80 869 GDAŃSK, UL. ZIELONY TRÓJKĄT 1, tel/fax (058) 343-05-02 PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 69
ZAŁOŻENIA WSTĘPNE: Program odpowiada na realne problemy i zagrożenia występujące w szkole i środowisku Profilaktykę rozumiemy jako eliminację lub redukcję czynników ryzyka (czyli :cech, sytuacji i warunków sprzyjających powstaniu zachowań ryzykownych) oraz jako wzmacnianie czynników chroniących( czyli cech, sytuacji, warunków zwiększających odporność na działania czynników ryzyka ) Działania profilaktyczne będziemy kierować równolegle do dzieci i młodzieży zagrożonej i niedostosowanej oraz do ich środowiska rodzinnego i rówieśniczego. Program profilaktyczny jest integralnym elementem szkolnego programu wychowawczego Treści profilaktyczne włączane są do programów nauczania różnych przedmiotów, tak, by skoordynować działania we wszystkich obszarach funkcjonowania ucznia CEL GŁÓWNY: Usunięcie przyczyn zachowań problemowych, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu w działaniach dydaktycznych i wychowawczych CELE SZCZEGÓŁOWE: Ukazanie właściwego systemu wartości Kształtowanie u uczniów zdrowego stylu życia Ćwiczenie ważnych umiejętności życiowych Eliminacja zaburzeń, których podłożem są niepowodzenia w nauce Dostarczanie informacji na temat skutków zachowań ryzykownych; uwrażliwienie dorosłych na czynniki sprzyjające występowaniu zaburzeń;
Wypracowanie skutecznych strategii postępowania wobec uczniów przejawiających zachowania problemowe CZAS I ZAKRES ODDZIAŁYWAŃ : Program jest programem długofalowym, obejmującym cały okres nauki szkolnej i zakładającym systemowe działania wobec uczniów. Zakładamy, że pewne ważne treści powinny być cyklicznie powtarzane, co utrwali uzyskane efekty i zwiększy prawdopodobieństwo realizacji zakładanych celów profilaktycznych. Lp. ZADANIA SPOSÓB REALIZACJI TERMIN ODPOWIEDZIALNI 1. Podnoszenie umiejętności nauczycieli w obszarze profilaktyki - udział indywidualny nauczycieli w kursach -spotkania w ramach zespołów samokształceniowych, przekazywanie sobie sprawdzonych sposobów postępowania - korzystanie z publikacji na temat przemocy i agresji - rady szkoleniowe poświęcone podnoszeniu kompetencji nauczycieli w tym zakresie - praca w zespołach interdyscyplinarnych według potrzeb nauczycieli raz w semestrze oraz w przypadku istotnych problemów raz w semestrze cały rok- w miarę pojawiających się problemów nauczyciele liderzy zespołów, psycholog, pedagog szkolny dyrektor 2. Organizowanie poradnictwa rodzinnego i indywidualnego na terenie szkoły - dyżur pracownika PPP w szkole - informowanie o instytucjach pozaszkolnych pomagających rodzinie środa cały rok na zebraniach z p. Anna Ogonowska nauczyciele, wychowawca pedagog, psycholog zaproszeni goście
3. Edukacja uczniów w zakresie przeciwdziałania agresji i przemocy - pedagogizacja rodziców popularyzacja wśród rodziców wiedzy o psychicznych potrzebach dzieci -indywidualne konsultacje dla rodziców - tematyczne godziny wychowawcze -udział w projektach i programach edukacyjnych realizowanych przez inne instytucje edukacyjnokulturalne - spotkania z Inspektorem ds. Nieletnich, - warsztaty z psychologiem, pedagogiem rodzicami co miesiąc podczas cyklicznych spotkań z rodzicami cały rok szkolny raz w semestrze psycholog, pedagog, wychowawcy wychowawcy pedagog ;psycholog nauczyciele świetlicy 4. Edukacja uczniów poprzez promowanie zdrowego stylu życia oraz zasad bezpieczeństwa zapoznanie na lekcjach wychowawczych i poszczególnych przedmiotach: - ze znakami powszechnej informacji, sygnałami alarmowymi - z zasadami działania i wykorzystania monitoringu na terenie placówki - z regulaminami obowiązującymi w świetlicy, bibliotece, stołówce,salach gimnastycznych, siłowni, szatni, boiskach szkolnych - z regulaminami wycieczek - bezpiecznym poruszaniem się po wrzesień-październik lekcje wychowania komunikacyjnego raz w roku wszyscy nauczyciele, higienistka, Iwona Uba dyrekcja
drodze pieszo i na rowerze - organizacja prób ewakuacji i alarmów przeciwpożarowych - realizacja zajęć z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej wśród uczniów klas I-III - Muzyczno-taneczne przerwy -pogadanki na temat sposobów zapobiegania szerzeniu się zakażeń i właściwego reagowania w sytuacjach zagrożenia epidemiologicznego, według harmonogramu cały rok szkolny Ewa Grudzińska opiekunowie Samorządu higienistka szkolna 5. Edukacja uczniów w zakresie prawidłowego interpretowania praw człowieka 6. Odwoływanie się do obowiązujących w szkole zasad zachowania, praw ucznia oraz procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych - na wszystkich lekcjach zgodnie z podstawą programową, planem pracy wychowawcy i programem wychowawczym - warsztaty Wokół praw dziecka - uaktualnienie procedur postępowania - przypomnienie procedur uczniom -zapoznawanie uczniów i ich rodziców ze Statutem Szkoły, procedurami - cały rok klasy III klasy VI październik listopad wszyscy nauczyciele pedagog, psycholog szkolny Inspektor ds. Nieletnich wychowawcy, dyrektor 7. Praca nad wdrażaniem wśród uczniów zasad kulturalnego - reagowanie na niewłaściwe zachowania uczniów w szkole i systematycznie przez cały rok wszyscy pracownicy szkoły, rodzice
zachowania poza nią - dyżury nauczycieli podczas przerw - omawianie na lekcjach przypadków niewłaściwego zachowania - uświadamianie skutków złego zachowania w świetle prawa szkolnego i karnego nauczyciele, dyrekcja, pedagog 8. Praca nad wzmacnianiem podstawowych umiejętności społecznych - lekcje na temat kultury osobistej - manipulowanie oceną z zachowania - uwrażliwianie uczniów na zachowania swoje i kolegów -kształcenie umiejętności zachowań asertywnych -rozwijanie idei pomagania i wspierania innych systematycznie przez cały rok pedagog, nauczyciele, wychowawcy, rodzice opiekunowie koła Caritas, Koła Przyjaciół Wolontariatu 9. Rozwijanie pozytywnego, pozalekcyjnego życia szkoły - zabawy szkolne - wyjazdy na wycieczki, do kina, teatru - ferie zimowe w szkole - przedstawienia szkolne - akademie i apele - festyny rodzinne - Klub Kibica - szeroka oferta zajęć pozalekcyjnych według planów wychowawczych, cały rok. nauczyciele, rodzice, uczniowie, dyrekcja
10. Wzmacnianie poczucia wartości uczniów poprzez uświadamianie im Ich mocnych stron Zachęcanie do udziału w: - zawodach sportowych i konkursach organizowanych na terenie szkoły i poza nią - kołach zainteresowań i innych zajęciach pozaszkolnych - niesienie pomocy pomoc koleżeńska - zachęcanie do współpracy aktyw biblioteczny, samorząd uczniowski, świetlica szkolna cały rok wszyscy nauczyciele, pedagog, rodzice organizacje pozaszkolne 11. Praca z uczniem mającym problemy edukacyjne - dostosowanie wymagań do możliwości edukacyjnych ucznia - zajęcia dydaktycznowyrównawcze -zajęcia terapii pedagogicznej - zajęcia korekcyjnokompensacyjne - zajęcia terapii logopedycznej systematycznie przez cały rok wychowawcy nauczyciele prowadzący zajęcia logopedy 12. Praca z uczniem zdolnym - zachęcanie do rozwijania uzdolnień i zainteresowań poprzez uczestnictwo w kółkach i innych zajęciach pozalekcyjnych - zachęcanie uczniów do udziału w konkursach szkolnych - przygotowanie uczniów do reprezentowania szkoły w zewnętrznych konkursach - zachęcanie do rozwijania cały rok nauczyciele, rodzice
uzdolnień poprzez wskazywanie dodatkowych źródeł informacji 13. Kierowanie uczniów do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej i innych poradni specjalistycznych -redagowanie opinii uwzględniających problemy uczniów -praca w oparciu o wskazówki zawarte w opiniach wydawanych przez PPP według potrzeb wychowawcy i inni nauczyciele pedagog 14. Propagowanie sposobów bezpiecznego i zdrowego spędzania wolnego czasu 15. Udział w krajowych programach i akcjach profilaktycznych, realizacja własnych projektów profilaktycznych 16. Ewaluacja programu profilaktycznego - koła zainteresowań, zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne - świetlica szkolna, biblioteka - świadome i umiejętne korzystanie z komputera, Internetu i TV - przykłady ciekawych form spędzania czasu wolnego- wspólne wyjścia - udział w przedstawieniach profilaktycznych klas IV-VI - omówienie treści przedstawień na godzinach wychowawczych i zajęciach nauczania zintegrowanego - ankiety, analizy, wywiady, zbieranie danych - analiza dokumentów szkoły - obserwacje - rozmowy cały rok wg potrzeb przez cały rok czerwiec - podsumowanie pracy profilaktycznej rodzice, wychowawcy świetlicy, wszyscy nauczyciele pracownicy poradni, rodzice, pedagog, psycholog wychowawcy dyrekcja, wychowawcy, pedagog szkolny
3. Przewidywane osiągnięcia uczniów W wyniku działań profilaktycznych uczeń umie: 1. Radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu, zagrożenia. 2. Być asertywnym. 3. Prowadzić zdrowy styl życia 4. Bezpiecznie i higienicznie spędzać czas w szkole i poza nią. W wyniku działań profilaktycznych uczeń: 1. Zna zasady dotyczące właściwego zachowania i konsekwencje wynikające z ich łamania 2. Zna konsekwencje wpływu używek na własne zdrowie oraz zagrożenia wynikające z niewłaściwego wykorzystywania komputera i telewizji 4. Sposoby realizacji Treści w większości realizuje się podczas lekcji wychowawczych i na zajęciach przedmiotowych. Są realizowane również podczas zajęć pozalekcyjnych, wycieczek, zajęć plenerowych, spotkań z rodzicami, pedagogiem, psychologiem, higienistką, przedstawicielami służb mundurowych i w świetlicy szkolnej. Nauczyciel wybiera stosowne metody pracy do osiągnięcia w/w celów. Są to pogadanki, dyskusje, warsztaty, burze mózgów, prelekcje filmów, programy komputerowe, Formą realizacji są też gazetki informacyjne, plakaty, ulotki informacyjne, wystawy prac uczniów.
5. Ewaluacja Ocenie poddawane są efekty działań profilaktycznych poprzez: - analizę postaw i zachowań uczniów (ocena zachowania), - rozmowy z nauczycielami i pozostałymi pracownikami szkoły, - ankiety prowadzone wśród rodziców.
HARMONOGRAM REALIZACJI PLANU PROFILAKTYCZNEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 ZADANIE SPOSÓB REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Dostarczanie informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru. zajęcia integracyjne dla uczniów klas I, IV zmierzające do lepszego poznania się, wypracowania norm i zasad współżycia w klasie. Cykl zajęć informacyjnych (mini wykład, dyskusja kierowana) w ramach godzin wychowawczych,które dostarczą podstawowych informacji na temat różnorodnych uzależnień, ich mechanizmów i skutków, szczególnie na temat DOPALACZY Nauczyciele klas I, IV Nauczyciele wychowawcy, pedagog, psycholog zaproszone osoby z zewnątrz (Straż Miejska, Policja) TERMIN REALIZACJI wrzesień, październik 2015 Realizacja zadań w ramach krajowych programów profilaktycznych do których przystąpiła szkoła: Nie pal przy mnie proszę Znajdź właściwe rozwiązanie Pedagog, psycholog szkolny kl. IV-VI- wychowawcy, kl. I-III - wychowawcy Według ustalonego harmonogramu Zajęcia warsztatowe oraz tematyczne godziny wychowawcze. Nauczyciele wychowawcy, Wychowawcy klas Treści poruszane w ramach zajęć Wychowanie do życia w rodzinie w klasach V i VI Nauczyciel prowadzący zajęcia mgr E. Kwapisiewicz Według planu zajęć Treści poruszane w ramach warsztatu Żyję bez ryzyka AIDS w klasach VI Pedagog szkolny mgr U. Łuszcz Raz w roku w każdej klasie VI
Realizacja programu upowszechniania wiedzy o prawach człowieka Wokół praw dziecka w klasach II III Pedagog szkolny, wychowawcy klas, nauczyciele Maj/czerwiec Realizacja programu upowszechniającego zasady bezpieczeństwa w szkole i poza nią Pedagog szkolny, wychowawcy klas Udział uczniów naszej szkoły w corocznej kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł Pedagog szkolny, wychowawcy klas, nauczyciele Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych wprowadzenie i realizacja cyklu zajęć warsztatowych dla uczniów klas IV VI i I-III Plastyczne uczucia - stymulowanie rozwoju emocjonalnego u dzieci Magiczne Kryształy Latarnia we mgle - spotkania z uczniami nadpobudliwymi Wspomaganie Rozwoju Psychospołecznego Dzieci Nieśmiałych Wspomaganie rozwoju psychospołecznego dzieci nielubianych przez rówieśników z powodu zachowań antyspołecznych Psycholog, pedagog we współpracy z wychowawcami i PPPnr7 praca wychowawcza biblioteki szkolnej Bibliotekarz G. Dauksza przestrzeganie procedur reagowania w sytuacjach konfliktowych, postępowania z uczniem zachowującym się agresywnie czy nadpobudliwie Wszyscy nauczyciele Pedagog, psycholog aranżowanie znaczących osobistych doświadczeń
i odkryć poprzez trening i doświadczenie praktyczne warsztat Pokieruj swoim życiem dla klas VI ułatwiający przejście do kolejnego etapu edukacyjnego Wszyscy nauczyciele Psycholog szkolny Kwiecień 2016 pozyskiwanie przez nauczycieli rodziców jako sojuszników różnorodnych działań wychowawczych i profilaktycznych: Szkoła dla Rodziców i Wychowawców Wzmacnianie Rodzin Pedagog,psycholog szkolny Wychowawcy klas Raz w miesiącu podczas spotkań z rodzicami. Pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (sukcesu, uznania, przynależności) i osiąganie satysfakcji życiowej poprzez angażowanie się w działalność pozytywną. kształtowanie odpowiednich nawyków spędzania czasu wolnego- oferta kół zainteresowań, zajęć sportowych, rekreacyjnych, basen, wycieczki, teatr, kino, dyskoteki szkolne Włączenie dzieci z grupy ryzyka w działalność społeczną, powierzanie im zadań organizacyjnych, wymagających współpracy i współdziałania. Nauczyciele opiekunowie kół zainteresowań, nauczyciele prowadzący zajęcia skierowane na pomoc uczniowi z trudnościami, wychowawcy Organizacja programów artystycznych, konkursów plastycznych, koncertów i innych form twórczości z udziałem możliwie wszystkich dzieci, zgodnie z ich możliwościami, umiejętnościami; wykorzystanie metod pedagogiki twórczości do zaspokajania potrzeby sukcesu. Organizacja szkolnych i środowiskowych zajęć oraz imprez sportowych, eliminacji, rozgrywek itp. Wykorzystanie sportu jako środka kształtującego wychowawcy, świetlica szkolna Nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy
model osiągania satysfakcji życiowej. Organizowanie zajęć mających na celu eliminację zaburzeń percepcji i innych utrudnień w uczeniu się pomoc finansowa: - bezpłatne dożywianie, - pomoc w zaopatrzeniu w podręczniki, przybory szkolne (giełda, sponsorzy) - zbiórki odzieży, współpraca z organizacjami mogącymi udzielić pomocy (MOPR, CARITAS, PCK, ) Wychowawcy Urszula Łuszcz, Anna Szemiel Bożena Mociewicz, Grażyna Dauksza, Praca w kierunku wdrażania norm i zasad kulturalnego zachowania Eliminowanie agresji i przemocy modelowanie, stosowanie pozytywnych wzmocnień za zachowania pożądane upowszechnianie i promowanie podstawowych form grzecznościowych (konkursy, apele) manipulowanie oceną z zachowania (ocena nauczycieli, wychowawcy, samoocena ucznia, ocena kolegów z klasy, ocena innych pracowników szkoły ) przestrzeganie ustalonych zasad postępowania, kontraktów nauczyciela z uczniem Wszyscy członkowie społeczności szkolnej Wszyscy członkowie społeczności szkolnej Wszyscy nauczyciele i uczniowie Wszyscy nauczyciele i uczniowie Raz w miesiącu oraz na koniec semestru postępowanie z uczniami zachowującymi się agresywnie według ustalonej procedury Wszyscy nauczyciele monitorowanie zachowań agresywnych Wszyscy nauczyciele
współpraca z Inspektorem do Spraw Nieletnich, kuratorami sądowymi, Sądem Rodzinnym, Pogotowiem Opiekuńczym Dyrekcja, psycholog szkolny, pedagog szkolny omawianie problemów w ramach zespołów interdyscyplinarnych Przewodniczący zespołów Zgodnie z harmonogramem spotkań zespołów oraz na koniec każdego semestru wdrażanie programu przeciwdziałania agresji i przemocy : Spójrz inaczej na agresję pedagog, psycholog, wychowawcy klas Na bieżąco cały rok szkolny realizacja w świetlicy opieki z wykorzystaniem elementów programu Gry i zabawy przeciw agresji wychowawcy świetlicy Realizowanie procedur postępowania w sytuacji kryzysowej diagnozowanie problemów ucznia/ uczniów/szkoły współpraca z rodzicami, ze szkołą oraz instytucjami ją wspierającymi planowanie, ochrona, informowanie Szkolny Zespół Kryzysowy Na bieżąco cały rok szkolny