SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W DĘBOWCU

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W DĘBOWCU

WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki zgodny z aktualną podstawą programową oraz ustawą o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późn. zmianami jest jednym z głównych dokumentów obowiązujących w Gimnazjum w Dębowcu. Obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli, które realizowane są przez szkołę. Szkolny Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym, Szkolnym Zestawem Programów Nauczania oraz treściami zawartymi w Statucie Szkoły. Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez udzielanie pomocy potrzebnej uczniowi do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz towarzyszenie mu w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom, a także umożliwienie mu osiągania satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego życia.

I. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA Gimnazjum w Dębowcu usytuowane jest w centrum wsi Dębowiec. Jest samodzielną jednostką organizacyjną, ale funkcjonuje we wspólnym budynku ze Szkołą Podstawową w Dębowcu. Do obwodu szkoły należą następujące sołectwa: Dębowiec, Gumna, Iskrzyczyn, Kostkowice, Łączka, Ogrodzona i Simoradz, ale do gimnazjum uczęszczają też dzieci z innych obwodów: Brennej, Cieszyna, Goleszowa, Hażlach i Skoczowa, w związku z tym większość gimnazjalistów dojeżdża do szkoły. Nasi uczniowie pochodzą z różnych środowisk: wiejskich i miejskich, z rodzin funkcjonujących prawidłowo, a także z rodzin niepełnych, dysfunkcyjnych, co wpływa na występowanie u uczniów zarówno problemów wychowawczych, jak i w nauce. Pojawiają się również problemy: integracji i adaptacji uczniów, frekwencji, niewłaściwych zachowań, uzależnień, dojazdów do szkoły. W grupie uczniów znajdują się również gimnazjaliści zdolni, utalentowani artystycznie, sportowo i w różnych innych dziedzinach. II. PODSTAWY PRAWNE Program profilaktyki powstał w oparciu o następujące rozporządzenia i ustawy: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich.

III. CELE PROGRAMU Szkolny Program Profilaktyki jest dostosowany do potrzeb środowiska szkolnego oraz lokalnego. Co roku w gimnazjum przeprowadza się diagnozę problemów występujących w szkole (badania socjometryczne uczniów kl. I, badanie poczucia bezpieczeństwa uczniów kl. I-III, monitoring frekwencji, postępów w nauce i niewłaściwych zachowań). Działania o charakterze profilaktyczno wychowawczym skierowane są do uczniów, nauczycieli oraz rodziców, które mają na celu: A. Psychoedukację w zakresie zdrowia oraz doskonalenia umiejętności interpersonalnych i wychowawczych. B. Przeciwdziałanie przemocy i agresji. C. Profilaktykę w zakresie używania środków psychoaktywnych. D. Profilaktykę w zakresie korzystania z technologii informacyjnych i multimedialnych. 1. Uczniowie: Cele: a) rozwijanie umiejętności intrapersonalnych (samooceny, poczucia własnej wartości itd.) oraz interpersonalnych (umiejętności empatycznych i mediacyjnych, współpracy, rozwiązywania problemów i konfliktów, radzenia sobie ze stresem i negatywnymi emocjami, integracji grupy rówieśniczej, dobrej komunikacji między rówieśnikami), b) promowanie zdrowego stylu życia i konstruktywnych form spędzania czasu wolnego oraz dbanie o bezpieczeństwo własne oraz innych uczniów, c) rozpowszechnianie prawdziwych i rzetelnych informacji o zjawisku uzależnienia i jego skutkach, d) kształtowanie świadomych wzorców konsumpcji w kierunku postawy abstynenta, e) rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz mówienia NIE i przeciwstawiania się presji rówieśniczej, f) umiejętność dokonywania właściwych wyborów posługując się technologią informacyjną i multimedialną. Realizacja poprzez: 1. Organizowanie spotkań, warsztatów dla uczniów ze specjalistami,. Prowadzenie bloku o tematyce profilaktyczno wychowawczej dla poszczególnych oddziałów przez wychowawców i pedagoga szkolnego,. Przeprowadzanie programów profilaktycznych i konkursów mających na celu promowania zdrowego stylu życia i zapobiegania uzależnieniom, 4. Organizowanie przedstawień teatralnych o tematyce profilaktycznej, 5. Organizowanie czasu wolnego oraz tzw. bezpiecznego miejsca poprzez: zajęcia dla uczniów, oczekujących na odjazd autobusów koła przedmiotowe chór zajęcia z ceramiki zajęcia sportowe 4

. Nauczyciele: rajdy górskie działalność organizacji szkolnych zajęcia sportowe dla uczniów w trakcie ferii zajęcia opiekuńcze podczas dni wolnych od zajęć edukacyjnych. Cele: a) prowadzenie psychoedukacji dla nauczycieli w zakresie: profilaktyki uzależnień, przeciwdziałania agresji i przemocy wśród uczniów, zagrożeń wynikających z korzystania z technologii informacyjnej i multimedialnej problematyki dojrzewania, inne wynikające z aktualnych potrzeb, b) doskonalenie umiejętności wychowawczych (budowanie dobrej relacji nauczyciel-uczeń-rodzic, integrowanie uczniów w zespole owym, rozwiązywanie konfliktów i problemów, zwiększanie umiejętności mediacyjnych i terapeutycznych itp.). Realizacja poprzez: 1. Organizowanie szkoleń, warsztatów, spotkań, konferencji dla nauczycieli ze specjalistami i w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli,. Doskonalenie i dokształcanie nauczycieli w różnych placówkach, instytucjach.. Rodzice: Cele: a) prowadzenie psychoedukacji dla rodziców w zakresie: profilaktyki uzależnień, przeciwdziałania agresji i przemocy wśród uczniów, zagrożeń wynikających z korzystania z technologii informacyjnej i multimedialnej problematyki dojrzewania, inne wynikające z aktualnych potrzeb, b) doskonalenie umiejętności wychowawczych (budowanie dobrej relacji: rodzic-dziecko, wzajemnego zrozumienia, szacunku, akceptacji i współpracy w rozwiązywaniu pojawiających się problemów związanych z okresem dojrzewania). Realizacja poprzez: 1. Organizowanie spotkań dla rodziców w oddziałach,. Indywidualne konsultacje z wychowawcami, nauczycielami, pedagogiem szkolnym i dyrektorem,. Organizowanie spotkań, warsztatów dla rodziców ze specjalistami poradni psychologiczno-pedagogicznej i innymi. 5

A. PSYCHOEDUKACJA W ZAKRESIE ZDROWIA ORAZ DOSKONALENIA UMIEJĘTNOŚCI INTERPERSONALNYCH I WYCHOWAWCZYCH SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 4 5 6 7 ZADANIA Organizowanie spotkań z policjantem, pedagogiem, psychologiem i innymi specjalistami dla rodziców, uczniów i nauczycieli. Doskonalenie umiejętności wychowawczych dla rodziców i nauczycieli. Dostarczenie informacji na temat prawidłowego żywienia. Problem bulimii, anoreksji. Kształtowanie postaw zdrowego spędzania czasu wolnego. Informowanie o instytucjach udzielających pomocy i wspomagających rozwój. Dostarczenie informacji na temat pierwszej pomocy i bezpieczeństwa. KRYTERIUM SUKCESU METODY REALIZACJI, TERMINY WYKONAWCY ŚRODKI Raz w roku Zaproszenie. uczestnictwo Termin do uzgodnienia 80% rodziców i nauczycieli, 90% uczniów Co najmniej dwa razy w roku uczestnictwo 80% rodziców i nauczycieli I spotkanie 80% uczniów, 50% rodziców Udział całej społeczności uczniowskiej 100% uczniów posiada informacje 100% uczniów wrzesień i w ciągu roku Zwiększenie umiejętności w zakresie komunika- Rady Pedago- Udział całej cji interpersonalnych nauczycielispołu wychogicznej lub zewawczego 8 Kształtowanie dobrej komunikacji wśród uczniów. Zaproszenie. Warsztaty, spotkania. Termin do uzgodnienia: I - spotkanie w pierwszym półroczu roku szkolnego II warsztaty w drugim półroczu roku szkolnego Zaproszenie Organizowanie happeningu, programów profilaktycznych, projektów, apeli pt. 1 czerwca, Dnia Sportu, Rajdów Górskich Informacje na gazetkach szkolnych, ulotki Koniec listopada Zaproszenie. Termin wg planu, zajęcia eduk. dla bezp., godziny z wychowawcą na temat pomocy i bezpieczeństwa i na wszystkich przedmiotach Warsztaty termin do uzgodnienia. Materiały Relacje nauczyciel uczeń Spotkanie zespołu wychowawczego i zespołów nauczycielskich (owe, do spraw koordynowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej itp.) Policjant Psycholog z PPP w Cieszynie specjalista, ksero Nauczyciel biologii lekarz, psycholog, pielęgniarka szkolna lub inny Nauczyciele wychowania fizycznego, Samorząd Uczniowski, Rada Rodziców MONITORO- WANIE, TER- MIN, OSOBA Sprawozdanie. Wyznaczony nauczyciel lub pedagog szkolny. Do końca roku szkolnego Krótkie sprawozdanie. Wyznaczony nauczyciel lub pedagog szkolny Sprawozdanie Wyznaczony nauczyciel lub wychowawca Zespół organizacyjny Zespół wychowawczy Nauczyciele w-f i inni, Pielęgniarka szkolna, specjaliści lub psycholog z PPP z Cieszyna 50% uczniów Spotkania warsztatowe Wychowawcy, regulaminy Zespół wychowawczy SPOSÓB SPRAWDZANIA WYKONANIA ZADANIA CO WSKAŻE? Zapis w księdze zarządzeń lub w protokole, w sprawozdaniach, w dziennikach lekcyjnych Zapis w księdze zarządzeń i w księdze protokołów i w dokumentacji JAK SPRAWDZIMY? Ankieta dla nauczycieli, rodziców i uczniów. Rozmowy z wychowawcami, na zespole wychowawczym oraz z rodzicami na wywiadówkach Terminy. Ankiety. Lista obecności, zapisy w dziennikach Wychowawcy. lekcyjnych Zdjęcia Sprawozdanie Zapis w dzienniku lekcyjnym Ulotka, gazetka szkolna Sprawozdanie, zapisy w dziennikach Protokół z posiedzenia Rady Pedagogicznej lub zespołów nauczycielskich. Wychowawcy I i II półrocze Wpisy w dziennikach lekcyjnych KTO I KIEDY SPRAWDZI Pedagog i wyznaczony nauczyciel Dyrektor, Pedagog Pedagog Rozmowy z uczniami i debata z Samo- Pedagog, rządem Uczniowskim Rozmowy z wychowawcami Rozmowy z uczniami i wychowawcami Obserwacje. Rozmowy. Ankieta ewaluacyjna Pedagog Pedagog,, Dyrektor szkoły Ankieta ewaluacyjna ( w ach) 6

9 Dostarczanie informacji rodzicom, uczniom i nauczycielom na temat praw dziecka i praw człowieka. 80% rodziców oraz 100% uczniów i nauczycieli Spotkanie dla rodziców raz w roku, dla uczniów zajęcia na godzinach wychowawczych, wos-u i wdż, szkolenie w ramach WDN, Wychowawcy, nauczyciel wdż i wos-u specjalista Zgodnie z tematyką zajęć oraz lekcyjnym Zapis w dzienniku termin do uzgodnienia spotkań dla rodziców i nauczycieli Rozmowy, ankieta Dyrektor szkoły, B. PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY I AGRSJI SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 ZADANIA Zwiększenie kompetencji nauczycieli w zakresie radzenia sobie z przemocą i agresją. Zwiększenie liczby dyżurów w miejscach zagrożenia. Zwiększenie umiejętności mediacyjnych uczniów w sytuacjach zagrożenia życia, godności osobistej i przemocy. KRYTERIUM SUKCESU 100% nauczycieli Zwiększenie liczby dyżurujących nauczycieli. METODY REALIZACJI, TERMINY WYKONAWCY ŚRODKI Warsztaty 4 godziny Plan dyżurów. Regulamin dyżurów Cały rok Udział 80% Spotkania warsztatowe na godzinach wychowawczych. Terminy do uzgodnienia uczniów w zorganizowanych spotkaniach warsztatowych, specjalista MONITORO- WANIE, TER- MIN, OSOBA SPOSÓB SPRAWDZANIA WYKONANIA ZADANIA CO WSKAŻE? Ilość uczestników Psycholog, Termin do uzgodnienia Nauczyciele Aleksandra Wigłasz. Obserwacje dyżurów - dyrektor 100% nauczycieli na dyżurach, Wychowawcy Dyrektor szkoły - obserwacje dyżurów przez monitoring. Samorząd Uczniowski Sprawozdanie. Termin realizacji, liczba obecnych uczniów JAK SPRAWDZIMY? Ankieta ewaluacyjna. Rozmowy z nauczycielami, zapis w protokole, sprawozdania Brak negatywnych uwag dotyczących dyżurów nauczycieli KTO I KIEDY SPRAWDZI Dyrektor szkoły. Cały rok Zapisy w dziennikach lekcyjnych, li- sta obecności C. PROFILAKTYKA W ZAKRESIE UŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PROFILAKTYKI 1 ZADANIA Przekazywanie uczniom wiedzy na temat działania substancji psychoaktywnych i ich skutków KRYTERIUM SUKCESU Ulotka dla wszystkich uczniów. Gazetki szkolne. Spotkania z policjantem, pedagogiem szkolnym i specjalistą. METODY REALIZACJI, TERMINY WYKONAWCY ŚRODKI Opracowanie ulotki. Zespół do spraw profilaktyki oraz Samorząd Uczniowski. I półrocze roku szkolnego. Gazetki szkolne Blok profilaktyczny godziny wychowawcze.. Wychowawcy. Policjant. Specjalista. MONITORO- WANIE, TER- MIN, OSOBA SPOSÓB SPRAWDZANIA WYKONANIA ZADANIA CO WSKAŻE? Ksero ulotek. Opnie uczniów, rodziców, nauczycieli JAK SPRAWDZIMY? Ankieta ewaluacyjna. Rozmowy z uczniami, wychowawcami KTO I KIEDY SPRAWDZI Wychowawcy, pedagog szkolny 7

SZKOLNY PROGRAM Przekazanie informacji na temat środków psychoaktywnych dla rodziców, nauczycieli. Jak rozpoznać, że dziecko bierze narkotyki? Organizowanie czasu wolnego uczniom jako alternatywy w zakresie przeciwdziałania nałogom. Uczestnictwo Spotkanie raz w roku dla rodziców w spotkaniu uczniów od I do III. 90% rodziców i nauczycieli. Uczestnictwo 70% uczniów w organizowanych zajęciach. Zajęcia sportowe razy w tygodniu. Zajęcia opiekuńcze Tydzień Dobrej Nowiny lipiec. Rajdy górskie razy w roku. Koła przedmiotowe, koła zainteresowań Policjant.. Wychowawcy Wychowawcy Dyrektor szkoły Nauczyciele Dyrektor szkoły, nauczyciele Zapis w księdze zarządzeń. Sprawozdanie, liczba osób Sprawozdanie, dzienniki zajęć pozalekcyjnych, listy uczestników Rozmowy z wychowawcami i z rodzicami Rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami Dyrektor, Dyrektor, D. PROFILAKTYKA W ZAKRESIE KORZYSTANIA Z TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ I MULTIMEDIALNEJ SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 ZADANIA Przekazywanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń wynikających z korzystania z technologii informacyjnej i multimedialnej. KRYTERIUM SUKCESU Udział 100% społeczności uczniowskiej Psychoedukacja rodziców w zakresie zagrożeń w spotkaniu Uczestnictwo wynikających z korzystania z technologii infor- 90% rodziców macyjnej i multimedialnej. Przekazywanie informacji nauczycielom na temat zagrożeń wynikających z korzystania z technologii informacyjnej i multimedialnej. Uczestnictwo- 100% nauczycieli METODY REALIZACJI, TERMINY WYKONAWCY ŚRODKI Spotkania, prelekcje, zajęcia z bloku profilaktyczno-wychowawczego na temat uzależnień od Internetu itp. na godzinach wychowawczych, gazetki szkolne Spotkanie raz w roku dla rodziców uczniów od I do III. Termin do uzgodnienia. Warsztaty, zajęcia na temat zagrożeń wynikających z korzystania z technologii informacyjnej i multimedialnej Specjaliści, psycholog, pedagog szkolny i Specjalista, Pedagog szkolny, Wychowawcy Specjalista, pedagog szkolny MONITORO- WANIE, TER- MIN, OSOBA, I półrocze Wychowawcy. Dyrektor szkoły Dyrektor szkoły, pedagog szkolny SPOSÓB SPRAWDZANIA WYKONANIA ZADANIA CO WSKAŻE? JAK SPRAWDZIMY? Dzienniki zajęć, Rozmowy z uczniami, opinie uczniów, rodziców i nauczycieli Zapis w dokumentacji wychowawców Listy uczestników Rozmowy z rodzicami, ankiety Rozmowy z nauczycielami, ankiety, wywiady KTO I KIEDY SPRAWDZI Zmieniony uchwałą nr 19/01 Rady Pedagogicznej w dniu 1 września 01 r. Zmieniony uchwałą nr /01 Rady Rodziców w dniu 6 września 01 r. 8