2015/2016 PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 24 PROGRAM PROFILAKTYCZNY został opracowany na podstawie diagnozy, w której uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów, wynikające ze specyfiki środowiska szkoły. Zatwierdzony do realizacji uchwałą rady pedagogicznej w dniu 27.08.2015 r. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 1 z 13
SPIS I. PODSTAWY PRAWNE DO OPRACOWANIA PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO... 3 II GŁÓWNE CELE DO W ROKU SZKOLNYM 2015-2016... 3 CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU PROFILAKTYKI:... 4 III. CZYNNIKI RYZYKA:... 4 IV. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO... 4 V. ADRESACI PROGRAMU I ICH ZADANIA... 5 VI. SPOSÓB PROGRAMU... 6 CEL 1. PRZECIWDZIAŁANIE FORMOM NIEDOSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO, ZACHOWANIOM PATOLOGICZNYM I UZALEŻNIENIOM (PAPIEROSY, ALKOHOL, NARKOTYKI, DOPALACZE, ŚRODKI FARMAKOLOGICZNE I DOPINGUJĄCE)... 8 CEL 2. DOSTARCZENIE UCZNIOM I ICH RODZICOM WIEDZY NA TEMAT KONSEKWENCJI PALENIA, PICIA ALKOHOLU UŻYWANIA DOPALACZY, NARKOTYKÓW, LEKÓW.... 9 CEL 3. PODNIESIENIE POZIOMU FREKWENCJI.... 10 CEL 4. WULGARYZMOM MÓWIMY NIE DBAMY O KULTURĘ JĘZYKA... 11 VII. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH... 12 VIII. EWALUACJA PODJĘTYCH DZIAŁAŃ... 13 Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 2 z 13
I. PODSTAWY PRAWNE DO OPRACOWANIA PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO 1. Konstytucja RP z dnia 17.10.1997r. 2. Ustawa o systemie oświaty z dn. 07.09.1991 (Dz. U. Nr 95poz. 425 z późn. zm.) 3. Karta nauczyciela ze zmianami z dn. 26-01-1982 4. Konwencja o prawach dziecka 5. Statut Szkoły zatwierdzony Uchwałą RP w dniu 05.11.2008 r. 6. Program Wychowawczy Gimnazjum zatwierdzony Uchwałą RP w dniu 27.09.2007 r. (Załącznik 3 do Statutu Szkoły) 7. Program profilaktyczny zatwierdzony Uchwałą RP w dniu 29.08.2008 r. (Załącznik 5 do Statutu Szkoły) 8. Rozporządzenie MENiS z 15.02.1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 14 poz. 129) 9. Rozporządzenie MENiS z dnia 26. lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458) 10. Rozporządzenie MEN z 17.11.2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 nr228 poz.1487). - inne dokumenty. Szkolny program profilaktyki jest spójny z programem wychowawczym i ukierunkowuje ucznia w jego dążeniach, pomaga zbudować właściwą hierarchię wartości, nauczy umiejętnego realizowania własnych potrzeb i poszanowania drugiego człowieka. II GŁÓWNE CELE DO W ROKU SZKOLNYM 2015-2016 1 Tworzenie klimatu bezpiecznej szkoły. 2 Przeciwdziałanie uzależnieniom. 3 Podniesienie poziomu frekwencji. 4 Przeciwdziałanie cyberprzemocy. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 3 z 13
CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU PROFILAKTYKI: - ochrona ucznia przed agresją, uzależnieniami, - uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji, - zapobieganie patologiom tj. agresja, przemoc, uzależnienia, - właściwe reagowanie w chwili pojawiania zagrożeń się na terenie szkoły i w środowisku lokalnym, - promowanie zdrowego stylu życia w celu przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym, - wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowania przyjętych przez społeczeństwo, w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. Szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktycznych z Komendą Policji, Sądem Rejonowym Wydział Rodzinny i Nieletnich, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Bydgoskim Ośrodkiem Rehabilitacji Terapii Uzależnień i Profilaktyki BORPA, Centrum Pomocy Rodzinie i innymi, w zależności od potrzeb. III. CZYNNIKI RYZYKA: - absencja szkolna, - słabe wyniki w nauce oraz brak celów życiowych, - grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne, - środowisko społeczne promujące niewłaściwe wzorce zachowań, - dostęp do substancji psychoaktywnych. IV. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO Diagnozę w Gimnazjum 24 w Bydgoszczy opracowano w oparciu o analizę: - dokumentacji szkolnej, w tym dzienników lekcyjnych, klasowych zeszytów uwag, - dokumentacji pedagoga szkolnego, - informacji płynących od nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły o bieżących problemach wychowawczych - informacji z instytucji współpracujących ze szkołą, - obserwacji zachowania uczniów, - frekwencji w dziennikach lekcyjnych, Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 4 z 13
- ankiet oraz wywiadów z nauczycielami, rodzicami i uczniami. V. ADRESACI PROGRAMU I ICH ZADANIA Program profilaktyki w naszej szkole jest kierowany do Rady Pedagogicznej, nauczycieli, wychowawców, dyrekcji, Rady Rodziców, rodziców i uczniów. Rada Pedagogiczna: - Diagnozuje potrzeby i określa działania w zakresie profilaktyki. Nauczyciele: - Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych. - Reagują na zagrożenia i niewłaściwe zachowania uczniów. - Współpracują z pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz instytucjami i organizacjami wspierającymi szkołę w pracy profilaktycznej. - Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. Wychowawca klasy: - Integruje zespół klasowy oraz dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie. - Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. - Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów. - Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. - Organizuje różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców. Dyrektor: - Monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga szkolnego w zakresie profilaktyki. - Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w szkolnym programie profilaktyki. - Umożliwia nauczycielom doskonalenie umiejętności wychowawczych. - Współpracuje instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki. - Organizuje ewaluację realizowanych programów. Rada Rodziców: - Opiniuje program profilaktyki. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 5 z 13
Rodzice: - Współpracuje z radą pedagogiczną, dyrekcją, samorządem uczniowskim. - Wspiera finansowo w zakresie wynagradzania uczniów. - Współpracują ze szkołą. - Systematycznie uczestniczą w spotkaniach z wychowawcą. - Informują na bieżąco wychowawcę o przyczynach nieobecności dziecka w szkole. - Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony dyrektora, pedagoga, wychowawcy, nauczycieli. - Wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego, zajęć rewalidacyjnowychowawczych. Uczniowie: - Przebudowują swoją hierarchię wartości i potrzeb i znają związek między absencją a wynikami w nauce. - Uczą się odpowiedzialności za swoje postępowanie. - Reagują na niewłaściwe zachowania innych uczniów. - Zaznają i rozumieją konsekwencje zażywania środków psychoaktywnych, narkotyków, palenia, picia i wpływu używek na własne zdrowie, - Mają poczucie opieki i bezpieczeństwa ze strony szkoły. VI. SPOSÓB PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: - Doskonalenia umiejętności nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych m.in. poprzez uczestnictwo w warsztatach szkoleń Rady Pedagogicznej. - Systematycznego organizowania profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych lub dodatkowych spotkań informacyjnych dla uczniów i rodziców. - Współpracy z Wydziałem Pedagogiki i Psychologii UKW - Stałej współpracy z rodzicami w celu przekazywania wiedzy na temat zagrożeń, zapoznanie z działaniami wynikającymi z programu profilaktycznego. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 6 z 13
- Godzin wychowawczych na tematy dotyczące profilaktyki, szkodliwości picia alkoholu, palenia papierosów, brania narkotyków, środków farmakologicznych i dopalaczy. - Przedstawienia uczniom oraz ich rodzicom procedur postępowania w sytuacji przebywania ucznia w szkole pod wpływem alkoholu, konsekwencji przyzwolenia picia alkoholu przez dziecko i konieczności wyciągania konsekwencji wobec dzieci używających alkoholu. - Informowania uczniów i ich rodziców o procedurach postępowania w sytuacji palenia papierosów, brania narkotyków, środków farmakologicznych, środków dopingujących oraz innych używek przez ucznia na terenie szkoły. - Organizowania warsztatów, apeli, konkursów, przedstawień i pokazów itp. w celu uświadomienia uczniom zagrożeń związanych z powyższymi problemami. Działania w ramach profilaktyki potwierdzona jest przez nauczycieli i wychowawców wpisem do dziennika. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 7 z 13
TERMIN cały rok Program Profilaktyczny Gimnazjum 24 w Bydgoszczy na rok szkolny 2015/2016 CEL 1. PRZECIWDZIAŁANIE FORMOM NIEDOSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO, ZACHOWANIOM PATOLOGICZNYM I UZALEŻNIENIOM (PAPIEROSY, ALKOHOL, NARKOTYKI, DOPALACZE, ŚRODKI FARMAKOLOGICZNE I DOPINGUJĄCE) ZADANIA SZKOŁY ORAZ FORMY ODPOWIEDZIALNI SPODZIEWANE EFEKTY EWALUACJA Profilaktyczne zapobieganie uzależnieniom poprzez: - przygotowanie i przeprowadzenie lekcji wychowawczych, - monitorowanie zachowań uczniów - konsekwentne egzekwowanie kar za zachowania niezgodne ze Statutem gimnazjum Wychowawcy klas Nauczyciele Dyrektor Zmniejszenie liczby uczniów palących papierosy. Ograniczenie liczby sytuacji zachowań agresywnych. Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: wpisami tematów godzin wychowawczych, wpisami do zeszytów informacyjnych rozmowami z: Kuratorami Sądowymi, Komisariatem Policji (inspektor d/s nieletnich), Sądem Rejonowym Wydział Rodzinny i Nieletnich. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 8 z 13
TERMIN REALIZ ACJI cały rok Program Profilaktyczny Gimnazjum 24 w Bydgoszczy na rok szkolny 2015/2016 CEL 2. DOSTARCZENIE UCZNIOM I ICH RODZICOM WIEDZY NA TEMAT KONSEKWENCJI PALENIA, PICIA ALKOHOLU UŻYWANIA DOPALACZY, NARKOTYKÓW, LEKÓW. ZADANIA SZKOŁY ORAZ FORMY ODPOWIEDZIALNI SPODZIEWANE EFEKTY EWALUACJA Uczniowie mają szeroką wiedzę o: 1. Fachowe poradnictwo i wsparcie dla uczniów i ich rodziców. 2. Zorganizowanie spotkania z policjantem, terapeutą, psychologiem. 3. Przeprowadzenie pedagogizacji rodziców w celu uwrażliwienia ich na postawy dzieci oraz dostarczenia informacji na temat prawidłowego zachowania się w sytuacjach wymagających interwencji. 4. Udział nauczycieli w radach pedagogiczno szkoleniowych związanych z zaistniałymi problemami. Pedagog szkolny Dyrektor Wychowawcy na godzinach wychowawczych oraz zebraniach z rodzicami - wpływie środków odurzających na różne formy aktywności człowieka, - skutkach prawnych, społecznych i ekonomicznych używania środków odurzających, - placówkach i formach pomocy dla młodzieży uzależnionej, - aktach prawnych regulujących życie szkoły. Rodzice: - zwracają uwagę na istniejące zagrożenie oraz potrafią reagować na zaistniały problemy, - wiedzą, w jakich instytucjach mogą uzyskać pomoc. Nauczyciele: Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi wpisami do: - dzienników lekcyjnych, - dziennika pedagoga. Ankiety, sprawozdania - poszerzają wiedzę na temat metod i działań profilaktycznych. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 9 z 13
TERMIN cały rok Program Profilaktyczny Gimnazjum 24 w Bydgoszczy na rok szkolny 2015/2016 CEL 3. PODNIESIENIE POZIOMU FREKWENCJI. ZADANIA SZKOŁY ORAZ FORMY ODPOWIEDZIALNI SPODZIEWANE EFEKTY EWALUACJA Dbałość o wysoką frekwencję, zapobieganie wagarom i innym przejawom uchylania się od obowiązku szkolnego. Wychowawcy Pedagog szkolny Nauczyciele przedmiotów - Zmniejszy się absencja szkolna. - Uczniowie znają Regulamin wystawiania ocen z zachowania uwzględniający ilość opuszczonych godzin i spóźnień. - Analiza comiesięcznych zestawień frekwencji i podejmowanie działań zgodnie z obowiązującymi procedurami dotyczącymi realizacji obowiązku szkolnego. - Sprawozdanie pedagoga. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 10 z 13
TERMIN cały rok Program Profilaktyczny Gimnazjum 24 w Bydgoszczy na rok szkolny 2015/2016 CEL 4. WULGARYZMOM MÓWIMY NIE DBAMY O KULTURĘ JĘZYKA ZADANIA SZKOŁY ORAZ FORMY ODPOWIEDZIALNI SPODZIEWANE EFEKTY EWALUACJA Uczniowie: - znają znaczenie słowa wulgaryzm, 1. Propagowanie kultury języka. 2. Uczenie ogólnej kultury. Wychowawcy - rozumieją negatywne skutki używania wulgaryzmów w codziennym życiu, 3. Zachęcanie młodzieży do stosowania w mowie i piśmie pięknej polszczyzny. 4. Kształtowanie praktycznych umiejętności komunikacyjnych, uwalniania ocen i sądów spod wpływu emocji i umiejętności opanowania emocji. Pedagog szkolny Nauczyciele przedmiotów Bibliotekarz - znają i stosują zasady dobrej komunikacji, - potrafią określić i nazwać pozytywne i negatywne emocje. Zmniejszenie zjawiska występowania wulgaryzmów w klasie, szkole i poza nią. Obserwacja, ankietowanie, zebranie opinii uczniów, nauczycieli, rodziców. Szkoła w opinii uczniów i rodziców uważana jest za szkołę dbającą o prawidłowy rozwój ucznia. Opracowanie Lucyna Czajka-Borys, Ewa Ligman, Beata Majewska Strona 11 z 13
Wychowawcy poszczególnych klas przeprowadzą w ramach KLASOWEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI - pogadanki na następujące tematy: 1. Konsekwencje nadużywania alkoholu. 2. Wpływ środków odurzających na różne formy aktywności człowieka (nauka, praca, sport), 3. Papierosy - nałóg czy przyjemność. 4. Używki (dopalacze, leki) zagrożenia. 5. Stres w naszym życiu - pierwsze objawy - pierwsza pomoc. 6. Skutki i przyczyny wagarów. 7. Wulgaryzmom mówimy nie, oraz zorganizują inne formy np. gazetki klasowe, konkursy, plakaty itp. VII. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Uczniowie: posiądą wiedzę na temat uzależnień i ich negatywnych skutków, będą dostrzegali swoje mocne strony, chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia. zrozumieją negatywne skutki używania wulgaryzmów w codziennym życiu, zmniejszy się wskaźnik występowania agresji i przemocy, Rodzice: usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień, mechanizmów agresji i przemocy, korzystają ze wsparcia instytucji specjalistycznych. Nauczyciele/wychowawcy: Podwyższą swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne. Opracowanie: Lucyna Czajka-Borys, Beata Majewska Strona 12 z 13
VIII. EWALUACJA PODJĘTYCH DZIAŁAŃ 1 Ankieta badająca zmianę postaw wśród młodzieży na koniec roku szkolnego. 2 Wyniki klasyfikacji i frekwencji w poszczególnych klasach. 3 Sprawozdania od realizatorów programów. PROGRAM PROFILAKTYCZNY wchodzi w życie od dnia 01 września 2015 roku. PROGRAM PROFILAKTYCZNY pozytywnie zaopiniowała Rada Rodziców w dniu 27.08..2015 r. PROGRAM PROFILAKTYCZNY pozytywnie zaopiniowała Rada Samorządu Uczniowskiego w dniu 27.08..2015 r Opracowanie: Lucyna Czajka-Borys, Beata Majewska Strona 13 z 13