Bieżący Przyszły. IV I II Wpływy ze sprzedaży bieżącego kwartału * *** Wpływy ze sprzedaży w kwartale poprzednim ** ****

Transkrypt

1 Zestaw I Zadanie 1. Firma CP jest dystrybutorem profesjonalnych środków czystości. Dane o sprzedaży i zakupach materiałów firmy CP zostały przedstawione w poniższej tabeli: Rok Bieżący Przyszły Kwartał IV I II III IV Przychody Zakupy towarów Zebrano również następujące informacje: 1. Firma CP zazwyczaj otrzymuje wpływy gotówkowe równe 65% przychodów ze sprzedaży w kwartale, w którym była zrealizowana sprzedaż, 35% w kwartale następnym. 2. Firma CP płaci 80% kwoty należności zobowiązań w kwartale ich zaciągnięcia i 20% w kwartale następnym. 3. Koszty operacyjne wynoszą zł kwartalnie ( zł to amortyzacja). Koszty zmienne sprzedaży wynoszą 15% sprzedaży. Koszty operacyjne stanowią wydatki w kwartale, w którym powstają. ta informacja nie jest potrzebna do rozwiązania poleceń od 1 do 3 4. Firma CP wypłaca dywidendy w każdym kwartale. ta informacja nie jest potrzebna do rozwiązania poleceń od 1 do 3 5. Na początek czwartego kwartału bieżącego roku firma CP nie ma zobowiązań ani należności. Polecenia 1. Sporządź budżet wpływów z tytułu sprzedaży na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały. 2. Sporządź budżet należności na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały 3. Sporządź budżet wydatków z tytułu zakupu towarów na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały. Rozwiązanie Budżet wpływów ze sprzedaży Bieżący Przyszły IV I II Wpływy ze sprzedaży bieżącego kwartału * *** Wpływy ze sprzedaży w kwartale poprzednim ** **** *65% x = **35% x = ***65% x = ****35% x = Budżet należności Bieżący Przyszły IV I II Należności na początek kwartału Zrealizowana sprzedaż (wzrost należności) Spłata należności = wpływy w kwartale (zmniejszenie należności) Należności na koniec kwartału Budżet wydatków z tytułu zakupu towarów Bieżący Przyszły IV I II Zakupy towarów (wzrost zobowiązań) Wydatki z tytułu zakupów w kwartale bieżącym Wydatki z tytułu zakupów w kwartale poprzednim Wydatki z tytułu zakupu towarów razem

2 Zadanie 2. Spółka Lentex Innovations S.A. zajmuje się montażem tabletów, które w montowni są składane z podzespołów wytwarzanych przez kooperanta Spółki w południowej Azji. Aktualnie wytwarzane są dwa modele tabletów z systemem operacyjnym Android: model X 100 oraz model X Pro Model X Pro 1000 jest przeznaczony dla bardziej wymagających użytkowników i cechuje się wyższą niezawodnością funkcjonowania oraz lepszymi parametrami technicznymi. Montaż obydwu modeli tabletów prowadzona jest na tej samej linii montażowej, jednak uruchomienie serii jest realizowane odrębnie dla każdego modelu. Dostawy komponentów są realizowane odrębnie dla obydwu modeli; z jednej strony część komponentów jest inna, z drugiej strony nawet te komponenty, które są wspólne, dostarczane są w ramach odrębnych dostaw w celu zapewnienia wyższej jakości modelu X Pro Spółka Lentex Innovations S.A. dba o zapewnienie wysokiej jakości tabletów, w związku z czym kontrola jakości realizowana jest dwuetapowo. Przed uruchomieniem montażu testowane są poszczególne podzespoły w celu sprawdzenie, czy nie występują w nich usterki, które spowodowałyby wadliwe funkcjonowanie tabletu i konieczność prowadzenia naprawy wyrobu gotowego. Po zakończeniu montażu kontroli jakości poddawane są gotowe tablety w celu sprawdzenia poprawności montażu. Koszty związane z dostawami podzespołów, testowaniem podzespołów, uruchomieniem produkcji oraz kontrolą jakości po zakończeniu montażu stanowią koszty pośrednie produkcji/montażu i w stosowanym dotychczas tradycyjnym rachunku kosztów są rozliczane w oparciu o klucz rozliczeniowy jaki stanowi suma kosztów bezpośrednich. Prezes Zarządu Spółki był w ostatnim roku słuchaczem Podyplomowych Studiów Rachunkowości Zarządczej i po ich odbyciu postanowił wdrożyć w zarządzanej przez siebie firmie rachunek kosztów działań. W związku z powyższym zlecił pracownikom Działu Rachunkowości, Sprawozdawczości i Analiz Ekonomicznych przygotowanie informacji niezbędnych do rozliczenia kosztów pośrednich w oparciu o zasady rachunku kosztów działań (Activity Based Costing). W poniższej tabeli zestawione są informacje ilościowe i wartościowe dotyczące działalności Lentex Innovations S.A. ilość sztuk Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 Razem materiały bezpośrednie płace bezpośrednie Koszty bezpośrednie razem Koszty pośrednie: dostawy podzespołów kontrola jakości podzespołów przygotowanie produkcji kontrola jakości wyrobów gotowych Razem koszty pośrednie liczba dostaw liczba testów przedprodukcyjnych liczba serii produkcyjnych liczba godzin testów kontroli jakości wyrobów gotowych Polecenie: W oparciu o przedstawione w powyższej tabeli dane dokonaj kalkulacji jednostkowego kosztu wytworzenia modelu X 100 oraz modelu X Pro 1000 według zasad: a) tradycyjnej kalkulacji doliczeniowej (klucz podziałowy kosztów pośrednich stanowi suma kosztów bezpośrednich) b) kalkulacji według zasad rachunku kosztów działań. 2

3 Rozwiązanie Tradycyjna kalkulacja doliczeniowa wskaźnik narzutu kosztów pośrednich = koszty pośrednie / suma kosztów bezpośrednich wskaźnik narzutu kosztów pośrednich = / = 0,80 (80%) Narzut kosztów pośrednich na produkty = wskaźnik narzutu x koszty bezpośrednie przypadające na dany rodzaj produktów Narzut kosztów pośrednich na Tablety X 100 = 0,80 x = Narzut kosztów pośrednich na Tablety X Pro 1000 = 0,80 x = Koszty wytworzenia: Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 materiały bezpośrednie płace bezpośrednie koszty bezpośrednie razem narzut kosztów pośrednich koszty wytworzenia razem ilość sztuk jednostkowy koszt wytworzenia 288,00 360,00 Metoda ABC (rachunek kosztów działań) Ustalenie kosztów działań wielkość działania koszt działań koszt jednostkowego działania (koszt działań / wielkość działań) liczba dostaw ,00 liczba testów przedprodukcyjnych ,00 liczba serii produkcyjnych ,00 liczba godzin testów kontroli jakości wyrobów gotowych ,00 Rozliczenie kosztów działań na produkty dostawy podzespołów kontrola jakości podzespołów przygotowanie produkcji kontrola jakości wyrobów gotowych Koszty pośrednie razem Koszty wytworzenia: Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 materiały bezpośrednie płace bezpośrednie koszty bezpośrednie razem narzut kosztów pośrednich koszty wytworzenia razem ilość sztuk jednostkowy koszt wytworzenia 221,33 860,00 3

4 Zadanie 3. Przedsiębiorstwo GazTech" działające na terenie Warszawy wytwarza piece gazowe w jednym asortymencie. Kwartalne zdolności produkcyjne wynoszą szt. Cena wyrobu jest równa zł. Jednostkowe koszty materiałów bezpośrednich wytworzenia wynoszą 600 zł, koszty zmiennych płac bezpośrednich 400 zł, koszty zmienne pośrednie 200 zł a stałe koszty wytworzenia zł kwartalnie. Jednostkowe koszty sprzedaży (dostawa wyrobu do klienta wraz z montażem) wynoszą 400 zł. Na nadchodzący kwartał przedsiębiorstwo zebrało zamówienia łącznie na 800 szt. wraz z transportem i montażem. Kwartalne koszty ogólne firmy wynoszą zł. Załóżmy, że: 1) sytuacja 1 - przedsiębiorstwo otrzymało na nadchodzący kwartał dodatkowe zamówienie na 50 szt. wyrobów po cenie zł z dostawą i montażem; 2) sytuacja 2 - przedsiębiorstwo otrzymało ofertę od pewnego kontrahenta na dostarczenie w nadchodzącym kwartale 300 produktów (z dostawą i montażem) po preferencyjnej cenie zł. Oceń opłacalność dodatkowych zamówień w sytuacji 1 i 2 (każdą sytuację należy traktować w oderwaniu od drugiej), podaj rekomendację czy przyjąć dodatkowe wskaż jakie założenia przyjęłaś/eś przy podjęciu decyzji. Rozwiązanie Koszt zmienny wytworzenia pieca gazowego (wraz z kosztami dostawy do klienta i montażu) = 600 zł zł zł zł = zł Zdolności produkcyjne = szt. Zebrane zamówienia = 800 szt. Sytuacja 1 Dodatkowe zamówienie może być zrealizowane w ramach dostępnych wolnych mocy produkcyjnych, tym samym zrealizowana dodatkowa marża zwiększy wynik przedsiębiorstwa. Marża na 1 piecu w ramach dodatkowego zamówienia = zł zł = 200 zł Dodatkowa marża na 50 szt. = 50 szt. x 200 zł/szt. = zł Odpowiedź: należy przyjąć dodatkowe zamówienie, jego przyjęcie zwiększy wynik firmy o zł Sytuacja 2 Dodatkowe zamówienie przekracza dostępne wolne moce produkcyjne. Jego przyjęcie spowodowałoby rezygnację ze sprzedaży 100 szt. pieców (z 800 szt. na które już zebrano zamówienia). Marża na 1 piecu w ramach dodatkowego zamówienia = zł zł = 300 zł Marża na 1 piecu w ramach już zebranych zamówień = zł zł = zł Dodatkowa marża z tytułu dodatkowego zamówienia 300 pieców = 300 szt. x 300 zł/szt. = zł Utrata marży z tytułu rezygnacji z już zebranych zamówień na 100 pieców = 100 szt. x zł/szt. = zł Odpowiedź: należy odrzucić dodatkową ofertę, ponieważ marża tracona z tytułu rezygnacji z już zebranych zamówień na 100 pieców (trzeba byłoby z nich zrealizować, żeby przyjąć dodatkową ofertę na 300 szt.) jest wyższa niż marża jaką można zrealizować na dodatkowym zamówieniu 300 pieców. Przyjęcie oferty pogorszyłoby wynik firmy o zł 4

5 Zadanie 4. Przedsiębiorstwo ŚMIG produkuje dwa wyroby. Koszty stałe operacyjne przedsiębiorstwa wynoszą zł. Koszty finansowe (odsetek) wynoszą zł. Pozycja Wyrób A Wyrób B Produkcja i sprzedaż (w szt.) Cena sprzedaży Zmienny koszt jednostkowy Wyznacz i zinterpretuj: 1) przeciętny próg rentowności; 2) strefę bezpieczeństwa; 3) wskaźnik strefy bezpieczeństwa 4) ilościowy próg rentowności dla produktu B 5) minimalny próg rentowności. Rozwiązanie Pozycja Wyrób A Wyrób B Razem Produkcja i sprzedaż (w szt.) Cena sprzedaży Zmienny koszt jednostkowy Przychody razem Koszty zmienne razem Marża brutto razem Marża brutto na 1 szt Stopa marży brutto 40% (0,40) 75% (0,75) 54% (0,54) Udział wyrobów w łącznej marży brutto 44,44% 55,56% Ad. 1) przeciętny próg rentowności = koszty stałe / przeciętna stopa marży brutto przeciętny próg rentowności = zł / 0,54 = zł Ad. 2) Strefa bezpieczeństwa = aktualna sprzedaż sprzedaż w progu rentowności Strefa bezpieczeństwa = zł zł = zł Ad. 3) Wskaźnik strefy bezpieczeństwa = strefa bezpieczeństwa / aktualna sprzedaż Wskaźnik strefy bezpieczeństwa = zł / zł = 0,20 (20%) Ad. 4) Koszty stałe przyporządkowane do wyrobów B proporcjonalnie do udziału tych wyrobów w łącznej marży brutto Koszty stałe przyporządkowane do wyrobów B = zł x 44,44% = zł Próg rentowności ilościowy = koszty stałe / jednostkowa marża brutto Próg rentowności ilościowy dla wyrobów B = zł / 40 zł/szt = 480 szt. 5

6 Ad. 5) Minimalny próg rentowności (czyli możliwie najszybciej osiągnięty) wystąpi w sytuacji, gdy najpierw będzie realizowana produkcja i sprzedaż tych produktów, które mają najwyższą stopę marży brutto. Czyli w tym zadaniu są to produkty B. Jeżeli sprzedaż wszystkich produktów B nie wystarczy do osiągnięcia progu rentowności (czyli marża brutto zrealizowana na ich sprzedaży nie wystarczy pokrycia wszystkich kosztów stałych, to jest zł) rozpocznie się sprzedaż produktów A. Próg rentowności (minimalny) zostanie osiągnięty, gdy skumulowana (łączna marża) na sprzedaży produktów B i A pokryje koszty stałe w wysokości zł. Próg rentowności będzie równy skumulowanym przychodom osiągniętym przy tej wielkości sprzedaży. Produkty Ilość marża na 1 szt. marża razem marża skumulowana przychody przychody skumulowane B szt. 30 zł zł* zł zł zł A 330 szt.**** 40 zł zł*** zł** zł***** zł *Sprzedaż wszystkich produktów B generuje marżę brutto na poziomie zł. Oznacza to, że brakuje jeszcze marży brutto w wysokości zł, żeby pokryć wszystkie koszty stałe czyli żeby osiągnąć próg rentowności **Rozwiązujemy to niejako od końca szukamy bowiem poziomu sprzedaży wyrobów A, dla którego uzyskamy łączną (skumulowaną) marżę równą zł wtedy bowiem zostanie osiągnięty próg rentowności ***Taką marżę należy uzyskać ze sprzedaży produktów A, żeby skumulowana marża wyniosła zł (wtedy osiągniemy próg rentowności). Ponieważ na sprzedaży produktów B już wygenerowano marżę zł, zatem do osiągnięcia poziomu skumulowanej marży zł potrzebne jest uzyskanie zł marży brutto na sprzedaży produktów A. Wówczas skumulowana marża będzie równa kosztom stałym, czyli osiągnięty zostanie próg rentowności ****Musimy sprzedać wyroby A w takiej ilości, żeby marża zrealizowana na ich sprzedaży wyniosła zł. Skoro na 1 szt. produktu A generowana jest marża brutto równa 40 zł, zatem żeby wygenerować zł marży brutto należy sprzedać / 40 = 330 szt. produktów A *****Sprzedaż 330 szt. produktów A (po 100 zł/szt.) oznacza przychody ze sprzedaży produktów A na poziomie zł Minimalny próg rentowności zostanie osiągnięty przy poziomie sprzedaży równym zł (co oznacza sprzedaż 1000 szt. produktów B po 40 zł/szt. i 330 szt. produktów A po 100 zł/szt.). Nie oznacza to oczywiście, że firma nie będzie sprzedawała więcej produktów minimalny próg rentowności wskazuje jedynie poziom sprzedaży, który pozwala pokryć koszty stałe przy założeniu, że sprzedaż jest realizowana w najbardziej korzystny sposób, to jest od najbardziej zyskownych produktów (czyli tych, które mają jak najwyższą stopę marży brutto). 6

7 Zestaw II Zadanie 1. Przedsiębiorstwo odzieżowe Lampart" w okresie od marca do maja bieżącego roku będzie szyło stroje kąpielowe dla dużego odbiorcy hurtowego. Na życzenie odbiorcy stroje będą zdobione niewielkim haftem logo odbiorcy. Kierownictwo rozważa opłacalność wynajęcia hafciarki, którą obsługiwałby jeden z pracowników krojowni (w ramach dotychczasowego czasu pracy, który - zdaniem kierownictwa - jest nie w pełni zagospodarowany). Rozwiązaniem alternatywnym jest zlecenie haftu przedsiębiorstwu z zewnątrz. Na podstawie poniższych danych: a) planowana wielkość produkcji sztuk; b) koszty wynajęcia hafciarki na okres od marca do maja zł; c) powierzchnia, jaką ewentualnie będzie zajmowała hafciarka, stanowi 5% powierzchni całego budynku zakładu, a koszty utrzymania całości budynku wynoszą zł miesięcznie; d) trzymiesięczne wynagrodzenie (wraz z narzutami i pochodnymi) pracownika, który będzie obsługiwał hafciarkę zł; e) planowane zużycie materiałów 0,40 zł/szt.; f) energii w wypadku realizacji procesu na miejscu" - 0,10 zł/szt.; g) koszt usługi haftowania na zewnątrz" - 0,70 zł/szt. Polecenie Wskaż kierownictwu właściwą decyzję, uzasadnij i napisz jakie założenia przyjęłaś/przyjąłeś. Czy i jak zmieniłyby sytuacja, gdyby wolną powierzchnię jaką ewentualnie będzie zajmowała hafciarka można by wynająć klientowi zewnętrznemu za 400 zł miesięcznie. Każdą z sytuacji potraktuj osobno. Rozwiązanie Koszty istotne Pozycja kosztów istotnych Wynajęcie hafciarki Zlecenie usługi na zewnątrz zużycie materiałów 0,40 zł/szt. x szt. = zł energia zużyta przez hafciarkę 0,10 zł/szt. x szt. = zł wynajęcie hafciarki zł zlecenie usługi haftowania na zewnątrz 0,70 zł/szt. x szt. = zł Koszty istotne razem zł zł Pozostałe koszty wymienione w zadaniu są nieistotne: powierzchnia jaką zajęłaby hafciarka jest powierzchnią niewykorzystywaną (skoro można ją komuś wynająć w wariancie drugim) czyli firma i tak i tak ponosi koszty utrzymania całego zakładu zatem nie rozliczamy tych kosztów przy porównywaniu kosztów istotnych, gdyż są one nieistotne z perspektywy tej decyzji; wynagrodzenie pracownika jest pozycją nieistotną wg założeń pracownik będzie obsługiwał hafciarkę w ramach swoich obowiązków, gdyż czas jego pracy nie jest w pełni zagospodarowany oznacza to, że niezależnie od tego czy będzie hafciarka czy nie, dany pracownik i tak zarobi tyle samo Zatem decyzja powinna brzmieć: bardziej opłacalne jest wynajęcie hafciarki niż zlecenie usługi na zewnątrz (taka sama decyzja byłaby, gdyby ktoś uznał, że w ramach zlecenia usługi na zewnątrz trzeba dodatkowo pokryć koszty materiałów z zadania to nie wynika, gdyż jest mowa o koszcie usługi haftowania na zewnątrz, który co do zasady uwzględnia koszty materiałów ale jakby ktoś wskazał te koszty jako również ponoszone, wówczas koszt materiałów stanowiłby pozycję nieistotną co dodatkowo zwiększyłoby opłacalność wynajęcia hafciarki i realizacji procesu haftowania własnymi siłami). Wariant drugi W przypadku możliwości wynajęcia wolnej powierzchni (przy zleceniu haftowania na zewnątrz) koszty istotne zlecenia usługi na zewnątrz należałoby pomniejszyć o dodatkową korzyść uzyskiwaną z tytułu wynajmu, to jest o 400 zł x 3 miesiące = zł. Odpowiedź: W takiej sytuacji koszty istotne haftowania we własnym zakresie wyniosłyby zł, a koszty istotne haftu na zewnątrz (pomniejszone o dodatkowe korzyści) wyniosłyby zł, zatem bardziej opłacalne byłoby zlecenie faktu na zewnątrz. Jeżeli ktoś uznałby koszty materiałów za pozycję nieistotną (przyjmując sobie założenie o którym napisano przy rozwiązaniu wariantu bazowego), wówczas pomimo tego wynajmu powierzchni i tak bardziej opłacalne byłoby realizowane haftu we własnym zakresie. 7

8 Zadanie 2. Spółka Lentex Innovations S.A. zajmuje się montażem tabletów, które w montowni są składane z podzespołów wytwarzanych przez kooperanta Spółki w południowej Azji. Aktualnie wytwarzane są dwa modele tabletów z systemem operacyjnym Android: model X 100 oraz model X Pro Model X Pro 1000 jest przeznaczony dla bardziej wymagających użytkowników i cechuje się wyższą niezawodnością funkcjonowania oraz lepszymi parametrami technicznymi. Montaż obydwu modeli tabletów prowadzona jest na tej samej linii montażowej, jednak uruchomienie serii jest realizowane odrębnie dla każdego modelu. Dostawy komponentów są realizowane odrębnie dla obydwu modeli; z jednej strony część komponentów jest inna, z drugiej strony nawet te komponenty, które są wspólne, dostarczane są w ramach odrębnych dostaw w celu zapewnienia wyższej jakości modelu X Pro Spółka Lentex Innovations S.A. dba o zapewnienie wysokiej jakości tabletów, w związku z czym kontrola jakości realizowana jest dwuetapowo. Przed uruchomieniem montażu testowane są poszczególne podzespoły w celu sprawdzenie, czy nie występują w nich usterki, które spowodowałyby wadliwe funkcjonowanie tabletu i konieczność prowadzenia naprawy wyrobu gotowego. Po zakończeniu montażu kontroli jakości poddawane są gotowe tablety w celu sprawdzenia poprawności montażu. Koszty związane z dostawami podzespołów, testowaniem podzespołów, uruchomieniem produkcji oraz kontrolą jakości po zakończeniu montażu stanowią koszty pośrednie produkcji/montażu i w stosowanym dotychczas tradycyjnym rachunku kosztów są rozliczane w oparciu o klucz rozliczeniowy jaki stanowi suma kosztów płac bezpośrednich. Prezes Zarządu Spółki był w ostatnim roku słuchaczem Podyplomowych Studiów Rachunkowości Zarządczej i po ich odbyciu postanowił wdrożyć w zarządzanej przez siebie firmie rachunek kosztów działań. W związku z powyższym zlecił pracownikom Działu Rachunkowości, Sprawozdawczości i Analiz Ekonomicznych przygotowanie informacji niezbędnych do rozliczenia kosztów pośrednich w oparciu o zasady rachunku kosztów działań (Activity Based Costing). W poniższej tabeli zestawione są informacje ilościowe i wartościowe dotyczące działalności Lentex Innovations S.A. ilość sztuk Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 Razem materiały bezpośrednie płace bezpośrednie Koszty bezpośrednie razem Koszty pośrednie: dostawy podzespołów kontrola jakości podzespołów przygotowanie produkcji kontrola jakości wyrobów gotowych Razem koszty pośrednie liczba dostaw liczba testów przedprodukcyjnych liczba serii produkcyjnych liczba godzin testów kontroli jakości wyrobów gotowych Polecenie: W oparciu o przedstawione w powyższej tabeli dane dokonaj kalkulacji jednostkowego kosztu wytworzenia modelu X 100 oraz modelu X Pro 1000 według zasad: c) tradycyjnej kalkulacji doliczeniowej (klucz podziałowy kosztów pośrednich stanowi suma kosztów płac bezpośrednich) d) kalkulacji według zasad rachunku kosztów działań. 8

9 Rozwiązanie Tradycyjna kalkulacja doliczeniowa wskaźnik narzutu kosztów pośrednich = koszty pośrednie / suma kosztów płac bezpośrednich wskaźnik narzutu kosztów pośrednich = / = 2,40 (240%) Narzut kosztów pośrednich na produkty = wskaźnik narzutu x koszty płac bezpośrednich przypadające na dany rodzaj produktów Narzut kosztów pośrednich na Tablety X 100 = 2,40 x = Narzut kosztów pośrednich na Tablety X Pro 1000 = 2,40 x = Koszty wytworzenia: Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 materiały bezpośrednie płace bezpośrednie koszty bezpośrednie razem narzut kosztów pośrednich koszty wytworzenia razem ilość sztuk jednostkowy koszt wytworzenia 304,00 380,00 Metoda ABC (rachunek kosztów działań) Ustalenie kosztów działań wielkość działania koszt działań liczba dostaw ,00 liczba testów przedprodukcyjnych ,00 liczba serii produkcyjnych ,00 liczba godzin testów kontroli jakości wyrobów gotowych ,00 koszt jednostkowego działania (koszt działań / wielkość działań) Rozliczenie kosztów działań na produkty dostawy podzespołów kontrola jakości podzespołów przygotowanie produkcji kontrola jakości wyrobów gotowych Koszty pośrednie razem Koszty wytworzenia: Tablet X 100 Tablet X Pro 1000 materiały bezpośrednie płace bezpośrednie koszty bezpośrednie razem narzut kosztów pośrednich koszty wytworzenia razem ilość sztuk jednostkowy koszt wytworzenia 218,00 810,00 9

10 Zadanie 3. Przedsiębiorstwo CBA produkuje dwa wyroby. Koszty stałe operacyjne przedsiębiorstwa wynoszą zł. Koszty finansowe (odsetek) wynoszą Pozycja Wyrób A Wyrób B Produkcja i sprzedaż (w szt.) Cena sprzedaży Zmienny koszt jednostkowy Wyznacz i zinterpretuj: 1) przeciętny próg rentowności; 2) strefę bezpieczeństwa; 3) wskaźnik strefy bezpieczeństwa 4) ilościowy próg rentowności dla wyrobu A. 5) maksymalny próg rentowości. Rozwiązanie Pozycja Wyrób A Wyrób B Razem Produkcja i sprzedaż (w szt.) Cena sprzedaży Zmienny koszt jednostkowy Przychody razem Koszty zmienne razem Marża brutto razem Marża brutto na 1 szt Stopa marży brutto 50% (0,50) 25% (0,25( 41,66% (0,4166) Udział wyrobów w łącznej marży brutto 80% 20% Ad. 1) przeciętny próg rentowności = koszty stałe / przeciętna stopa marży brutto przeciętny próg rentowności = zł / 0,4166 = zł Ad. 2) Strefa bezpieczeństwa = aktualna sprzedaż sprzedaż w progu rentowności Strefa bezpieczeństwa = zł zł = zł Ad. 3) Wskaźnik strefy bezpieczeństwa = strefa bezpieczeństwa / aktualna sprzedaż Wskaźnik strefy bezpieczeństwa = zł / zł = 0,10 (10%) Ad. 4) Koszty stałe przyporządkowane do wyrobów A proporcjonalnie do udziału tych wyrobów w łącznej marży brutto Koszty stałe przyporządkowane do wyrobów A = zł x 80% = zł Próg rentowności ilościowy = koszty stałe / jednostkowa marża brutto Próg rentowności ilościowy dla wyrobów A = zł / 80 zł/szt = 900 szt. 10

11 Ad. 5) Maksymalny próg rentowności (czyli możliwie najpóźniej osiągnięty) wystąpi w sytuacji, gdy najpierw będzie realizowana produkcja i sprzedaż tych produktów, które mają najniższą stopę marży brutto. Czyli w tym zadaniu są to produkty B. Jeżeli sprzedaż wszystkich produktów B nie wystarczy do osiągnięcia progu rentowności (czyli marża brutto zrealizowana na ich sprzedaży nie wystarczy pokrycia wszystkich kosztów stałych, to jest zł) rozpocznie się sprzedaż produktów A. Próg rentowności (minimalny) zostanie osiągnięty, gdy skumulowana (łączna marża) na sprzedaży produktów B i A pokryje koszty stałe w wysokości zł. Próg rentowności będzie równy skumulowanym przychodom osiągniętym przy tej wielkości sprzedaży. Produkty Ilość marża na 1 szt. marża razem marża skumulowana przychody przychody skumulowane B szt. 20 zł zł* zł zł zł A 875 szt.**** 80 zł zł*** zł** zł***** zł *Sprzedaż wszystkich produktów B generuje marżę brutto na poziomie zł. Oznacza to, że brakuje jeszcze marży brutto w wysokości zł, żeby pokryć wszystkie koszty stałe czyli żeby osiągnąć próg rentowności **Rozwiązujemy to niejako od końca szukamy bowiem poziomu sprzedaży wyrobów A, dla którego uzyskamy łączną (skumulowaną) marżę równą zł wtedy bowiem zostanie osiągnięty próg rentowności ***Taką marżę należy uzyskać ze sprzedaży produktów A, żeby skumulowana marża wyniosła zł (wtedy osiągniemy próg rentowności). Ponieważ na sprzedaży produktów B już wygenerowano marżę brutto równą zł, zatem na produktach A trzeba osiągnąć marżę brutto równą zł, żeby łączna (skumulowana) marża brutto wyniosła zł czyli żeby pkryć wszystkie koszty stałe ****Musimy sprzedać wyroby A w takiej ilości, żeby marża zrealizowana na ich sprzedaży wyniosła zł. Skoro na 1 szt. produktu A generowana jest marża brutto równa 80 zł, zatem żeby wygenerować zł marży brutto należy sprzedać / 80 = 875 szt. produktów A *****Sprzedaż 875 szt. produktów A (po 160 zł/szt.) oznacza przychody ze sprzedaży produktów A na poziomie zł Maksymalny próg rentowności zostanie osiągnięty przy poziomie sprzedaży równym zł (co oznacza sprzedaż 1000 szt. produktów B po 80 zł/szt. i 875 szt. produktów A po 160 zł/szt.). Nie oznacza to oczywiście, że firma nie będzie sprzedawała więcej produktów maksymalny próg rentowności wskazuje jedynie poziom sprzedaży, który pozwala pokryć koszty stałe przy założeniu, że sprzedaż jest realizowana w najmniej korzystny sposób, to jest od najmniej zyskownych produktów (czyli tych, które mają jak najniższą stopę marży brutto). 11

12 Zadanie 4. Firma CP jest dystrybutorem profesjonalnych środków czystości. Dane o sprzedaży i zakupach materiałów firmy CP zostały przedstawione w poniższej tabeli: Rok Bieżący Przyszły Kwartał IV I II III IV Przychody Zakupy towarów Zebrano również następujące informacje: 1. Firma CP zazwyczaj otrzymuje wpływy gotówkowe równe 70% przychodów ze sprzedaży w kwartale, w którym była zrealizowana sprzedaż, 30% w kwartale następnym, 2. Firma CP płaci 60% kwoty należności zobowiązań w kwartale ich zaciągnięcia i 40% w kwartale następnym. 3. Koszty operacyjne wynoszą zł kwartalnie ( zł to amortyzacja). Koszty zmienne sprzedaży wynoszą 15% sprzedaży. Koszty operacyjne stanowią wydatki w kwartale, w którym powstają. ta informacja nie jest potrzebna do rozwiązania poleceń od 1 do 3 4. Firma CP wypłaca dywidendy w każdym kwartale. ta informacja nie jest potrzebna do rozwiązania poleceń od 1 do 3 5. Na początek czwartego kwartału bieżącego roku firma CP nie ma zobowiązań ani należności. Polecenia 1. Sporządź budżet wpływów z tytułu sprzedaży na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały. 2. Sporządź budżet należności na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały 3. Sporządź budżet wydatków z tytułu zakupu towarów na pierwsze półrocze przyszłego roku z podziałem na kwartały. Rozwiązanie Budżet wpływów ze sprzedaży Bieżący Przyszły IV I II Wpływy ze sprzedaży bieżącego kwartału * ** Wpływy ze sprzedaży w kwartale poprzednim 75000*** **** *70% x = **30% x = ***70% x = ****30% x = Budżet należności Bieżący Przyszły IV I II Należności na początek kwartału Zrealizowana sprzedaż (wzrost należności) Spłata należności = wpływy w kwartale (zmniejszenie należności) Należności na koniec kwartału Budżet wydatków z tytułu zakupu towarów Bieżący Przyszły IV I II Zakupy towarów (wzrost zobowiązań) Wydatki z tytułu zakupów w kwartale bieżącym Wydatki z tytułu zakupów w kwartale poprzednim Wydatki z tytułu zakupu towarów razem