ROZDZIAŁ 11 WPŁYW ZMIAN KURSU WALUTOWEGO NA RYNEK PRACY
|
|
- Grażyna Mazur
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Rszard Sefański ROZDZIAŁ 11 WPŁYW ZMIAN KURSU WALUTOWEGO NA RYNEK PRACY Absrak Ocena wpłwu zmian kursu waluowego na rnek prac jes szczególnie isona dla polskiej gospodarki w najbliższch laach. Spośród magicznego czworokąa celów poliki sabilizacji (wsoka i sabilna dnamika wzrosu gospodarczego, sabiln poziom cen, pełne zarudnienie, równowaga w sosunkach z zagranicą) suacja na rnku prac przedsawia się obecnie najgorzej. Dlaego eż ineresujące wdaje się bć określenie poencjalnego wpłwu aprecjacji złoego na wsokość sop bezrobocia w naszm kraju. W ciągu kilku najbliższch la można się bowiem spodziewać realnego umocnienia polskiej walu. Zjawisko o będzie niezależne od kszałowania się polskich obroów handlowch. Spadek realnego kursu waluowego może wnikać z napłwu kapiału zagranicznego do naszego kraju związanego z subwencjami unijnmi oraz napłwem inwescji bezpośrednich. Celem arkułu jes empirczna werfikacja koncepcji eorecznch wjaśniającch wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac w wbranch krajach, charakerzowan poprzez sopę bezrobocia. Analiza empirczna zosała przeprowadzona dla dwóch grup krajów. Pierwsza z nich obejmuje ssem o usabilizowanej gospodarce rnkowej. Należą do nich: Niemc, Francja, Holandia, Włoch, Wielka Brania i San Zjednoczone. Druga grupa krajów są o pańswa Europ Środkowo Wschodniej: Polska, Czech, Węgr i Słowacja. Wbór krajów o różnej suacji gospodarczej oraz różnch ssemach kursu waluowego umożliwił porównanie poszczególnch krajów i pozwolił na wciągnięcie ogólnch wniosków doczącch wpłwu zmian kursu waluowego na suację na rnku prac. Zakres czasow jes różn dla poszczególnch krajów, co wnika z dosępności porównwalnch danch sascznch. Dla Francji, Holandii, Sanów Zjednoczonch, Wielkiej i Włoch obejmuje laa Dane dla gospodarki Niemiec zosał poddane analizie w okresie po zjednoczeniu. W przpadku Polski oraz Czech, Węgier i Słowacji okres en obejmuje laa Jego przjęcie wnika z dosępności porównwalnch danch empircznch dla analizowanej grup krajów. Zakres przedmioow obejmuje dla wszskich krajów akie szeregi danch, jak: sopa bezrobocia oraz realn kurs waluow, produk krajow bruo, produkcja przemsłowa i wsokość wnagrodzeń godzinowch. W przpadku Francji, Holandii, Sanów Zjednoczonch, Wielkiej Branii, Czech i Węgier uwzględniono akże kosz prac oraz wnagrodzenia miesięczne. Analizowane wskaźniki uznano za poencjalne deerminan kszałowania się sop bezrobocia. Teoreczne koncepcje wpłwu kursu waluowego na rnek prac Kurs waluow może wpłwać na rnek prac pośrednio i bezpośrednio. Wpłw pośredni odbwa się poprzez oddziałwanie na wielkość eksporu i imporu oraz, co za m idzie, na kszałowanie się produkcji przemsłowej oraz produku krajowego bruo. Zmian kursu waluowego wpłwają na relawne kosz prac w danm kraju w sosunku do koszów prac za granicą. Umocnienie się walu krajowej może zaem wwierać na rnek prac
2 118 Rszard Sefański wpłw zbliżon do wzrosu płac prz braku zmian wdajności prac. Oznacza o, że może o doprowadzić do odpłwu miejsc prac za granicę. Jes o wpłw bezpośredni kursu waluowego na rnek prac. Ocena wpłwu kursu waluowego na rnek prac zależ od ego, cz analiza opara jes na poglądach ekonomii neokenesowskiej cz neoklascznej. Zgodnie z koncepcją racjonalnch oczekiwań zmian kursu waluowego nie powinn wwierać żadnego wpłwu na wielkość zarudnienia ak w krókim, jak i w długim okresie (Spahn, 1997). Według H. Siebera bezrobocie jes wwołane problemami rnku prac a nie niskim realnm kursem waluowm i może zosać rozwiązane jednie poprzez dososowanie płac (Sieber, 1997). Wpłw zmian realnego kursu waluowego na poziom bezrobocia jes wąpliw, a nawe jeśli wsępuje, jes on sosunkowo niewielki. Oddziałwanie na suację na rnku prac za pomocą kursu waluowego jes zaem nieskueczne. Sabilizacja ego rnku powinna opierać się na innch insrumenach poliki makroekonomicznej, kóre są w m zakresie bardziej skueczne (Genberg, 1989). Zmian realnej warości pieniądza krajowego wwołują dososowania srukuralne i przepłw sił roboczej do branż o wższej wdajności prac, co jes korzsne w długim okresie. Przedsawiciele szkoł neokenesowskiej uważają naomias, że realna aprecjacja powoduje akie same skuki na rnku prac, jak wzros płac nie powiązan ze wzrosem wdajności prac. Dososowanie gospodarki nasępuje poprzez likwidację miejsc prac o niższej wdajności prac (Siever, 1997). Pełne zarudnienie na wmaga zaem akwnej poliki kursu waluowego. Realna aprecjacja walu krajowej negawnie oddziałuje na dnamikę wzrosu gospodarczego oraz wielkość zarudnienia (Uzig, 1997). Mechanizm prowadzące do równowagi na rnku prac i pełnego zarudnienia mogą bć deformowane poprzez zmian kursu waluowego w dwóch przpadkach: po pierwsze prz pełnm zarudnieniu wzros warości pieniądza krajowego wnikając z napłwu kapiału zagranicznego może zwiększć kosz prac i doprowadzić do wzrosu bezrobocia. W przpadku niepełnego zarudnienia może zdarzć się, że nawe w przpadku spadku płac nie nasąpi wzros zarudnienia i spadek bezrobocia, ponieważ spadek płac może bć zneuralizowan przez wzmocnienie się pieniądza krajowego. Realne umocnienie pieniądza krajowego może doprowadzić akże do akiej suacji, że przedsiębiorswa zmniejszą cen swoich produków. Jeśli nie spowoduje o spadku płac może przcznić się do ograniczenia renowności przedsiębiorsw. W akiej suacji wwoła o do spadek zarudnienia, ponieważ część przedsiębiorsw może ograniczć produkcję lub zosać zamknięa. Nawe jeśli w późniejszm okresie nasąpi realne osłabienie walu uracone miejsca prac mogą już nie zosać odworzone. Oznacza o, że krókookresowe wahania kursu waluowego mogą wwierać negawne skuki na wielkość zarudnienia w długim okresie. Meodologia badań empircznch Analiz empirczne oparo na danch sascznch pochodzącch z OECD. Dane doczące produku krajowego bruo oraz produkcji przemsłowej wkorzsano w cenach sałch dla 2000 roku. W danch empircznch przjęo, że cznnikami, kóre mogą wwierać poencjaln wpłw na kszałowanie się sop bezrobocia oraz wielkości zarudnienia są realn kurs waluow, produk krajow bruo, produkcja przemsłowa, kosz prac oraz wsokość wnagrodzeń. Za realn kurs waluow przjęo wskaźnik określając warość pieniądza krajowego w sosunku do walu głównch parnerów handlowch ważon ich udziałem w eksporcie i imporcie danego pańswa. Wzros realnego kursu waluowego oznacza aprecjację pieniądza krajowego i odwronie. W badaniach empircznch wkorzsano analizę korelacji i regresji oraz es przcznowości Grangera. W pierwszej kolejności wszskie szeregi czasowe oczszczono
3 Wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac 119 sezonowo i usunięo z nich wahania przpadkowe poprzez zasosowanie modelu Census 2/ X- 11. W en sposób wznaczono krzwe Hendersona dla wszskich analizowanch zmiennch. Tak przgoowane szeregi czasowe danch empircznch zawierają zarówno rend, jak i wahania koniunkuralne. Posać rendu wznaczono poprzez zasosowanie filru Hodricka Prescoa. Meoda a jes częso sosowana w celu oszacowania rendu nieliniowego. Daje ona zazwczaj dobre odwzorowanie endencji rozwojowej. Filr Hodricka Prescoa jes sosunkowo prosą meodą. Posać rendu uzskana prz jej zasosowaniu powinna spełniać nasępujące kreria: składnik rendu powinien bć mniej więcej krzwą, kórą sudenci zajmując się koniunkurą gospodarczą narsowalib poprzez serię danch, rend danej zmiennej powinien bć liniową ransformacją ej serii danch i a sama ransformacja powinna bć sosowana do wszskich analizowanch szeregów, schema przekszałcenia powinien bć dobrze zdefiniowan i ławo reprodukowaln (Kdland, Presco, 1990). Meoda a bwa krkowana za mechaniczn charaker, kór umożliwia wznaczenie rendu i wahań koniunkuralnch nawe w szeregach danch, w kórch one z pewnością nie wsępują Pomimo ego ograniczenia jes o najczęściej wkorzswan sposób wodrębniania wahań cklicznch (Jaeger, 1994). Po wznaczeniu posaci rendu dla wszskich badanch zmiennch oszacowano szeregi odchleń od rendu w oparciu o meodę muliplikawną. Wznaczono je jako: warość empirczna / warość eoreczna (rend) *100. W en sposób uzskano obraz wahań poszczególnch zmiennch empircznch. Wszskie szeregi danch sał się dzięki zasosowaniu ej procedur sacjonarne. Zmniejszło o rzko wsępowania pozornch korelacji pomiędz badanmi zmiennmi. Analiza empirczna opara na szeregach odchleń od rendu umożliwia ocenę krókookresowch zależności międz badanmi zmiennmi. W celu określenia cznników deerminującch sopę bezrobocia w wbranch krajach przeprowadzono analizę korelacji pomiędz badanmi szeregami, uwzględniającą możliwość wsępowania pomiędz nimi wprzedzeń i opóźnień. Na użek analiz empircznej przjęo, że maksmaln okres wprzedzenia pomiędz badanmi zmiennmi wnosi 15 kwarałów. Przjęcie sosunkowo długiego okresu możliwch wprzedzeń lub opóźnień wnika z ego, że sopa bezrobocia może reagować ze znacznm opóźnieniem na zmian cznników je deerminującch. Współcznnik korelacji informuje o isnieniu współzmienności, bądź jej braku w odniesieniu do analizowanch szeregów. Wsępowanie współzmienności może, choć nie musi świadczć związku przcznowo skukowm międz badanmi szeregami czasowmi danch empircznch. Współcznnik korelacji nie przesądza o isnieniu akiej zależności. Analiza korelacji pozwoliła wodrębnić szeregi danch o sascznie isonej współzmienności. Dla określenia poencjalnch związków przcznowo - skukowch wkorzsano es przcznowości Grangera. Pozwala on na poszukiwanie szeregów danch empircznch wpłwającch na badane zmienne. Jes o jednakże przcznowość jednie w sensie Grangera. Meoda a zakłada wpłw zmiennej X na zmienną Y wed, gd prognoz kszałowania się zmiennej Y wkorzsujące warości zmiennej X są lepsze, niż w przpadku, gd warości zmiennej X nie są brane pod uwagę prz prognozowaniu zmiennej Y (Granger, 1969). Wniki esu przcznowości Grangera informują akże, jaki jes maksmaln okres wprzedzenia jednego szeregu w sosunku do drugiego, prz kórm może wsępować związek przcznowo-skukow. W przpadku, gd obdwa szeregi są równoczesne meoda a nie pozwala na usalenie związku przcznowo-skukowego. Tes Grangera nie informuje akże o inenswności i kierunku wpłwu jednej zmiennej na drugą. W analizie empircznej przjęo, że es Grangera spełniają szeregi o prawdopodobieńswie odrzucenia hipoez o wsępowaniu związku przcznowo- skukowego mniejszm niż 5%.
4 120 Rszard Sefański W celu oszacowania sił i kierunku badanch szeregów na sopę bezrobocia w wbranch krajach zasosowano analizę regresji wielorakiej. Szeregi wahań cznników deerminującch flukuacje sop bezrobocia wznaczone w oparciu o analizę korelacji lub es przcznowości Grangera zosał wkorzsane jako dane wejściowe do modelu regresji krokowej. Prz czm, ze względu na cel arkułu, analizowano jednie e szeregi, w kórch jako poencjalna deerminana sop bezrobocia wsępował realn kurs waluow. Regresja krokowa jes o najczęściej sosowaną meodą doboru zmiennch objaśniającch (Aczel, 2000). Na każdm eapie obliczeń dokonuje się rewizji ocen isoności każdej zmiennej. Minimalizuje o rzko pozosawienia poza modelem ważnej zmiennej lub urzmania w nim zmiennej nieważnej. Uwzględniono w niej wszskie wodrębnione cznniki z wznaczonmi okresami wprzedzenia. W kolejnch eapach analiz weliminowano zmienne nieisone ze sascznego punku widzenia. Usunięo akże część zmiennch niezależnch o silnej korelacji wzajemnej. W kolejnch eapach analiz pozosawiono jedną spośród silnie skorelowanch zmiennch niezależnch. W celu uniknięcia zjawiska koincdencji usunięo akże szeregi, dla kórch warość współcznnika sojącego prz zmiennej miała inn znak niż współcznnik korelacji wznaczon dla danego okresu wprzedzenia. W en sposób uzskano równania regresji dla szeregów odchleń od rendu sop bezrobocia w wbranch krajach. Wniki Uzskane wniki korelacji wskazują na o, że realn kurs waluow może poencjalnie wpłwać na sopę bezrobocia. We wszskich badanch pańswach poza Włochami odnoowano isoną korelację pomiędz badanmi zmiennmi. We Francji, Holandii, Niemczech, Sanach Zjednoczonch, Wielkiej Branii, Polsce, Słowacji i na Węgrzech największe współcznniki korelacji wznaczone dla odpowiednich okresów wprzedzenia kursu w sosunku do sop bezrobocia wskazują na współzmienność pomiędz badanmi szeregami czasowmi (abela 1.). Realnemu umocnieniu walu krajowej owarzsz wzros sop bezrobocia i odwronie. Jes o zależność oczekiwana przez przedsawicieli szkoł neokenesowskiej. Okres opóźnienia zmian sop bezrobocia w sosunku do kursu waluowego wnosi od zera do rzech kwarałów. Jednie w przpadku Wielkiej Branii jes on wraźnie dłuższ i wnosi 10 kwarałów. Współcznniki korelacji przjmują sosunkowo niskie warości j. od 0,3 do 0,56. W Czechach realnemu umocnieniu się koron owarzsz spadek sop bezrobocia w m samm kwarale i odwronie. Bardzo silną korelację zaobserwowano we wszskich krajach pomiędz sopą bezrobocia a koniunkurą wewnęrzną, charakerzowaną przez produk krajow bruo i produkcję przemsłową. Wzrosowi PKB i produkcji przemsłowej owarzszł spadek sop bezrobocia i odwronie. W pierwszej grupie badanch gospodarek współcznniki korelacji przjmował w większości przpadków warości bezwzględne od 0,8 do 0,9. W krajach Europ Środkowo- Wschodniej korelacja bła słabsza. Współcznniki korelacji przjmował warości od 0,4 do 0,7. Okres opóźnienia zmian sop bezrobocia w sosunku do wahań koniunkur wewnęrznej wnosił zazwczaj od zera do rzech kwarałów. Jednie we Włoszech i na Węgrzech bł on dłuższ i zwierał się w przedziale od czerech do siedmiu kwarałów. Silną korelację odnoowano akże pomiędz sawką płac godzinnch i sopą bezrobocia. Zwiększeniu wnagrodzeń owarzszł we wszskich badanch krajach, za wjąkiem Słowacji, wzros sop bezrobocia. Współcznniki korelacji zawierał się w przedziale od 0,4 do 0,8. Podobne wnioski można sformułować dla koszów prac. Korelacja pomiędz wnagrodzeniami miesięcznmi i sopą bezrobocia bła wraźnie mniejsza niż w przpadku godzinowch sawek płac.
5 Wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac 121 Tabela 1. Korelacja szeregów wahań sop bezrobocia i cznników ją deerminującch w wbranch krajach Zmienna wprzedzająca Okres wprzedzenia w kwarałach Współcznnik korelacji Francja Realn kurs waluow 0 0,40 PKB 1-0,87 Produkcja przemsłowa 2-0,76 Kosz prac 8 0,69 Wnagrodzenia 9 0,66 Wnagrodzenie godzinne 8 0,77 Holandia Realn kurs waluow 2 0,49 PKB 2-0,79 Produkcja przemsłowa 3-0,57 Kosz prac 6 0,70 Wnagrodzenia 2 0,35 Wnagrodzenie godzinne 5 0,54 Niemc Realn kurs waluow 0 0,350 PKB 0-0,738 Produkcja przemsłowa 1-0,721 Wnagrodzenie godzinne 7 0,436 San Zjednoczone Realn kurs waluow 3 0,35 PKB 0-0,88 Produkcja przemsłowa 0-0,90 Kosz prac 4 0,64 Wnagrodzenia 6 0,37 Wnagrodzenie godzinne 4 0,69 Wielka Brania Realn kurs waluow 10 0,32 PKB 3-0,87 Produkcja przemsłowa 2-0,79 Kosz prac 6 0,73 Wnagrodzenia 6 0,69 Włoch PKB 4-0,54 Produkcja przemsłowa 7 0,46 Wnagrodzenie godzinne 13 0,62 Czech Realn kurs waluow 0-0,35 PKB 2-0,61 Produkcja przemsłowa 0-0,67 Kosz prac 9 0,44 Wnagrodzenia 6 0,32 Wnagrodzenie godzinne 7 0,70
6 122 Rszard Sefański Polska Realn kurs waluow 0 0,30 PKB 0-0,41 Produkcja przemsłowa 1-0,43 Wnagrodzenie godzinne 2 0,80 Słowacja PKB 0-0,84 Produkcja przemsłowa 3-0,64 Wnagrodzenie godzinne 2-0,62 Węgr Realn kurs waluow 2 0,56 PKB 5-0,43 Produkcja przemsłowa 4-0,58 Kosz prac 8 0,66 Wnagrodzenia 7 0,55 Wnagrodzenie godzinne 11 0,69 Źródło: opracowanie własne Tes przcznowości Grangera wkazał, że realn kurs waluow może poencjalnie wpłwać na sopę bezrobocia we wszskich analizowanch krajach. Jedne różnice polegają na długości maksmalnego wprzedzenia pomiędz zmianą realnego kursu waluowego a wahaniami sop bezrobocia (abela 2.). W przpadku Francji, Włoch, Czech, Holandii okres en wnosi 15 kwarałów. Naomias w Sanach Zjednoczonch oraz w Wielkiej Branii maksmaln okres wprzedzenia, prz kórm można oczekiwać związku przcznowo skukowego wnosi zaledwie 1 kwarał. W Polsce okres en wnosi 13 kwarałów. Poencjalnmi cznnikami wpłwającmi na sopę bezrobocia w analizowanch krajach mogą bć akże PKB (we wszskich krajach) oraz produkcja przemsłowa (z wjąkiem Czech). Maksmalne okres wprzedzenia dla związku przcznowo skukowego są różne w analizowanch gospodarkach. Zazwczaj są one krósze niż w przpadku realnego kursu waluowego. Może o wnikać z faku, że zmian realnego kursu waluowego mogą wpłwać w pierwszej kolejności na kszałowanie się eksporu i imporu oraz produkcji przemsłowej i PKB. Sopa bezrobocia reaguje po pewnm czasie na zmian koniunkur wewnęrznej. Godzinowe sawki wnagrodzeń mogą poencjalnie wpłwać na kszałowanie się sop bezrobocia w dziewięciu krajach, j. wszskich za wjąkiem Włoch. Podobnie jak w przpadku koniunkur wewnęrznej- maksmalne okres wprzedzenia zmian wnagrodzeń w sosunku do kszałowania się sop bezrobocia są krósze niż w przpadku realnego kursu waluowego. Wnoszą one zazwczaj od 2 do 13 kwarałów. Kosz prac zosał wpowane przez es przcznowości Grangera jako poencjalne deerminan kszałowania się sop bezrobocia we wszskich sześciu krajach dla, kórch bł one uwzględnione. Wnagrodzenia miesięczne zosał uznane za poencjaln cznnik wpłwając na sopę bezrobocia jednie w rzech spośród sześciu badanch krajów (Francja, USA, Wielka Brania).
7 Wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac 123 Tabela 2. Cznniki wpłwające na sopę bezrobocia w wbranch krajach spełniające es przcznowości Grangera Zmienna objaśniająca Maksmaln Prawdopodobieńs okres wprzedzenia w wo odrzucenia kwarałach hipoez Francja Realn kurs waluow 15 0,012 PKB 15 0,005 Produkcja przemsłowa 12 0,003 Kosz prac 6 0,019 Wnagrodzenia 11 0,006 Wnagrodzenie godzinne 10 0,030 Holandia Realn kurs waluow 15 0,033 PKB 8 0,048 Produkcja przemsłowa 3 0,026 Kosz prac 12 0,008 Wnagrodzenia 3 0,006 Niemc Realn kurs waluow 8 0,032 PKB 13 0,032 Produkcja przemsłowa 8 0,122 Wnagrodzenie godzinne 13 0,024 San Zjednoczone Realn kurs waluow 1 0,028 PKB 9 0,017 Produkcja przemsłowa 9 0,015 Kosz prac 12 0,010 Wnagrodzenia 2 0,040 Wnagrodzenie godzinne 12 0,019 Wielka Brania Realn kurs waluow 1 0,001 PKB 14 0,018 Produkcja przemsłowa 12 0,029 Kosz prac 3 0,003 Wnagrodzenia 3 0,003 Wnagrodzenie godzinne 5 0,004 Włoch Realn kurs waluow 15 0,002 PKB 3 0,008 Produkcja przemsłowa 3 0,024 Czech Realn kurs waluow 15 0,000 PKB 15 0,000 Kosz prac 1 0,000 Wnagrodzenie godzinne 2 0,015 Polska Realn kurs waluow 13 0,014
8 124 Rszard Sefański PKB 12 0,011 Produkcja przemsłowa 2 0,022 Wnagrodzenie godzinne 12 0,002 Słowacja Realn kurs waluow 14 0,003 PKB 14 0,001 Produkcja przemsłowa 7 0,036 Wnagrodzenie godzinne 11 0,037 Węgr Realn kurs waluow 12 0,049 PKB 13 0,045 Produkcja przemsłowa 2 0,020 Kosz prac 8 0,006 Wnagrodzenie godzinne 8 0,022 Źródło: opracowanie własne Wodrębnione szeregi odchleń od rendu, kóre poencjalnie mogą wpłwać na kszałowanie się sop bezrobocia w poszczególnch krajach zosał wkorzsane do oszacowania równań regresji. Silna korelacja wzajemna pomiędz PKB i produkcją przemsłową oraz wnagrodzeniami godzinnmi i koszami prac spowodowała, że prz wznaczaniu równań regresji wkorzsano jednie szeregi: realnego kursu waluowego PKB i godzinowch sawek płac. W efekcie uzskano równania regresji wjaśniające wpłw badanch zmiennch na sopę bezrobocia w dziewięciu krajach. Model oszacowan dla Włoch miał bardzo słabe dopasowanie do danch empircznch i dlaego zosał odrzucon. Oszacowane równania regresji wraz ze skorgowanm współcznnikiem dskrminacji dla wbranch krajów przedsawiono poniżej. Francja, R^2=0,88 = 128, ,365* RKW 5 3,278* PKB 1 + 2,620* WYN 6 Holandia, R^2=0,74 = 273, ,518* RKW 2 5,481* PKB 2 + 3,214* WYN 5 Niemc, R^2=0,72 = 231,472 6,616* PKB 0 + 5,299* WYN 4 San Zjednoczone, R^2=0,81 = 388, ,281* RKW 3 6,181* PKB 0 + 3,011* WYN 2 Wielka Brania, R^2=0,87 = 749,001 0,359* RKW 0 6,131* PKB 2
9 Wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac 125 Czech, R^2=0,73 = 570, ,761* RKW 10 7,380* PKB 3 + 1,903* WYN 6 Polska, R^2=0,81 = 238,874 3,231* + PKB 1 1,833* WYN 3 Słowacja, R^2=0,77 = 260,028 7,520* PKB 3 + 5,904* WYN 10 Węgr, R^2=0,53 = 322,011+ 1,300* RKW 2 3,527 * PKB 2 Oszacowane równania regresji cechują się sosunkowo dobrm dopasowaniem do danch empircznch. Wjaśniają one kszałowanie się sop bezrobocia w przedziale od 72% do 88%. Oznacza o, że inne cznniki odpowiadają w 12% do 28% za kszałowanie się badanej zmiennej. Jednie w przpadku Węgier model jes gorzej dopasowan (skorgowan współcznnik deerminacji wnosi 0,53). Jedną zmienną, kóra zosała uwzględniona we wszskich równaniach regresji jes produk krajow bruo. We wszskich analizowanch krajach wpłwa ona w en sam sposób na sopę bezrobocia. Wzros PKB powoduje spadek sop bezrobocia i odwronie. Wpłw en jes ponad proporcjonaln. Wzros PKB o 1% powoduje spadek sop bezrobocia od 3,27% w Sanach Zjednoczonch do 7,38% w Czechach (jes o procenowa zmiana sop bezrobocia, np. spadek sop bezrobocia z 5% o 20% oznacza, że sopa bezrobocia wnosi 4%). Efek en jes zgodn z oczekiwaniami. Sopa bezrobocia reaguje na zmian produku krajowego bruo z opóźnieniem od zera do rzech kwarałów. Realn kurs waluow wsępuje jako cznnik deerminując wsokość sop bezrobocia w sześciu badanch krajach: Francji, Holandii, Sanach Zjednoczonch, Wielkiej Branii, Czechach i na Węgrzech. W pięciu krajach, za wjąkiem Wielkiej Branii, realne umocnienie pieniądza krajowego przczniało się do wzrosu sop bezrobocia. Jes o efek oczekiwan przez przedsawicieli szkoł neokenesowskiej. Wpłw zmian kursu waluowego na kszałowanie się sop bezrobocia jes jednakże bardzo słab. Oszacowane paramer zawierają się w przedziale od 0,28 do 1,3. Realna aprecjacja pieniądza krajowego o 1% powoduje wzros sop bezrobocia o 0,28% do 1,3%. Przkładowo wzmocnienie dolara o 10% w sosunku do walu głównch parnerów handlowch spowodowałob wzros sop bezrobocia w Sanach Zjednoczonch z 5,00% do 5,14%. Oznacza o, że wpłw zmian realnego kursu waluowego na kszałowanie się sop bezrobocia jes sosunkowo nieznaczn. Jes o w pewnm sopniu zgodne z koncepcjami ekonomisów nuru neoklascznego. Uważają oni bowiem, że nawe jeśli zmian realnej warości pieniądza krajowego oddziałują na sopę bezrobocia o wpłw en jes niewielki i rudno rozwiązwać problem rnku prac poprzez akwną polikę kursową. Wniki uzskane dla Wielkiej Branii są zaskakujące. Realne umocnienie funa powoduje spadek sop bezrobocia w m samm kwarale. Wniosek en może oznaczać, że poza modelem pozosał ważne cznniki wpłwające na sopę bezrobocia w Wielkiej Branii, kórch pominięcie zniekszałciło
10 126 Rszard Sefański uzskane wniki. W celu określenia wpłwu kursu waluowego na rnek prac w ej gospodarce należ przeprowadzić kolejne badania empirczne. W Polsce oraz Niemczech i Słowacji zmienna a nie wkazwała isonego znaczenia dla wjaśnienia kszałowania się sop bezrobocia. Uwzględnienie realnego kursu waluowego nie polepszało isonie dopasowania modeli regresji. Oznacza o, że w ch krajach wpłw zmian kursu waluowego na kszałowanie się sop bezrobocia jes słabsz niż w pozosałch. W siedmiu spośród dziewięciu modeli regresji wsępują godzinowe sawki płac. Kierunek ich wpłwu jes idenczn we wszskich krajach j. Francji, Holandii, Niemczech, Sanach Zjednoczonch, Czechach, Polsce i Słowacji. Wzros wnagrodzeń za godzinę prac powoduje zwiększenie się sop bezrobocia. Wpłw en jes ponad proporcjonaln. Wzros wnagrodzeń o 1% powoduje zwiększenie się sop bezrobocia od 1,8% w Polsce do 5,9% na Słowacji. Opóźnienie reakcji sop bezrobocia na wahania płac wnosi od w większości przpadków od 2 do 6 kwarałów. Jednie na Słowacji okres en jes dłuższ i wnosi 10 kwarałów. Waro podkreślić, że o ile kierunek wpłwu wzrosu wnagrodzeń i realnej aprecjacji pieniądza krajowego na sopę bezrobocia w oszacowanch modelach regresji jes aki sam, o le znaczne różnice wsępują w sile oddziałwania badanch zmiennch na rnek prac. Zmian sawek płac godzinowch oddziałują znacznie silniej na sopę bezrobocia niż wahania realnego kursu waluowego (nawe prz uwzględnieniu znacznie wższej ampliud wahań ego osaniego w sosunku do flukuacji płac godzinowch). Podsumowanie Przeprowadzone badania empirczne powierdził isnienie wpłwu zmian realnego kursu waluowego na suację na rnku prac w wbranch krajach. Nie pozwolił jednakże na odpowiedź na panie cz rację mają neokenesiści uważając, że poprzez akwną polikę kursową można wwierać pożądan wpłw na wielkość zarudnienia, cz eż neoklasc wierdząc, że kurs waluow nie wpłwa na sopę bezrobocia lub wpłwa w niewielkim sopniu. W pięciu spośród dziewięciu krajów, dla kórch sworzono modele regresji, realne umocnienie walu krajowej przcznia się do wzrosu sop bezrobocia. Wpłw en jes jednakże bardzo słab. W rzech krajach, w m w Polsce, nie powierdzono, ab aprecjacja bądź deprecjacja walu krajowej sanowiła isoną deerminanę sop bezrobocia. Nie swierdzono akże isnienia wraźnch różnic pomiędz dwoma analizowanmi grupami krajów (rozwinięe gospodarki rnkowe i kraje Europ Środkowo-Wschodniej). Wdaje się, że mechanizm kszałowania się sop bezrobocia we wszskich badanch gospodarkach są zbliżone do siebie. Wdaje się, że w przpadku gospodarki polskiej nie należ się obawiać negawnego wpłwu realnej aprecjacji złoego na kszałowanie się sop bezrobocia. Wniki badań empircznch nie powierdził isnienia silnego związku pomiędz mi zmiennmi. Nawe, gdb okazało się że zależność a wzmocni się w przszłości do poziomu obserwowanego w pięciu krajach, w kórch odnoowano powiązanie realnej warości walu z wsokością sop bezrobocia, wpłw en nie będzie szczególnie ison. BIBLIOGRAFIA: 1. Aczel A. D., (2000), Saska w zarządzaniu, PWN, Warszawa. 2. Granger C. W. J., (1969), Invesigaing Casual Relaions b Economeric Models and Cross-specral Mehods, Economerica, 1969, vol. 37, s Genberg H., (1989), Exchange Rae Managemen and Macroeconomic Polic: A Naional
11 Wpłw zmian kursu waluowego na rnek prac 127 Perspecive, Scandinavian Journal of Economics, nr 2, s Jaeger A., (1994), Mechanical Derending b Hodrick Presco Filering: A Noe, Empirical Economics, vol. 19. s Kdland F. E., Presco E. C., (1990), Business ccles: Real fac and a monear mh, Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarerl Review, vol.14, s Sieber H., (1997), Lohnzurückzuhalung, Aufwerung und Beschäfigung, WiS Wirschafwissenschafliches Sudium, vol. 27, s Siever, (1997), Währungsunion und Beschäfigung, Deusche Bank, Auszüge aus Pressearikeln, nr. 9, s Spahn H-P., (1997), Wechselkurs, Lohn und Bechafigung, Wirschafsdiens, nr. 4, s Uzig S. (1997), Zur Kuasaliä von realenr Aufwerung der D-Mark und Sandornacheilen, Wirschafsdiens, nr 3, s
Prognozowanie i symulacje
Prognozowanie i smulacje Lepiej znać prawdę niedokładnie, niż dokładnie się mlić. J. M. Kenes dr Iwona Kowalska ikowalska@wz.uw.edu.pl Prognozowanie meod naiwne i średnie ruchome Meod naiwne poziom bez
Bardziej szczegółowoWygładzanie metodą średnich ruchomych w procesach stałych
Wgładzanie meodą średnich ruchomch w procesach sałch Cel ćwiczenia. Przgoowanie procedur Średniej Ruchomej (dla ruchomego okna danch); 2. apisanie procedur do obliczenia sandardowego błędu esmacji;. Wizualizacja
Bardziej szczegółowoCechy szeregów czasowych
energecznch Cech szeregów czasowch Rozdział Modelowanie szeregów czasowch 7 proces deerminisczn proces kórego warość może bć preczjnie określona w dowolnm czasie =T+τ = a +b T T+τ czas = sin(ω) T T+τ czas
Bardziej szczegółowoZajęcia 2. Estymacja i weryfikacja modelu ekonometrycznego
Zajęcia. Esmacja i werfikacja modelu ekonomercznego Celem zadania jes oszacowanie liniowego modelu opisującego wpłw z urski zagranicznej w danm kraju w zależności od wdaków na urskę zagraniczną i liczb
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak ( ) ( ) ( ) i E E E i r r = = = = = θ θ ρ ν φ ε ρ α * 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Zakłócenia w modelu DAD/DAS: Wzros produkcji poencjalnej; Zakłócenie podażowe o sile
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak E i E E i r r 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa Oczekiwania Reguła poliyki monearnej
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak ( ) ( ) ( ) E i E E i r r ν φ θ θ ρ ε ρ α 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa Oczekiwania
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk Krzywa wieża w Pizie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 y 4,9642 4,9644 4,9656 4,9667 4,9673 4,9688 4,9696 4,9698 4,9713 4,9717 4,9725 4,9742 4,9757 Szeregiem czasowym nazywamy
Bardziej szczegółowoKonspekty wykładów z ekonometrii
Konspek wkładów z ekonomerii Budowa i werfikaca modelu - reść przkładu W wniku ssemacznch badań popu na warzwa w pewnm mieście, orzmano nasępuące szeregi czasowe: przros (zmian) popu na warzwa (w zł. na
Bardziej szczegółowoMotto. Czy to nie zabawne, że ci sami ludzie, którzy śmieją się z science fiction, słuchają prognoz pogody oraz ekonomistów? (K.
Motto Cz to nie zabawne, że ci sami ludzie, którz śmieją się z science fiction, słuchają prognoz pogod oraz ekonomistów? (K. Throop III) 1 Specfika szeregów czasowch Modele szeregów czasowch są alternatwą
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk TREND WYODRĘBNIANIE SKŁADNIKÓW SZEREGU CZASOWEGO 1. FUNKCJA TRENDU METODA ANALITYCZNA 2. ŚREDNIE RUCHOME METODA WYRÓWNYWANIA MECHANICZNEGO średnie ruchome zwykłe średnie
Bardziej szczegółowodr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW
Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Sposoby usalania płac w gospodarce Jednym z głównych powodów, dla kórych na rynku pracy obserwujemy poziom bezrobocia wyższy
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 11 CZYNNIKI DETERMINUJĄCE DYNAMIKĘ POLSKIEGO EKSPORTU I IMPORTU
Ryszard Stefański ROZDZIAŁ CZYNNIKI DETERMINUJĄCE DYNAMIKĘ POLSKIEGO EKSPORTU I IMPORTU. Wprowadzenie Handel międzynarodowy odgrywa coraz większą rolę w gospodarce światowej. Także w Polsce dynamika eksportu
Bardziej szczegółowoParytet stóp procentowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUSD
Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Marcin Gajewski Uniwersye Łódzki 4.12.2008 Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Niezabazpieczony UIP)
Bardziej szczegółowoAnaliza szeregów czasowych uwagi dodatkowe
Analiza szeregów czasowch uwagi dodakowe Jerz Sefanowski Poliechnika Poznańska Zaawansowana Eksploracja Danch Prognozowanie Wbór i konsrukcja modelu o dobrch własnościach predkcji przszłch warości zmiennej.
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 5
Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wkład 5 . Proces AR 2. Proces MA 3. Modele ARMA 4. Prognozowanie za pomocą modelu ARMA 2 . Proces AR 2. Proces MA 3. Modele ARMA 4. Prognozowanie za pomocą modelu ARMA
Bardziej szczegółowoZasady budowania prognoz ekonometrycznych
Zasad budowania prognoz ekonometrcznch Klasczne założenia teorii predkcji 1. Znajomość modelu kształtowania się zmiennej prognozowanej Znajomość postaci analitcznej wstępującch zależności międz zmiennmi
Bardziej szczegółowoWartość indeksów sezonowych przedstawia wzór: O = WK - średni multiplikatywny wskaźnik korygujący dla 12 uzyskania O = 1200.
Sławomir JUŚCIŃSKI Uniwerse Przrodnicz w Lublinie, Kaedra Energeki i Pojazdów, Zakład Logiski i Zarządzania Przedsiębiorswem ul. Poniaowskiego, 20-060 Lublin e-mail: slawomir.juscinski@up.lublin.pl A SURVEY
Bardziej szczegółowoPrognozowanie średniego miesięcznego kursu kupna USD
Prognozowanie średniego miesięcznego kursu kupna USD Kaarzyna Halicka Poliechnika Białosocka, Wydział Zarządzania, Kaedra Informayki Gospodarczej i Logisyki, e-mail: k.halicka@pb.edu.pl Jusyna Godlewska
Bardziej szczegółowoPolitechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych
Poliechnika Częsochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informayki Sprawozdanie #2 z przedmiou: Prognozowanie w sysemach mulimedialnych Andrzej Siwczyński Andrzej Rezler Informayka Rok V, Grupa IO II
Bardziej szczegółowoKURS EKONOMETRIA. Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego ZADANIE DOMOWE. Strona 1
KURS EKONOMETRIA Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonomerycznego ZADANIE DOMOWE www.erapez.pl Srona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowiedź (ylko jedna jes prawdziwa). Pyanie 1 Kóre z poniższych
Bardziej szczegółowoKombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz
Noaki do wykładu 005 Kombinowanie prognoz - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz - podsawowe meody kombinowania prognoz - przykłady kombinowania prognoz gospodarki polskiej - zalecenia
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Pior Fiszeder Uniwersye Mikołaja Kopernika
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL AUTOR: ŻANETA PRUSKA
1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: mgr inż. ŻANETA PRUSKA DODATEK SOLVER 2 Sprawdzić czy w zakładce Dane znajduję się Solver 1. Kliknij przycisk Microsof Office, a nasępnie kliknij przycisk Opcje
Bardziej szczegółowoMODEL TENDENCJI ROZWOJOWEJ
MODEL TENDENCJI ROZWOJOWEJ Model endencji rozwojowej o konsrukcja eoreczna (równanie lub układ równań) opisująca kszałowanie się określonego zjawiska jako funkcji: zmiennej czasowej wahań okresowch (sezonowe
Bardziej szczegółowoEkonometria I materiały do ćwiczeń
lp daa wkładu ema Wkład dr Doroa Ciołek Ćwiczenia mgr inż. - Rodzaje danch sascznch - Zmienne ekonomiczne jako zmienne losowe 1a) Przkład problemów badawczch hipoeza, propozcja modelu ekonomercznego, zmienne
Bardziej szczegółowoWykład 5. Kryzysy walutowe. Plan wykładu. 1. Spekulacje walutowe 2. Kryzysy I generacji 3. Kryzysy II generacji 4. Kryzysy III generacji
Wykład 5 Kryzysy waluowe Plan wykładu 1. Spekulacje waluowe 2. Kryzysy I generacji 3. Kryzysy II generacji 4. Kryzysy III generacji 1 1. Spekulacje waluowe 1/9 Kryzys waluowy: Spekulacyjny aak na warość
Bardziej szczegółowoOcena efektywności procedury Congruent Specyfication dla małych prób
243 Zeszyy Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu Nr 20/2011 Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu Ocena efekywności procedury Congruen Specyficaion dla małych prób Sreszczenie. Procedura specyfikacji
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja wahań koniunkturalnych gospodarki polskiej
Rozdział i Idenyfikacja wahań koniunkuralnych gospodarki polskiej dr Rafał Kasperowicz Uniwersye Ekonomiczny w Poznaniu Kaedra Mikroekonomii Sreszczenie Celem niniejszego opracowania jes idenyfikacja wahao
Bardziej szczegółowo1. Szereg niesezonowy 1.1. Opis szeregu
kwaralnych z la 2000-217 z la 2010-2017.. Szereg sezonowy ma charaker danych model z klasy ARIMA/SARIMA i model eksrapolacyjny oraz d prognoz z ych modeli. 1. Szereg niesezonowy 1.1. Opis szeregu Analizowany
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK
1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE 2 hp://www.oucome-seo.pl/excel2.xls DODATEK SOLVER WERSJE EXCELA 5.0, 95, 97, 2000, 2002/XP i 2003. 3 Dodaek Solver jes dosępny w menu Narzędzia. Jeżeli Solver nie jes dosępny
Bardziej szczegółowoESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/3, 202, sr. 253 26 ESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI Adam Waszkowski Kaedra Ekonomiki Rolnicwa i Międzynarodowych Sosunków
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY I STUDIA. Metody spektralne w analizie cyklu koniunkturalnego gospodarki polskiej. Zeszyt nr 252. Paweł Skrzypczyński. Warszawa, 2010 r.
MATERIAŁY I STUDIA Zesz nr 5 Meod spekralne w analizie cklu koniunkuralnego gospodarki polskie Paweł Skrzpczński Warszawa, r. Chciałbm podziękować prof. Tomaszowi Kuszewskiemu za wsparcie oraz cenne uwagi
Bardziej szczegółowoStały czy płynny? Model PVEC realnego kursu walutowego dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej implikacje dla Polski
Maeriały i Sudia nr 312 Sały czy płynny? Model PVEC realnego kursu waluowego dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej implikacje dla Polski Pior Kębłowski Maeriały i Sudia nr 312 Sały czy płynny? Model PVEC
Bardziej szczegółowooznacza przyrost argumentu (zmiennej niezależnej) x 3A82 (Definicja). Granicę (właściwą) ilorazu różnicowego funkcji f w punkcie x x x e x lim x lim
WYKŁAD 9 34 Pochodna nkcji w pnkcie Inerpreacja geomerczna pochodnej Własności pochodnch Twierdzenia Rolle a Lagrange a Cach ego Regla de lhôspiala Niech ( ) O( ) będzie nkcją określoną w pewnm ooczeni
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODEE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Joanna Małgorzaa andmesser Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoE k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny
E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku projekt
Analiza rynku projek A. Układ projeku 1. Srona yułowa Tema Auor 2. Spis reści 3. Treść projeku 1 B. Treść projeku 1. Wsęp Po co? Na co? Dlaczego? Dlaczego robię badania? Jakimi meodami? Dla Kogo o jes
Bardziej szczegółowoANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1
ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1 mgr inż. Żanea Pruska Maeriał opracowany na podsawie lieraury przedmiou. Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X,
Bardziej szczegółowoPUNKTOWA I PRZEDZIAŁOWA PREDYKCJA PRZEWOZÓW PASAŻERÓW W ŻEGLUDZE PROMOWEJ NA BAŁTYKU W LATACH 2008 2010
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 15 Chrisian Lis PUNKTOWA I PRZEDZIAŁOWA PREDYKCJA PRZEWOZÓW PASAŻERÓW W ŻEGLUDZE PROMOWEJ NA BAŁTYKU W LATACH 2008 2010 Wprowadzenie Przedmioem
Bardziej szczegółowoWNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE
Wnioskowanie saysyczne w ekonomerycznej analizie procesu produkcyjnego / WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE W EKONOMETRYCZNEJ ANAIZIE PROCESU PRODUKCYJNEGO Maeriał pomocniczy: proszę przejrzeć srony www.cyf-kr.edu.pl/~eomazur/zadl4.hml
Bardziej szczegółowoPrognoza skutków handlowych przystąpienia do Europejskiej Unii Monetarnej dla Polski przy użyciu uogólnionego modelu grawitacyjnego
Bank i Kredy 40 (1), 2009, 69 88 www.bankikredy.nbp.pl www.bankandcredi.nbp.pl Prognoza skuków handlowych przysąpienia do Europejskiej Unii Monearnej dla Polski przy użyciu uogólnionego modelu grawiacyjnego
Bardziej szczegółowoStrukturalne podejście w prognozowaniu produktu krajowego brutto w ujęciu regionalnym
Jacek Baóg Uniwersye Szczeciński Srukuralne podejście w prognozowaniu produku krajowego bruo w ujęciu regionalnym Znajomość poziomu i dynamiki produku krajowego bruo wyworzonego w poszczególnych regionach
Bardziej szczegółowoSYMULACYJNA ANALIZA PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Z ODNAWIALNYCH NOŚNIKÓW W POLSCE
SYMULACYJNA ANALIZA PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Z ODNAWIALNYCH NOŚNIKÓW W POLSCE Janusz Sowiński, Rober Tomaszewski, Arur Wacharczyk Insyu Elekroenergeyki Poliechnika Częsochowska Aky prawne
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM
PROGNOZOWANIE W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM prof. dr hab. Paweł Dimann 1 Znaczenie prognoz w zarządzaniu firmą Zarządzanie firmą jes nieusannym procesem podejmowania decyzji, kóry może być zdefiniowany
Bardziej szczegółowoNawigator W którym miejscu cyklu jesteśmy?
Sreszczenie Nawigaor W kórym miejscu cyklu jeseśmy? W październikowym Nawigaorze prezenujemy prognozy makroekonomiczne na 7 rok zbliżone do ych prezenowanych miesiąc emu. W konekście rewizji przez NBP
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA KONSTRUKCJI
10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej
Bardziej szczegółowoStała potencjalnego wzrostu w rachunku kapitału ludzkiego
252 Dr Wojciech Kozioł Kaedra Rachunkowości Uniwersye Ekonomiczny w Krakowie Sała poencjalnego wzrosu w rachunku kapiału ludzkiego WSTĘP Prowadzone do ej pory badania naukowe wskazują, że poencjał kapiału
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE. Ćwiczenia 2. mgr Dawid Doliński
Ćwiczenia 2 mgr Dawid Doliński Modele szeregów czasowych sały poziom rend sezonowość Y Y Y Czas Czas Czas Modele naiwny Modele średniej arymeycznej Model Browna Modele ARMA Model Hola Modele analiyczne
Bardziej szczegółowoStruktura sektorowa finansowania wydatków na B+R w krajach strefy euro
Rozdział i. Srukura sekorowa finansowania wydaków na B+R w krajach srefy euro Rober W. Włodarczyk 1 Sreszczenie W arykule podjęo próbę oceny srukury sekorowej (sekor przedsiębiorsw, sekor rządowy, sekor
Bardziej szczegółowoEKONOMETRIA wykład 2. Prof. dr hab. Eugeniusz Gatnar.
EKONOMERIA wykład Prof. dr hab. Eugeniusz Ganar eganar@mail.wz.uw.edu.pl Przedziały ufności Dla paramerów srukuralnych modelu: P bˆ j S( bˆ z prawdopodobieńswem parameru b bˆ S( bˆ, ( m j j j, ( m j b
Bardziej szczegółowoKrzywe na płaszczyźnie.
Krzwe na płaszczźnie. Współrzędne paramerczne i biegunowe. Współrzędne biegunowe. Dan jes punk O, zwan biegunem, kór sanowi począek półprosej, zwanej półosią. Dowoln punk P na płaszczźnie można opisać
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE ZUŻYCIA CIEPŁEJ I ZIMNEJ WODY W SPÓŁDZIELCZYCH ZASOBACH MIESZKANIOWYCH
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 15 Barbara Baóg Iwona Foryś PROGNOZOWANIE ZUŻYCIA CIEPŁEJ I ZIMNEJ WODY W SPÓŁDZIELCZYCH ZASOBACH MIESZKANIOWYCH Wsęp Koszy dosarczenia wody
Bardziej szczegółowoWitold Orzeszko Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU. Henryk J. Wnorowski, Dorota Perło
0-0-0 ZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU Henryk J. Wnorowski, Doroa Perło Plan wysąpienia Cel referau. Kluczowe założenia neoklasycznej
Bardziej szczegółowoWykład 3 POLITYKA PIENIĘŻNA POLITYKA FISKALNA
Makroekonomia II Wykład 3 POLITKA PIENIĘŻNA POLITKA FISKALNA PLAN POLITKA PIENIĘŻNA. Podaż pieniądza. Sysem rezerwy ułamkowej i podaż pieniądza.2 Insrumeny poliyki pieniężnej 2. Popy na pieniądz 3. Prowadzenie
Bardziej szczegółowoEstymacja stopy NAIRU dla Polski *
Michał Owerczuk * Pior Śpiewanowski Esymacja sopy NAIRU dla Polski * * Sudenci, Szkoła Główna Handlowa, Sudenckie Koło Naukowe Ekonomii Teoreycznej przy kaedrze Ekonomii I. Auorzy będą bardzo wdzięczni
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3
Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wykład 3 1 1. Regresja pozorna 2. Funkcje ACF i PACF 3. Badanie sacjonarności Tes Dickey-Fullera (DF) Rozszerzony es Dickey-Fullera (ADF) 2 1. Regresja pozorna 2. Funkcje
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Wykład 3
Sanisław Cichocki Naalia Nehrebecka Wykład 3 1 1. Zmienne sacjonarne 2. Zmienne zinegrowane 3. Regresja pozorna 4. Funkcje ACF i PACF 5. Badanie sacjonarności Tes Dickey-Fullera (DF) 2 1. Zmienne sacjonarne
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Gdański Zasosowanie modelu
Bardziej szczegółowoPOWIĄZANIA POMIĘDZY KRÓTKOOKRESOWYMI I DŁUGOOKRESOWYMI STOPAMI PROCENTOWYMI W POLSCE
Anea Kłodzińska, Poliechnika Koszalińska, Zakład Ekonomerii POWIĄZANIA POMIĘDZY KRÓTKOOKRESOWYMI I DŁUGOOKRESOWYMI STOPAMI PROCENTOWYMI W POLSCE Sopy procenowe w analizach ekonomicznych Sopy procenowe
Bardziej szczegółowoStudia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 219 2015
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-86 Nr 29 205 Alicja Ganczarek-Gamro Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Informayki i Komunikacji Kaedra Demografii
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 14 Inflacja jako zjawisko monetarne: długookresowa krzywa Phillipsa
Makroekonomia 1 Wykład 14 Inflacja jako zjawisko monearne: długookresowa krzywa Phillipsa Gabriela Grokowska Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Krzywa Pillipsa: przypomnienie
Bardziej szczegółowoRACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE
RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE PYTANIA KONTROLNE Czym charakeryzują się wskaźniki saycznej meody oceny projeku inwesycyjnego Dla kórego wskaźnika wyliczamy średnią księgową
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE. mgr Żaneta Pruska. Ćwiczenia 2 Zadanie 1
PROGNOZOWANIE I SYMULACJE mgr Żanea Pruska Ćwiczenia 2 Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X, wyrażona w ysiącach wyprodukowanych i dosarczonych szuk firmie Bea,
Bardziej szczegółowoStatystyka od podstaw z systemem SAS Dr hab. E. Frątczak, ZAHZiAW, ISiD, KAE. Część VII. Analiza szeregu czasowego
Część VII. Analiza szeregu czasowego 1 DEFINICJA SZEREGU CZASOWEGO Szeregiem czasowym nazywamy zbiór warości cechy w uporządkowanych chronologicznie różnych momenach (okresach) czasu. Oznaczając przez
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem. Lista 3
Zaządzanie yzykiem Lisa 3 1. Oszacowano nasępujący ozkład pawdopodobieńswa dla sóp zwou z akcji A i B (Tabela 1). W chwili obecnej Akcja A ma waość ynkową 70, a akcja B 50 zł. Ile wynosi pięciopocenowa
Bardziej szczegółowoInwestycje. Makroekonomia II Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak
Inwesycje Makroekonomia II Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak CIASTECZOWY ZAWRÓT GŁOWY o akcja mająca miejsce w najbliższą środę (30 lisopada) na naszym Wydziale. Wydarzenie o związane jes z rwającym od
Bardziej szczegółowoCopyright by Politechnika Białostocka, Białystok 2017
Recenzenci: dr hab. Sanisław Łobejko, prof. SGH prof. dr hab. Doroa Wikowska Redakor naukowy: Joanicjusz Nazarko Auorzy: Ewa Chodakowska Kaarzyna Halicka Arkadiusz Jurczuk Joanicjusz Nazarko Redakor wydawnicwa:
Bardziej szczegółowoMODEL GOSPODARKI POLSKIEJ ECMOD
WYDZIAŁ PROJEKCJI MAKROEKONOMICZNYCH DAMS 25 KWIETNIA 2007 R. MODEL GOSPODARKI POLSKIEJ ECMOD WERSJA Z KWIETNIA 2007 R. 1 PODSUMOWANIE ZMIAN WPROWADZONYCH DO MODELU ECMOD OD MAJA 2005 R. DO KWIETNIA 2007
Bardziej szczegółowo1. Podstawowe pojęcia ekonometrii
Tadeusz W.Boł, Wkład z ekonomerii. Podsawowe ojęcia ekonomerii.. Ekonomeria jako nauka Ekonomeria jes dscliną ekonomiczną, kóra zajmuje się nadawaniem emircznej reści ariorcznm rawom ekonomii. Zajmuje
Bardziej szczegółowoCałka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona
Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 15 Inflacja jako zjawisko monetarne: długookresowa krzywa Phillipsa
Makroekonomia 1 Wykład 15 Inflacja jako zjawisko monearne: długookresowa krzywa Phillipsa Gabriela Grokowska Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Prawo Okuna Związek między bezrobociem,
Bardziej szczegółowoMetody badania wpływu zmian kursu walutowego na wskaźnik inflacji
Agnieszka Przybylska-Mazur * Meody badania wpływu zmian kursu waluowego na wskaźnik inflacji Wsęp Do oceny łącznego efeku przenoszenia zmian czynników zewnęrznych, akich jak zmiany cen zewnęrznych (szoki
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 5. Polityka fiskalna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
1 MAKROEKONOMIA 2 Wykład 5. Poliyka fiskalna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Budże rządu, finanse publiczne: definicje i liczby. 2. Ograniczenie budżeowe rządu. 3. Dług publiczny:
Bardziej szczegółowoPREDYKCJA KURSU EURO/DOLAR Z WYKORZYSTANIEM PROGNOZ INDEKSU GIEŁDOWEGO: WYBRANE MODELE EKONOMETRYCZNE I PERCEPTRON WIELOWARSTWOWY
B A D A N I A O P E R A C J N E I D E C Z J E Nr 2004 Aleksandra MAUSZEWSKA Doroa WIKOWSKA PREDKCJA KURSU EURO/DOLAR Z WKORZSANIEM PROGNOZ INDEKSU GIEŁDOWEGO: WBRANE MODELE EKONOMERCZNE I PERCEPRON WIELOWARSWOW
Bardziej szczegółowoNiestacjonarne zmienne czasowe własności i testowanie
Maeriał dla sudenów Niesacjonarne zmienne czasowe własności i esowanie (sudium przypadku) Nazwa przedmiou: ekonomeria finansowa I (22204), analiza szeregów czasowych i prognozowanie (13201); Kierunek sudiów:
Bardziej szczegółowoEFEKT DŹWIGNI NA GPW W WARSZAWIE WPROWADZENIE
Paweł Kobus, Rober Pierzykowski Kaedra Ekonomerii i Informayki SGGW e-mail: pawel.kobus@saysyka.info EFEKT DŹWIGNI NA GPW W WARSZAWIE Sreszczenie: Do modelowania asymerycznego wpływu dobrych i złych informacji
Bardziej szczegółowoNowokeynesowski model gospodarki
M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Nowokeynesowski model gospodarki Model nowokeynesowski (laa 90. XX w.) jes obecnie najprosszym, sandardowym narzędziem analizy procesów
Bardziej szczegółowoHarmonogram czyszczenia z osadów sieci wymienników ciepła w trakcie eksploatacji instalacji na przykładzie destylacji rurowo-wieżowej
Mariusz Markowski, Marian Trafczyński Poliechnika Warszawska Zakład Aparaury Przemysłowe ul. Jachowicza 2/4, 09-402 Płock Harmonogram czyszczenia z osadów sieci wymienników ciepła w rakcie eksploaaci insalaci
Bardziej szczegółowoOcena płynności wybranymi metodami szacowania osadu 1
Bogdan Ludwiczak Wprowadzenie Ocena płynności wybranymi meodami szacowania osadu W ubiegłym roku zaszły znaczące zmiany doyczące pomiaru i zarządzania ryzykiem bankowym. Są one konsekwencją nowowprowadzonych
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE STATISTICA DATA MINER DO PROGNOZOWANIA W KRAJOWYM DEPOZYCIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
SaSof Polska, el. 12 428 43 00, 601 41 41 51, info@sasof.pl, www.sasof.pl WYKORZYSTANIE STATISTICA DATA MINER DO PROGNOZOWANIA W KRAJOWYM DEPOZYCIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Joanna Maych, Krajowy Depozy Papierów
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 43 U R I (1)
ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości
Bardziej szczegółowoSZEREG CZASOWY Y zjawisko badane w różnych okresach lub momentach czasu. Dynamika zjawiska to zmiana zjawiska w czasie. Przykład. Y średni kurs akcji
SZEREG CZASOWY Y zjawisko badane w różnch okresach lub momentach czasu. Dnamika zjawiska to zmiana zjawiska w czasie. Przkład. Y średni kurs akcji firm OPTMUS na giełdzie Okres: notowania od 1.03.2010
Bardziej szczegółowoINWESTYCJE. Makroekonomia II Dr Dagmara Mycielska Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak
INWESTYCJE Makroekonomia II Dr Dagmara Mycielska Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak Inwesycje Inwesycje w kapiał rwały: wydaki przedsiębiorsw na dobra używane podczas procesu produkcji innych dóbr Inwesycje
Bardziej szczegółowoTeoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień
Teoria serowania - sdia niesacjonarne Ai 2 sopień Kazimierz Dzinkiewicz, dr hab. Inż. Kaedra Inżnerii Ssemów Serowania Wkład 2a - 216/217 Dnamika obieków zapis za pomocą modeli Kazimierz Dzinkiewicz, dr
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółowoAnaliza efektywności kosztowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego
TRANSFORM ADVICE PROGRAMME Invesmen in Environmenal Infrasrucure in Poland Analiza efekywności koszowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego koszu jednoskowego dr Jana Rączkę Warszawa, 13.06.2002 2 Spis reści
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 6. Polityka fiskalna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 6. Poliyka fiskalna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu. Budże rządu, finanse publiczne: definicje i liczby. 2. Ograniczenie budżeowe rządu. 3. Dług publiczny:
Bardziej szczegółowoANALIZA SZEREGU CZASOWEGO CEN ŻYWCA BROJLERÓW W LATACH
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/1, 2012, sr. 224 233 ANALIZA SZEREGU CZASOWEGO CEN ŻYWCA BROJLERÓW W LATACH 1991-2011 Kaarzyna Unik-Banaś Kaedra Zarządzania i Markeingu w Agrobiznesie
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE MIAR OCENY EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ DO PLANOWANIA ORAZ OCENY DZIAŁAŃ DYWESTYCYJNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH *
JAROSŁAW MIKOŁAJCZYK Uniwersye Rolniczy Kraków ZASTOSOWANIE MIAR OCENY EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ DO PLANOWANIA ORAZ OCENY DZIAŁAŃ DYWESTYCYJNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH * Wsęp W klasycznym ujęciu meody
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 10 WPŁYW DYSKRECJONALNYCH INSTRUMENTÓW POLITYKI FISKALNEJ NA ZMIANY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ
Ryszard Barczyk ROZDZIAŁ 10 WPŁYW DYSKRECJONALNYCH INSTRUMENTÓW POLITYKI FISKALNEJ NA ZMIANY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ 1. Wsęp Organy pańswa realizując cele poliyki sabilizacji koniunkury gospodarczej sosują
Bardziej szczegółowoWpływ integracji monetarnej na wymianę towarową w warunkach kryzysu gospodarczego
No. 158 NBP Working Paper Maeriały i Sudia nr 300 www.nbp.pl Wpływ inegracji monearnej na wymianę owarową w warunkach kryzysu gospodarczego Elżbiea Czarny, Paweł Folfas, Kaarzyna Śledziewska, Barosz Wikowski
Bardziej szczegółowoReakcja banków centralnych na kryzys
Reakcja banków cenralnych na kryzys Andrzej Rzońca Warszawa, 18 lisopada 2011 r. Plan Podsawowa lekcja z kryzysu dla poliyki pieniężnej Jak wyglądała reakcja poliyki pieniężnej na kryzys? Dlaczego reakcja
Bardziej szczegółowoPROCESY AUTOREGRESYJNE ZE ZMIENNYM PARAMETREM 1. Joanna Górka. Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania UMK w Toruniu Katedra Ekonometrii i Statystyki
PROCESY AUTOREGRESYJNE ZE ZMIENNYM PARAMETREM Joanna Górka Wdział Nauk Ekonomicznch i Zarządzania UMK w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saski WSTĘP Niesacjonarne proces o średniej zero mogą bć reprezenowane
Bardziej szczegółowoRola naturalnej stopy procentowej w polskiej polityce pieniężnej
Rola nauralnej sopy procenowej w polskiej poliyce pieniężnej Michał Brzoza-Brzezina 1 Sreszczenie W poniższym arykule, do oszacowania nauralnej sopy procenowej w Polsce wykorzysane zosały usalenia eoreyczne
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowo