Analityka ogólna i techniki pobierania materiału

Transkrypt

1 Analityka ogólna i techniki pobierania materiału 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Oddział medycyny laboratoryjnej, studia stacjonarne jednolite Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Analityka ogólna i techniki pobierania materiału. Kod przedmiotu am_s_s Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok Semestr studiów Typ modułu/przedmiotu Osoby prowadzące Erasmus TAK/NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej dr Marta Faryna III I I kierunkowy Prof. Dr hab. Dagna Bobilewicz, dr Marta Faryna, dr Marzena Iwanowska, dr Hanna Zborowska, mgr Emilia Czyżewska, mgr Agnieszka Wiśniewska, mgr Urszula Błazucka, mgr Anna Rodziewicz-Lurzyńska, mgr Małgorzata Fedak nie Dr Marzena Iwanowska Liczba punktów ECTS: 8 2. Cele kształcenia 1. Zapoznanie się z technikami pobierania krwi żylnej i włośniczkowej. 2. Nabycie umiejętności pobierania krwi żylnej i włośniczkowej. 3. Poznanie różnych systemów do pobierania krwi. 4. Poznanie czynników wpływających na jakość wyników badań laboratoryjnych. 5. Zapoznanie się z zasadami pracy w rutynowym laboratorium medycznym. 6. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania ogólnego moczu. 7. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania płynu mózgowo- Strona 1 z 7

2 rdzeniowego. 8. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonania i interpretacji wyników badania ogólnego płynów z jam ciała człowieka. 9. Zapoznanie się z możliwościami badania innych materiałów biologicznych człowieka. 10. Zapoznanie się z zastosowaniem technik analitycznych w medycznym laboratorium diagnostycznym. 11. Nabycie umiejętności bezpiecznej pracy w laboratorium. 3. Wymagania wstępne 1. Student posiada umiejętność komunikacji interpersonalnej niezbędnej w procesie pobierania materiału i pracy w zespole. 2. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii układu moczowego. 3. Student posiada wiedzę z zakresu wytwarzania płynu mózgowo-rdzeniowego. 4. Student ma podstawy z zakresu metod stosowanych w rutynowym laboratorium medycznym. 5. Student zna pojęcia wydalin i wydzielin. 6. Student umie sporządzać rozcieńczenia płynów, zna jednostki SI i konwencjonalne i umie je przeliczać. 7. Student umie posługiwać się mikroskopem optycznym i pipetami. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1 W2 W3 W4 W5 Lista efektów kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia Student - rozumie funkcjonowanie układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, krwionośnego, moczowego, odpornościowego i nerwowego oraz powstawanie i znaczenie płynów ustrojowych, wydzielin i wydalin - zna podstawy metodyczne metod analitycznych (w tym: rozdzielczych, fotometrycznych, spektrometrycznych, elektrochemicznych, immunochemicznych, analizy enzymów i substratów, kwasów nukleinowych) i ich zastosowanie w medycynie laboratoryjnej - zna zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia - zna podstawowe problemy przedlaboratoryjnej i polaboratoryjnej fazy wykonywania badań (w tym: czynniki pozaanalityczne wpływające na wiarygodność wyników badań laboratoryjnych, współpraca z personelem medycznym, potrzeby zleceniodawcy) - zna rolę badań laboratoryjnych w rozpoznawaniu, monitorowaniu, rokowaniu i profilaktyce zaburzeń narządowych i układowych oraz kryteria doboru tych badań i Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) K_W03 K_W11 K_W15 K_W19 K_W20 Strona 2 z 7

3 zasady wykonywania W6 W7 W8 U1 U2 U3 U4 U5 U6 U7 U8 U9 K1 K2 - zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego, zasady i metodykę pobierania, transportu, przechowywania i przygotowania go do analizy (w tym: miejsce i czas pobrania, wpływ czynników interferujących, dobór antykoagulantów, utrwalaczy i podłoża transportowego, temperatury) - zna teoretyczne i praktyczne aspekty metod oznaczeń biochemicznych oraz ich znaczenie dla rozpoznawania, diagnostyki różnicowej, monitorowania przebiegu choroby i oceny efektów leczenia w różnych stanach klinicznych - zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oraz znaczenie diagnostyczne ilościowego i jakościowego badania płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin Student potrafi: - potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku badania laboratoryjnego (w tym konieczność powtórzenia badania) - potrafi przekazywać informacje o wyniku badania laboratoryjnego bez ingerencji w kompetencje lekarza - potrafi pouczyć pacjenta przed pobraniem materiału do badań - potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami, innymi pracownikami ochrony zdrowia i odbiorcami wyników - potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy - umie dobrać optymalne metody analityczne i ocenić wiarygodność wyników tych analiz - potrafi stosować instrumentalne metody analityczne w medycznej diagnostyce laboratoryjnej - umie określić przydatność diagnostyczną badania laboratoryjnego - potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą pomiarową stosowaną we współczesnej laboratoryjnej diagnostyce medycznej i pomocniczym sprzętem laboratoryjnym Student: - potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role - potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników K_W22 K_W24 K_W29 K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_U06 K_U07 K_U09 K_U10 K_K02 K_K05 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Strona 3 z 7

4 Wykład 15 Seminarium Ćwiczenia Tematy zajęć i treści kształcenia W1- Mocz jako materiał do badań laboratoryjnych. T1 dr Marzena Iwanowska W2 Czynniki stanowiące zagrożenie w laboratorium. Podstawowe zasady bezpiecznej pracy w laboratorium. T2 dr Hanna Zborowska W3 Rola badania moczu w profilaktyce, diagnostyce i monitorowaniu postępowania medycznego. T3 - dr Marzena Iwanowska W4 Techniki znajdujące zastosowanie w rutynowym medycznym laboratorium diagnostycznym. T4 dr Hanna Zborowska W5 Pojęcie badań laboratoryjnych i etapy ich wykonywania. T5 prof. dr Dagna Bobilewicz W6 Pojęcie jakości i zakresu wartości odniesienia. Ich znaczenie w interpretacji wyniku. T6 prof. dr Dagna Bobilewicz W7 Badanie płynów z jam ciała. T7 mgr Agnieszka Wiśniewska W8 Pisemne zaliczenie wykładów dr Hanna Zborowska C1 Badanie ogólne moczu podstawy. T8 dr Marzena Iwanowska C2 Zajęcia praktyczne z badania moczu ze szczególnym uwzględnieniem roli pasków testowych. T9 dr Marzena Iwanowska, mgr Emilia Czyżewska C3 Badanie ogólne moczu ze szczególnym uwzględnieniem mikroskopowej oceny osadu. T10 dr Marzena Iwanowska, mgr Emilia Czyżewska C4 Zajęcia praktyczne z badania płynu mózgowo-rdzeniowego. T11 mgr Agnieszka Wiśniewska, mgr Emilia Czyżewska C5 Zajęcia praktyczne z badania płynów ustrojowych. Rola badania płynów z jam ciała. Pojęcia przesięku i wysięku. Metody ich różnicowania. T12 - mgr Agnieszka Wiśniewska, mgr Emilia Czyżewska C6 Rola badania kału w różnych patologiach klinicznych. Inny materiał biologiczny (kamienie, ślina, łzy, żółć, nasienie) i możliwości jego wykorzystania w diagnostyce. T13 mgr Anna Rodziewicz-Lurzyńska C7 Badanie ogólne moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego. T14 dr Marzena Iwanowska, mgr Emilia Czyżewska C8 Zaliczenie praktyczne i teoretyczne ćwiczeń 1-7. dr Marzena Iwanowska, mgr Agnieszka Wiśniewska C9 zajęcia praktyczne z pobierania krwi żylnej. T15 mgr Małgorzata Fedak Strona 4 z 7

5 C10 zajęcia praktyczne z pobierania krwi żylnej. T16 Małgorzata Fedak C11 Rodzaje i charakterystyka materiału biologicznego do badań. Czynniki biologiczne stanowiące zagrożenie w laboratorium. Systemy pobierania krwi. T17 dr Hanna Zborowska C12 Czynniki pozalaboratoryjne wpływające na wynik badania. Standardy przy pobieraniu materiału do badania. Rola i rodzaje antykoagulantów. T18 mgr Urszula Błazucka C13 Zasady przygotowania pacjenta do badań laboratoryjnych. Zasady znakowania i identyfikacji próbek. Zajęcia praktyczne z pobierania krwi włośniczkowej. T19 dr Hanna Zborowska C14 Przechowywanie i transport próbek. Przygotowanie procedury pobierania krwi. Wizyta w punkcie pobrań. T20 dr Marta Faryna C15 Obieg materiału i zasady dokumentacji ze szczególnym uwzględnieniem etapu przygotowania próbek do badania. Zwiedzanie laboratorium. Omówienie przygotowanych procedur. Kolokwium teoretyczne z ćwiczeń T21 dr Hanna Zborowska. Dr Marta Faryna 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1,W2, W4, W7, K2 Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia W1-7 Kolokwium pisemne Kryterium zaliczenia W1,3,4,6,7 U1,2,3,4,6,7 K1,2 C1-7 Egzamin praktyczny W3, 5 U1,3,5 C11-15 Kolokwium pisemne U5, K2 C9-10 Zaliczenie praktyczne 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin praktyczny i testowy Do przystąpienia do egzaminu testowego niezbędne jest pozytywne zdanie egzaminu praktycznego. Dopuszczalne są maksymalnie 2 nieobecności na ćwiczeniach. ocena kryteria 2,0 (ndst) kryterium zaliczenia. Wymagania związane z uzyskaniem Strona 5 z 7

6 różnych oceny można określić fakultatywnie 3,0 (dost) Student umie posłużyć się mikroskopem do oceny osadu moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego, zna jednostki i umie je przeliczać, prawidłowo wykonuje badanie moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego, umie zinterpretować wynik badania moczu i płynu mózgowo-rdzeniowego. Student uzyska na teście min.60% prawidłowych odpowiedzi. 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) 9. Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. A. Dembińska-Kieć, J. Naskalski wyd Próbki: od pacjenta do laboratorium. W.G. Guder, S. Narayan, H. Wisser, B. Zawta 3. Wydzieliny człowieka. M. Uszyński, K. Worowski 4. Dostępne atlasy moczu Literatura uzupełniająca: 1. Diagnostyka laboratoryjna. B. Neumeister, I. Besenthal, H. Liebich 2. Diagnostyka laboratoryjna t. 1 i 2. N.A. Brunzel 3. Interpretacja badań laboratoryjnych. J. Wallach 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 15 0,5 Seminarium Ćwiczenia 45 1,5 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 50 2 Przygotowanie studenta do zaliczeń Inne (jakie?) Razem Strona 6 z 7

7 11. Informacje dodatkowe Osoba odpowiedzialna za dydaktykę dr Marzena Iwanowska Zajęcia nr 9 i 10 odbywają się w Zakładzie Podstaw Pielęgniarstwa, Wa-wa, ul. Ciołka 27 Pozostałe ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Diagnostyki Laboratoryjnej Wa-wa, ul. Banacha 1a, blok C, niski parter, sala 23D i 24D. Wykłady odbywają się w sali im. Koskowskiego, wydział Farmacji Na zajęciach bezwzględnie obowiązuje odzież ochronna i zmiana obuwia ze względu na pracę z materiałem potencjalnie zakaźnym. Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 7 z 7