SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie Program ten sporządzono w oparciu o: Ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późniejszymi zmianami.) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17 z późniejszymi zmianami), Program Wychowawczy Szkoły, Statut Szkoły. Program profilaktyki jest przeznaczony dla uczniów klas I VI uczęszczających do Szkoły Podstawowej nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie. Jest dostosowany do potrzeb środowiska, w którym funkcjonuje szkoła. Program ten opisuje wszystkie działania szkoły o charakterze profilaktycznym, podejmowane w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom występującym w środowisku dzieci i młodzieży. I. Cel programu Nadrzędnym celem programu jest ochrona ucznia przed zagrożeniami i reagowanie na nie. II. Zadania profilaktyczne szkoły Szkoła, chroniąc uczniów przed zagrożeniami, powinna: - promować zdrowie, - budować bezpieczne środowisko dla uczniów, - uczyć podejmowania rozważnych decyzji, 1
- nawiązywać współpracę z instytucjami wspierającymi szkołę w profilaktyce, - uczyć krytycznego stosunku do mediów. III. Główne zagrożenia (czynniki ryzyka) 1. Agresja fizyczna i słowna. 2. Palenie papierosów. 3. Środowisko rodzinne dziecka (nadużywanie alkoholu przez rodziców). 4. Wagary. 5. Niszczenie mienia szkolnego. 6. Brak motywacji do nauki. 7. Kradzieże. 8. Brak alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 9. Niebezpieczeństwa występujące w drodze do szkoły. 10. Niski status społeczny rodziców. 11. Zagrożenia związane z używaniem alkoholu, narkotyków. 12. Zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. IV. Działania profilaktyczne podejmowane w szkole 1. Agresja fizyczna i słowna. - realizacja programów wychowawczo profilaktycznych Spójrz inaczej i Spójrz inaczej na agresję, - pogadanki na godzinach wychowawczych, - rozmowa z uczniem (wychowawca, nauczyciel, pedagog szkolny, psycholog, dyrektor szkoły), - rozmowa z przedstawicielami policji, - działania pod hasłem Kultura słowa i nie tylko (patrz Program Wychowawczy). 2. Palenie papierosów. - pogadanki na godzinach wychowawczych i lekcjach przyrody, - gazetki szkolne, - program wychowawczo profilaktyczny Spójrz inaczej. 2
3. Środowisko rodzinne dziecka (nadużywanie alkoholu przez rodziców). - rozmowa pedagoga szkolnego, psychologa i wychowawcy z rodzicami ucznia, - współpraca z MOPR, sądem rodzinnym oraz z kuratorami sądowymi, - zorganizowanie cyklu warsztatów dla rodziców poświęconych rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych dzieci. 4. Wagary. - zdiagnozowanie przyczyn wagarowania, - rozmowa wychowawcy z wagarującym uczniem, - kontakt i współpraca z rodzicami ucznia, - indywidualne działania wychowawcze wynikające z procedury dotyczącej realizacji obowiązku szkolnego. 5. Niszczenie mienia szkolnego. - rozmowy wychowawcze uwrażliwianie uczniów na poszanowanie własności cudzej i własnej, - zwracanie uwagi na wspólną odpowiedzialność za estetykę pomieszczeń szkolnych. 6. Brak motywacji do nauki. - rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez przygotowywanie ich do udziału w konkursach szkolnych i międzyszkolnych, - indywidualna praca z uczniem zdolnym i słabym, - współpraca z rodzicami, - zajęcia w klasach IV VI dotyczące skutecznych metod uczenia się. 7. Kradzieże. - rozmowy na godzinach wychowawczych na temat poszanowania mienia osobistego i szkolnego, - rozmowa z pedagogiem, psychologiem. 8. Brak alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. - bogata oferta zajęć pozalekcyjnych, - działalność świetlicy szkolnej i świetlic środowiskowych, - oferta biblioteki szkolnej, 3
- współpraca z DDK Bronowice,Miejską Biblioteką Publiczną i innymi instytucjami. 9. Niebezpieczeństwa występujące w drodze do szkoły. - zapoznanie uczniów ze sposobami bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym pieszych i rowerzystów, - spotkania z policjantem, - pogadanki na zajęciach z wychowawcą, zajęciach technicznych, - organizacja egzaminu na kartę rowerową, - program profilaktyczny dla klas I Bezpieczny Puchatek, - zatrudnienie osoby przeprowadzającej przez jezdnię. 10. Niski status społeczny rodziców. - kształtowanie pozytywnych relacji pomiędzy dziećmi z różnych środowisk, - korzystanie biblioteki szkolnej, - udział w akcjach charytatywnych, - pomoc materialna (wyprawka szkolna, stypendia socjalne, obiady w ramach programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania ), - pomoc w postaci plecaków z wyposażeniem szkolnym w ramach współpracy z Parafią Św. Krzyża. 11. Zagrożenia związane z używaniem alkoholu, narkotyków. - realizacja programu wychowawczo profilaktycznego Spójrz inaczej, - zajęcia z wychowawcą o tematyce związanej z problemem uzależnień i kształtujące zachowania asertywne, - współpraca z policją, konkurs w klasach IV - VI na plakat promujący zdrowy styl życia i przeciwdziałanie uzależnieniom. 12. Zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu. - pogadanki na godzinach wychowawczych i zajęciach komputerowych, - propagowanie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. V. Diagnoza czynników ryzyka Nauczyciel wychowawca, pedagog i psycholog zbierają informacje na temat sytuacji życiowej ucznia: 4
- Czy uczeń wychowuje się w pełnej rodzinie? - Jaka jest sytuacja materialna rodziny? - Czy rodzice sprawują właściwą opiekę i kontrolę nad uczniem? - Czy uczeń jest zainteresowany nauką szkolną? - Czy uczeń przeżywa stres związany ze szkołą i czy potrafi sobie z nim radzić? - Czy uczeń posiada zainteresowania (szkolne, pozaszkolne)? - Czy uczeń łatwo ulega presji otoczenia? - Czy uczeń ma kontakt ze środowiskiem, w którym występuje uzależnienie? - Czy uczeń należy do grupy rówieśniczej przejawiającej zachowania dysfunkcyjne? - Czy uczeń ma za sobą doświadczenia zachowań ryzykownych? - Czy obserwowane u ucznia zachowania ryzykowne mają charakter nawyków? VI. Płaszczyzny działań profilaktycznych 1. Indywidualna praca z uczniem: a) rozmowy wychowawcy z uczniem, b) rozmowy pedagoga szkolnego z uczniem, c) rozmowy i konsultacje z psychologiem, d) rozmowa z rodzicem (prawnym opiekunem) ucznia, e) skierowanie ucznia do Poradni Psychologiczno Pedagogicznej lub innej placówki specjalistycznej. 2. Praca profilaktyczna z klasą: a) zajęcia na godzinach wychowawczych, b) wycieczki klasowe, c) imprezy klasowe, d) udział w uroczystościach szkolnych, e) uczestnictwo w akcjach charytatywnych, f) udział w pracach na rzecz społeczności szkolnej. 3. Praca pedagoga szkolnego z uczniem i klasą: a) rozmowy indywidualne z uczniem, b) rozmowy z klasą, c) realizacja programów profilaktycznych w klasie. 5
4. Praca psychologa szkolnego z uczniem i klasą: a) objęcie ucznia indywidualną opieką psychologiczną, b) zajęcia wspierające z klasą, c) mediacje z uczniami w sytuacjach kryzysowych. 5. Współpraca z Samorządem Uczniowskim: a) organizowanie działań i akcji o charakterze charytatywnym, b) organizowanie konkursów szkolnych, c) udział w organizacji uroczystości szkolnych. VII. Efekty oddziaływań profilaktycznych W wyniku podejmowanych działań profilaktycznych pragniemy uzyskać: - bezpieczne i przyjazne warunki do nauki dla uczniów, - ograniczenie liczby zdarzeń z zachowaniami agresywnymi wśród uczniów, - właściwą postawę uczniów wobec obowiązków szkolnych, - wypracowanie właściwych postaw uczniów wobec zachowań ryzykownych i zagrożeń, - wypracowanie ścisłej współpracy z rodzicami i instytucjami zaangażowanymi w profilaktykę szkolną, - udzielanie wszechstronnej pomocy uczniom znajdującym się w obszarze negatywnych wpływów otoczenia lub będących w trudnej sytuacji materialnej. VIII. Ewaluacja programu Ankiety przeprowadzone wśród uczniów, nauczycieli i rodziców. 6