejsze ze wszystkich działań zapobiegających uzależnieniom, działalności alternatywnej działania te mają zaspokoić potrzeby młodych ludzi, np. do bycia zadowolonym,
odprężonym, potrzeby zabawy i kontaktu z innymi. Program profilaktyki jest spójny z programem wychowawczym, harmonizuje również z: przedmiotami nauczania, godzinami do dyspozycji wychowawcy, zajęciami pozalekcyjnymi. Realizacja programu po zaopiniowaniu przez Radę Rodziców spoczywa na wszystkich nauczycielach i pracownikach administracji i obsługi szkoły, przy współpracy ze specjalistami z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej i innych instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny. Profilaktyka w Zespole Szkół im. Oskara Langego ma charakter: działań zintegrowanych ze szkolnym zestawem programów nauczania, działań zintegrowanych ze szkolnym programem wychowawczym, działań incydentalnych, które są formą odpowiedzi na konkretne zdarzenia zaistniałe w szkole lub środowisku. II. Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw Statut Zespołu Szkół im. Oskara Langego Program Wychowawczy Zespołu Szkół im. Oskara Langego
III. Założenia teoretyczne programu 1. Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. 2. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji i opinii. 3. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości i zdrowym stylem życia. IV. Cele programu 1. Ochrona dziecka ucznia przed agresją, uzależnieniami (kontaktem z używkami), które hamują bądź zakłócają jego rozwój. 2. Zapobieganie patologiom tj. agresja, przemoc, uzależnienia i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły i w środowisku lokalnym. 3. Promowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 4. Przeciwdziałanie trudnościom szkolnym i motywowanie do nauki. V. Adresaci programu Program profilaktyki w naszej szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców.
VI. Plan działań Szkolnego Programu Profilaktyki Dział programu profila ktyka uzależn ień Cele Sposób, forma realizacji Odpowiedzialni oraz termin realizacji 1. Przekazanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków. 2. Przekazanie informacji o środkach powodujących uzależnienie. 3. Obalanie mitów związanych z używkami. 4. Przedstawienie mechanizmu powstawania uzależnienia, zjawiska współuzależnienia. 5. Kształtowanie odpowiedzialności za własne życie i zdrowie. 6. Problematyka AIDS. 7. Propagowanie życia wolnego od nałogów. 8. Rozpoznanie swoich mocnych i słabych stron. 9. Poznanie sposobów radzenia sobie ze stresem, pokonywania trudności. 10. Wdrażanie młodzieży do aktywnego spędzania wolnego czasu. -pogadanki, dyskusje, -projekcja filmów wideo, -profilaktyczne spektakle teatralne, -lekcje z zakresu profilaktyki zdrowotnej, -zajęcia integracyjne, wycieczki integracyjne, -nauka radzenia sobie ze stresem stres pod kontrolą, -obchody Dnia bez Papierosa, Światowego Dnia AIDS, -zorganizowanie olimpiady wiedzy o AIDS, -gazetki tematyczne, klasowe i szkolne, -upowszechnianie informacji o dostępnych formach pomocy osobom zagrożonym uzależnieniem, -wskazywanie atrakcyjnych i aktywnych form spędzania wolnego czasu, -włączanie młodzieży do działań na rzecz innych: wolontariat oraz aktywne uczestnictwo w akcji Pola Nadziei oraz Starszy Brat i Starsza Siostra, -zajęcia z zakresu psychoprofilaktyki, -prelekcje pracowników Komendy Policji, -prelekcje działaczy stowarzyszenia trzeźwościowego w Zawierciu, -udział w programach profilaktycznych Debata, Korekta, Niewola na własne życzenie, -udział w cyklicznych rajdach jurajskich, szkolnych oraz międzyszkolnych zawodach sportowych, Wychowawcy, pedagog, pielęgniarka szkolna, zaproszeni specjaliści, nauczyciele, opiekunowie Samorządu Szkolnego -Debata - klasy pierwsze. -Zajęcia integracyjne - klasy pierwsze. -Wycieczki integracyjneklasy pierwsze. -Niewola na własne życzenie - klasy drugie. -Korekta - klasy trzecie - Stres pod kontrolą - klasy czwarte Odbiorcy Uczniowie naszej szkoły 5
Dział programu Elimin owanie przeja wów agresji i przemo cy Cele Sposób, forma realizacji Odpowiedzialni oraz termin realizacji 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie zagrożonych (w szkole, domu i w drodze do szkoły). 2. Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne. 3. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej, psychicznej) w szkole, domu i środowisku lokalnym. 4. Uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów. 5. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami. 6. Pokazanie rodzicom właściwych sposobów radzenia z agresją u dzieci. 7. Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów. 8. Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia. -pogadanki, dyskusje, -prelekcje na temat związku przemocy i uzależnień w rodzinach, -umieszczenie w widocznym miejscu w szkole informacji i instytucjach gdzie ofiary mogą otrzymać pomoc, -prelekcje na temat prawnej ochrony ofiar i odpowiedzialności karnej osób nieletnich i małoletnich, -prezentacja filmów poruszających temat przemocy lub/i uzależnień, -dyżury nauczycieli podczas przerw, -pedagogizacja rodziców, Wychowawcy, pedagog, nauczyciele, katecheci, prelegenci z PPP, KRP i Klubu AA Klasy pierwsze i drugie - Choroba alkoholowa w rodzinie, przemoc w rodzinie - klasy drugie Odbiorcy Uczniowie naszej szkoły, rodzice uczniów, 6
Dział programu Przeci wdziała nie trudnoś ciom szkolny m i motyw owanie do nauki Cele Sposób, forma realizacji Odpowiedzialni oraz termin realizacji 1.Poprawa frekwencji i wyników uczniów. 2. Przekazanie informacji, wiedzy związanej z: uczeniem się, zapamiętywaniem, stylami uczenia się. 3. Zapoznanie uczniów z pojęciem stresu radzenie sobie ze stresem, eliminowanie napięcia, stres a motywacja. 4. Analizowanie czynników wpływających na motywację do nauki. 5. Doskonalenie umiejętności koncentracji uwagi. 6. Zapoznanie młodzieży z zagrożeniami, jakie niosą ze sobą wagary. -pogadanki, dyskusje, warsztaty Jak się uczyć skutecznie -stały kontakt z rodzicami (telefony, wywiadówki, spotkania indywidualne), -częste rozmowy indywidualne z uczniami dotyczące przyczyn trudności w nauce, -treningi szybkiego zapamiętywania, -ćwiczenia pamięci, -warsztaty dotyczące metodyki uczenia się, -stosowanie różnych metod relaksacji - treningi antystresowe, -ćwiczenia zwiększające koncentrację uwagi, -stosowanie metod aktywnych w uczeniu się, -inspirowanie i pobudzanie pomocy koleżeńskiej, -monitorowanie frekwencji, -pogadanki na temat związku dobrej kondycji fizycznej i jej wpływu na stres i tempo uczenia się, Wychowawcy, pedagog, pielęgniarka szkolna, lekarze, nauczyciele Wf Monitorowanie frekwencji przez wychowawców - cały czas nauki szkolnej, Wszystkie klasy Odbiorcy Uczniowie naszej szkoły oraz rodzice uczniów 7
VII. Instytucje wspierające szkołę w działalności profilaktycznej. 1. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna 2. Komenda Powiatowa Policji 3. Sąd Rejonowy, w szczególności III Wydział Rodzinny i Nieletnich 4. Pełnomocnik do spraw rozwiązywania problemów alkoholowych 5. Oświata zdrowotna (Sanepid) 6. Miejski Ośrodek Kultury. 7. Zawierciańskie Stowarzyszenie AA 8