PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Placówek Oświatowych im. Stefana Batorego w Biskupicach Rok szkolny 2015/2016
Program Profilaktyki Zespołu Placówek Oświatowych powstał w oparciu o podstawę programową, misję szkoły oraz Program Wychowawczy. Treści dotyczące profilaktyki zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego zawierają: promocję zdrowego stylu życia, rozwijanie najważniejszych umiejętności społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowych okresu dojrzewania oraz profilaktykę uzależnień. I. Podstawy prawne tworzenia Szkolnego Programu Profilaktyki. Podstawy prawne, na które można się powołać przy tworzeniu Szkolnego Programu Profilaktyki, stanowią między innymi: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. Zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół zawarto w Dzienniku Ustaw Nr 10 poz. 96 z 2002r. (na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty Dz. U. Z 1996r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496, z 1997r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943, z 1998r. Nr 117, poz. 759 i Nr 162, poz. 1126, z 2000r. Nr 12, poz. 136, Nr 19, poz. 239, Nr 48, poz. 550, Nr 104, poz. 1104, Nr 20, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1320 oraz z 2001r. Nr 111, poz. 1194 i Nr 144, poz. 1615) zarządza się co następuje: w załączniku nr 2 do rozporządzenia: w ust. 1 pkt 1 otrzymał brzmienie: 1) Cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz uwzględniające program wychowawczy szkoły program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, o których mowa w odrębnych przepisach. ust. 2 otrzymał brzmienie: 2. Program wychowawczy szkoły i program profilaktyki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uchwala Rada Rodziców po zasięgnięciu opinii Rady Pedagogicznej i Samorządu Uczniowskiego. Akt wykonawczy w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół zawarto w Dzienniku Ustaw Nr 51 poz. 548 z dnia 26 lutego 2002r. Działalność edukacyjna szkoły jest określana przez: 1. Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego. 2. Program wychowawczy szkoły, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli.
3. Program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, który opisuje w sposób całościowy wszystkich treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Ponadto oparto się na następujących aktach prawnych: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. Uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483, art. 72). 2. Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r. (Dz. U. Nr 120 poz. 526, art.3, 19 i 33). 3. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 67 poz. 329 z późniejszymi zmianami, art. 1). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002r. W sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51 poz. 458 i Dz. U. z 2003r. Nr 210, poz. 2041). 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. W sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001r. Nr 61 poz. 624 i Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz. 96 oraz Dz. U. z 2003r. Nr 146, poz. 1416). W załącznikach - 2 ust. 1, 2, 16 b, 1 Statut szkoły określa prawa ucznia..., 16 b 2 Statut szkoły określa obowiązki.... 6. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (Dz. U. Nr 111 poz. 35). 7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1996r. W sprawie sposobu organizowania i prowadzenia działalności promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym (Dz. U. Nr 112, poz. 537). 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226). II. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki Głównym założeniem Programu Profilaktyki jest postępowanie zgodnie z misją ZPO w Biskupicach, która brzmi: Wyposażenie uczniów we wszechstronną wiedzę, wspieranie rozwoju uczniów, przygotowanie do życia w społeczeństwie szkolnej, lokalnej i w świecie oraz w poszanowaniu tradycji regionalnych i narodowych.
Program Profilaktyki zakłada zatem chęć przygotowania młodego człowieka do dokonywania wyborów, które nie będą szkodziły ani dobru jego samego czy też innych osób. Idąc w myśl powyższych założeń Program Profilaktyki dotyczy: promowania i zachęcania do zdrowego i aktywnego stylu życia, wspierania zachowań alternatywnych do zachowań problemowych: tolerancji, pozytywnych kontaktów z innymi, pokojowego rozwiązywania różnorodnych sytuacji konfliktowych, radzenia dobie z wieloma problemami, umacniania czynników pozytywnych: więzi emocjonalnej, zainteresowania nauką oraz własnym rozwojem, szanowania norm, wartości i autorytetów, ograniczenie czynników ryzyka, szczególnie: trudności w nauce, złej sytuacji materialnej, niedojrzałości emocjonalnej, problemów interpersonalnych. Podczas opracowywania programu zwrócono uwagę na: dostosowanie programu do potrzeb i problemów uczniów, do ich poziomu wiedzy, umiejętności, wrażliwości, skierowanie programu do wszystkich uczniów, na wszystkich etapach kształcenia, objęcie nim całego okresu nauki, zapewnienie ciągłego i systematyczności działań, w tym uwzględnienie współpracy z rodzicami. III.Ustalenie celów programu Cele programu: dostarczenie wiedzy na temat przyczyn, skutków zjawiska przemocy, kształcenie umiejętności radzenia sobie ze złością, zapoznanie uczniów ze Szkolnym Systemem Przeciwdziałaniu Przemocy, dostarczanie podstawowych wiadomości o prawach dziecka i obowiązkach ucznia, podnoszenie kompetencji wychowawczych rodziców w zakresie edukacji prozdrowotnej, profilaktyki uzależnień oraz nieodpowiednich zachowań, kształtowanie umiejętności rozładowania napięć emocjonalnych i reagowania na przemoc. IV. Adresaci Programu Profilaktyki Program Profilaktyki adresowany jest do całej społeczności szkolnej i lokalnej. realizuje przede wszystkim profilaktykę, której celem jest przeciwdziałanie różnym zagrożeniom, wspieranie procesu wychowania.
V. Wykaz dokumentów ZPO, wspomagających Program Profilaktyki 1. Statut Szkoły- opisuje najistotniejsze zasady funkcjonowania szkoły, w tym prawa i obowiązki ucznia i nauczyciela. Statut określa także podstawowe zasady zachowania bezpieczeństwa w szkole, odnotowywania i usprawiedliwiania nieobecności i spóźnień uczniów, utrzymywania w szkole czystości i porządku. Obejmuje również zasady nagradzania i karania uczniów. Zawarte jest w nim Wewnątrzszkolne ocenianie, które opisuje zasady oceniana i yfikowania uczniów. 2. Szkolny System Przeciwdziałania Przemocy. 3. Procedury postępowania nauczycieli i innych pracowników szkoły w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży oraz w trudnych sytuacjach wychowawczych. VI. Przewidywane efekty programu Uczniowie po zakończeniu realizacji programu będą: posiadać wiadomości na temat zjawiska przemocy, posiadać podstawowe umiejętności radzenia sobie ze złością, znać Prawa Dziecka, znać Szkolny System Przeciwdziałania Przemocy. będą dysponowali wiedzą i umiejętności związanymi z radzeniem sobie w sytuacji przemocy w szkole. VII. Planowane formy oceny założonych efektów programu ewaluacja wewnątrzszkolna bezpośrednio po zrealizowaniu poszczególnych elementów programu oraz po zakończeniu realizacji całego programu, anonimowa ankieta dotycząca celowości i jakości prowadzonych elementów programu oraz subiektywnej oceny nabytych umiejętności, obserwacja bezpośrednich i odroczonych wyników programu w postaci zmian funkcjonowania uczniów.
VIII. Opis realizacji treści Programu Profilaktyki Cel ogólny Programu Profilaktyki Kształtowanie podstaw dbałości o bezpieczeństwo własne i innych. Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Klasa Termin 1. Zwrócenie uwagi uczniów na skutki zdrowotne zachowań niebezpiecznych i nieodpowiedzialnych na przerwach, w szatni, drodze do szkoły i domu czy wycieczkach szkolnych. 2. Uświadamianie uczniom konieczności zachowania spokoju i opanowania w sytuacjach trudnych. 3. Szybkie reagowanie w wypadkach, powiadomienie odpowiednich osób. 4. Bezpieczeństwo w domu, szkole, podczas drogi do szkoły. - Pogadanki na godzinach wychowawczych, apele. -Zapoznanie uczniów z regulaminami i zasadami, które obowiązują w szkole (sali gimnastycznej, na boisku szkolnym, w świetlicy, bibliotece, podczas wycieczek szkolnych). - Próba ewakuacyjna, ćwiczenia w rozpoznawaniu sygnałów alarmowych. - Przypomnienie numerów alarmowych. - Spotkanie z przedstawicielami policji, straży pożarnej. - Przeprowadzenie kursu na kartę rowerową. T. Kopniak T. Kopniak P. IV/V IX VI Cel ogólny Programu Profilaktyki Kształcenie podstaw prozdrowotnych Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Klasa Termin 1. Dbanie o higienę osobistą oraz promocja zdrowia. - Uczenie i przypominanie prawidłowej postawy w czasie nauki i zabawy. wychowania fizycznego I-III przedszkola - Zajęcia ruchowe, gimnastyki korekcyjnej. - Spotkanie z higienistką szkolną.
2. Uwrażliwienie uczniów na prawidłowe podstawy związane z ochroną środowiska. 3. Podejmowanie działań dla ochrony i poszanowania zdrowia własnego i innych, negatywnego stosunku do alkoholu, tytoniu i narkotyków. - Spotkanie z lekarzem. - Tydzień Kultury Zdrowotnej. - Udział w akcji Sprzątanie Świata. - Pogadanki na godzinach wychowawczych. - Wycieczki, gry i zabawy ruchowe, zajęcia terenowe. - Udział w akcji Zachowaj Trzeźwy Umysł. - Propagowanie akcji Stop Dopalaczom J. Grądkowska T. Kopniak Samorządy uczniowskieopiekunowie A. Niewęgłowska- Maik II IX Cel ogólny Programu Profilaktyki Kształcenie podstaw prozdrowotnych Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Klasa Termin 1. Uczenie umiejętnego rozwiązywania konfliktów negocjowania, przepraszania i przebaczania. - Organizowanie zabaw z zachowaniami grzecznościowymi, odgrywanie ról, pogadanki. 2. Zapobieganie przyzwalaniu na zachowania nieakceptowane społecznie takie jak przemoc. - Harmonogram dyżurów nauczycieli w czasie przerw. - Zapoznanie uczniów ze Szkolnych Systemem Przeciwdziałania Przemocy. Dyrektor szkoły IX
3. Wskazywanie możliwości unikania przemocy. - Promowanie zasad uczciwego, sprawiedliwego i honorowego postępowania. 4. Uczenie rozładowywania napięć. 5. Edukacja rodziców z zakresu zjawiska przemocy. - Pogadanki na temat radzenia sobie z przemocą. - Dyskusje, pogadanki. - Zajęcia ekspresji plastycznej na temat zjawiska przemocy. - Zabawy integrujące, dyskoteki, spotkania owe, uroczystości owe i szkolne. - Omawianie przypadków trudnych, dyskusja na ten temat i natychmiastowe reagowanie. - Indywidualne rozmowy z rodzicami. Nauczyciel plastyki I-III odpowiedzialni za organizowanie imprez i uroczystości Cel ogólny Programu Profilaktyki Podnoszenie poziomu kultury osobistej Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Klasa Termin 1. Uczenie współdziałania w grupie rówieśniczej. - Zabawy, dyskoteki oraz spotkania integrujące całą społeczność szkolną (Święto Szkoły, Wigilia, Wielkanoc). - Wspólny udział w wycieczkach szkolnych.
2. Dostrzeganie osób niepełnosprawnych, podeszłych wiekiem, samotnych i potrzebujących. - Organizowanie Dnia Babci i Dziadka. - Udział w akcjach charytatywnych organizowanych przez Szkolne Koło Caritas. przedszkola I-III Opiekun koła Caritas, PCK I 3. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni. 4. Stwarzanie okazji do przeżycia sukcesu. 5. Uczenie odpowiedzialności za siebie i za innych. - Pogadanki wychowawcze. - Konkursy szkolne, zawody sportowe. Organizowanie pomocy i wsparcia koleżeńskiego. Szkolna poczta Dobre słowo - Zajęcia edukacyjne i pogadanki różnego rodzaju, konkursy, zawody. - Odgrywanie scenek dramowych na godzinach wychowawczych, pomoc przy organizowaniu uroczystości szkolnych. odpowiedzialni 6. Dbanie o kulturę osobistą uczniów. - Promowanie zasad kulturalnego zachowania się uczniów. - Dyskusje, pogadanki. - Akcje: Stop wulgaryzmom. Kulturalny uczeń, Kulturalna Klasa.
Cel ogólny Programu Profilaktyki Integracja środowiska rodzinnego ze szkołą Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Klasa Termin 1. Wspólne działania wychowawcze szkoły i rodziny. - Zebrania z rodzicami (szkolne, owe). - Angażowanie rodziców do sprawowania opieki w czasie uroczystości szkolnych i wycieczek. Dyrektor szkoły - Zaproszenie rodziców na uroczystości szkolne i owe (Jasełka, Święto Szkoły, Andrzejki, Dzień Rodziny). - Harmonogram konsultacji z nauczycielami. - Zapoznanie rodziców ze Szkolnym Systemem Przeciwdziałania Przemocy. - Współpraca z PPP. 2. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym poprzez wczesne wykrywanie trudności w nauce i problemów wychowawczych. - Badanie środowiska rodzinnego uczniów. - Rozmowy z rodzicami uświadomienie konieczności przeprowadzenia badań w PPP. - Prowadzenie zajęć wspomagających naukę. - Praca w grupach koleżeńskich. - Zorganizowanie spotkań z psychologiem, logopedą.
Zadania wychowawcze na 2015/2016 1. Kontynuować i uwzględniać nowe zadania w celu podnoszenia kultury osobistej uczniów min. Stop wulgaryzmom, Kulturalny Uczeń, Aktywna a, Poczta Dobre słowo, Tydzień Wychowania itp. 2. Promować pozytywne postawy uczniów oraz pozytywne zachowania uczniów. 3. Opracować Kodeks Kulturalnego Ucznia. 4. Promować wolontariat i chęć pomocy drugiemu człowiekowi: kontynuować udział w akcji Adopcja na odległość. Zadania profilaktyczne na 2015/2016 1. Rozwiązywać konflikty uczniowskie metodą mediacji i negocjacji. 2. Podejmować działania na rzecz promocji zdrowia i profilaktyki uzależnień: Tydzień Kultury Zdrowotnej - Stop Dopalaczom, Bezpieczna i Przyjazna, Zachowaj Trzeźwy Umysł. 3. Propagować zasady zdrowego żywienia. 4. Udział w programie W-F z ą Rozszerzone zadania wychowawcze i profilaktyczne są wynikiem ewaluacji Programu Wychowawczego i Profilaktyki Szkoły. W myśl ustawy z dnia 29 lipca 2015 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. 2015 NR 179 poz. 1485 z późn. zm.) w programie zwrócono szczególną uwagę na działania profilaktyczne uzależnień.