Program profilaktyki alkoholowej, narkomanii, przemocy i agresji Gimnazjum Specjalne nr 15 w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek-Bregułowej w Dąbrowie Górniczej Dąbrowa Górnicza, luty 2012 Trudy wychowania są gorzkie, ale jego owoce słodkie. Arystoteles
Wstęp Według terminologii pedagogicznej profilaktykę określa się jako: ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. Szczególnego znaczenia nabiera profilaktyka wśród młodych ludzi, u których kształtuje się hierarchia wartości, doskonalą się relacje z innymi ludźmi, wzmacnia się poczucie pewności siebie oraz kształcą się skomplikowane procesy myślowe. To trudny okres dla każdego nastolatka. Większość jednak sobie radzi z problemami wieku dorastania przede wszystkim wtedy, gdy w ich środowisku obowiązują jasne reguły postępowania oraz, gdy są w nim osoby, na których młody człowiek mógłby się wzorować. Inaczej się dzieje, kiedy brakuje tych czynników. Istnieje wtedy zagrożenie powstawania negatywnych zachowań u młodzieży, tym bardziej im większe znaczenie przypisuje ona osobom wykolejonym społecznie. Pojawia się duże ryzyko powielania przez młodą osobę działań patologicznych. Dlatego celem działań profilaktycznych jest zapobieganie negatywnym zjawiskom. Szkoła wraz z rodzicami swoich wychowanków ponosi współodpowiedzialność za wychowanie młodzieży. Proponujemy zatem zajęcia profilaktyczno-edukacyjne, które mamy nadzieję, pokażą naszym dzieciom, że można żyć inaczej, że można fajnie spędzić czas z przyjaciółmi bez papierosów, alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych oraz w przyjaznej atmosferze bez agresji i przemocy. Założenia programu Program profilaktyki promuje przede wszystkim zdrowy, aktywny tryb życia, zapobiega uzależnieniom, przemocy oraz zaburzeniom emocjonalnym uczniów gimnazjum. Chcemy pomóc ustrzec się przed uzależnieniami i wynikającymi z nich konsekwencjami. Zależy nam na tym, aby żaden z gimnazjalistów nie padł ofiarą własnej naiwności oraz niewiedzy w skutkach palenia, picia czy też zażywania narkotyków. Program ma za zadanie przygotować młodego człowieka do dokonywania wyborów takich, aby nie szkodziły ani jemu samemu ani innym. Jest to pomoc w pracy nad samorozwojem i kształtowaniem systemu wartości młodzieży. Realizacja programu pozwoli kształtować u dzieci i młodzieży postawy prozdrowotne i prospołeczne. Celem zajęć jest tzw. profilaktyka pozytywna, która służy ukierunkowaniu młodzieży na bezpieczne formy aktywności, a także wzmacnianiu poczucia własnej wartości uczniów i podnoszeniu ich samooceny, co daje możliwość przeciwstawiania się presji rówieśniczej dotyczącej szkodliwych zachowań. Ponadto ukierunkuje dziecko w jego dążeniach, pomoże zbudować właściwą hierarchię wartości, nauczy poszanowania dla potrzeb drugiego człowieka z jednoczesnym poszanowaniem własnych praw. Program ma pomóc uczniowi odnaleźć się i nauczyć go radzić sobie w trudnej dla niego rzeczywistości. Program obejmuje zajęcia socjoterapeutyczne. Do programu, w miarę realizacji zadań, dołączone zostaną scenariusze, opracowane przez wskazane w programie osoby odpowiedzialne. Program ten jest ściśle związany z programem profilaktycznym Gimnazjum i programem wychowawczym Ośrodka.
Cele programu 1. Promocja zdrowego stylu życia u uczniów z klas I-III Gimnazjum oraz przeciwdziałanie występowaniu u nich zachowań ryzykownych. 2. Wyposażenie uczniów w wiadomości i umiejętności, które pomogą im radzić sobie w trudnych sytuacjach. Podnoszenie świadomości uczniów dotyczącej przyczyn sięgania po nikotynę, alkohol i środki psychoaktywne. 3. Uwrażliwienie na zagrożenia wynikające ze sztucznego redukowania przeżywanych uczuć i emocji. 4. Wyposażenie ucznia w wiadomości i umiejętności dotyczące obrony przed uzależnieniami nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. 5. Wypracowanie z uczniami zdrowych sposobów radzenia sobie z trudnymi uczuciami, emocjami, z sytuacjami stresującymi, a także ćwiczenie odpowiadających im zachowań. 6. Kształtowanie w świadomości uczniów poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje. 7. Wspieranie innych w radzeniu sobie z problemem alkoholowym, narkotykowym i nikotynowym współpraca grupy, przyjaźń, koleżeństwo. 8. Lansowanie przez młodzież i wśród młodzieży pożądanych zachowań i zdrowych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. 9. Kreowanie wzorców spędzania czasu wolnego. 10. Panowanie nad agresywnymi zachowaniami. 11. Poznanie swoich mocnych i słabych stron. 12. Uświadomienie potrzeby opierania się w pracy na swoich mocnych stronach i rozwijania swojej osobowości. Cele szczegółowe 1. Integracja grupy - budowanie atmosfery i klimatu zaufania, bezpieczeństwa i akceptacji. 2. Kształtowanie umiejętności otwartego, swobodnego i szczerego wyrażania swoich myśli, odczuć i poglądów. Przełamywanie barier w mówieniu o sobie, prezentacja siebie przed grupą. 3. Kształtowanie postaw prospołecznych i empatycznych treningi wczuwania się w sytuacje oraz stany emocjonalne innych osób. 4. Wzmacnianie samooceny i budowanie poczucia własnej wartości. 5. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie i zdrowie innych. 6. Dostarczenie podstawowych informacji o istniejących zagrożeniach dla młodzieży, ukazanie ich przyczyn oraz sposobów ich eliminowania. 7. Dostarczenie podstawowych wiadomości o niebezpieczeństwach związanych z uzależnieniem od nikotyny, alkoholu, narkotyków oraz komputera. 8. Kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji ocena kosztów i zysków, przesłanki wyboru, wybory alternatywne. 9. Kształtowanie umiejętności porozumiewania się z innymi podstawowe wiadomości o komunikacji werbalnej i niewerbalnej. 10. Treningi asertywności wdrażanie do obrony własnego zdania z jednoczesnym respektowaniem praw innych osób. Kształtowania umiejętności odmawiania w sytuacjach trudnych. 11. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i frustracją treningi relaksacyjne i autogenne.
12. Wdrażanie do refleksji i obiektywnej oceny skutków własnego zachowania. 13. Krytykowanie i radzenie sobie z krytyką kształtowanie umiejętności nieraniącego krytykowania i umiejętności przyjmowania krytyki. 14. Kształtowanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania sytuacji konfliktowych aspekty konfliktu oraz sposoby unikania sytuacji konfliktowych. 15. Rozwijanie twórczego rozwiązywania problemów i kreatywności w myśleniu. 16. Rozwijanie zainteresowań (plastyka, muzyka), odkrywanie umiejętności, predyspozycji, talentu do różnych form aktywności pozaszkolnej. 17. Kształtowanie umiejętności wyrażenia swoich emocjonalnych przeżyć za pomocą środków artystycznych. Rozwijanie indywidualnych zdolności twórczych. 18. Promowanie zdrowego stylu życia ukazanie możliwości uzyskania osobistych satysfakcji bez uciekania się do wspomagania chemicznego substancjami uzależniającymi. Przewidywane efekty Efektem realizacji zamierzonych przez nas działań powinno być uzyskanie przez uczniów wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie myślenia, uczenia się, komunikowania się, współpracy i działania oraz sposobów ciekawego, aktywnego spędzania czasu wolnego. Po zakończeniu programu uczeń powinien umieć: 1. Uczestnicy programu zgłębili swoją wiedzę w zakresie uzależnień i profilaktyki. 2. Uczniowie mają świadomość tkwiących w sobie i w grupie możliwości obrony siebie przed uzależnieniami i wspierania w tym innych. 3. Uczniowie poczuwają się do odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje. 4. Uczniowie są pozytywnie zmotywowani do dbania o swoje zdrowie i do świadomego dokonywania wyboru życia wolnego od uzależnień. 5. Uczniowie znają i stosują zdrowe sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, przeżyciami, emocjami. 6. Uczniowie potrafią zdrowo, ciekawie i aktywnie spędzić wolny czas. Zasady 1. Zapewniania poczucia bezpieczeństwa, bezwarunkowej akceptacji oraz ochrony prywatności każdego uczestnika. 2. Traktowania każdego uczestnika podmiotowo. 3. Szanowania godności i indywidualności każdego dziecka. 4. Umożliwiania swobody wypowiedzi każdemu bez krytyki i osądzania. 5. Uwzględniania preferowanego systemu wartości oraz poziomu wrażliwości każdego uczestnika. 6. Dostosowania przekazywanych treści do wieku, poziomu wiedzy, zainteresowań oraz zaangażowania uczestników. 7. Motywowania do osobistego rozwoju i kreatywności. 8. Inspirowania do twórczego rozwiązywania przedstawionych problemów. 9. Otwartości na potrzeby dzieci, nawet te, które wykraczają poza program. 10.Poszanowania i respektowania wszystkich praw dziecka.
Metody pracy Dyskusja w kręgu kontakt wzrokowy i dotykowy podczas siedzenia w kręgu ułatwi uczniom wzajemną komunikację, stworzy możliwość lepszego poznania się i zrozumienia, ułatwi zbudowanie przyjaznej atmosfery, da poczucie bezpieczeństwa i równego statutu wszystkim uczestnikom. Mini wykład krótka pogadanka - wprowadzi uczestników w nową tematykę, ułatwi usystematyzowanie wiedzy oraz jej podsumowanie. Projekcja filmu wprowadzi uczestników w nową tematykę, problem staje się bliższy i bardziej rzeczywisty. Spotkanie np. z przedstawicielem lokalnego ośrodka AA, policjantem bądź kuratorem. Pokaz przedstawienie przez nauczyciela procesu, kolejności działań praktycznych jakie należy podjąć aby prawidłowo wykonać ćwiczenie lub zadanie ułatwi wykonanie tego ćwiczenia lub zadania uczniowi. Psychodramy odgrywanie scenek - pozwolą uczniom bardziej świadomie doświadczyć i zrozumieć całokształt sytuacji oraz uczucia i myśli innych ludzi. Dzięki nim będą mogli również w bezpiecznych okolicznościach wypróbować nowo nabyte sposoby zachowania. Burza mózgów dzielenie się twórczymi, spontanicznymi pomysłami dotyczącymi rozwiązania konkretnego problemu podczas grupowej dyskusji. Ta forma pozwala na uzyskanie wielu kreatywnych pomysłów w stosunkowo krótkim czasie. Uczy uczniów szacunku do cudzych pomysłów, wyzwala ich potencjał twórczy, integruje grupę, no i angażuje wszystkich uczestników. Uzupełnianie zdań pozwala uzyskać wiele ciekawych informacji o uczniach, daje im możliwość lepszego poznania siebie nawzajem, pozwala im dostrzec podobieństwa i różnice miedzy sobą. Ćwiczenia praktyczne dają uczniom szansę na wypróbowanie nowo zdobytych umiejętności w praktyce. Formy pracy Zajęcia grupowe będzie główną formą pracy, ponieważ pobudza aktywność uczestników, pozwalaj na stworzenie klimatu zaufania i bezpieczeństwa oraz kształtuje umiejętność pracy zespołowej. Praca indywidualna daje możliwość wyrażenia własnej opinii na określony temat, zapewnia komfort dobrowolności uczestnictwa podczas zajęć. Dokumentacja programu 1. Imienny wykaz uczniów objętych programem. 2. Wykaz tematyki poszczególnych zajęć. 3. Scenariusze zajęć. 4. Kwestionariusze ankiet.
Odbiorcy programu 1. Uczennice gimnazjum chętne dziewczynki klas I III: I grupa do 15 osób 2. Uczniowie gimnazjum chętni uczniowie klas I III: II grupa do 15 osób Czas i miejsce realizacji programu Realizacja programu odbywać się będzie na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych i Słabo Widzących w terminie: od 05.03.2012r. do 01.06.2012r. Realizatorzy programu 1. mgr Monika Bochnak nauczyciel w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych w Dąbrowie Górniczej mgr filologii rosyjskiej, studia podyplomowe: Przedsiębiorczość i Wiedza o Społeczeństwie, tyflopedagogika oraz kurs oligofrenopedagogika. Doświadczenie zawodowe 8 lat pracy w zawodzie nauczyciela w szkolnictwie specjalnym. 2. mgr Anna Lasota-Betka nauczyciel w SOSW dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych mgr chemii, kurs doskonalący: tyflopedagogika, oligofrenopedagogika. Doświadczenie zawodowe 4,5 roku pracy w zawodzie w szkolnictwie specjalnym. Ewaluacja Przewidujemy weryfikację programu po 14 dniach od jego zakończenia pod kątem realizacji celów, atrakcyjności treści dla uczniów i ewentualnych trudności. Zamierzamy zbadać czy założone przez nas cele programu zostały osiągnięte oraz czy metody i formy pracy zostały właściwie dobrane. Analizie poddamy wiadomości i zachowania uczniów, zdobyte przez nich umiejętności oraz stopień zainteresowania zajęciami. By ocenić zamierzoną zmianę miedzy poziomem wyjściowym prezentowanym przez uczniów przed rozpoczęciem zajęć, a osiągniętymi umiejętnościami zdobytymi przez nich po zakończeniu zajęć wykorzystamy następujące narzędzia badawcze: karty obserwacyjne uczniów kwestionariusze sprawdzające poziom wiedzy na temat substancji uzależniających przed i po realizacji programu. Treści kształcenia Treści kształcenia i wychowania, które zamierzamy realizować podczas naszych zajęć mają umożliwić dzieciom i młodzieży realizację ich podstawowych potrzeb oraz nauczyć ich konkretnych umiejętności społecznych przydatnych w codziennym życiu. Alternatywne sposoby spędzania wolnego czasu mają za zadanie odkryć tkwiące w uczniach możliwości, umiejętności i predyspozycje oraz zarazić ich takimi formami zajęć.
mgr Monika Bochnak zajęcia socjoterapeutyczne Celem programu jest wsparcie uczniów przeżywających trudności w kształtowaniu rozwoju osobowego poprzez: pogłębianie wiedzy o sobie w obszarze uczuć i emocji, poznawanie swoich mocnych i słabych stron oraz potencjału osobistego, rozwijanie umiejętności prospołecznych, odkrywanie pozytywnego obrazu siebie, trening w zakresie nawiązywania trwałych i bezpiecznych relacji z innymi ludźmi. Treści programowe uwzględniają również problematykę środków odurzających, na temat których informacje młodzieży znane są tylko częściowo lub wybiórczo. Brak rzetelnej wiedzy na temat zagrożeń oraz skutków doprowadza do stale wzrastającej liczby nieświadomych ofiar. Młodzież nie może w tych środkach szukać pocieszenia i pomowcy w poradzeniu sobie z trudnymi sytuacjami, uczuciami i emocjami. Musi znać cenę ryzyka nowych doznań. Otwarte i szczere rozmowy oparte na rzetelnej wiedzy i prawdzie mogą przyczynić się do zminimalizowania skutków prób z tymi środkami i podejmowania decyzji uczniów o życiu wolnym od nałogów. Tematyka zajęć Realizowane treści Czas Poznajmy się Poznanie się wzajemne, zauważenie swoich mocnych stron Ujawnienie przez uczestników swoich uczuć, postaw, marzeń Rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów międzyludzkich Stworzenie okazji do empatycznych zachowań Wzmacnianie samodzielności i indywidualności Wprowadzenie i nauka przestrzegania norm Co to jest nałóg?- uzależnienia i ich konsekwencje Zapoznanie z szeroką definicją nałogu, drogą uzależnienia, konsekwencjami Życie i zdrowie jako najwyższe wartości Dlaczego sięgamy po używki - przedstawienie motywów Ukazanie następstw uzależnień i metod ich leczenia Ukształtowanie skutecznych sposobów odmawiania Zachęcanie do podejmowania własnej aktywności na polu profilaktyki uzależnień
Zagrożenie dla zdrowia wynikające z palenia papierosów Przedstawienie przyczyn szkodliwości palenia papierosów Społeczne skutki nikotynizmu Palenie papierosów a zaburzenia czynności układu wzrokowego Co się kryje w dymku - analiza substancji Skuteczne metody obrony siebie przed skutkami bycia biernym palaczem Przedstawienie ustawy zabraniającej palenia papierosów w miejscu publicznym Ćwiczenia kształtujące umiejętność odmawiania świadome bycie asertywnym Co tracimy paląc papierosy? Sposoby zerwania z nałogiem, instytucje pomocowe Wprowadzenie mody na niepalenie w naszej szkole 4h Czy warto pić alkoholróżne sposoby skutecznego odmawiania. Usystematyzowanie posiadanych informacji na temat szkodliwości picia alkoholu przez młodzież Przyczyny i skutki uzależnienia od alkoholu Mechanizmy i skutki współ uzależnienia Alkohol, a zaburzenia czynności układu wzrokowego Istota wsparcia społecznego Sąd nad alkoholikiem dyskusja po obejrzeniu cyklu dokumentalnego Jacka Bławuta Ja alkoholik Spotkanie z przedstawicielem lokalnego ośrodka AA, czyli sposoby zerwania z nałogiem, instytucje pomocowe Atrybuty dorosłości naucz się odmawiać- ćwiczymy zachowania asertywne 4h Branie- zbyt duże ryzyko. Poszerzenie i usystematyzowanie wiedzy uczniów na temat skutków podejmowania prób z narkotykami i uzależnienia od środków zmieniających świadomość Droga uzależnienia Społeczne skutki brania narkotyków Narkotyki a zaburzenia czynności układu wzrokowego Dyskusja na podstawie filmu Wolność jest darem Boga - Cezarego Ciszewskiego ( 49 min.) Wpływ reklam, czasopism młodzieżowych na używanie przez młodych ludzi szkodliwych substancji Nie, dziękuję - poznanie technik asertywnych i zapobieganie nałogom, wskazanie sytuacji życiowych, w których potrzebne są zachowania asertywne (scenki) Sposoby zerwania z nałogiem, instytucje pomocowe, wspólne tworzenie ulotek informacyjnych Poszerzenie wiedzy na temat choroby AIDS- poznanie sytuacji, które mogą doprowadzić do zakażenia 5h Profilaktyka przemocy Agresja i jej rodzaje Negatywne skutki agresji i przemocy Jak możemy przeciwdziałać agresji Przyczyny agresji i przemocy 3h
Przemoc i agresja w szkolnych grupach rówieśniczych Stop przemocy- niebieska karta- spotkanie z pracownikiem OPS lub policjantem Ukazanie zachowań alternatywnych w sytuacjach wzbudzających agresję Wpływ mass mediów na uczenie się agresywnych zachowań Seks wśród nastolatków Wczesna inicjacja seksualna- motywy i konsekwencje Dyskusja na podstawie fragmentu filmu Jacka Reginisa Dopóki nie stanę na nogi Stres w naszym życiu Omówienie pojęcia stresu Główne przyczyny stresu Czynniki zwiększających stres Czynniki zmniejszających stres przedegzaminacyjny. Zdrowie a nauka. Reakcje na stres (pozytywne i negatywne); Nabywanie pozytywnych umiejętności radzenia sobie ze stresem Szukanie wsparcia u kolegów, rodziców, osób dorosłych oraz instytucji. Mój wolny czas Ukazanie różnorodnych możliwości spędzania wolnego czasu Przeprowadzenie testów zainteresowań, omówienie wyników Wskazanie instytucji pozaszkolnych umożliwiających realizację swoich zainteresowań w czasie wolnym Podsumowanie pracy w grupie mgr Anna Lasota-Betka zajęcia socjoterapeutyczne Celem programu jest pogłębienie wiedzy na temat zachowań agresywnych i sposobów radzenia sobie z nimi. Program ten ma wspierać czynniki chroniące i minimalizować wpływ czynników ryzyka. Ma wykształtować umiejętności i postawy umożliwiające prawidłowe funkcjonowanie młodzieży w środowisku szkolnym, rodzinnym i lokalnym. Cykl zajęć ma zintegrować grupę, dać podstawową wiedzę z zakresu psychologicznych mechanizmów i uczyć, jak radzić sobie z własną złością i agresją. Program ma także nauczyć lepszej komunikacji, radzenia sobie z własnymi emocjami oraz z reakcjami na zachowania innych, co zaowocuje poprawą relacji międzyludzkich, zmniejszeniem liczby zachowań agresywnych i ryzykownych, w tym zmniejszeniem ryzyka uzależnień oraz wypromowaniem zdrowego stylu życia.
Tematyka zajęć Realizowane treści Ilość godzin Poznajemy siebie Poznanie się, budowanie otwartości Rozwijanie umiejętności współżycia w grupie rówieśniczej i społecznej Budowanie klimatu zaufania i poczucia bezpieczeństwa Tworzenie kodeksu postępowania Jaka jestem, jaka chciałabym być? Wulgaryzmy w ocenie nastolatków Umiejętność rozwiązywania konfliktów to trudna sztuka Budowanie poczucia własnej wartości Samopoznanie Moje mocne i słabe strony Rozwijanie umiejętności samooceny i samokrytyki Kształtowanie umiejętnego nazywania emocji u siebie i innych Stop wulgaryzmom- zielone światło dla kultury języka zwrócenie uwagi na negatywne zjawisko mody językowej na wulgaryzmy, Wyjaśnienie znaczenia słowa wulgaryzm, Wyrabianie nawyku samokontroli poprawności językowej, Uwrażliwianie na piękno, precyzję, komunikatywność i poprawność języka ojczystego. Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych Zapoznanie z barierami komunikacyjnymi Zapoznanie z pojęciem konflikt Nauka zasad poprawnego komunikowania się z innymi Poznanie skutecznych metod rozwiązywania konfliktów Zapoznanie z pojęciem negocjacji Nauka umiejętności rozwiązywania konfliktów Doskonalenie umiejętności negocjacyjnych Opracowanie własnych metod radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych Jak radzić sobie z agresją i przemocą? Uwaga stres- nie daj się mu Poznanie znaczenia pojęć przemoc, agresja, tolerancja, akceptacja Nauka wyrażania własnych emocji Budzenie świadomości uczniów dotyczącej istnienia zjawiska przemocy i agresji w grupie rówieśniczej Kształtowanie umiejętności odróżnienia dobra od zła Poznanie różnych rodzajów przemocy Kształtowanie odpowiednich nawyków, postaw i reakcji wobec agresorów Rozwijanie umiejętności obrony przed przemocą Kształtowanie umiejętności zachowań asertywnych i empatycznych Pobudzanie wyobraźni plastycznej poprzez określenie odczuć przy pomocy barw oraz wykonanie rysunków Spotkanie z kuratorem Pomoc w zrozumieniu istoty i przyczyn stresu Pomoc w poznaniu czynników stresogennych i własnej odporności na stres 4h
Nałogi czy silna wola i zdrowie? Świadoma i bezpieczna inicjacja seksualna AIDS przyczyny i skutki W czasie wolnym Zwiększenie samoświadomości na temat czynników wpływających na samopoczucie Ćwiczenie relaksacji poprzez kontrolę oddychania Rozwijanie koncentracji, zmniejszanie napięcia, wyciszanie Zapoznanie z techniką wizualizacyjną techniką relaksacji Zdobycie wiadomości nt. niebezpieczeństw związanych ze stosowaniem używek Poznanie objawów i skutków uzależnienia od alkoholu, nikotyny, dopalaczy i narkotyków Nikotyna magazyn związków organicznych, rakotwórczych Inscenizacja, np. Sąd nad alkoholem. itp. Zdobycie umiejętności prawidłowego rozpoznawania zmian w funkcjonowaniu organizmu na skutek zażywania używek Kształtowanie postawy krytycznej i asertywnej wobec różnych propozycji użycia środków uzależniających Umiejętność rozumienia potrzeby współpracy z innymi Propagowanie zdrowego stylu życia - bez nałogów i uzależnień Identyfikacja z człowiekiem wolnym od nałogów i uzależnień Debata: Jak można bawić się bez używek? Grupy wsparcia gdzie szukać pomocy? Przybliżenie korzyści i zagrożeń wynikających z rozpoczęcia współżycia seksualnego Zbudowanie świadomości różnicy w pojmowaniu miłości przez dziewczęta i chłopców Określenie warunków niezbędnych do rozpoczęcia kontaktów seksualnych Kształtowanie świadomości, że decyzja o współżyciu seksualnym powinna być wyrazem dojrzałej miłości Uświadomienie zagrożeń związanych z chorobą AIDS i możliwościami zarażenia się wirusem HIV Przybliżenie faktów i mitów o AIDS i HIV Możliwe drogi zakażenia Sytuacja osób zarażonych wirusem HIV we współczesnym świecie Kształtowanie postawy tolerancyjnej wobec chorych Poznanie form spędzania wolnego czasu; Dokonanie podziałów ze względu na ich następstwa, aktywizacje i użyteczność dla innych Poinformowanie na temat możliwości uzyskania informacji o placówkach oferujących zorganizowane zajęcia dla młodzieży w środowisku lokalnym. 6h mgr Monika Bochnak, mgr Anna Lasota-Betka