Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 Kod modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Analityka ogólna i technika pobierania materiału Obowiązkowy Wydział Lekarsko - Biotechnologiczny i Medycyny Laboratoryjnej (WLB) Analityka medyczna (KAM) Nie dotyczy jednolite magisterskie (S2J) Forma studiów Stacjonarne (s ) Rok studiów III Semestr studiów Liczba przypisanych punktów ECTS Formy prowadzenia zajęć Osoba odpowiedzialna za moduł/przedmiot Osoby prowadzące zajęcia Strona internetowa Język prowadzenia zajęć VI 7 Wykłady/seminaria/ćwiczenia/ (70 h: 15 h wykłady, 5 h seminaria, 50 h ćwiczenia) Prof. dr hab. Maria Jastrzębska mariajas@pum.edu.pl Prof. dr hab. Maria Jastrzębska: mariajas@pum.edu.pl Dr n. med. Aldona Siennicka: aldona.siennicka@wp.pl Dr n. med. Marta Budkowska martabudkowska@ wp.pl Dr n. med. Daria Sałata daria_salata@wp.pl Dr hab.n.med. Małgorzata Piasecka: mpiasecka@ipartner.com.pl Dr n. med Elżbieta Grochans:grochans@pum.edu.pl www.pum.edu.pl Polski Strona 1 z 6
Informacje szczegółowe Cele modułu/przedmiotu Podstawowym celem nauczania analityki ogólnej i techniki pobierania materiału jest zapoznanie studentów z: - rodzajami materiałów biologicznych w analityce ogólnej oraz zasadami ich pobierania, transportu i przechowywania, - czynnikami wpływającymi na wiarygodność wyników badań wykorzystywanych w analityce ogólnej, - metodami laboratoryjnymi wykorzystywanymi w analityce ogólnej, - zasadami wykonywania badań specjalistycznych z zakresu cytodiagnostyki moczu, płynu mózgowo-rdzeniowego, płynów z jam ciała, wydzielin i wydalin, - interpretacją wyników badań laboratoryjnych z zakresu analityki ogólnej z uwzględnieniem błędu przedlaboratoryjnego i laboratoryjnego. Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych Znajomość w podstawowym zakresie rodzajów materiałów biologicznych (krew, mocz i płyn mózgowo-rdzeniowy) oraz ich składu i funkcji w organiźmie człowieka. Obsługa mikroskopu optycznego oraz podstawowego sprzętu laboratoryjnego (pipetowanie, ważenie, wirowanie, obsługa pehametru i spektrofotometru). Nawyk samo, praca w grupie, świadomość wysokich wymagań w pracy przyszłego analityka/diagnosty laboratoryjnego. Opis efektów dla modułu (przedmiotu) numer efektu W01 W02 W03 W04 W05 U01 U02 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych oraz metody ich oceny rozumie fizyczne podstawy procesów biologicznych oraz metod pomiarowych stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej rozumie pojęcie metody definitywnej, referencyjnej i wpływ czynników interferujących zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego, zasady i metodykę pobierania, transportu, przechowywania i przygotowania do analizy (w tym: miejsce i czas pobrania, wpływ czynników interferujących, dobór antykoagulantów, utrwalaczy i podłóż transportowych, temperatury) zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oraz znaczenie diagnostyczne ilościowego i jakościowego badania płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku (w tym, konieczność powtórzenia badania) potrafi przeszkolić pacjenta przed pobraniem materiału do badań SYMBOL (odniesienie do) EKK K_W05 K_W08 K_W013 K_W22 K_W029 K_U01 K_U03 Sposób weryfikacji efektów (forma zaliczeń) seminariach; R seminariach; S,D, R seminariach; S, D, R seminariach; S,D, R seminariach; S,D, R seminariach; D Strona 2 z 6
U03 U04 U05 U06 U07 U08 potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy potrafi stosować instrumentalne metody analityczne w medycznej diagnostyce laboratoryjnej potrafi interpretować zakresy wartości referencyjnych (z uwzględnieniem wieku, płci, stylu życia, wartości decyzyjnych) oraz oceniać dynamikę zmian parametrów laboratoryjnych potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą pomiarową (i pomocniczym sprzętem laboratoryjnym), stosowaną we współczesnej laboratoryjnej diagnostyce medycznej potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań hematologicznych - manualnych i zautomatyzowanych (w tym: OB, stężenia hemoglobiny, hematokrytu, liczby erytrocytów, retikulocytów, leukocytów, płytek krwi, wskaźników czerwonokrwinkowych, retikulocytarnych i płytkowych) oraz ocenić je w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki ilościowych i jakościowych badań płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin [w tym: moczu, kamieni moczowych, kału (na obecność krwi utajonej, resztek pokarmowych, jaj i cyst pasożytów), płynu mózgowo-rdzeniowego, stawowego, wysięków, przesięków, treści żołądkowej i dwunastniczej, ASO, RF] oraz ocenić wyniki tych badań w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej K_U05 K_U07 K_U08 K_U10 K_U15 K_U20 seminariach; D seminariach; S ćwiczeniach; S, R seminariach; D ćwiczeniach; S, R seminariach; S,D,R, Z seminariach; S,D,R, Z oraz egzamin końcowy: 1. Egzamin praktyczny: wykonanie rozmazu krwi z identyfikacją elementów morfotycznych, badanie ogólne moczu, badanie biochemiczne wysięków i przesięków oraz PMR, cytoza płynów, badanie soku żołądkowego (BAO,MAO) 2. Egzamin teoretyczny: testowy - 60 pytań z całości materiału. K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób K_K01 D K02 potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K_K02 D K03 K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników K_K03 K_K05 D D, R K05 wykazuje umiejętność i nawyk samo K_K06 D, R Macierz efektów dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Strona 3 z 6
numer efektu W01 W02 W03 W04 Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych oraz metody ich oceny rozumie fizyczne podstawy procesów biologicznych oraz metod pomiarowych stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej rozumie pojęcie metody definitywnej, referencyjnej i wpływ czynników interferujących zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego, zasady i metodykę pobierania, transportu, przechowywania i przygotowania do analizy (w tym: miejsce i czas pobrania, wpływ czynników interferujących, dobór antykoagulantów, utrwalaczy i podłóż transportowych, temperatury) Wykład Forma zajęć dydaktycznych Zajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... W05 zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oraz znaczenie diagnostyczne ilościowego i jakościowego badania płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin U01 potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku (w tym, konieczność powtórzenia badania) U02 potrafi przeszkolić pacjenta przed pobraniem materiału do badań U03 potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy U04 potrafi stosować instrumentalne metody analityczne w medycznej diagnostyce laboratoryjnej U05 potrafi interpretować zakresy wartości referencyjnych (z uwzględnieniem wieku, płci, stylu życia, wartości decyzyjnych) oraz oceniać dynamikę zmian parametrów laboratoryjnych U06 potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą pomiarową (i pomocniczym sprzętem laboratoryjnym), stosowaną we współczesnej laboratoryjnej diagnostyce medycznej U07 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań hematologicznych - manualnych i zautomatyzowanych (w tym: OB, stężenia hemoglobiny, hematokrytu, liczby erytrocytów, retikulocytów, leukocytów, płytek krwi, wskaźników czerwonokrwinkowych, retikulocytarnych i płytkowych) oraz ocenić je w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej Strona 4 z 6
U08 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki ilościowych i jakościowych badań płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin [w tym: moczu, kamieni moczowych, kału (na obecność krwi utajonej, resztek pokarmowych, jaj i cyst pasożytów), płynu mózgowo-rdzeniowego, stawowego, wysięków, przesięków, treści żołądkowej i dwunastniczej, ASO, RF] oraz ocenić wyniki tych badań w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób K02 potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania K04 potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników K05 wykazuje umiejętność i nawyk samo Treść modułu (przedmiotu) Symbol treści Opis treści TK 01 Materiały biologiczne w diagnostyce laboratoryjnej i techniki ich pobierania, transportu i przechowywania; wpływ czynników interferujących. Odniesienie do efektów dla modułu K_W22, K_W13; K_U01, K_U03, K_U05, K_U08; K_K01, K_K02, K_K05, K_K06; TK 02 Techniki i znaczenie diagnostyczne badań hematologicznych; wykonywanie morfologii krwi, OB i rozmazu krwi obwodowej K_W05, K_W08, K_W13; K_U07, K_U10, K_U15; K_K02, K_K03, K_K05, K_K06; TK 03 moczu; badanie fizykochemiczne moczu i mikroskopowa ocena osadu moczu K_U01, K_U03, K_U05, K_U08, K_U20; K_K02, K_K05, K_K06; TK 04 TK 05 TK 06 płynów z jam ciała; diagnostyka różnicowa przesięków i wysięków płynu mózgowo- rdzeniowego, płynu owodniowego i stawowego wydzielin i wydalin przewodu pokarmowego; badanie treści żołądkowej i kału K_U07, K_U20; K_U07, K_U20; K_U03, K_U07, K_U20; Strona 5 z 6
TK 07 TK 08 wydzielin dróg oddechowych wydzielin narządów moczo-płciowych; badanie czystości pochwy i badanie seminologiczne nasienia K_W01, K_W22, K_K02, K_K05, K_K06; K_U03, K_U07, K_U20; Piśmiennictwo i pomoce naukowe 1. Nancy A. Brunzel (Redakcja wydania I polskiego; Halina Kemona, Maria Mantur), Diagnostyka laboratoryjna (tom I i II).Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010. 2. Dembińska-Kieć A., Naskalski J. (red.): Biochemia kliniczna z elementami diagnostyki laboratoryjnej. Volumed, Wrocław 2002 (2010). 3. Angielski S., Jakubowski Z., Dominiczak M.H.: Biochemia kliniczna. Perseusz, Gdańsk 1996. 4. Pawelski S., Maj S.: Normy i diagnostyka chorób wewnętrznych. PZWL, Warszawa 1993 5. Tomaszewski J.: Diagnostyka laboratoryjna. PZWL, Warszawa 1993 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] Godziny kontaktowe z nauczycielem 70 Godziny studenta przeznaczone na pracę w domu, w tym: przygotowanie do ćwiczeń 25 Czytanie wskazanej literatury 25 Napisanie raportu z laboratorium/przygotowanie projektu 5 Przygotowanie do egzaminu 50 Inne - 105 Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 175 Punkty ECTS za moduł 7 Strona 6 z 6