RAPORT Z EWALUACJI System wartości i normy w życiu młodzieży

Transkrypt

1 RAPORT Z EWALUACJI System wartości i normy w życiu młodzieży Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Zbąszynku 2016/2017 Zespół ds. ewaluacji Edyta Urbanek Anna Szulc Stefania Smoczyńska Elżbieta Krzywak Maciej Szulc Michał Łysiak System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 1

2 I INFORMACJE OGÓLNE 1. Przedmiot ewaluacji system wartości i norm uczniów Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Zbąszynku. 2. Pytania kluczowe: Jakie wartości są ważne w życiu młodzieży? Jakie normy zachowań są akceptowalne dla uczniów? Jakie są autorytety gimnazjalistów? Kto lub co ma wpływ na kształtowanie się systemu wartości i norm postępowania młodzieży? 3. Metoda ewaluacji i próba badawcza anonimowe badanie ankietowe wśród uczniów (10 uczniów z każdej klasy o numerach z dziennika nieparzystych, w przypadku nieobecności kolejny numer lub numery). 4. Format raportu raport końcowy; przedstawienie raportu końcowego w formie prezentacji multimedialnej w czasie najbliższej rady pedagogicznej od złożenia raportu, umieszczenie na stronie internetowej- udostępnienie raportu dla rodziców i uczniów. System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 2

3 II ANALIZA ANKIET Ankiety przeprowadzono wśród 10 uczniów z każdej klasy, razem uzyskano 120 ankiet. W badaniu wzięła udział grupa badanych: 63 uczennice i 57 uczniów. 1. Które wartości są dla Ciebie ważne? (wybierz trzy najważniejsze według Ciebie) LP. WARTOŚĆ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. rodzina % 2. przyjaźń 92 77% 3. miłość 84 70% 4. uczciwość 46 38% 5. wolność 40 33% 6. sprawiedliwość 38 32% 7. wykształcenie 34 28% 8. pieniądze 29 24% 9. odpowiedzialność 22 18% 10. wiara 21 17,5% 11. naród 20 17% 12. praca 16 13% 13. mądrość 15 12,5% 14. inne 7 6% 15. atrakcyjność 6 5% 16. przyroda 6 5% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 3

4 Dla zdecydowanej większości ankietowanych uczniów najważniejszymi wartościami okazały się rodzina, przyjaźń i miłość. Około 30% uczniów zaznaczało jako istotą wartość uczciwość, wolność, sprawiedliwość i wykształcenie. Najmniej głosów zdobyły atrakcyjność i przyroda. Poniższa tabela pokazuje, jak na poszczególne wartości głosowali uczniowie z podziałem na chłopców i dziewczyny. W związku z tym, że respondenci byli wybierani losowo, według numerów z dziennika, liczba ta nie jest równa (57 chłopców i 63 dziewczyny). L P. WARTOŚĆ LICZB A OSÓB % BADANEJ POPULACJI LICZBA CHŁOP - CÓW % LICZB A DZIEW -CZĄT % 1. rodzina % 43 82% 57 90% 2. przyjaźń 92 77% 38 67% 54 86% 3. miłość 84 70% 29 51% 55 87% 4. uczciwość 46 38% 25 44% 21 33% 5. wolność 40 33% 19 33% 21 33% 6. sprawiedliwość 38 32% 19 33% 19 30% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 4

5 7. wykształcenie 34 28% 18 32% 16 25% 8. pieniądze 29 24% 20 35% 9 14% 9. odpowiedzialność 22 18% 14 25% 8 13% wiara 21 17,5% 7 12% 14 22% naród 20 17% 11 19% 9 14% praca 16 13% 8 14% 8 13% mądrość 15 12,5% 9 16% 6 10% inne 7 6% 2 4% 5 8% atrakcyjność 6 5% 5 9% 1 2% przyroda 6 5% 3 5% 3 5% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 5

6 Z wykresu wynika, że więcej dziewczyn niż chłopców ceni wartość rodziny, choć w przypadku obu grup wynik jest wysoki (82% i 90%). Podobnie jest w przypadku przyjaźni, wiary i miłości, szczególnie duża jest dysproporcja pomiędzy głosującymi dziewczynami i chłopcami tej ostatniej (87% do 51%). Chłopcy wybierali jako bardziej istotne uczciwość, sprawiedliwość, wykształcenie, odpowiedzialność, naród, mądrość, atrakcyjność i pieniądze (35% do 14%). 2. Które wartości są ważne dla Twoich nauczycieli? (wybierz nie więcej niż trzy) LP. WARTOŚĆ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. praca 68 57% 2. wykształcenie 66 55% 3. mądrość 56 47% 4. uczciwość 55 46% 5. sprawiedliwość 55 46% 6. odpowiedzialność 48 40% 7. rodzina 43 36% 8. pieniądze 29 24% 9. naród 26 22% 10. wiara 17 14% 11. miłość 11 9% 12. inne 9 8% 13. atrakcyjność 7 6% 14. przyjaźń 7 6% 15. przyroda 6 5% 16. wolność 4 3% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 6

7 W ankiecie zapytano uczniów, jakie wartości są ważne dla nauczycieli, którzy jednocześnie często są wychowawcami, więc mają wpływ na kształtowanie się systemu wartości młodych ludzi. Gimnazjaliści twierdzą, że dla nauczycieli ważne są praca, wykształcenie, mądrość, uczciwość, sprawiedliwość i odpowiedzialność, a najmniej istotne atrakcyjność, przyjaźń, przyroda i wolność. 3. Proszę o zaznaczenie odpowiedzi na każde poniższe stwierdzenie. Prośba o wyrażenie opinii w poniższych kwestiach ma za zadanie sprawdzić system norm młodzieży, wskazać, które zachowania są akceptowane, które dopuszczalne w zależności od sytuacji, a które niemożliwe do przyjęcia przez młodzież gimnazjalną. Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się raczej się raczej się nie zupełnie się nie Człowieka inteligentnego i wykształconego, ale jednocześnie bardzo złego, nie można nazwać mądrym. 27/23% 43/36% 29/24% 21/18% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 7

8 18% 23% całkowic 24% 36% raczej się raczej się zupełnie Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się raczej się raczej się nie zupełnie się nie Lekarz, który na studiach ściągał zamiast rzetelnie się uczyć, może leczyć i operować pacjentów. 4/3% 10/8% 21/18% 85/71% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 8

9 Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się raczej się raczej się nie zupełnie się nie Używanie kulturalnego języka jest bardzo ważne 64/53% 45/38% 11/9% 0 9% 0% całkowicie się 38% 53% raczej się raczej się nie zupełnie się nie Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się raczej się raczej się nie zupełnie się nie Każdy młody człowiek powinien jakiś czas popracować na rzecz innych jako wolontariusz bez wynagrodzenia 42/35% 53/44% 20/17% 5/4% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 9

10 Czy zgadzasz się z opinią, że całkowicie się raczej się raczej się nie zupełnie się nie Zabranie sobie cudzej rzeczy, która leży bez dozoru, np. aparatu fot. z ławki na dworcu, jest w porządku 5/4% 13/11% 15/13% 87/73% 4. Kto jest dla Ciebie autorytetem? (wybierz nie więcej niż trzy) LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. rodzice 79 66% 2. inni członkowie rodziny 37 31% 3. sportowcy 32 27% 4. piosenkarze, muzycy 23 19% 5. inni 22 18% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 10

11 6. nauczyciele 17 14% 7. wolontariusze 17 14% 8. podróżnicy 10 8% 9. nikt nie jest dla mnie autorytetem 10 8% 10. blogerzy 9 7,5% 11. biznesmeni 7 6% 12. aktorzy 7 6% 13. duchowni 6 5% 14. naukowcy 5 4% 15. politycy 4 3% 16. dziennikarze, prezenterzy 2 2% Niekwestionowanym autorytetem ankietowanej młodzieży są rodzice, na których głosowało 66% respondentów. Następnym wskazanym autorytetem są inni członkowie rodziny 31% badanych. Pokrywa się to z odpowiedzią na pierwsze pytanie ankiety, gdzie wskazano również rodzinę jako najwyższą wartość. Najmniej wiarygodni okazali się politycy, dziennikarze System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 11

12 i prezenterzy. Nauczyciele w tym rankingu zajęli szóste miejsce (na 16 zaproponowanych autorytetów), głosowało na nich 14% uczniów. Poniższa tabela pokazuje, jak rozkładały się głosy uczniów w kwestii autorytetów z podziałem na płeć. LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI LICZBA CHŁOPCÓW % LICZBA DZIEW- CZĄT % 1. rodzice 79 66% 38 66% 41 65% 2. inni członkowie rodziny 37 31% 13 23% 24 38% 3. sportowcy 32 27% 25 44% 7 11% 4. piosenkarze, muzycy 23 19% 10 18% 13 21% 5. inni 22 18% 9 16% 13 21% 6. nauczyciele 17 14% 6 11% 11 17% 7. wolontariusze 17 14% 4 7% 13 21% 8. podróżnicy 10 8% 5 9% 5 8% 9. nikt nie jest dla mnie autorytetem 10 8% 5 9% 5 8% 10. blogerzy 9 7,5% 2 4% 7 11% 11. biznesmeni 7 6% 5 9% 2 3% 12. aktorzy 7 6% 2 4% 5 8% 13. duchowni 6 5% 4 7% 2 3% 14. naukowcy 5 4% 4 7% 1 2% 15. politycy 4 3% 3 5% 1 2% 16. dziennikarze, prezenterzy 2 2% 1 2% 1 2% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 12

13 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% % CHŁOPCY % DZIEWCZYNY Widać, że dla obu grup autorytetem są rodzice głosy przedstawicieli obu płci rozkładały się po równo 66% i 65%. Na drugim miejscu dla dziewcząt są inni członkowie rodziny (38%), natomiast chłopcy zdecydowanie cenią sportowców (44%). 5. Kto lub co miało wpływ na kształtowanie Twoich poglądów na świat i życie? LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. rodzice 91 76% 2. własne przemyślenia 90 75% 3. koledzy i przyjaciele 72 60% 4. dziadkowie 52 43% 5. media (prasa, radio, telewizja, internet) 35 29% 6. nauczyciele 33 28% 7. zasady religijne (wiara) 31 26% 8. literatura (pisarze) 15 13% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 13

14 9. Osoby duchowne 14 12% 10. wybitne postacie historyczne 13 11% Najwięcej uczniów wskazywało na to, że rodzice mieli największy wpływ na kształtowanie się ich poglądów na świat i życie 76% badanych, podobnie jak własne przemyślenia 75%. Duży wpływ na młodzież ma środowisko rówieśnicze koledzy i przyjaciele 60%. LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI LICZBA CHŁOP CÓW % LICZBA DZIEW - CZĄT % 1. rodzice 91 76% 40 70% 51 81% 2. własne przemyślenia 90 75% 35 61% 55 87% 3. koledzy i przyjaciele 72 60% 34 60% 38 60% 4. dziadkowie 52 43% 31 54% 21 33% 5. media (prasa, radio, telewizja, internet) 35 29% 12 21% 23 37% 6. nauczyciele 33 28% 16 28% 17 27% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 14

15 7. zasady religijne (wiara) 31 26% 14 25% 16 25% 8. literatura (pisarze) 15 13% 3 5% 12 19% 9. Osoby duchowne 14 12% 10 18% 4 6% 10. wybitne postacie historyczne 13 11% 9 16% 4 6% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Wykres wskazuje, że dziewczyny najbardziej cenią własne przemyślenia jako sposób na kształtowanie się poglądów na świat i życie 87% ankietowanych. Obie grupy wskazują na ważną rolę rodziców w tej kwestii (70% i 80%). 6. Kto, według Ciebie, powinien ustalać normy moralne? % CHŁOPCY % DZIEWCZYNY LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. każdy sam, bo jest to wewnętrzną sprawą człowieka 69 58% 2. społeczeństwo 47 39% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 15

16 3. ktoś inny: rodzice duchowni bajerson odpowiedzialna i sprawiedliwa władza putin (pisownia oryginalna) 6 5% Najwięcej uczniów w kwestii kto powinien ustalać normy moralne wskazywało odpowiedź, że każdy sam, bo jest to wewnętrzną sprawą człowieka ( 58%), następnie społeczeństwo (39%). Nieliczni wskazali, że ktoś inny (5%). LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI LICZBA CHŁOP - CÓW % LICZBA DZIEW - CZYN % 1. każdy sam, bo jest to wewnętrzną sprawą człowieka 69 58% 25 44% 44 70% 2. społeczeństwo 47 39% 28 49% 18 30% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 16

17 3. ktoś inny: rodzice duchowni bajerson odpowiedzialna i sprawiedliwa władza putin (pisownia oryginalna) 6 5% 5 9% 1 2% W odpowiedzi na pytanie kto powinien ustalać normy moralne wybory chłopców i dziewczyn bardzo się różniły. Najwięcej uczennic uważa, że każdy sam powinien ustalać te normy 70% (chłopcy 44%). Więcej chłopców wybrało odpowiedź, że społeczeństwo prawie połowa badanych. 7. Którą z wymienionych cech postawisz na pierwszym miejscu, jako najważniejszą w codziennym życiu? LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI 1. miłość rodzinna 60 50% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 17

18 2. szacunek dla drugiego człowieka 10 8% 3. uczciwość 9 7,5% 4. korzystanie z życia (rozrywkowość) 9 7,5% 5. tolerancja 9 7,5% 6. religijność 6 5% 7. prawdomówność 5 4% 8. pracowitość 3 3% 9. przestrzeganie prawa 2 2% 10. patriotyzm 2 2% 11. przebojowość 1 1% 12. wierność partnerowi 1 1% 13. spryt 0 0% Połowa badanych uczniów wybrała miłość rodzinną jako najważniejszą cechę w codziennym życiu. Poniżej 10% zyskały odpowiedzi szacunek dla drugiego człowieka System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 18

19 uczciwość, tolerancja, korzystanie z życia (rozrywkowość). Najmniej głosów lub wcale uzyskały odpowiedzi przebojowość, wierność partnerowi oraz spryt. LP. ODPOWIEDŹ LICZBA OSÓB % BADANEJ POPULACJI LICZBA CHŁOP - CÓW % LICZBA DZIEW- CZYN % 1. miłość rodzinna 60 50% 30 53% 30 48% 2. szacunek dla drugiego człowieka 10 8% 6 11% 4 6% 3. uczciwość 9 7,5% 6 11% 3 5% 4. korzystanie z życia (rozrywkowość) 9 7,5% 8 14% 1 2% 5. tolerancja 9 7,5% 4 7% 5 8% 6. religijność 6 5% 5 9% 1 2% 7. prawdomówność 5 4% 1 2% 4 6% 8. pracowitość 3 3% 2 4% 1 2% 9. przestrzeganie prawa 2 2% 1 2% 1 2% 10. patriotyzm 2 2% 2 4% 0 0% 11. przebojowość 1 1% 0 0% 1 2% 12. wierność partnerowi 1 1% 1 2% 0 0% 13. spryt 0 0% 0 0% 0 0% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 19

20 Miłość rodzinna okazała się ważną cechą w codziennym życiu bez względu na płeć. Przy innych cechach odpowiedzi różnie się kształtowały, np. chłopcy częściej wybierali odpowiedź szacunek dla drugiego człowieka, uczciwość czy korzystanie z życia (rozrywkowość), a dziewczyny tolerancję i prawdomówność. 8. Jak oceniasz następujące zachowania/postawy? Zachowanie/ postawa 1. Jest to zawsze złe i nigdy nie może być usprawiedliwione 2.Ocena tego zależy od konkretnej sytuacji 3.Nie ma w tym nic złego i zawsze może być usprawiedliwione wykres Przyjmowanie łapówek 71/59% 42/35% 7/6% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 20

21 Wręczanie łapówek 56/46,5% 62/52% 2/1,5% Bicie dzieci 111/92,5% 6/5% 3/2,5% Zaniedbywanie swoich obowiązków w szkole 43/35% 71/59% 6/5% Przekraczanie dozwolonej prędkości na jezdni 47/39% 65/54% 8/7% Świadome kupowanie rzeczy podrabianych (fałszowanych) 50/42% 41/34% 29/24% System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 21

22 Skracanie życia nieuleczalnie chorego na jego prośbę 46/38% 49/41% 24/20% Jazda na gapę w autobusie lub tramwaju 43/36% 58/48% 19/16% Korzystanie z nielegalnych programów, gier, filmów itp. 66/55% 28/23% 26/22% Ściąganie na egzaminach, sprawdzianach 48/40% 48/40% 24/20% Uczniowie ocenili powyższe postawy, wyrażając swoją akceptację, negację lub dopuszczalność w określonych sytuacjach. Niektóre z tych sytuacji są dla nich abstrakcyjne, znane jedynie ze słyszenia, mediów lub rozmów z dorosłymi, a niektóre odnoszą się do codziennych zdarzeń szkolnych lub życiowych. Pozwalają wyciągnąć wnioski dotyczące norm i wartości uznawanych przez młodzież. System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 22

23 III WNIOSKI: 1. Najważniejszymi wartościami dla uczniów są rodzina, przyjaźń i miłość, najmniej istotnymi są przyroda i atrakcyjność. 2. Zdaniem uczniów dla nauczycieli najważniejsze są praca, wykształcenie i mądrość, a najmniej ważne przyjaźń, przyroda i wolność. 3. Ok. 60% gimnazjalistów uważa, że człowiek inteligentny, wykształcony, ale zły, nie zasługuje na miano mądrego. 4. Prawie 90% uczniów sądzi, że nierzetelne przygotowanie się do zawodu ma wpływ na jakość wykonywanej pracy. 5. Zdecydowana większość uważa, że używanie kulturalnego języka jest bardzo ważne. 6. Prawie 80% uważa, że młodzi ludzie powinni udzielać się w wolontariacie. 7. Dla 85% ankietowanych przywłaszczenie sobie cudzej własności jest nie do zaakceptowania, dla 15% - dopuszczalne. 8. Autorytetami dla młodzieży są przede wszystkim rodzice i inni członkowie rodziny. 8% badanych deklaruje brak autorytetu. 9. Największy wpływ na kształtowanie poglądów na świat i życie mają rodzice, rodzina i przyjaciele oraz własne przemyślenia, a najmniejszy media. 10. Ponad połowa uczniów uważa, że każdy sam powinien ustalać normy moralne, pozostali że społeczeństwo. 11. Połowa badanych stawia na pierwszym miejscu miłość rodzinną jako najważniejszą w codziennym życiu. 12. Dla około połowy uczniów wręczanie i przyjmowanie łapówek jest dopuszczalne. 13. Prawie wszyscy respondenci uznają bicie dzieci za czyn naganny. 14. Zaniedbywanie obowiązków szkolnych dla 35% jest złe, a dla 59% dopuszczalne w zależności od sytuacji. 15. Przekraczanie prędkości oraz jazda bez ważnego biletu jest zachowaniem akceptowalnym. 16. Ponad połowa ankietowanych dopuszcza używanie nielegalnych programów itp % uczniów zgadza się na skracanie życia nieuleczalnie chorego na jego prośbę. 18. Dla 60% uczniów ściąganie na sprawdzianach nie jest niczym złym. IV REKOMENDACJE: 1. Przekazując wnioski z przeprowadzonej ewaluacji rodzicom, podkreślić, jak wiele zależy od nich w procesie wychowania dzieci do wartości (na co jednoznacznie wskazują wyniki ankiety). 2. Ukazywać ojczyznę jako wspólnotę rodzinną, o którą warto dbać. System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 23

24 3. Uświadamiać młodzieży, że stawiając wymagania innym, należy najpierw wymagać od siebie - sumiennie i uczciwie wypełniać swoje obowiązki. 4. Kontynuować działania związane z kulturą języka. 5. Utrzymywać działania wolontariackie w szkole i poza nią. 6. Uświadamiać uczniom konsekwencje łamania prawa (np. spotkanie z policją, pogadanki z wychowawcą). 7. Ukazywać gimnazjalistom negatywne przykłady ludzi, którzy ustalając swoje normy moralne, krzywdzili innych. 8. Uczyć szacunku do życia na każdym etapie. System wartości i normy w życiu młodzieży Strona 24