Rachunek kosztów pełnych

Transkrypt

1 Rachunek kosztów pełnych

2 Produkty wyroby gotowe rzeczowe aktywa obrotowe wytwarzane przez przedsiębiorstwo produkcja w toku niegotowe wyroby gotowe o niezakończonym cyklu wytwarzania produkcją w toku może być także usługa w trakcie realizacji półprodukty (półfabrykaty) - niegotowe wyroby gotowe o zakończonym cyklu wytwarzania, przeznaczone do dalszej obróbki lub montażu w rachunkowości produktem jest także usługa!!!

3 Produkty wycena produktów na dzień pozyskania według kosztów wytworzenia Art. 28 ust. 11 pkt 1 oraz art. 28 ust. 3 według skorygowanej ceny sprzedaży netto jeśli nie jest możliwe ustalenie kosztów wytworzenia; przyjmuje się wtedy cenę sprzedaży takiego samego bądź podobnego produktu i zmniejsza o standardową marżę wycena produkcji w toku według pełnych kosztów wytworzenia, według kosztów bezpośrednich produkcji tam, gdzie koszty pośrednie stanowią niewielki udział w strukturze kosztów, według kosztów wsadu materiałowego tam, gdzie koszty materiałowe są znaczącą pozycją w strukturze kosztów bez wyceny wartość zerowa produkcji w toku tam, gdzie produkcja w toku ma marginalną wartość

4 Jakie są cele rachunku kosztów? kalkulacja kosztów wycena zapasów ustalanie wyniku finansowego podejmowanie decyzji, np.: cenowych asortymentowych pomiar osiągnięć przedsiębiorstwa ośrodków odpowiedzialności zarządzanie kosztami poszukiwanie relacji przyczynowo-skutkowych redukcja kosztów

5 koszty produkcji ogólne zarządu i sprzedaży bezpośrednie pośrednie produkt zapasy sprzedane wynik finansowy

6 Czym są koszty bezpośrednie i pośrednie? obiekt kosztu to czego koszt jest kalkulowany, np. produkt departament działanie koszt bezpośredni koszt, którego wartość można na podstawie dokumentu źródłowego przypisać do obiektu kosztowego: materiały bezpośrednie płace bezpośrednie koszt utrzymania maszyny służącej tylko jednemu produktowi (jeśli produkt jest obiektem kosztowym) koszt pośredni koszt, którego alokacja na poszczególne obiekty kosztowe wymaga zastosowania kluczy podziałowych, np.: ogrzewanie hali produkcyjnej

7 (wg koszt wytworzenia produktu 28.3 i 28.4 ustawy o rachunkowości) koszty bezpośrednie koszty pośrednie koszty zmienne koszty stałe + magazynowanie tylko wtedy, gdy jest niezbędne w procesie produkcji (np.: dojrzewanie serów, produkcja chemikaliów) koszt utrzymania wolnych mocy produkcyjnych + koszt zaciągniętych zobowiązań zobowiązania zaciągnięte na rzecz konkretnego produktu długi proces produkcji lub sprzedaży

8 Rachunek kosztów pełnych - kalkulacja Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Styczeń koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji sztuk Jaki jest jednostkowy koszt produkcji samochodu? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 950 samochodów po 60 za sztukę?

9 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Luty koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji gotowe sztuk nieskończone 200 szt. * 75% Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktu zakończonego? b) produktu niezakończonego? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę?

10 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Marzec koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji gotowe sztuk nieskończone 200 szt. * 50% Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktów gotowych? b) produktu niezakończonego? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę?

11 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Kwiecień koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji gotowe sztuk nieskończone 0 Jaki jest koszt produkcji: a) produktu wykonanego w kwietniu? b) produktu zaczętego w marcu? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1100 samochodów po 60 za sztukę?

12 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Maj koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji małe sztuk duże * 400 sztuk * Duży samochód jest dwa razy większy od małego Jaki jest jednostkowy koszt produkcji poszczególnych wyrobów? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 800 samochodów małych po 60 zł za sztukę i 400 dużych po 110 zł/szt.?

13 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Czerwiec koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne małe samochody duże samochody 400 ciężarówki 200 * Ciężarówka wymaga tylu materiałów co duży samochód, ale tej samej ilości pracy i kosztów pośrednich co mały. Jaki jest jednostkowy koszt produkcji poszczególnych wyrobów? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano wszystkie samochody: małe po 60, duże po 110, ciężarówki po 90?

14 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Lipiec koszty produkcji samochody materiały płace k. pośrednie Razem k. ogólne samochody wielkość produkcji małe * 25% duże * 50% Jaki jest jednostkowy koszt produkcji poszczególnych wyrobów? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1000 samochodów małych po 60 za sztukę i 400 dużych po 110 zł/szt.?

15 Fabryka wytwarza drewniane samochody- huśtawki i wieszaki Wrzesień koszty produkcji samochody wieszaki materiały płace k. pośrednie Razem ? ? k. ogólne małe samochody wieszaki produkcja sztuk sztuk Jaki jest jednostkowy koszt małego samochodu i wieszaka? a) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do płac b) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do materiałów c) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do

16 Alokacja kosztów pośrednich

17 Rachunek kosztów pełnych koszty produkcji koszty bezpośrednie produkt 1 koszty bezpośrednie produkt 2 koszty bezpośrednie produkt 3 koszty pośrednie przypisanie kosztów alokacja kosztów nośnik kosztów produkt 1 produkt 2 produkt 3 stawka nośnika kosztów kwota powstała poprzez podział całkowitych kosztów działania przez łączną liczbę nośników kosztów tego działania

18 Koszty pośrednie koszty pośrednie produkcji koszt związany z procesem produkcji bądź świadczenia usługi, którego na podstawie dokumentu źródłowego nie można przypisać do konkretnego obiektu kosztowego koszty zarządu (koszty ogólnozakładowe) koszty utrzymania przedsiębiorstwa, nie związane z procesem produkcji, np.: zarząd księgowość informatyka ochrona sprzątanie koszty sprzedaży koszty związane z procesem sprzedaży, np.: marketing transport produktów do klienta koszty utrzymania punktów sprzedaży

19 Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: jednostkę wyrobu KALKULACJA JEDNOSTKOWA koszty pośrednie budynek A budynek B budynek C

20 Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: zlecenie produkcyjne KALKULACJA ZLECENIOWA koszty pośrednie remont mieszkania Kowalski malowanie biura firmy X remont szkoły nr 298

21 Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: asortyment produktów KALKULACJA ASORTYMENTOWA koszty pośrednie malowanie ścian tapetowanie układanie glazury

22 Alokacja kosztów pośrednich nośnik kosztów zmienna, np. wielkość działania lub produkcji, która powoduje powstanie kosztu (pociąga za sobą koszty) wartościowy ilościowy płace bezpośrednie, materiały bezpośrednie, koszty bezpośrednie ogółem, maszynogodziny, roboczogodziny, ilość wytworzonych produktów przychody ze sprzedaży

23 Zoe s Auto Cars studium przypadku Preliminarz kosztów na rok 20XX Wynagrodzenia dwóch mechaników ekspertów ( $ każdy; łącznie roboczogodzin) Wynagrodzenia trzech mechaników specjalistów ( $ każdy; łącznie roboczogodzin) $ $ Premie $ Koszty ogólne $ Amortyzacja i utrzymanie stanowisk pracy (podnośniki, narzędzia, itd.) Amortyzacja i utrzymanie specjalistycznych narządzi i maszyn (3 600 maszynogodzin) $ $ Łączne koszty $ Jaki jest koszt roboczogodziny (stawka nośnika kosztów)? stawka nośnika kosztów $ / ( ) * 1,2 = 61,20 $

24 Zoe s Auto Cars kalkulacja zleceniowa Kalkulacja kosztów zlecenia CZĘŚCI Część Ilość Cena jednostkowa Razem Tłumik 1 38,00 $ 38,00 $ Rura wydechowa 1 15,00 $ 15,00 $ Razem części 53,00 $ ROBOCIZNA Czynność Godziny Stawka Razem Wymiana układu wydechowego 2 61,20 $ 122,40 $ Razem robocizna 122,40 $ Razem Łączne koszty 175,40 $

25 Zoe s Auto Cars proponowane pule kosztów łączne koszty robocizna części koszty pośrednie mechanicy eksperci mechanicy specjaliści maszyny i urządzenia specjalistyczne pozostałe maszyny i wyposażenie pule kosztów

26 Kalkulacja zleceniowa - metodologia zidentyfikuj zlecenie, które ma być obiektem kosztów zidentyfikuj koszty bezpośrednie tego zlecenia wyodrębnij pule kosztów pośrednich i przypisz im odpowiednie kwoty kosztów znajdź klucze podziałowe (nośniki kosztów), według których będą alokowane koszty pośrednie policz stawkę narzutu na każdą jednostkę klucza podziałowego (nośnika kosztów) dokonaj alokacji kosztów pośrednich, przypisz konkretnemu zleceniu odpowiednią kwotę kosztów pośrednich policz łączny koszt zlecenia, uwzględniając koszty bezpośrednie i pośrednie związane z tym zleceniem

27 Zoe s Auto Cars stawki kluczy podziałowych Stawki robocizny Elementy MECHANICY EKSPERCI MECHANICY SPECJ. Wynagrodzenie $ $ Premie $ $ Łączne koszty $ $ Narzut kosztów ogólnych 20 % 20 % Koszt z narzutem $ $ Łączne roboczogodziny Koszt na roboczogodzinę 56,00 $ 32,67 $ Stawki kosztów pośrednich Elementy Specjalne narzędzia Pozostałe narzędzia Koszty $ $ Narzut kosztów ogólnych 20 % 20 % Koszt z narzutem $ $ Łączne maszynogodziny Koszty na maszynogodzinę 18,00 $ 12,00 $

28 Zoe s Auto Cars kalkulacja zleceniowa Analiza zapotrzebowania Elementy Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Mechanicy eksperci - roboczogodziny 0 4 Mechanicy specjaliści - roboczogodziny 2 2 Łączna liczba godzin 2 6 Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny 0 4 Skalkuluj koszt zlecenia używając dotychczasowej metody kalkulacji Kalkulacja kosztu zlecenia stary system kalkulacji kosztów Elementy Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Części 53,00 $ 412,00 $ Robocizna i koszty maszyn 122,40 $ 367,20 $ Łączne koszty 175,40 $ 779,20 $

29 Zoe s Auto Cars kalkulacja zleceniowa Analiza zapotrzebowania Elementy Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Mechanicy eksperci - roboczogodziny 0 4 Mechanicy specjaliści - roboczogodziny 2 2 Łączna liczba godzin 2 6 Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny 0 4 Skalkuluj koszt zlecenia używając nowej metody kalkulacji Kalkulacja kosztu zlecenia nowy system kalkulacji kosztów Elementy Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Części 53,00 $ 412,00 $ Mechanicy - eksperci 0 $ 224,00 $ Mechanicy - specjaliści 65,34 $ 65,34 $ Maszyny specjalistyczne 0 $ 72,00 $ Pozostałe maszyny 24,00 $ 72,00 $ Łączne koszty 142,34 $ 854,34 $ Porównaj rezultaty.

30 Alokacja kosztów pośrednich metoda wspólnego narzutu wszystkie koszty pośrednie są rozliczane za pomocą jednego klucza podziałowego metoda zróżnicowanych narzutów klucze podziałowe dobierane są do poszczególnych miejsc powstawania kosztów narzuty rzeczywiste narzuty wyliczone na podstawie rzeczywistych danych (wyliczany na koniec okresu) stabilizowane (planowe) narzuty przyjęte na podstawie planów lub danych z poprzednich okresów możliwy do użycia w każdym momencie (np. kosztorysowanie) kalkulacja raz do roku a nie co miesiąc pozwala uniknąć problemu niewykorzystanych mocy produkcyjnych wymaga analizy odchyleń