RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ DIAGNOZA POSTAW ETYCZNYCH I WYBRANYCH WARTOSCI, KTÓRE KIERUJA POSTEPOWANIEM DZIECKA I UCZNIA. ZESPÓŁ SZKOLNO - PRZEDSZKOLNY W LINDOWIE Jakość to sposób myślenia, który powoduje, że stosuje się i notorycznie poszukuje najlepszych rozwiązań. W. E. Deming Zespół ewaluacji wewnętrznej: - mgr Kamila Nowak - mgr Gabriela Nowak - mgr Iwona Zdunek LINDÓW, MAJ 2017 r.
WSTEP Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkolno - Przedszkolnym w Lindowie, w roku szkolnym 2016/17 w okresie od IX 2016 r. do V 2017 r. Problem badawczy: DIAGNOZA POSTAW ETYCZNYCH I WYBRANYCH WARTOSCI, KTÓRE KIERUJA POSTEPOWANIEM DZIECKA I UCZNIA. Ewaluację przeprowadził powołany przez dyrektora szkoły zespół nauczycieli. Działania prowadzono zgodnie z przyjętym harmonogramem. SZCZEGÓŁOWY HARAMONOGRAM DZIAŁAŃ ZESPOŁU DO EWALUACJI. Zadanie Stopień realizacji / osoby odpowiedzialne Wypracowanie narzędzi badawczych i przeprowadzenie badań. Opracowanie i podsumowanie wyników badań. - Zespół wypracuje narzędzia badawcze w oparciu o problematykę przedmiotu ewaluacji. I / II - 2017 r. Zadanie opracuje zespół w składzie: 1. mgr Kamila Nowak 2. mgr Iwona Zdunek - Zespół opracuje i podsumuje wyniki badań III - 2017 r. Zadanie opracuje: - mgr Kamila Nowak Przygotowanie projektu raportu. Zespół przygotuje projekt raportu w oparciu o zgromadzoną dokumentację. V - 2017 r. Zadanie opracuje: 1. mgr Gabriela Nowak 2. mgr Iwona Zdunek Przedstawienie propozycji raportu dyrektorowi Zespołu. Prezentacja Raportu na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. Propozycja Raportu zostanie przedstawiona pani dyrektor na początku czerwca 2017 r. Zadanie przedstawi: - mgr G. Nowak Raport zostanie zaprezentowany Radzie Pedagogicznej. VI - 2017r. Raport przedstawi - mgr Kamila Nowak
Podstawa prawna: Ewaluacja miała na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez Zespół Szkolno- Przedszkolny wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego / z późniejszymi zmianami/ Szkoła może spełniać te wymagania na dwóch poziomach: - poziom wysoki - poziom niski Prowadzone badania i analizy miały na celu ustalenie : * Co moglibyśmy zrobić, by usprawnić i uzyskać wzajemną korzyść dostosowanych i wybranych wartości, które kierują postępowaniem ucznia i dziecka. Jak podnieść efektywność wspólnych działań? Co należy zmienić lub doskonalić? Podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu METODY, NARZĘDZIA I TECHNIKI BADAWCZE Analiza dokumentacji: Program Wychowawczy i Program Profilaktyki, Koncepcja Pracy Zespołu, plan pracy Samorządu Uczniowskiego, zeszyty uwag, wywiad z pedagogiem szkolnym, analiza dokumentów protokołów Rady Pedagogicznej, sprawozdania wychowawców. Grupa badawcza: - 50% losowo wybranych rodziców uczniów szkoły - rozmowy z wychowawcami - wywiad z pedagogiem szkolnym - rozmowy z dyrektorem Zespołu - rozmowy z rodzicami
CEL EWALUACJI DIAGNOZA POSTAW ETYCZNYCH I WYBRANYCH WARTOSCI, KTÓRE KIERUJA POSTEPOWANIEM DZIECKA I UCZNIA. Kryteria aksjologiczne - wzajemna korzyść - podmiotowość jednostki - użyteczność Pytania kluczowe - Jakie główne wartości wyznaczają postawy uczniów w życiu, w grupie rówieśniczej, w szkole i w przedszkolu? - Jakie wartości maja wpływ na normy zachowania w szkole i w przedszkolu? - Jaka jest hierarchizacja wartości w świadomości u dzieci? wartości moralnych hedonistycznych odczucia) obyczajowych społecznych -Czy zauważa się związek pomiędzy wartościami i zachowaniem uczniów? - Jaki jest stopień przestrzegania norm etycznych obowiązujących w społeczności szkolnej? - Które wartości wyznaczają style zachowania w Zespole? - Jakie wartości należy kształcić, wzmacniać, uświadamiać ich istotę, by wzmacniać pozytywną motywację oraz zapewnić poprawne funkcjonowanie społeczności szkolnoprzedszkolnej? Wskaźniki sukcesu 1. Uczeń rozumie pojęcie wartości normy zachowania. 2. Uczeń potrafi doskonalić hierarchizację wartości. 3. Wartości uniwersalne wyznaczają normy zachowań w społeczności szkolno przedszkolnej. 4. Uczniowie i dzieci przedszkolne potrafią ocenić negatywne zachowanie. 5. Program wychowawczo profilaktyczny uwzględnia działania wychowawcze ku wartościom 6. Reguły zachowań w grupie szkolno przedszkolnej wskazują na zachowanie podmiotowości każdego jej członka zachowanie godności, tolerancji i szacunku.
Wyniki ewaluacji zostaną wykorzystane do ustalenia mocnych stron Zespołu, jak też pozwolą na podjęcia stosownych działań niwelujących słabe strony w pracy dydaktyczno wychowawczej placówki. Na podstawie zebranych danych sporządzono poniższy raport, w którym przedstawiono wyniki badań oraz wnioski do dalszej bardziej efektywnej pracy, zmierzającej do podniesienia jakości pracy naszej społeczności szkolno przedszkolnej. 1. INFORMACJE O POPULACJI OBJĘTEJ BADANIEM W badaniu wzięło udział 29 uczniów klas III VI, pedagog szkolny, dyrektor Zespołu, wychowawcy, dzieci przedszkolne, rodzice. 2. SPOSÓB PRZEPROWADZENIA EWALUACJI Ankieta dla uczniów Prezentacja wyników pedagoga szkolnego Rozmowa z dyrektorem Zespołu. Analiza dokumentów: Protokoły z posiedzeń Rady Pedagogicznej Program Wychowawczy i Profilaktyki Zespołu Plany Działań Wychowawczych klas i grup przedszkolnych Roczny Plan Pracy Szkoły Koncepcja Pracy Zespołu Dzienniki zajęć lekcyjnych Rozmowy kierowane z wychowawcami
PODSUMOWANIE WYNIKÓW ANKIET System wartości i normy w życiu młodzieży W ankietach brało udział 29 uczniów z klas III- VI. 1. Płeć 15 - dziewczęta 14 - chłopcy 2. Co Twoim zdaniem jest ważne w życiu? (wybierz trzy najważniejsze według Ciebie) 28- udane życie rodzinne 9- dobre wykształcenie 5 - dobrze płatna praca 5 - pełne rozrywek życie 2 - duże pieniądze 8 - interesująca praca 7 - spokojne życie 17 - przyjaciele 2 - prestiż, szacunek otoczenia 2 - bycie użytecznym dla ludzi
3.Które wartości są dla Ciebie ważne? (wybierz trzy najważniejsze według Ciebie) 29- rodzina 16- przyjaźń 23- miłość 0 - wykształcenie 5 - wolność 0- praca 4 - wiara 0 - pieniądze 6 - naród 0 - atrakcyjność 1 - własność 1 - przyroda 0 - inne 3. Które wartości są cenione przez Twoich znajomych? (możesz wybrać kilka odpowiedzi) 25 - rodzina 21 - przyjaźń 19 - miłość 11 - wykształcenie
5 - wolność 4 - praca 5 - wiara 4 - pieniądze 5 - naród 1 - atrakcyjność 1 - własność 2 - przyroda 2 - inne 4. Które wartości są ważne dla Twoich nauczycieli? (możesz wybrać kilka odpowiedzi) 24 - szacunek 22 - uczciwość 24 - sprawiedliwość 14 - odpowiedzialność 5 - samodyscyplina 18 - mądrość 2 - solidarność 5 - optymizm 4 - odwaga 3 - przyjaźń 2 - miłość 0 - piękno 2 - inne
6.Proszę o zaznaczenie odpowiedzi na każde poniższe stwierdzenie. Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam zupełnie się nie zgadzam Człowieka inteligentnego i wykształconego, ale jednocześnie bardzo złego, nie można nazwać mądrym Lekarz, który na studiach ściągał zamiast rzetelnie się uczyć, może leczyć i operować pacjentów Używanie kulturalnego języka jest bardzo ważne Każdy młody człowiek powinien jakiś czas popracować na rzecz innych jako wolontariusz bez wynagrodzenia Zabranie sobie cudzej rzeczy, która leży bez dozoru, np. aparatu fot. z ławki na dworcu, jest w porządku 6 7 10 5 0 4 2 21 15 12 1 0 7 14 7 0 1 1 2 23 7.Kto jest dla Ciebie autorytetem? 22 - rodzice 7- inni członkowie rodziny 11 - nauczyciele 1 - piosenkarze, muzycy 3 - sportowcy 1 - politycy 0 - dziennikarze, prezenterzy 0 - biznesmeni 1 - aktorzy 3 - duchowni 3 - naukowcy 1 - podróżnicy 0 - ludzie z sektora NGO 1 - nikt nie jest dla mnie autorytetem 4 - inni
8.Kogo Twoim zdaniem należy szanować? 25 - rodziców 21 - nauczycieli 7 - artystów 7 - sportowców 5- cele brytów 5 - biznesmenów 7 - dziennikarzy 12 - duchownych 5 - polityków 7 - innych
9.Czy czujesz się szanowany przez RODZICÓW? 26 - tak 0 - nie 2 - trudno powiedzieć 10.Czy czujesz się szanowany przez NAUCZYCIELI? 25 - tak 0 - nie 3 - trudno powiedzieć 11.Czy czujesz się szanowany przez RÓWIEŚNIKÓW? 24 - tak 0 - nie 5 - trudno powiedzieć
12.Niezależnie od udziału w praktykach religijnych, czy uważasz się za osobę religijną: 2 - głęboko wierzącą 25 - wierzącą 0 - raczej niewierzącą 1 - niewierzącą 13.Czy starasz się w swoim życiu kierować zasadami zawartymi w Dekalogu (dziesięciu przykazaniach bożych)? 6 - zdecydowanie tak 15 - raczej tak 1 - raczej nie 1 - zdecydowanie nie 6 - trudno powiedzieć
14.Jaki wpływ na ukształtowanie Twoich poglądów na świat i życie mieli/miały? bardzo duży duży mały wcale własne przemyślenia 9 15 5 0 rodzice 17 9 3 0 nauczyciele 7 18 4 0 dziadkowie 7 16 6 0 papież 3 16 7 3 zasady religijne (wiara) 5 17 6 1 księża/katecheci 4 15 9 1 literatura (pisarze) 4 8 15 2 koledzy i przyjaciele 5 19 4 1 media (prasa, radio, telewizja, internet) 4 7 13 5 wybitne postacie historyczne 3 10 11 5 15.Które z poniższych stwierdzeń jest najbliższe Twojej opinii? 4- O tym, czym jest dobro i zło, powinno decydować przede wszystkim społeczeństwo. 13 - To, czym jest dobro i zło, powinno być przede wszystkim wewnętrzną sprawą każdego człowieka. 12 - O tym, czym jest dobro i zło, powinny decydować przede wszystkim prawa Boże.
16. Którą z wymienionych cech postawisz na pierwszym miejscu, jako najważniejszą w codziennym życiu? 26- miłość rodzinna 8 - uczciwość 4 - pracowitość 2 - patriotyzm 5- religijność 0 - wierność partnerowi 3 - szacunek dla drugiego człowieka 4 - prawdomówność 0- przestrzeganie prawa 3 - tolerancja 0 - przebojowość 0 - korzystanie z życia (rozrywkowość) 2 - spryt 17. Jak oceniasz następujące zachowania/postawy? Wykorzystywanie pracowników przez pracodawców jest to zawsze złe i nigdy nie może być usprawiedliwi one jest to złe, ale czasami bywa usprawiedliwi one ocena tego zależy od konkretnej sytuacji nie ma nic w tym złego i przeważnie jest to usprawiedliw ione nie ma w tym nic złego i zawsze może być usprawiedli wione (1) (2) (3) (4) (5) 14 13 2 0 0
Przyjmowanie lub wręczanie łapówek 18 9 2 0 0 Bicie dzieci 27 2 0 0 0 Wykorzystywanie stanowiska służbowego dla własnych korzyści Kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu Zaniedbywanie swoich obowiązków w pracy Wręczanie prezentów, np. lekarzom, pielęgniarkom, urzędnikom za załatwienie sprawy lub jej przyspieszenie Świadome kupowanie rzeczy podrabianych (fałszowanych) Skracanie życia nieuleczalnie chorego na jego prośbę Jazda bez biletu w autobusie lub tramwaju 16 9 4 0 0 28 0 0 0 0 9 19 0 0 0 5 10 7 3 2 14 6 7 0 0 15 6 4 0 2 6 14 4 0 2 Rozwód 6 5 9 5 1 Ściąganie na sprawdzianach / egzaminach 12 7 5 0 3
18.Jak oceniasz następujące stwierdzenia dotyczące pracy? W pracy wszystkie obowiązki należy wykonywać najlepiej, jak się tylko potrafi. Postępowanie człowieka w pracy świadczy o tym, jak został wychowany w rodzinie. Absolwent szkoły zawodowej przede wszystkim wiąże swoją przyszłość z pracą zawodową. Nadmiar obowiązków w pracy może załamać człowieka. zdecydow anie nie (1) raczej nie (2) raczej tak (3) zdecydo wanie tak (4) 1 2 9 16 1 7 15 6 0 10 14 4 1 2 12 14 Dla ludzi praca ma coraz większą wartość. 1 4 16 5 Każdy dorosły człowiek powinien pracować. 2 1 16 9 Coraz częściej w życiu codziennym ważne jest posiadanie konkretnego zawodu. Aby mieć dobrą pracę, czasem warto poświęcić temu inne cele w życiu. Pracujemy wydajnie tylko wtedy, gdy mamy z tego korzyść. O tym, co wart jest człowiek, najlepiej się przekonać, obserwując jego pracę. Jest oczywiste, że młodzi pracownicy dążą do awansu, zajmowania coraz to wyższych stanowisk. 0 4 15 9 1 15 8 4 3 9 12 4 8 7 6 7 1 0 18 9
Prezentacja wyników wywiadu z pedagogiem szkolnym. Bez wątpienia rola wartości oraz ich wdrażanie w proces wychowania, powinny być mottem każdego nauczyciela-wychowawcy. Nie jest możliwe, aby zagłębić się w temat wartości oraz roli, jaką spełniają w wychowaniu, bez wyjaśnienia tego, czym jest w istocie rzeczy pojęcie wychowania oraz pojęcie wartości. Jeśli chodzi o to, czym jest wychowanie, jako jedno z podstawowych pojęć pedagogiki, to należy nadmienić, że nawet wśród wybitnych teoretyków wychowania nie ma jednomyślności, co do jednej słusznej definicji tego pojęcia. Warto jednakże odnieść się do niektórych prób jego zdefiniowania. Najogólniej wychowanie jest rozpatrywane jako proces, czyli swoisty rodzaj ludzkiego działania, lub też jako wynik lub produkt oddziaływań wychowawczych, utożsamiany z oddziaływaniem na psychikę i zachowanie człowieka. Przy czym przez oddziaływanie rozumie się szczególnie wywieranie wpływu na zmiany czy przeobrażenia w osobowości i zachowaniu, zwłaszcza opinii i przekonań o otaczającym nas świecie oraz postaw wobec ludzi, samych siebie i wspomnianych wartości. Wartości natomiast oznaczają wszystko to, co jest neutralne i obojętne, lecz jest cenne, ważne i doniosłe, przez co stanowi cel ludzkich dążeń. Inną nie mniej trafną definicją jest definicja określająca wartości jako normy i zasady postępowania, które umożliwiają wychowankowi pełny rozwój oraz chronią go przed wyrządzaniem krzywdy sobie i innym. Odpowiedzialny nauczyciel-wychowawca ma świadomość, że wszyscy ludzie a przede wszystkim wychowankowie w wieku szkolnym potrafią właśnie poprzez brak wartości i autorytetów je propagujących, krzywdzić samych siebie oraz innych. W związku z tym, każdy a szczególnie młody obywatel potrzebuje określonego systemu norm i zasad postępowania nazywanych wartościami. To właśnie tego typu zasady i normy przyczyniają się do właściwego rozwoju osobowego młodego człowieka, chroniąc go jednocześnie przed popełnianiem błędów. Niezmiernie ważne wydaje się również to, aby poprzez właściwe postępowanie wychowawcy pomóc wychowankowi samodzielnie odkryć i stosować chociażby te najbardziej podstawowe wartości. Proces ten nie jest łatwy i wymaga od wychowawcy wielkiego wysiłku. Świat wartości jest na ogół prezentowany przez kogoś lub przez coś. Skłaniając się do wyboru danej wartości, człowiek przypisuje ją komuś lub czemuś i w oparciu o te kryteria wybiera między poszczególnymi obiektami (elementami) wartości. Rozpatrując jakąś wartość z reguły posługujemy się oceną, przy pomocy której ustalamy wartość danego przedmiotu, obiektu, pojęcia itp. Innymi słowy wartościujemy, jeżeli oceniamy jedne rzeczy przed drugimi. Aby nie pogubić się w świecie wartości, przyjęto pewną klasyfikację wartości. Istnieje wiele różnego rodzaju podziałów wartości. Najwcześniej przyjęty podział wartości, uwzględniający zasadę różnic tematycznych to: wartości teoretyczne, ekonomiczne, społeczne, estetyczne, polityczne i religijne. Inny podział to podział na wartości odczuwane i uznawane. Na wartości instrumentalne (czyli podstawowe) i ostateczne (czyli wyższe). Spośród uniwersalnych wartości, jakie należałoby przedstawić i wpajać wychowankom, na uwagę zasługują między innymi: sprawiedliwość, odpowiedzialność, tolerancja, wolność, altruizm czy bezinteresowność. Sprawiedliwość, czyli stała skłonność oddania każdemu tego, co mu się należy. Odpowiedzialność, czyli postawa, której wyrazem jest odpowiadanie za swoje czyny i postępowanie, a także za swoje postawy i zachowanie oraz odpowiedzialność brana na siebie za innych i poddawanie się sankcjom w przypadku naruszenia tej postawy. Tolerancja polega na skłonności do zgody, na tolerowaniu myślenia, działania i uczuć innych niż nasze.
Wolność, czyli całkowita niezależność od czegokolwiek, niezależność przejawiająca się w działaniu i podejmowaniu decyzji. Altruizm - oznacza troskę o dobro konkretnej osoby lub grupy. Troska ta polega najczęściej na wyświadczeniu komuś przysługi w sposób świadomy, bezinteresowny oraz dobrowolny. Wyjaśniając natomiast pojęcie bezinteresowności możemy stwierdzić, że celem bezinteresowności nie jest korzyść własna, lecz dobro innych osób. Wychowując więc młodego człowieka w duchu poszanowania, respektowania oraz przestrzegania wartości, szczególnie w okresie gdy poszukuje on własnej tożsamości, nie jest procesem łatwym przez co wymaga szczególnego zaangażowania nauczyciela-wychowawcy. Nauczyciel, chcący być autorytetem dla swojego podopiecznego, oraz chcący skutecznie ukierunkowywać go ku właściwym wartościom, sam musi reprezentować odpowiednią postawę, która będzie spójna z przekazywanymi treściami. Wytyczony i realizowany w szkole program wychowawczy stawia nauczycielowiwychowawcy niezmiernie wysokie wymagania. Wymaganiami tymi są: biegłość w myśleniu intuicyjnym, zgodność czynów ze słownymi deklaracjami i pouczeniami, otwartość wobec dzieci i rodziców, umiejętność słuchania i prowadzenia dialogu z uczniami, bycie dla ucznia wzorem i autorytetem kulturowym, poszanowanie godności ucznia oraz znajomość zasad dydaktyki i metodyki. W trakcie wielokrotnych, niezależnie od siebie przeprowadzanych badań wśród młodzieży na temat hierarchii wartości dominujące miejsca zajmują kolejno: rodzina, miłość, przyjaźń, zaufanie, wykształcenie, zdrowie, poczucie bezpieczeństwa, dobra sytuacja finansowa, szczerość, satysfakcjonująca praca i kariera zawodowa, religia oraz tolerancja. Jak wiadomo system wartości człowieka kształtuje się systematycznie i stopniowo w miarę jego rozwoju i dorastania. Na każdym etapie życia człowiek uświadamia sobie kolejno, co jest dla niego ważne i według jakich kryteriów i reguł chce żyć. Dlatego też w przypadku młodego człowieka w okresie dojrzewania, kiedy to często dochodzi do zagubienia w wartościach, braku ich właściwej hierarchii, ciągłego poszukiwania i niejednokrotnie odnajdywania antywartości społecznie nieakceptowanych, rola autorytetów moralnych, nauczycieli i rodziców jest nie do przecenienia. Każdy rodzic, wychowawca czy autorytet moralny powinien pamiętać o zasadzie mówiącej, że niewspółmiernie korzystniejsze jest kształtowanie właściwych postaw wraz z rozwijaniem odpowiednich strategii profilaktycznych, aniżeli późniejsze usuwanie negatywnych skutków podejmowanych przez młodzież niewłaściwie przygotowaną do życia. Działania pedagoga w kształtowaniu postaw: Kształtowanie postaw patriotycznych służy identyfikacji narodowej i kulturowej. Przygotowuje do życia w społeczeństwie. Wpływa na kształtowanie więzi z krajem ojczystym. Przygotowuje młode pokolenie do pełnienia ról prospołecznych. Jest wartością uniwersalną. Trzeba go budować stopniowo poprzez działalność dydaktyczno wychowawczą, ponieważ nikt nie rodzi się patriotą. Przekazywanie treści patriotycznych jest obowiązkiem każdego nauczyciela bez względu na wiarę i przekonania polityczne.
W szkole postawy patriotyczne kształtuje się poprzez: uroczystości związane z obchodzeniem świąt narodowych, 1. odwiedzanie miejsc pamięci narodowej, 2. wycieczki do muzeum,miejsc o znaczeniu historycznym i kulturalnym, 3. spotkania z ciekawymi ludźmi. Spośród uniwersalnych wartości, jakie należałoby przedstawić i wpajać wychowankom, na uwagę zasługują między innymi: sprawiedliwość, odpowiedzialność, tolerancja, wolność, altruizm czy bezinteresowność. Wartości te realizowane są w szkole poprzez: 1. pogadanki, lekcje wychowawcze, 2. zajęcia integracyjne, zajęcia z pedagogiem, 3. organizacja imprez szkolnych, 4. pomoc młodszym uczniom, pomoc w lekcjach, 5. okazywanie kultury i szacunku wobec nauczycieli, oraz pracowników szkoły, 6. dbanie o czystość wokół siebie, w klasie, w szkole, 7. tolerancja wobec uczniów słabszych, z deficytami, 8. tworzenie się przyjaźni wśród uczniów, 9. liczne akcje charytatywne, 10. pomoc potrzebującym, 11. pamięć o zmarłych uczniach i nauczycielach, wyjścia na cmentarz. W pracy pedagoga w procesie kształtowania postaw stosowane są następujące formy pracy : 1. obserwacja zachowania, 2. motywowanie do działania, 3. budowanie wiary we własne możliwości, 4. stwarzanie sytuacji kiedy uczeń może poczuć się ważny i odnieść sukces, 5. zapewnienie wsparcia i poczucia bezpieczeństwa, 6. zachęcanie do działań odpowiedzialnych i poważnych, 7. wyjaśnianie konfliktów,
8. gry i zabawy integracyjne, 9. rozładowywanie napięcia poprzez wspólne gry, rozmowy, 10. przypominanie zasad i reguł panujących w szkole, 11. terapia indywidualna, 12. rozmowy z uczniem, 13. współpraca z wychowawcami i nauczycielami, 14. współpraca z domem rodzinnym oraz kompetentnymi instytucjami,
Wnioski Uczniowie i dzieci przedszkolne rozumieją pojęcie wartości, hierarchizują je i potrafią wskazać, które z nich są najważniejsze dla nich w codziennym życiu. - Jakie główne wartości wyznaczają postawy uczniów w życiu, w grupie rówieśniczej, w szkole i w przedszkolu? - Jakie wartości maja wpływ na normy zachowania w szkole i w przedszkolu? - Jaka jest hierarchizacja wartości w świadomości u dzieci? wartości moralnych hedonistycznych odczucia) obyczajowych społecznych -Czy zauważa się związek pomiędzy wartościami i zachowaniem uczniów? - Jaki jest stopień przestrzegania norm etycznych obowiązujących w społeczności szkolnej? - Które wartości wyznaczają style zachowania w Zespole? - Jakie wartości należy kształcić, wzmacniać, uświadamiać ich istotę, by wzmacniać pozytywną motywację oraz zapewnić poprawne funkcjonowanie społeczności szkolnoprzedszkolnej? Według ankietowanych respondentów, rozmów oraz bieżących obserwacji prowadzonych większość respondentów stwierdziła że - ważne w życiu jest :28- udane życie rodzinne, 9- dobre wykształcenie,17 - przyjaciele. Najważniejsze są wartości: 29- rodzina, 16- przyjaźń, 23- miłość. Dla.- moich nauczycieli najważniejsze są określone wartości: 24 - szacunek, 24 - sprawiedliwość, 18 - mądrość. Największym autorytetem dla uczniów są: 22 - rodzice, 11 - nauczyciele, 7- inni członkowie rodziny. Zdaniem społeczności szkolno - przedszkolnej należy szanować: 25 - rodziców, 21 nauczycieli, 12- duchownych. Uczniowie uznali, że szanowanych przez rodziców jest: 26 - tak 2 - trudno powiedzieć natomiast szanowanych przez nauczycieli jest: 25 - tak, 3 - trudno powiedzieć- szanowanych przez rówieśników jest: 24 - tak, 5 - trudno powiedzieć W społeczności szkolnej za osobę religijną uważa się: 2 - głęboko wierzącą, 25 wierzącą 1 - niewierzącą a w swoim życiu zasadami zawartymi w Dekalogu kieruje się: 6 - zdecydowanie tak, 15 - raczej tak, 1 - raczej nie, 1 - zdecydowanie nie, 6 - trudno powiedzieć. Wśród wymienionych określeń - stwierdzenie najbliższe opinii
badanych to: To, czym jest dobro i zło, powinno być przede wszystkim wewnętrzną sprawą każdego człowieka. Najważniejszą cechą w codziennym życiu jest: 26- miłość rodzinna, 8 - uczciwość, 5- religijność. Na pytanie - jaki wpływ na ukształtowanie Twoich poglądów na świat i życie mieli/miały? badani odpowiedzieli: 17 rodzice, 7 nauczyciele,7- dziadkowie. Ze stwierdzeń, które są najbliższe opinii uczniów wybrane zostały następujące sekwencje: 13 - To, czym jest dobro i zło, powinno być przede wszystkim wewnętrzną sprawą każdego człowieka. 12 - O tym, czym jest dobro i zło, powinny decydować przede wszystkim prawa Boże. O tym jak oceniają następujące zachowania/postawy świadczą przedstawione wyniki: 27 bicie dzieci, 18- przyjmowanie lub wręczanie łapówek 16 wykorzystywanie stanowiska służbowego dla własnych korzyści. A tak respondenci ocenili następujące stwierdzenia dotyczące pracy? 16 dla ludzi praca ma coraz większą wartość 16 w pracy wszystkie obowiązki należy wykonywać najlepiej jak się potrafi 15 postępowanie człowieka w pracy świadczy o tym jak został wychowany w rodzinie Wypowiedzi uczniów dzieci przedszkolnych, dyrektora Zespołu, oraz analiza dokumentacji Zespołu Szkolno - Przedszkolnego wykazuje, że placówka zachęca do czynnego udziału w proponowanych formach kształtowania i wzmacniania wartości i postaw etycznych aktywności oraz do partycypacji podejmowania wspólnych działań zapewniających pozytywną motywację i poprawne funkcjonowanie społeczności szkolno przedszkolnej. Zapisy statutowe dowodzą, że rodzice w pełni uprawnieni są do podejmowania decyzji w sprawach dotyczących edukacji i zachowania ich dzieci. Zdaniem Pani Dyrektor regulacje wewnątrzszkolne mają na celu wzmacniać stosunki partnerskie na linii szkoła, przedszkole dom rodzinny ucznia. Postawy etyczne i wartości, które kierują postępowaniem dziecka ucznia wywodzą się i nabywane są przede wszystkim w domu rodzinnym, a inne instytucje min. przedszkole i szkoła, wspierają rodziców, ukazują wzorce i zachęcają do korzystania z tej pomocy, często w trudnych sytuacjach społeczno- rodzinnych oraz środowiskowych. Wychowawcy oraz nauczyciele podkreślają rolę rodziców w procesie edukacji kształcenia, opieki i wychowania ich dzieci. określają, że Zespół w zakresie nauczania, kształcenia, wychowania i opieki oferuje szeroką współpracę. podają formy kontaktów nauczycieli i wychowawców z rodzicami. w zadaniach placówki uwzględnia się organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy pedagogiczno psychologicznej dla dzieci uczniów jak również dla rodziców,
dokumentacja precyzuje cele, kompetencje i zadania Zespół oferuje również formy ścisłej współpracy z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w szkole, proponuje współpracę z nauczycielami w działaniach ukierunkowanych na dobro dziecka systematyczne kontaktowanie się w celu uzyskania aktualnych informacji, wspiera rodziców i uczniów, którzy mogą zgłaszać inicjatywy działań wychowawczych eliminujących zagrożenia oraz wzmacniania właściwych zachowań. Placówka rozwija u dzieci i uczniów oraz ich rodziców postawy prospołeczne i wymaga respektowania norm społecznych. Zespół szkolno przedszkolny umożliwia rodzicom kontaktu z wachlarzem instytucji, współpracuje i potrafi wskazać alternatywne rozwiązania. Jednak nie sposób kształtować wśród uczniów określonych norm społecznych, czy postaw etycznych bez równoczesnego dostrzegania roli rodziców, domu rodzinnego, szeroko rozumianego środowiska, czy też pracy zespołowej nauczycieli.
REKOMENDACJE 1. Uczeń rozumie pojęcie wartości normy zachowań. 2. Uczeń potrafi doskonalić hierarchizację wartości. 3. Wartości uniwersalne wyznaczają normy zachowań w społeczności szkolno przedszkolnej. 4. Uczniowie i dzieci przedszkolne potrafią ocenić negatywne zachowanie. 5. Program wychowawczo profilaktyczny uwzględnia działania wychowawcze ku wartością 6. Reguły zachowań w grupie szkolno przedszkolnej wskazują na zachowanie podmiotowości każdego jej członka, zachowanie godności, tolerancji i szacunku. Wnioski: 1. Pomimo zadawalających wyników ewaluacji wewnętrznej należy podejmować na bieżąco działania, monitorować, ewaluować a w razie zaistniałych sytuacji modyfikować dotychczasowe procedury. 2. Bezwzględnie podejmowane działania powinny być wdrażane przez wszystkich pracowników szkoły (nie tylko pedagogicznych). 3. Łamanie przez dzieci zasad, norm i przyjętych postaw nie powinno zniechęcać pracowników. 4. Pamiętać należy także o tym, że obowiązujące w Zespole normy, postawy i zasady dotyczą nie tylko uczniów, ale również nauczycieli i innych pracowników. 5. W każdej sytuacji kryzysowej należy odwoływać się do obowiązujących w Zespole procedur. Stąd też powinny być one upublicznione w ogólnodostępnych miejscach (hol szkoły, tablice informacyjne dla rodziców dzieci przedszkolnych i uczniów, sale lekcyjne oraz strona internetowa Zespołu Przedstawione powyżej argumenty świadczą o wysokim poziomie spełniania przez Zespół wymagań w zakresie Postaw etycznych i wybranych wartości, które kierują postępowaniem dziecka i ucznia.