SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM PUBLICZNEGO NR 3 W JUSZCZYNIE
Diagnoza środowiska szkolnego- czynniki ryzyka, skala ich występowania. 1. Rozeznanie czynników ryzyka występujących w szkole i w środowisku lokalnym na podstawie: - obserwacji zachowania uczniów podczas zajęć lekcyjnych, oraz przerw między zajęciami; - analizy dziennika pedagoga; - informacji uzyskanych od rodziców; - analizy wyników ankiety on-line przeprowadzonej wśród uczniów w roku szkolnym 2012/13 na zlecenie GOPS-u w celu rozpoznania zagrożeń występujących w naszej gminie; - raportu z ewaluacji wewnętrznej, przeprowadzonej w roku szkolnym 2012/13; 2.Sporządzenie listy zagrożeń występujących na terenie szkoły i środowiska pozaszkolnego (tzw. czynników ryzyka) Lp. Problemowe zachowania uczniów Przyczyny i motywy działań ryzykownych tzw. czynniki ryzyka 1 Używanie wulgarnych słów przykład z domu, destruktywna grupa rówieśnicza, środowisko lokalne, problemy emocjonalne, nieumiejętność komunikowania 2 Palenie papierosów łatwy dostęp, brak wiedzy na temat uzależnień, nieumiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji, problemy emocjonalne, niepowodzenia szkolne przykład z domu 3 Obrażanie i wyśmiewanie innych destruktywna grupa rówieśnicza, środowisko lokalne, problemy emocjonalne, nieumiejętność komunikowania, niepowodzenia szkolne 4 Wyłudzanie pieniędzy lub innych przedmiotów destruktywna grupa rówieśnicza, chęć zakupu papierosów lub innych rzeczy, nieznajomość norm społecznych
5 Agresja i przemoc fizyczna (bójki, przepychanki) niska kultura osobista, problemy emocjonalne, nadpobudliwość, destruktywna grupa rówieśnicza, nieumiejętność komunikowania 6 Brak zainteresowania nauką szkolną niedostosowanie zadań do możliwości ucznia, deficyty rozwojowe, brak motywacji do nauki, brak perspektyw, nieumiejętne korzystanie z mediów (telewizja, komputer), niski status społeczny rodziców, 7 Kradzieże chęć posiadania atrakcyjnych, reklamowanych w mediach przedmiotów, niski status społeczny środowiska rodzinnego 8 Picie alkoholu, szukanie dróg dostępu do innych używek łatwy dostęp, brak wiedzy na temat uzależnień, przykład z domu, destruktywna grupa rówieśnicza, nieumiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji problemy emocjonalne, niepowodzenia szkolne 9 Niskie czytelnictwo przykład z domu, brak nawyku sięgania po książkę, wpływ mediów, Założenia programu: Program zakłada współodpowiedzialność nauczycieli, rodziców, uczniów i instytucji zajmujących się wychowaniem młodego człowieka do odpowiedzialnego życia zgodnie z przyjętymi zasadami, normami i wartościami. Nadrzędnym celem programu jest wypracowanie działań ogólnych mających na celu wzmocnienie czynników chroniących i osłabienie czynników ryzyka. Istotne dla szkoły staje się wspieranie gotowości do doskonalenia własnego zdrowia i umiejętności zdrowia psychicznego i fizycznego uczniów, towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach, skutkach uzależnień oraz w nabywaniu umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych i trudnych. Uczniowie są wychowywani do wartości, zdobywają strategie realizowania wartości w swoim życiu, w życiu społecznym poprzez uczenie się poszanowania praw, (jednostki i społeczeństwa) norm i wartości społecznych.
Nauczyciele wprowadzają do nauczania i wychowania metody aktywizujące uczniów, które rozbudzają ich zainteresowanie różnymi dziedzinami wiedzy, pozwalają wspólnie odkrywać świat, a także umożliwiają każdemu znaleźć swoje miejsce w otaczającej rzeczywistości. Wychowawcy i nauczyciele są pomocni rodzicom w budowaniu poprawnych i stabilnych więzi ze swoimi dziećmi. Program ten pozwala towarzyszyć uczniowi w jego kulturowym zakorzenianiu w rodzimej tożsamości lokalnej, regionalnej, narodowej, historycznej. Ważnym celem dla działań szkoły staje się inwestowanie w działalność konstruktywnych grup rówieśniczych, alternatywnych dla negatywnych oddziaływań. Cele programu: 1. Poprawienie sytuacji wychowawczej w szkole; 2. Podniesienie poziomu kultury osobistej uczniów; 3. Propagowanie zdrowego stylu życia; 4. Edukacja środowiska szkolnego w zakresie ryzyka zdrowotnego związanego z używaniem alkoholu i innych środków odurzających; 5. Podniesienie poziomu zainteresowania uczniów nauką szkolną
Harmonogram planowanych działań w ramach realizacji programu profilaktyki lp Zadania Metody i formy realizacji Odpowiedzialni Termin -wspólne wypracowanie i przyjęcie zasad pedagog wrzesień 1 Zadbanie, aby klasa szkolna stanowiła pozytywną grupę, w której każdy uczeń czuje się bezpiecznie obowiązujących w grupie ( kontrakt grupowy ) -zajęcia integracyjne, wycieczki klasowe, rajdy, wychowawcy, opiekun imprezy klasowe, ogniska -tworzenie i utrwalanie tradycji klasowych (wigilia, mikołajki itp.) -organizowanie pomocy koleżeńskiej SKKT wychowawca, samorząd klasowy wychowawca cały rok cały rok 2. Umożliwienie uczniom przeżywania sytuacji grupowych służących pogłębieniu korzystnej integracji oraz poznaniu samego siebie w sytuacjach społecznych 3. Zainteresowanie uczniów nauką szkolną 4 Wychowywanie do wartości i podejmowania odpowiedzialnych decyzji: - poznawanie prawidłowych norm w dziedzinie zachowań społecznych; -praca na lekcjach wychowawczych - zajęcia z psychologiem -stosowanie technik mediacyjnych w sytuacjach konfliktowych -diagnoza psychologiczno- pedagogiczna -prowadzenie zajęć szkolnych metodami aktywizującymi -organizowanie zajęć pozalekcyjnych ( koła zainteresowań) organizowanie konkursów i motywowanie uczniów do uczestnictwa w konkursach - organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, - przestrzeganie przedmiotowych systemów oceniania -uczenie umiejętnego korzystania z mediów - upowszechnianie wiedzy na temat praw człowieka w tym praw dziecka, ucznia; - uświadamianie uczniów i ich rodziców o odpowiedzialności za popełniane wykroczenia, przestępstwa; psycholog, wychowawcy, pedagog, wszyscy nauczyciele, dyrektor szkoły, wszyscy nauczyciele, wszyscy nauczyciele, opiekun samorządu szkolnego, wychowawcy, pedagog, dyrektor, wrzesień cały rok wrzesień cały rok
- uczenie poszanowania prawa i konsekwencji jego łamania; - kształtowanie postaw akceptacji i otwartości wobec poglądów innych ludzi, ich potrzeb, różnic regionalnych, narodowych i kulturowych - dbanie o dokonanie przez uczniów właściwych wyborów dotyczących drogi dalszego kształcenia i kariery zawodowej 5 Propagowanie zdrowego stylu życia -rozwijanie pozytywnych aspektów własnego dojrzewania -wyposażenie uczniów w wiedzę na temat zagrożeń, uzależnień, skutków zachowań ryzykownych; - uświadamianie związku między używaniem substancji psychoaktywnych a innymi problemami pojawiającymi się w życiu człowieka; - uświadamianie uczniom korzyści płynących z aktywności fizycznej; -kreowanie wzorców spędzania wolnego czasu; -rozwijanie zainteresowań sportowych i krajoznawczo turystycznych -przeciwdziałania wadom postawy - tworzenie jasnych norm prawa wewnątrzszkolnego i konsekwentne egzekwowanie jego przestrzegania; - organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji odpowiedzialnych za przestrzeganie prawa; - wystawianie spektakli profilaktycznych; - włączanie się w akcje charytatywne na rzecz potrzebujących; - prowadzenie zajęć z doradztwa zawodowego, - udostępnianie uczniom i ich rodzicom (ulotek, folderów, filmów) oraz eksponowanie na gazetce ściennej materiałów o tematyce z zakresu preorientacji zawodowej, organizowanie wyjazdów dla klas trzecich na targi edukacyjne - prowadzenie zajęć z edukacji zdrowotnej w ramach przedmiotów( w-f, biologia, wdż) oraz lekcji wychowawczych; - udział w kampaniach na rzecz propagowania aktywności fizycznej; -poznawanie sposobów radzenia sobie ze stresem -organizowanie spotkań z osobami zajmującymi się problematyką uzależnień; - podejmowanie działań służących eliminacji zagrożeń związanych z kontaktem ze środkami uzależniającymi obserwacja zachowań uczniów szczególnie podczas przerw, na świetlicy, w szatni; - eksponowanie w/w informacji na gazetce ściennej; -wskazywanie wartościowych rozrywek, -organizowanie zajęć SKS, działalność SKKT -przestrzeganie, aby uczniowie siedzieli w odpowiednich ławkach dostosowanych do ich wzrostu, rada pedagogiczna; dyrektor, pedagog; opiekun kółka teatralnego pedagog pedagog. nauczyciele w/w przedmiotów, wychowawcy dyrektor pedagog, psycholog, pedagog opiekun SKKT, SKS opiekun samorządu - wszyscy nauczyciele, 6 Współpraca z Kościołem -uczestnictwo wraz z uczniami w nabożeństwach (na wszyscy nauczyciele,.
7 Współpraca z rodzicami, -informowanie rodziców, co mogą zrobić, aby zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci, -zwrócenie ich uwagi na sygnały ostrzegawcze pojawiające się w przypadku uzależnień, -inspiracja do lektury wartościowych pozycji traktujących o tej problematyce -mobilizowanie do aktywnego udziału w życiu szkoły i klasy, do której uczęszczają ich dzieci 8 Współpraca nauczycieli, wychowawców, pedagoga 9 Współpraca z instytucjami i osobami zajmującymi się problematyką uzależnień (profilaktyka i terapia) 10 Podnoszenie kompetencji wychowawczo- profilaktycznych nauczycieli rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, w rekolekcjach wielkopostnych ) - organizowanie zajęć wychowawczych podczas rekolekcji szkolnych, - pedagogizacja rodziców podczas zebrań ogólnych rodziców; -spotkania indywidualne z pedagogiem, psychologiem, -rozmowy indywidualne z wychowawcą - prowadzenie zajęć z przysposobienia czytelniczego zgodnie z planem pracy biblioteki; diagnozowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych (emocjonalnych, rodzinnych) -rozpoznanie środowiska rodzinnego, wychowawczego poszczególnych uczniów - organizowanie pracy w zespołach: wychowawczym i przedmiotowych rady pedagogicznej; -wspólne planowanie działań zapobiegawczych spotkania z przedstawicielami tych instytucji (prelekcje dla uczniów, rodziców i nauczycieli; zajęcia warsztatowe dla uczniów) - organizowanie form wspomagania nauczycieli w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego; -samokształcenie -wymiana doświadczeń dyrektor, katecheta pedagog, psycholog. bibliotekarz pedagog - przewodniczący zespołów - rada pedagogiczna - pedagog, dyrektor szkoły dyrektor szkoły wszyscy nauczyciele.
Spodziewane efekty (wskaźniki skuteczności programu) 1. Nauczyciele podejmują działania integrujące uczniów. Klasa szkolna stanowi pozytywną grupę, w której uczniowie czują się bezpiecznie. 2. Uczniowie osiągają wyniki w nauce na miarę swoich możliwości: - na egzaminach zewnętrznych osiągają wyniki porównywalne z rówieśnikami z innych szkół powiatu, województwa, kraju adekwatnie do swojego potencjału. - uczestniczą w konkursach - korzystają z zajęć wyrównawczych i zajęć rozwijających - nauczyciele pracują metodami aktywnymi - nauczyciele przestrzegają zasad WSO 3. Młodzież włącza się w pomoc potrzebującym. 4. Uczniowie są wiadomi swoich praw i obowiązków. 5. Nauczyciele wspierają u uczniów zachowania prospołeczne oraz konsekwentnie przeciwstawiają się zachowaniom negatywnym. 6. Szkoła propaguje zdrowy styl życia. 7. Młodzież nabywa wiedzę na temat zagrożeń, uzależnień, skutków zachowań ryzykownych oraz sposobów przeciwdziałania tym zagrożeniom. 8.Szkoła współpracuje z Kościołem. 9. Szkoła współpracuje z rodzicami. 10. Pracownicy pedagogiczni szkoły współpracują celem diagnozowania przyczyn niepowodzeń szkolnych oraz trudności wychowawczych. Planują i organizują działania zapobiegawcze. 11. Szkoła współpracuje z instytucjami i osobami zajmującymi się problematyką uzależnień, wyposaża na w wiedzę na ten temat uczniów i rodziców. 12. Nauczyciele podnoszą swoje kompetencje wychowawczo- profilaktyczne. 13. Okresowo przeprowadza się diagnozę problemów szkolnych.